Sự thích ứng của giảng viên đối với hoạt động sinh viên đánh giá giảng viên tại Đại học Thái Nguyên

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

VIỆN ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC

Nguyễn Thị Thu Hương

SỰ THÍCH ỨNG CỦA GIẢNG VIÊN

ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG SINH VIÊN ĐÁNH GIÁ GIẢNG

VIÊN TẠI ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Hà Nội – Năm 2011

2

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

VIỆN ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC

Nguyễn Thị Thu Hương

SỰ THÍCH ỨNG CỦA GIẢNG VIÊN

ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG SINH VIÊN ĐÁNH GIÁ GIẢNG

VIÊN TẠI ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

Chuyên ngành: Đo lường và đánh giá trong giáo dục

(Chuyên ngành đào tạo thí điểm)

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Quý Thanh

Hà Nội – Năm 2011

3

LỜI CAM ĐOAN

Luận văn thạc sỹ chuyên ngành “Đo lường và đánh giá trong giáo

dục” với đề tài “Sự thích ứng của giảng viên đối với hoạt động sinh viên

đánh giá giảng viên tại Đại học Thái Nguyên” được tác giả nghiên cứu

lần đầu tiên tại Đại học Thái Nguyên. Kết quả, số liệu nghiên cứu được

trích dẫn và giới thiệu trong luận văn là hoàn toàn trung thực. Tôi xin cam

đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Những kết quả này chưa từng

công bố trong bất cứ một công trình khoa học nào.

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Nguyễn Thị Thu Hương

4

LỜI CẢM ƠN

Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các thầy, cô giáo đã dạy em

trong thời gian học cao học khoá 2 chuyên ngành đo lường và đánh giá

chất lượng giáo dục, cảm ơn Trung tâm Đảm bảo chất lượng đào tạo và

nghiên cứu phát triển giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội (nay là Viện

Đảm bảo chất lượng giáo dục), Trung tâm Khảo thí và Kiểm định chất

lượng - Đại học Thái Nguyên đặc biệt là Ban Giám đốc của hai Trung

tâm đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho em hoàn thành luận văn này.

Em xin chân thành cảm ơn thầy hướng dẫn, PGS. TS. Nguyễn Quý

Thanh đã rất nhiệt tình giúp đỡ, động viên em trong quá trình nghiên cứu

và thực hiện luận văn tốt nghiệp.

Do thời gian có hạn và kinh nghiệm nghiên cứu còn thiếu nên luận

văn không thể tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót. Em kính mong nhận

được sự góp ý, bổ sung ý kiến của các thầy, cô giáo và các bạn đồng

nghiệp.

Em xin chân thành cảm ơn.

Học viên

Nguyễn Thị Thu Hương

5

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. 3

LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... 4

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................. 8

DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................... 9

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ......................................................................... 11

MỞ ĐẦU......................................................................................................... 12

1. Lý do chọn đề tài......................................................................................... 12

2. Mục đích nghiên cứu................................................................................... 13

3. Giới hạn phạm vi nghiên cứu...................................................................... 13

4. Câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu ............................................ 13

4.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 13

4.2. Giả thuyết nghiên cứu.............................................................................. 13

6. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 14

7. Mẫu và phương pháp chọn mẫu.................................................................. 14

8. Tiến trình nghiên cứu.................................................................................. 15

8.1. Giai đoạn nghiên cứu lý luận................................................................... 15

8.2. Giai đoạn nghiên cứu thực tiễn................................................................ 16

9. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài nghiên cứu................................. 18

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN.................................................................... 19

1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu.................................................................. 19

1.1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề trên thế giới................................................ 19

6

1.1.2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ở Việt Nam ................................................ 25

1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài ......................................................... 27

1.2.1. Khái niệm thích ứng.............................................................................. 27

1.2.2. Chỉ báo thích ứng của giảng viên ......................................................... 29

1.2.3. Sinh viên đánh giá giảng viên............................................................... 30

CHƯƠNG 2. BỐI CẢNH ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU ................................... 33

2.1. Vài nét về Đại học Thái Nguyên ............................................................. 33

2.2. Mô hình tổ chức của Đại học Thái Nguyên............................................. 34

2.3. Đội ngũ cán bộ, giảng viên Đại học Thái Nguyên .................................. 34

2.4. Hoạt động đánh giá giảng viên tại ĐHTN............................................... 36

2.4.1. Nội dung phiếu hỏi đánh giá hoạt động giảng dạy của GV.................. 37

2.4.2. Cách thức triển khai hoạt động ĐGGV ................................................ 38

CHƯƠNG 3. HIỆU QUẢ CỦA HOẠT ĐỘNG SINH VIÊN ĐÁNH GIÁ

GIẢNG VIÊN VÀ SỰ THÍCH ỨNG CỦA GV ............................................ 40

3.1. Đánh giá chung về hiệu quả của hoạt động SVĐGGV ........................... 40

