Tài liệu Dạy Tập làm văn như thế nào ở tiểu học? (bài 2) pdf

Tập làm văn là môn thực hành.

Đó là điều hầu như ai cũng nói. Nhưng vẫn còn nhiều điều cần nói khi “nhìn lại”

việc dạy thực hành này.

Dường như ít người để ý đến bản chất “dạy nghề” trong dạy thực hành. Thực ra dạy kỹ

năng là “dạy nghề”, dạy “kỹ thuật” dù là dạy những kỹ năng trong hoạt động trí óc(1)..Đã

là học một kỹ năng thì phải học theo mẫu, phải học làm theo một quy trình. Hình như

ít người chú ý đến điều đó, hơn nữa còn hiểu sai về nó. Việc coi thầy đưa ra các bài mẫu

là một thứ áp đặt làm học sinh rập khuôn thiếu sáng tạo khi làm văn là một biểu hiện.

Cần phân biệt sao chép theo mẫu và học theo mẫu, không nên giận những kẻ sao chép mà

không thấy cái đúng trong nguyên tắc. Trước khi viết văn sáng tạo, các nhà văn đều đi

tìm các “mẫu” để học, tìm các bậc thầy để học “bí quyết” tham khảo “cách làm”. Trẻ học

nói và cả người lớn học nói cũng đều nghe người khác nói (như tìm đến “mẫu”, tất nhiên

ở đó có cái đúng, cái hay) mà học theo, “bắt chước” nói theo cách đó. Những người

không đi học, những người đã thôi học đều học theo cách đó dù chưa ý thức đầy đủ.

Qui trình dạy thực hành

Qui trình dạy thực hành như các bác thợ cả truyền nghề, các thầy đào tạo công nhân kỹ

thuật làm có thể tóm lược như thế này:

1. Phân tích mẫu, rút ra những điều có tính lý thuyết về cách làm.

2. Cho học trò thực hành từng mức độ.

- Có thể tập từng thao tác cơ bản.

- Có thể lắp ráp lại theo một cái mẫu đã cho với hai giai đoạn được cung cấp vật liệu, linh

kiện - tự tìm vật liệu hoặc chế tác ra các linh kiện.