Rèn luyện kỹ năng đưa yếu tố biểu cảm vào văn bản nghị luận cho học sinh lớp 8 thông qua hệ thống bài tập

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

DƢƠNG MINH NGUYỆT

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG

KỸ NĂNG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG ĐOÀN

CHO CÁN BỘ ĐOÀN TRƢỜNG TRUNG HỌC

PHỔ THÔNG TỈNH TUYÊN QUANG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2015

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

DƢƠNG MINH NGUYỆT

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG

KỸ NĂNG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG ĐOÀN

CHO CÁN BỘ ĐOÀN TRƢỜNG TRUNG HỌC

PHỔ THÔNG TỈNH TUYÊN QUANG

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục

Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. TRẦN THỊ MINH HUẾ

THÁI NGUYÊN - 2015

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan những số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này

là trung thực, chƣa đƣợc sử dụng và công bố ở bất kỳ một công trình nào khác.

Tôi xin cam đoan rằng các thông tin trích dẫn đều đƣợc chỉ rõ nguồn gốc.

Thái Nguyên, tháng 7 năm 2015

Tác giả

Dương Minh Nguyệt

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

LỜI CẢM ƠN

Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Hội đồng đào tạo cao học

chuyên ngành Quản lý giáo dục, phòng Đào tạo, Khoa Tâm lý Giáo dục, các

thầy cô giáo của Trƣờng Đại học Sƣ phạm - Đại học Thái Nguyên đã tận tình

giảng dạy và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong thời gian học tập và nghiên

cứu tại trƣờng.

Đặc biệt, xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Tiến sỹ Trần Thị Minh Huế,

ngƣời hƣớng dẫn khoa học đã chỉ bảo tận tình, chu đáo, giúp đỡ tôi hoàn thành

luận văn này.

Xin trân trọng cảm ơn sự quan tâm, giúp đỡ nhiệt tình của lãnh đạo tỉnh

Đoàn thanh niên, lãnh đạo huyện, thành Đoàn, cán bộ quản lý các trƣờng

THPT, cán bộ Đoàn trƣờng THPT tỉnh Tuyên Quang đã giúp đỡ tôi trong quá

trình nghiên cứu luận văn.

Xin cảm ơn gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã khích lệ, động viên, chia sẻ

với tôi trong thời gian qua.

Mặc dù đã rất cố gắng trong quá trình thực hiện, song luận văn khó tránh

khỏi những thiếu sót. Tác giả kính mong nhận đƣợc ý kiến chỉ dẫn, đóng góp

của các thầy cô giáo và bạn bè, đồng nghiệp.

Xin chân thành cảm ơn!

Tác giả

Dương Minh Nguyệt

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN......................................................................................................ii

MỤC LỤC ..........................................................................................................iii

DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT..................................................................iv

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ................................................................v

MỞ ĐẦU.............................................................................................................1

1. Lý do chọn đề tài .............................................................................................1

2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................2

3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu.................................................................2

4. Giả thuyết khoa học.........................................................................................2

5. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................2

6. Phạm vi nghiên cứu .........................................................................................3

7. Phƣơng pháp nghiên cứu .................................................................................3

8. Cấu trúc luận văn ...................................................................................................... 4

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG

KỸ NĂNG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG ĐOÀN CHO CÁN BỘ ĐOÀN

TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG...................................................5

1.1. Vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề............................................................5

1.2. Khái niệm công cụ........................................................................................8

1.2.1. Quản lý.......................................................................................................8

1.2.2. Bồi dƣỡng ................................................................................................12

1.2.3. Quản lý hoạt động bồi dƣỡng ..................................................................14

1.2.4. Cán bộ Đoàn Trƣờng THPT....................................................................16

1.2.5. Kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn ............................................................17

1.2.6. Biện pháp quản lý hoạt động bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn......21

1.3. Những vấn đề cơ bản về công tác giáo dục học sinh của Đoàn Thanh

niên Cộng sản Hồ Chí Minh ở trƣờng THPT..........................................22

1.3.1. Đặc trƣng nhân cách học sinh và mục tiêu giáo dục cấp THPT .............22

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

1.3.2. Vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí

Minh trong công tác giáo dục học sinh ở trƣờng THPT...............................23

1.3.3. Nguyên tắc, nội dung, phƣơng pháp, hình thức tổ chức hoạt động

của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ở trƣờng THPT ......................................24

1.3.4. Yêu cầu về phẩm chất và năng lực của ngƣời cán bộ Đoàn trƣờng THPT ....28

1.4. Hoạt động bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn

trƣờng THPT ............................................................................................29

