SKKN vận dụng phương pháp tích cực hóa hoạt động để dạy giải các bài toán về chuyển động đều cho học

I. PHẦN MỞ ĐẦU

I.1. Lý do chọn đề tài:

Môn Toán ở tiểu học giúp học sinh:

- Có những kiến thức cơ bản, nền tảng về toán học

- Hình thành những kĩ năng thực hành tính, đo lường, giải các bài toán có

những ứng dụng thiết thực trong cuộc sống.

- Góp phần bước đầu phát triển năng lực tư duy, khả năng suy luận hợp lý

và diễn đạt đúng (nói và viết) cách phát hiện và cách giải quyết các vấn đề đơn

giản, gần gũi trong cuộc sống; kích thích trí tưởng tượng; gây hứng thú học tập

toán; góp phần bước đầu hình thành phương pháp học tập và làm việc có kế

hoạch, khoa học, chủ động, linh hoạt, sáng tạo.

Hiện nay có nhiều giải pháp đã và đang được nghiên cứu, áp dụng để góp

phần thực hiện mục tiêu trên. Đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát huy tính

tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh cũng là một trong những giải pháp được

nhiều người quan tâm nhằm đưa các hình thức dạy học mới vào nhà trường. Để

tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh, môn toán ở Tiểu học nói chung và

lớp 5 nói riêng cần có một phương pháp dạy học cụ thể phù hợp với từng loại

toán.

Cũng như các môn học khác, theo tôi muôn toán có một vai trò hết sức

quan trọng trong việc hình thành nhân cách con người lao động. Vì vậy, mỗi giáo

viên cần phải xác định dạy như thế nào để đạt được chất lượng cao môn toán 5

mà chương trình nội dung sách quy định? Qua những năm giảng dạy, tôi nhận

thấy việc rèn kỹ năng giải toán (nhất là toán chuyển động đều) cho học sinh là rất

quan trọng bởi vì qua giải toán học sinh rèn luyện được đức tính, ý chí khắc phục

khó khăn, thói quen xét đoán có căn cứ, tính cẩn thận, cụ thể, chu đáo, làm việc

có kế hoạch và khả năng suy nghĩ độc lập, linh hoạt...Tuy nhiên không phải mọi

học sinh đều học tập, giải toán dễ dàng như nhau. Có những học sinh nắm kiến

thức toán học rất nhanh chóng và sâu sắc mà không cần có sự cố gắng đặc biệt,

trong khi đó một số em khác lại không thể đạt được kết quả như vậy mặc dù các

em đã có cố gắng rất nhiều. Đó chính là các em yếu kém về môn toán.

Xét riêng về loại toán chuyển động đều ở lớp 5, ta thấy đây là loại toán

khó, rất phức tạp, phong phú đa dạng và có rất nhiều kiến thức áp dụng vào thực

tế cuộc sống. Mặt khác việc hình thành, rèn luyện, củng cố các kỹ năng giải toán

chuyển động đều gần như là chưa có nên các em không thể tránh khỏi những khó

khăn sai lầm khi giải loại toán này. Vì thế rất cần phải có phương pháp cụ thể đề

ra để dạy giải các bài toán chuyển động đều nhằm đáp ứng các nội dung bồi

1

dưỡng nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên, bồi dưỡng nâng cao khả

năng tư duy linh hoạt và óc sáng tạo của học sinh.

Đã có những cuốn sách viết về loại toán chuyển động đều, song những

cuốn sách này mới chỉ dừng lại ở mức độ hệ thống hoá các bài tập (chủ yếu là bài

tập khó) cho nên sách mới chỉ được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho học sinh

giỏi. Còn lại những tài liệu khác, toán chuyển động đều có được đề cập đến

nhưng rất ít, chưa phân tích một phương pháp cụ thể nào trong việc dạy giải các

bài toán chuyển động đều này.

Trước ý nghĩa lý luận và thực tiễn của vấn đề nêu trên; là một giáo viên

đang trực tiếp dạy lớp 5, tôi đã chọn và áp dụng cho mình một phương pháp dạy

học phù hợp để dạy loại toán chuyển động đều. Đó là:

"Vận dụng phương pháp tích cực hóa hoạt động để dạy giải các bài toán

về chuyển động đều cho học sinh lớp 5"

I2. Mục tiêu, nhiệm vụ đề tài :

Giải toán chuyển động đều là một dạng toán quan trọng được trình bày ở

sách toán lớp 5. Đây là một nội dung cung cấp cho học sinh những kiến thức về

giải toán chuyển động đều có một động tử và nhiều động tử. Những nội dung cơ

bản của việc cung cấp kiến thức mới của môn toán học, một yếu tố hết sức quan

trọng trong chương trình,bởi thông qua nó học sinh sẽ nắm được căn bản về toán

chuyển động và ứng dụng nó vào trong cuộc sống hằng ngày. Có thể khẳng định

rằng nội dung này chính là bước đệm quan trọng để học sinh ứng dụng vào việc

tiếp thu các nội dung quan trọng khác mà chương trình đã đưa ra. Chính vì thế,

mục tiêu của đề tài là khảo sát thực tế việc nắm bắt cách giải của học sinh lớp 5A

về toán chuyển động đều, từ đó giáo viên có cơ sở để đề xuất những biện pháp

nhằm giúp các em khắc phục được những thiếu sót trong giải toán chuyển động

đều.

Nhiệm vụ của đề tài gồm:

- Khảo sát thực tế việc giải toán chuyển động đều của học sinh lớp 5A.

- Nghiên cứu lý luận vè các biện pháp giải phù hợp với từng đối tượng học

sinh trong lớp (giỏi, khá, trung bình và yếu)

- Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giải toán phần

chuyển động đêu cho học sinh lớp 5.

I. 3) Đối tượng nghiên cứu :

- Đối tượng nghiên cứu của đề tài là học sinh lớp 5A trường Tiểu học ….

I.4) phạm vi nghiên cứu:

Với thời gian nghiên cứu còn hạn chế nên đề tài chỉ nghiên cứu trong phạm

vi trường tiểu học.

I.5) Phương pháp nghiên cứu.

2