Sử dụng bột phụ phẩm gia cầm (PBM) và bột thịt xương (MBM) trong thức ăn cho Tôm, cá Ba sa và cá Rô phi

NHÌN RA THẾ GIỚI

39 T¹p chÝ ch¨n nu«i 1-08

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.Lrc-tnu.edu.vn

SỬ DỤNG BỘT PHỤ PHẨM GIA CẦM (PBM) VÀ BỘT THỊT XƯƠNG

(MBM) TRONG THỨC ĂN CHO TÔM, CÁ BA SA VÀ CÁ RÔ PHI

Bùi Đức Lũng*

1. MỞ ĐẦU*

Việt Nam có tiềm năng lớn trong nuôi trồng

thủy sản và đã được xem là nước đứng thứ

nhất trong nuôi cá nheo (cá ba sa), đồng thời là

một trong 5 nước đứng hàng đầu về sản xuất

tôm và cá rô phi. Để duy trì và giữ vững được

tình hình sản xuất như hiện nay và phát triển

trong tương lai, Việt Nam phải nhập khẩu một

số lượng lớn bột cá (FM), nguyên liệu được

xem là nguồn cung cấp protein lý tưởng nhất

đối với các loài ăn tạp như tôm (Promodom) và

cá rô phi. Tuy nhiên tình hình sản xuất FM trên

thế giới đã bị chậm lại và trong tương lai gần sẽ

không đủ cung cấp nhu cầu cho ngành nuôi

trồng thủy sản. Việc nghiên cứu những nguyên

liệu thay thế phù hợp cho FM đang là vấn đề

cực kỳ quan trọng và cấp thiết. Bột phụ phẩm

gia cầm (PBM) và bột thịt xương (MBM) là

những phụ phẩm có chất lượng cao từ các nhà

máy giết mổ, chế biến gia cầm, lợn và trâu bò...

Những nghiên cứu của Hoa Kỳ, Canada và một

số nước phương tây khác cho thấy PBM và

MBM có thể sử dụng được trong khẩu phần

(KP) của tôm cá, làm nguyên liệu thay thế FM

mà không ảnh hưởng đến hiệu quả nuôi trồng.

2. GIÁ TRỊ DINH DƯỠNG CỦA PBM VÀ MBM

Tương tự như FM, PBM và MBM rất giàu

protein và axit amin (xem bảng 1). Đặc điểm

này làm cho PBM và MBM đặc biệt có giá trị

cho những loại thức ăn cho tôm cá với hàm

lượng protein cao (xấp xỉ 40% ở protein thô).

Bột phụ phẩm gia cầm có hàm lượng tro

tương đối thấp, cho nên có lợi cho việc lập

công thức những khẩu phần gây ô nhiễm

* Hội Chăn nuôi Việt Nam.

thấp. Mặc dù MBM có hàm lượng axit amin

thấp hơn so với bột cá, bột phụ phẩm gia cầm,

nhưng nếu bổ sung axit amin kết tinh hoặc

protein động vật có hàm lượng protein cao

như bột máu... làm cho MBM rất hấp dẫn đối

với thức ăn cho tôm, cá.

Mặc dù phốtpho (P) đã được xem là một

trong những chất có khả năng gây ô nhiễm

nước, nhưng PBM và MBM lại giàu phốtpho

tiêu hóa (trên 95%), nên P bị tôm, cá thải ra môi

trường (nước nuôi trồng) rất ít, đó là ưu điểm

lớn về tiết kiệm chi phí trong việc cung cấp phốt

pho hữu dụng cho nhiều loài thủy sản có giá trị

và vệ sinh môi trường nước. Cả PBM và MBM

đều chứa khoảng 10% chất béo đó là nguồn

cung cấp năng lượng tiêu hóa quan trọng cho

cá và tôm, mặc dù nguồn chất béo này chứa

hàm lượng axit béo mạch dài, nhưng không có

khả năng sinh cholesterol.