3.2. Đánh giá chung về mức độ thích ứng của giảng viên ĐHTN ................. 44

3.2.1. Sự thích ứng với hoạt động chuẩn bị bài giảng trước khi lên lớp ........ 46

3.2.2. Sự thích ứng của giảng viên trong hoạt động giảng dạy ...................... 49

3.2.3. Sự thích ứng của giảng viên với việc kiểm tra, đánh giá...................... 54

3.2.4. Sự thích ứng của giảng viên về việc hỗ trợ sinh viên ngoài giờ học

trên lớp ............................................................................................................ 58

3.3. Tổng hợp mức độ thích ứng của giảng viên ............................................ 62

7

CHƯƠNG 4. NGHIÊN CỨU TÁC ĐỘNG CỦA MỘT SỐ YẾU TỐ

NHÂN KHẨU – XÃ HỘI ĐẾN SỰ THÍCH ỨNG CỦA GIẢNG VIÊN...... 65

4.1. Yếu tố giới................................................................................................ 65

4.2. Yếu tố học vấn ......................................................................................... 66

4.3. Yếu tố kinh nghiệm học tập ở nước ngoài............................................... 68

4.4. Yếu tố chuyên ngành giảng dạy............................................................... 70

4.5. Yếu tố thâm niên nghề nghiệp ................................................................. 72

Tiểu kết ........................................................................................................... 73

KẾT LUẬN VÀ MỘT SỐ GỢI Ý VỀ CHÍNH SÁCH.................................. 75

1. Kết luận....................................................................................................... 75

2. Một số gợi ý về chính sách ......................................................................... 76

2.1. Đối với nhà trường, các khoa................................................................... 76

2.2. Đối với giảng viên.................................................................................... 77

3. Hạn chế của nghiên cứu.............................................................................. 77

4. Hướng nghiên cứu tiếp theo........................................................................ 77

TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................. 78

PHỤ LỤC........................................................................................................ 83

8

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt Nội dung

ĐHTN Đại học Thái Nguyên

GV Giảng viên

SV Sinh viên

ĐG Đánh giá

PPGD Phương pháp giảng dạy

TB Trung bình

ĐLC Độ lệch chuẩn

ĐTB Điểm trung bình

9

DANH MỤC CÁC BẢNG

Cơ cấu mẫu nghiên cứu................................................................................... 15

Bảng 2.1: Đội ngũ giảng viên của ĐHTN (người) ......................................... 35

Bảng 2.2: Kết quả đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ qua các giai đoạn (người).... 35

Bảng 3.1: Đánh giá về thông tin phản hồi từ hoạt động SVĐGGV ............... 40

Bảng 3.2: Nhận định của giảng viên về việc chuẩn bị nội dung bài giảng

và nghiên cứu tài liệu trước khi lên lớp .................................................. 47

Bảng 3.3: Sự thích ứng của giảng viên thể hiện qua điều chỉnh hoạt động

kiểm tra đánh giá..................................................................................... 56

Bảng 3.4: Đánh giá về việc giành nhiều thời gian hơn cho việc hỗ trợ sinh

viên ngoài giờ học................................................................................... 59

Bảng 3.5: Mối tương quan giữa các chỉ số thích ứng..................................... 63

Bảng 4.1: Bảng chéo nghiên cứu ảnh hưởng của giới tới mức độ thích

ứng của giảng viên .................................................................................. 65

Bảng 4.2: Bảng chéo nghiên cứu ảnh hưởng của trình độ học vấn đến

mức độ thích ứng của GV....................................................................... 67

Bảng 4.3: Bảng chéo nghiên cứu ảnh hưởng đến mức độ thích ứng của

giảng viên được đào tạo tại nước ngoài và giảng viên được đào tạo

trong nước ............................................................................................... 69

Bảng 4.4: Bảng chéo nghiên cứu ảnh hưởng của chuyên ngành giảng dạy

của giảng viên đến mức độ thích ứng ..................................................... 70

Bảng 4.5: Bảng chéo nghiên cứu ảnh hưởng của thâm niên công tác đến

mức độ thích ứng của GV....................................................................... 72

10

DANH MỤC CÁC HỘP

Hộp 3.1: Nghiên cứu về hiệu quả của hoạt động đánh giá giảng viên ........... 43

Hộp 3.2: Phỏng vấn giảng viên có mức độ thích ứng TB .............................. 51

Hộp 3.3: Phỏng vấn giảng viên có mức độ thích ứng thấp............................. 52

Hộp 3.4 : Nhận định của giảng viên về việc lạm phát điểm số ...................... 57

Hộp 3.5: Phỏng vấn về việc giành thêm thời gian cho việc hỗ trợ SV

ngoài giờ học (1)..................................................................................... 61

Hộp 3.6: Phỏng vấn về việc giành thêm thời gian cho việc hỗ trợ SV

ngoài giờ học (2)..................................................................................... 61

Hộp 3.7: Phỏng vấn trường hợp có mức độ thích ứng cao............................. 63

Hộp 4.1: Phỏng vấn GV là tiến sỹ về sự thích ứng với hoạt động ĐGGV..... 67

Hộp 4.2: Phỏng vấn sâu về ảnh hưởng của kinh nghiệm học tập ở nước

ngoài đến mức độ thích ứng của GV ...................................................... 70