1.4.1. Mục tiêu bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn cho cán bộ

Đoàn trƣờng THPT..................................................................................30

1.4.2. Nội dung bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn cho cán bộ

Đoàn trƣờng THPT..................................................................................30

1.4.3. Phƣơng pháp bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn cho cán

bộ Đoàn trƣờng THPT.............................................................................33

1.4.4. Hình thức tổ chức hoạt động bồi dƣỡng..................................................33

1.4.5. Giảng viên và học viên trong hoạt động bồi dƣỡng ................................34

1.4.6. Tài liệu bồi dƣỡng....................................................................................34

1.5. Quản lý hoạt động bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn cho

cán bộ Đoàn trƣờng THPT......................................................................35

1.5.1. Ngƣời bí thƣ tỉnh Đoàn trong vai trò quản lý hoạt động bồi dƣỡng

kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng THPT..........35

1.5.2. Nội dung quản lý .....................................................................................36

1.5.3. Phƣơng pháp quản lý ...............................................................................40

1.5.4. Những yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý hoạt động bồi dƣỡng kỹ năng

tổ chức hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng THPT........................41

1.6. Kết luận chƣơng 1.......................................................................................43

Chƣơng 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG KỸ NĂNG

TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG ĐOÀN CHO CÁN BỘ ĐOÀN TRƯỜNG THPT

TỈNH TUYÊN QUANG...............................................................................45

2.1. Khái quát về khảo sát thực trạng ................................................................45

2.1.1. Mục tiêu khảo sát.....................................................................................45

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

2.1.2. Nội dung, khách thể và phạm vi khảo sát................................................45

2.1.3. Phƣơng pháp khảo sát và cách xử lý số liệu............................................45

2.2. Thực trạng đội ngũ cán bộ Đoàn trƣờng THPT tỉnh Tuyên Quang.................46

2.3. Thực trạng nhận thức về quản lý hoạt động bồi dƣỡng kỹ năng tổ

chức hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng THPT............................46

2.3.1. Nhận thức về khái niệm...........................................................................46

2.3.2. Nhận thức về nội dung tổ chức hoạt động Đoàn ở trƣờng THPT...........48

2.3.3. Nhận thức về vai trò của cán bộ Đoàn trong tổ chức hoạt động Đoàn

cho học sinh ở trƣờng THPT...................................................................50

2.3.4. Đánh giá về mức độ cần thiết của việc bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức

hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng THPT.....................................52

2.3.5. Nhận thức về nội dung quản lý hoạt động bồi dƣỡng kỹ năng tổ

chức hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng THPT............................53

2.4. Thực trạng bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn cho cán bộ

Đoàn trƣờng THPT..................................................................................55

2.4.1. Thực trạng nội dung bồi dƣỡng...............................................................55

2.4.2. Thực trạng phƣơng pháp tổ chức hoạt động bồi dƣỡng ..........................57

2.4.3. Thực trạng hình thức tổ chức hoạt động bồi dƣỡng ................................59

2.5. Thực trạng quản lý hoạt động bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức hoạt động

Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng THPT tỉnh Tuyên Quang và những

yếu tố ảnh hƣởng .....................................................................................62

2.5.1. Thực trạng nội dung quản lý hoạt động bồi dƣỡng .................................62

2.5.2. Thực trạng phƣơng pháp quản lý hoạt động bồi dƣỡng ..........................64

2.5.3. Đánh giá thực trạng kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn của cán bộ

Đoàn trƣờng THPT tỉnh Tuyên Quang ...................................................65

2.5.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý hoạt động bồi dƣỡng......67

2.6. Đánh giá chung về khảo sát thực trạng ......................................................69

2.6.1. Ƣu điểm ...................................................................................................69

2.6.2. Nguyên nhân của ƣu điểm.......................................................................70

2.6.3. Hạn chế ....................................................................................................71

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

2.6.4. Nguyên nhân của tồn tại, hạn chế............................................................72

2.7. Kết luận chƣơng 2.......................................................................................72

Chƣơng 3. MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG

KỸ NĂNG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG ĐOÀN CHO CÁN BỘ ĐOÀN

TRƢỜNG THPT TỈNH TUYÊN QUANG ..............................................74

3.1. Nguyên tắc chỉ đạo đề xuất biện pháp........................................................74

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích .........................................................74

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn..........................................................75

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ............................................................76

3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi.............................................................76

3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả, tính toàn diện ..................................77

3.1.6. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống..........................................................78

