Sử dụng mô hình tưới cho cây trồng (aquacrop) trên đất phù sa trồng lúa ở đồng bằng sông Cửu Long

SLT D UN G M O H iN H TU O I CHO CAY TR 0 N G

(AQ UACR OP) TR E N D A T PHU S A TR 0 N G L U A

til DO NG D AN G SON G CUU LONG

Nguyen Van Qui \ T rin B i Linh1

NguySn Hdng Giang1, Ng6 Ngoc Hung1

t 6 m t At

Thi nghidm dong ruong dupe thuc hien tai huydn Cai Lay, tinh Tien Giang, vu dong xuan 2011-2012. E>d tai

dupe thuc hidn nhSm muc dich: (i) tham dinh mo hinh tuoi cho cay trong (AquaCrop) trong didu kidn dat

trong lua c6 tuoi tai Cai Lay - Tidn Giang, (ii) xac dinh anh huong cua cac bidn phap tuoi ddn n&ng suit

lua; va (iii) dinh gia hidu qua su dung nuoc cua cac mo hinh tuoi. Kdt qua dat dupe cho thziy hd so xac dSnh

(R2) giua mo phong vi thuc td dat dupe ve sinh khoi va lupng nuoc trur trong dat theo thu tu la 0,96 va 038.

Cac chi so thong kd khac nhu RMSE, NRMSE, EF deu cho thay kdt qua tham dinh tuong thich vdi thuc td.

Mo phong cho thay tudi tidt kidm la bidn phap tudi hidu qua vi no cho nang suat lua tuong duong vdi didu

kidn tudi theo nong dan (6,5 tan/ha), trong khi lupng niroc tudi theo chd do tudi nude tidt kidm (457,5 mm)

lai thap hon 17% so vdi lupng nuoc theo chd do tudi cua nong dan (551 mm).

Tirkhda: AquaCrop, dong xuan, ning su it lua, tham dinh mo hinh, tuoi tiet kiim .

1.GHTHHJ

Dong bang song Cuu Long la vua lua ldn cua ca

nude voi dien tich dat 3,97 tridu ha, trong do 2,97

trieu ha dat duoc sir dung cho san xuat nong nghiep

(Quang va Per-Erik, 2008). O vung dong bang, lua la

cay trong chinh. Ngay nay, dudi ap ltrc cua tang

trudng dan so, san xuat lua gao can phai duoc tang

ldn de dap ung nhu cau cua nguoi tieu dung, gia tang

san xuat lua gao se phai dua vao canh tac co tudi.

Tuy nhien, nguon nude ngot dang bi de doa khong

chi do su canh tranh tir nguon su dung khac ma con

do o nhidm tir chat thai cong nghiep, nong nghiep vo

co va xam nhap man (Nhan va ctv, 2007). Vi vay, viec

su dung ben vung va hieu qua nguon nude ngot la rat

quan trong voi an ninh luong thuc quoc gia (Himg,

2009). Mac du rat kho xac dinh luong nude can thiet

cho cay trong do mdi quan he phuc tap trong he

thong dat-cay-khi hau. Tuy nhien, cac mo hinh mo

phong cd the giup tim hieu mdi tuong quan trong he

thong nay. Trong nhung nam gan day, mo hinh mo

phong da duoc sir dung rong rai de tim hieu cac giai

phap cho van de quan li nude. Dua vao cac kich ban

quan li nude ngudi ta cd the chon duoc cac giai phap

sir dung nude hieu qua Ones va ctv, 2001). Nghidn

ciru duoc thuc hien nham muc dich: (i) tham dinh

mo hinh tudi cho cay trong (AquaCrop) trong dieu

1 Trudng Dai hoc Can Tha

kidn dat trong lua cd tudi tai Cai Lay - Tidn Giang,

(ii) xac dinh anh hudng cua cac bidn phap tudi nude

va mua vu trong den nang suat lua; va (iii) danh gia

hieu qua sir dung nude cua cac mo hinh tudi.

2. PHUONG TIN VA PHUONG PIMP NGHEN CUU

Thi nghiem lua vu ddng xuan duoc thuc hidn tai

xa Cam Son, huyen Cai Lay, tinh Tidn Giang

(10°22’5 r N, 106°07’03” E). Thdi gian thuc hidn thi

nghiem tir thang 11 nam 2011 den thang 02 nam

2012. Giong lua duoc thi nghidm la OM6979. Cong

thuc phan bdn trong thi nghidm la: 100 N-60 P205-30

K20 kg/ha.

Ket qua dau ra cua mo hinh duoc so sanh vdi k£t

qua thu thap thuc te tai diem thi nghidm. Cac thong

sd mo hinh duoc dieu chinh va viec van hanh mo

hinh duoc lap lai nhieu lan cho den khi ket qua mo

phong gdn vdi ket qua thu thap thuc te d mot muc do

cd the chap nhan thong qua sir dung cac chi sd thong

kd. Nang suat lua mo phong va hieu qua su dung

nude duoc danh gia theo cac che do tudi nuoc khac

nhau gom: (1) che do tudi bo sung theo nong dan

(trong dd ruong thuong xuyen d trang thai bao hoa),

(2) chd do tudi nude tiet kiem (tudi ngap 5 cm ke tu

mat ruong khi am do bao hoa giam 20%) va (3) chd

do nude chi su dung nude trdi (rainfed). Trong mo

hinh AquaCrop, chidu cao cua bd la 03 m, co nghia

la mo hinh gia dinh khong cd chay tran xay ra.

48 NONG NGHIEP VA PHAT TRIEN NONG THON - KY 1 - THANG 6/2014