Tài liệu CHIẾT XUẤT, XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG POLYPHENOL VÀ ĐÁNH GIÁ TÁC DỤNG CHỐNG OXY HOÁ CỦA CÁC MẪU

TCNCYH 38 (5) - 2005

CHIẾT XUẤT, XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG POLYPHENOL VÀ

ĐÁNH GIÁ TÁC DỤNG CHỐNG OXY HOÁ CỦA

CÁC MẪU BỘT CHIẾT LÁ DÂU

Phạm Thiện Ngọc, Lê Ngọc Liễn

Bộ môn Hoá sinh - Trường Đại học Y Hà Nội

.

t

l

Đã có một số nghiên cứu trên thế giới đánh giá về tác dụng quý có thể áp dụng trong sinh y học của lá

dâu. Cây dâu được trồng phổ biến ở nước ta để lấy lá nuôi tằm, nhưng chưa có nghiên cứu khoa học nào

về chiết xuất, xác định lượng polyphenol, tác dụng chống oxy hoá của lá dâu. Mục tiêu: (1) Chiết xuất và

xác định hàm lượng polyphenol lá dâu. (2) Đánh giá khả năng chống oxy hoá của các mẫu bột chiết lá

dâu. Đối tượng và phương pháp: Dùng 5 loại dung môi methanol 100%, methanol 75%, n - hexan

100%, ethylacetat 100% để chiết xuất tạo bột lá dâu. Hàm lượng polyphenol trong các mẫu bột chiết được

xác định bằng phương pháp đo quang đơn giản dùng ferrous sulphate. Sử dụng acid linoleic đánh giá khả

năng chống oxy hoá in vitro của các mẫu chiết xuất. Kết quả: (1) Methanol 75% cho hiệu xuất chiết xuất

bột lá dâu cao nhất (3,9%), trong đó lượng polyphenol chiếm 2,62%. Xác định hàm lượng polyphenol

trong mẫu chiết xuất bằng phương pháp Ferrous sulphat cho kết quả chính xác hơn phương pháp dùng

thuốc thử folin (2) Ở ngày thứ 7 và 12, acid linoleic với sự có mặt của các mẫu bột chiết lá dâu chỉ bị

peroxy hoá từ 15% tới 42,2%, trong khi ở mẫu đối chứng bị peroxy hoá là 100%. Kết luận: (1) Lá dâu có

chứa polyphenol và Ferrous sulpha là phương pháp đơn giản, tin cậy để xác định hàm lượng polyphenol

trong mẫu chiết xuất. (2) Bột chiết lá dâu từ 5 loại dung môi trên đều có khả năng chống oxy hoá và tốt

nhất là bột chiết bằng methanol 75%.

Từ khoá: Lá dâu, polyphenol, acid linoleic, peroxy hoá.

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

Cây dâu được trồng khá phổ biến ở nước ta để

lấy lá nuôi tằm, lấy tơ dệt vải. Lá dâu và các bộ

phận khác của cây dâu còn được dùng để chữa

một số bệnh, làm mỹ phẩm bảo vệ và làm đẹp da

[5,6]. Trái dâu ngâm rượu làm thức uống khai vị

kích thích ăn ngon. Lá dâu là loại thảo dược dễ

tìm, giá thành rẻ, không độc, rất phù hợp với đời

sống kinh tế và nhu cầu chữa bệnh của người dân

nước ta [1].

Gần đây các công trình nghiên cứu của một số

tác giả Nhật Bản, Trung Quốc cũng chứng minh lá

dâu có nhiều tác dụng quí có thể áp dụng trong

sinh y học như: làm hạ Glucose máu, chống oxy

hóa [3], hạn chế rối loạn lipid máu [2]. Hiện nay ở

nước ta chưa có nghiên cứu nào về lá dâu, chúng

tôi tiến hành đề tài này nhằm mục tiêu:

1. Chiết xuất và xác định hàm lượng

polypheno từ lá dâu sử dụng một số dung

môi khác nhau.

2. Đánh giá khả năng chống oxy hoá của

các mẫu dịch chiết lá dâu.

II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP

NGHIÊN CỨU

1. Đối tượng

1.1. Chất liệu

Nguyên liệu nghiên cứu là lá dâu (Morus alba

L. thuộc họ Moraceae) được thu hái vào cuối

tháng 11 năm 2004 tại xã Tam Giang, huyện Yên

Phong, tỉnh Bắc Ninh.

1.2. Hóa chất

- Ethylgallate, ferrous sulfate, postasium

sodium tartrate tetratrydrat, phosphate buffer

sodium, acid linoleic, polyphenol chè xanh, folin

ciocalteau phenol.

- n - hexan, aceton, ethylacetat, methanol,

ethanol.

- Acid linoleic (Nhật bản).

- Sunphenon 100S của công ty Taiyokagaku

(Nhật Bản) chứa 68,5% polyphenol

- Acid galic.

1