3.2. Các biện pháp đề xuất.................................................................................78

3.2.1. Bồi dƣỡng kiến thức về công tác Đoàn ở trƣờng THPT và kiến thức

về kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng THPT.....78

3.2.2. Chuẩn hoá công tác lập kế hoạch tổ chức hoạt động bồi dƣỡng kỹ

năng tổ chức hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng THPT theo

từng giai đoạn ..........................................................................................81

3.2.3. Xây dựng và hoàn thiện nội dung bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức hoạt

động Đoàn gắn với thực tiễn đơn vị........................................................83

3.2.4. Đổi mới phƣơng pháp bồi dƣỡng và công tác quản lý hoạt động bồi

dƣỡng kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn theo hƣớng tăng cƣờng

năng lực tự bồi dƣỡng..............................................................................85

3.2.5. Tăng cƣờng điều kiện cho các hoạt động bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức

hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng THPT.....................................88

3.2.6. Hoàn thiện cơ chế phối hợp trong tổ chức hoạt động bồi dƣỡng kỹ

năng tổ chức hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng THPT..................89

3.2.7. Tăng cƣờng công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác bồi dƣỡng....90

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp.................................................................91

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

3.4. Khảo nghiệm sƣ phạm................................................................................92

3.4.1. Mục tiêu...................................................................................................92

3.4.2. Cách thức khảo nghiệm...........................................................................92

3.5. Kết luận chƣơng 3.......................................................................................95

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .................................................................95

1. Kết luận..........................................................................................................95

2. Kiến nghị .......................................................................................................98

TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................100

PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT

BCH : Ban Chấp hành

BTV : Ban Thƣờng vụ

CBG : Chƣa bao giờ

Đ/c : Đồng chí

ĐK : Đôi khi

Đoàn : Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

NXB : Nhà xuất bản

RTX : Rất thƣờng xuyên

TB : Trung bình

THPT : Trung học phổ thông

TNCS : Thanh niên Cộng sản

TX : Thƣờng xuyên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ

Bảng:

Bảng 2.1. Thống kê tình hình đội ngũ cán bộ Đoàn trƣờng THPT tỉnh

Tuyên Quang ...................................................................................46

Bảng 2.2. Thống kê trình độ chuyên môn và lý luận chính trị của đội ngũ

cán bộ Đoàn trƣờng THPT tỉnh Tuyên Quang................................46

Bảng 2.3. Thống kê tình hình cán bộ Đoàn trƣờng THPT tỉnh Tuyên Quang

đã tham gia các khóa bồi dƣỡng về nghiệp vụ Đoàn trƣờng học.........46

Bảng 2.4. Nhận thức về các khái niệm ............................................................48

Bảng 2.5. Nhận thức về nội dung tổ chức hoạt động Đoàn ở trƣờng THPT......49

Bảng 2.6. Nhận thức về vai trò của cán bộ Đoàn trong tổ chức hoạt động

Đoàn cho học sinh ở trƣờng THPT.................................................51

Bảng 2.7. Đánh giá về mức độ cần thiết của việc bồi dƣỡng các kỹ năng

tổ chức hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng THPT................52

Bảng 2.8. Nhận thức về nội dung quản lý hoạt động bồi dƣỡng kỹ năng

tổ chức hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng THPT................54

Bảng 2.9. Thực trạng nội dung bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức hoạt động

Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng THPT .............................................56

Bảng 2.10. Thực trạng phƣơng pháp tổ chức hoạt động bồi dƣỡng..................57

Bảng 2.11. Thực trạng hiệu quả sử dụng các phƣơng pháp bồi dƣỡng.............58

Bảng 2.12. Thực trạng hình thức tổ chức hoạt động bồi dƣỡng........................60

Bảng 2.13. Thực trạng nội dung quản lý hoạt động bồi dƣỡng.........................63

Bảng 2.14. Thực trạng phƣơng pháp quản lý hoạt động bồi dƣỡng..................64

Bảng 2.15. Đánh giá mức độ thuần thục các kỹ năng tổ chức hoạt động

của cán bộ Đoàn trƣờng THPT .......................................................66

Bảng 2.16. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý hoạt động bồi dƣỡng....68

Bảng 3.1. Kết quả kiểm chứng về tính cần thiết và tính khả thi của các

biện pháp đề xuất.............................................................................92

Biểu đồ:

Biểu đồ 3.1. Tính cấp thiết của 8 biện pháp .................................................. 93

Biểu đồ 3.2. Tính khả thi của 8 biện pháp..................................................... 94

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Giáo dục có một vị trí và vai trò hết sức quan trọng đối với sự phát triển

và tồn tại của mỗi quốc gia. Nhận thức đƣợc vấn đề này, Nghị quyết Hội nghị

Trung ƣơng 8, khóa XI của BCH Trung ƣơng Đảng nêu rõ “Giáo dục và đào

tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nƣớc và của toàn dân.

