Số liệu thống kê giáo dục một số vấn đề về chất lượng nguồn nhân lực Việt Nam hiện nay: Phân tích kết quả tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009

Khoa hoc Giao due

SO LIE U THON G KE GIAO DUC

MOT SO VAN DE VE CHAT LlfOfNG NGUON NHAN LUC VIET NAM HIEN NAY:

PHAN TICH KET QUA TONG DIEU TRA DAN SO VA NHA Of NAM 2009

• NGUYEN VAN CHIEN

Trung tarn Phan tfch va Du bao nhu cau dao tao nhan luc

1. Dat van de

Van de chat Idpng nguon nhan Idc hien

dang dat ra nhieu thach thdc td cdng tac dao tao

den cac chinh sach thu hut va sd dung hdp ly.

Trong cac van kien, chinh sach Oang va Nha

nddc ta luon coi "con ngddi vda la dpng Idc, vda

la muc tieu cua qua trinh phat trien", vi the, phat

trien chat Iddng nguon nhan Idc ddpc xem la

khau dot pha trong chien Idpc phat trien kinh te

- xa hpi cua dat nddc trong giai doan tdi.

Theo ket qua Tdng dieu tra Dan so va Nha

d Viet Nam nam 2009, dan so Viet Nam hien nay

dat 85.789.573 ngddi, tang them 9.5 trieu ngddi

tinh td cupc Tdng dieu tra trddd, trung binh mdi

nam tang 947 nghin ngddi. Cung theo ket qua

nay, dan so Viet Nam cung bat dau bddc vao

thdi ki "cd cau dan so vang", tdc la ti le ngddi

trong dp tudi lao dpng cao gap ddi so vdi ti le

ngddi phu thupc. Thong thddng, thdi ki "cd cau

dan so vang" dien ra trong khoang 30 nam. Theo

kinh nghiem td cac nddc d chau A cd trinh dp va

tdc dp phat trien nhanh trong giai doan qua nhd

Sin-ga-po, Nhat Ban, Han Qudc... thi day la thdi

ki ddng gdp khoang 1/3 vao tdc dp tang trddng

cua giai doan phat trien "than ki"2

. Mac du Viet

Nam bddc vao thdi ki ddpc xem nhd la cO hpi de

phat trien manh me nay, song sd Iddng lao dpng

chda phai la nhan to quyet dinh. Viec cd tan

dung tot Idi the nay hay khong con phu thupc rat

nhieu vao chat Iddng nguon nhan Idc. Bai viet

nay hddng vao viec danh gia chat Iddng nguon

nhan Idc qua mpt sd chi tieu thdng ke ve dac

trdng dan sd, qua dd chi ra nhdng thach thdc va

giai phap nham phat trien nguon nhan Idc dap

dng sd nghiep cong nghiep hda va hien dai hda

dat nddc.

2. Thdc trang mot so' vain de chat Idpng

nguon nhan Idc Viet Nam

2.1.Tinh hinh biet chu

Ket qua tdng dieu tra dan so 2009 cho thay,

ti le dan sd biet chd td 15 tudi trd len da lien tuc

tang qua ba cupc Tong dieu tra: 88% nam 1989,

90% nam 1999 va 93.5% nam 2009. Xet theo

khia canh phan bd tudi, ti le biet chd cua nhdm

50 tudi trd len la 87.2%, trong khi ti le nay d

nhdm tudi tre hdn ddpc tang dan, mdc cao nhat

la 98% d nhdm 15-17 tudi. Gida thanh thi va

ndng thdn, ti le biet chd dang thu hep khoang

each (97% d thanh thj va 92% d nong thdn). Tuy

nhien, gida cac vung, mien trong ca nddc thi sd

chenh lech con tddng ddi Idn. Trong khi vung

Ddng bang Song Hdng ti le biet chd cao nhat la

99.4% thi d vung Trung du va Mien nui Phia Bac

mdi dat 95.3%. Dien hinh, thanh phd Ha Npi

97.6% dan so biet chd, trong khi Lai Chau chi

dat 57,4%.

2.2.Trinh dp hoc van

Dan sd 5 tudi trd len da tdng di hpc cua

nddc ta la 94.9%, trong dd nam gidi chiem

96.5%, nd gidi 93.5%, d khu vdc thanh thi la

97.4%, ndng thon la 93.8%. Nhd vay, so vdi lan

dieu tra nam 1999, sd chenh lech gida hai nhdm

nam va nd, gida thanh thi va nong thdn mac du

dang dddc thu hep, song vln cd mpt nhom dan

so chda ddpc di hpc. Xet theo cd cau trinh dp

hpc vain, ket qua the hien d hinh dddi day:

Nhin vao bieu do tren ta de dang nhan thay.

mac du ti le dan so biet chd rat cao, song chiem

den gan mpt nda dan so nam trong nhdm cd

trinh dp hpc van thap: chda het tieu hpc (20.8%).

1 Theo dinh ki, cd 10 nam tien hanh Tong dieu tra Dan so mpt lan, lan gan day nhat vao nam 1999

2 Tan dung thdi ki "dan so vang". Bao Nhan dan ngay 26 thang 12 nam 2009

KHGD so 55, thdng 4-2010 61