Đầu tƣ cho giáo dục là đầu tƣ phát triển, đƣợc ƣu tiên đi trƣớc trong các

chƣơng trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội”.

Cùng với sự phát triển nhƣ vũ bão của khoa học, kĩ thuật, giáo dục luôn

phải tiên phong đi trƣớc, đón đầu để đáp ứng yêu cầu của xã hội. Mục tiêu của

giáo dục chính là việc hình thành và phát triển nhân cách con ngƣời phù hợp

với yêu cầu của xã hội. Để đạt đƣợc mục tiêu giáo dục, công tác giáo dục cần

sự chung tay, góp sức của tất cả các tổ chức trong và ngoài cơ sở giáo dục (nhà

trƣờng) gồm có: đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên trong nhà trƣờng, các tổ

chức xã hội, cha mẹ học sinh... Bên cạnh đó còn có sự đóng góp không nhỏ của

tổ chức Đoàn trong trƣờng học - là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt

Nam, là đội quân xung kích cách mạng, là trƣờng học xã hội chủ nghĩa của

thanh niên - là nơi thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội do Chi bộ,

Đảng bộ cơ sở đề ra, mà dẫn đầu là các đồng chí cán bộ Đoàn trƣờng.

Tổ chức Đoàn mạnh hay yếu phụ thuộc rất lớn vào trình độ và năng lực

của cán bộ Đoàn. Để tổ chức Đoàn trong trƣờng học thực sự phát huy đƣợc vai

trò là tổ chức giáo dục thanh thiếu niên, góp phần thực hiện tốt mục tiêu giáo

dục của nhà trƣờng thì ngƣời cán bộ Đoàn phải có phẩm chất chính trị tốt, có

kiến thức, có năng lực tổ chức các hoạt động Đoàn. Trong thực tiễn, đội ngũ

cán bộ Đoàn ở trƣờng THPT phần lớn đều là giáo viên giảng dạy các môn học,

đƣợc đào tạo từ các trƣờng sƣ phạm, nhiều đồng chí cán bộ Đoàn đã có năng

lực tổ chức hoạt động giáo dục đoàn viên song bên cạnh đó, cũng có nhiều giáo

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

viên còn hạn chế về kiến thức và kỹ năng lãnh đạo, tổ chức các hoạt động dẫn

đến hiệu quả công tác giáo dục đoàn viên trong các nhà trƣờng chƣa cao.

Là một cán bộ Đoàn chuyên trách cấp tỉnh, nhận thấy sự cấp thiết của

vấn đề bồi dƣỡng nâng cao phẩm chất và năng lực cho đội ngũ cán bộ Đoàn

trƣờng THPT trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang hiện nay, tôi chọn vấn đề: “Quản

lý hoạt động bồi dưỡng kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn

trường Trung học phổ thông tỉnh Tuyên Quang” để nghiên cứu.

2. Mục đích nghiên cứu

Đánh giá thực trạng quản lý hoạt động bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức hoạt

động Đoàn cho cán bộ đoàn trƣờng Trung học phổ thông tỉnh Tuyên Quang và đề

xuất biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức

hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng Trung học phổ thông tỉnh Tuyên Quang.

3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu

3.1. Khách thể nghiên cứu

Quản lý hoạt động bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn cho cán

bộ Đoàn trƣờng THPT tỉnh Tuyên Quang.

3.2. Đối tượng nghiên cứu

Biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động bồi dƣỡng kỹ năng tổ

chức hoạt động Đoàn cho cán bộ Đoàn trƣờng THPT tỉnh Tuyên Quang.

4. Giả thuyết khoa học

Nếu đề xuất đƣợc các biện pháp quản lý khoa học, phù hợp với đặc điểm

nhân cách cán bộ đoàn trƣờng THPT, phù hợp với thực tiễn tổ chức hoạt động

Đoàn và công tác quản lý hoạt động bồi dƣỡng sẽ góp phần nâng cao chất

lƣợng quản lý hoạt động bồi dƣỡng kỹ năng tổ chức hoạt động Đoàn cho cán

bộ Đoàn trƣờng THPT; góp phần thúc đẩy sự hình thành và phát triển nhân

cách của học sinh.

5. Nhiệm vụ nghiên cứu