Quyết định hành chính - Đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chính

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP. HỒ CHÍ MINH

ĐẶNG HOÀNG YÊN

QUYẾT ĐỊNH HÀNH CHÍNH – ĐỐI TƯỢNG

KHỞI KIỆN TRONG VỤ ÁN HÀNH CHÍNH

LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HỌC

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2013

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP. HỒ CHÍ MINH

ĐẶNG HOÀNG YÊN

QUYẾT ĐỊNH HÀNH CHÍNH – ĐỐI TƯỢNG

KHỞI KIỆN TRONG VỤ ÁN HÀNH CHÍNH

LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HỌC

Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và luật hành chính. Mã số: 60380102

Người hướng dẫn khoa học: Pgs.Ts. Nguyễn Cảnh Hợp

TP HỒ CHÍ MINH, NĂM 2013

LỜI CAM ĐOAN

Đề tài “Quyết định hành chính – Đối tượng khởi kiện trong vụ án

hành chính” là công trình do chính tác giả tìm hiểu, nghiên cứu và thực hiện.

Các nội dung, ý tưởng của các tác giả khác trong các tài liệu tham khảo đều được

trích dẫn trung thực và chính xác. Nội dung Luận văn này không sao chép bất kỳ

Luận văn hay tài liệu nào khác.

Tác giả chịu trách nhiệm hoàn toàn về tính trung thực của Luận văn.

Tác giả luận văn

Đặng Hoàng Yên

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

TANDTC Tòa án nhân dân Tối cao

TTHC Tố tụng hành chính

Pháp lệnh TTGQCVAHC Pháp lệnh Thủ tục giải quyết các vụ án hành chính

UBND Ủy ban nhân dân

XLVPHC Xử lý vi phạm hành chính

MỤC LỤC

Trang

PHẦN MỞ ĐẦU............................................................................................... 1

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ QUYẾT ĐỊNH HÀNH

CHÍNH – ĐỐI TƯỢNG KHỞI KIỆN TRONG VỤ ÁN HÀNH CHÍNH .... 5

1.1. Khái quát về đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chính .................... 5

1.1.1. Khái niệm đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chính.................. 5

1.1.2. Các đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chính theo Luật Tố tụng

hành chính.......................................................................................................... 6

1.2. Khái niệm và đặc điểm của quyết định hành chính – Đối tượng khởi

kiện trong vụ án hành chính.......................................................................... 14

1.2.1. Khái niệm quyết định hành chính – Đối tượng khởi kiện trong vụ án

hành chính........................................................................................................ 14

1.2.2. Đặc điểm của quyết định hành chính – Đối tượng khởi kiện trong vụ

án hành chính................................................................................................... 16

1.3. Kinh nghiệm điều chỉnh pháp luật của một số quốc gia trên thế giới về

quyết định hành chính – Đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chính ...... 25

1.3.1. Trung Quốc................................................................................... 26

1.3.2. Pháp ............................................................................................. 30

1.3.3. Đức............................................................................................... 31

1.3.4. Nhật.............................................................................................. 32

CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT VỤ CÁC VỤ ÁN HÀNH

CHÍNH ĐỐI VỚI ĐỐI TƯỢNG KHỞI KIỆN LÀ QUYẾT ĐỊNH HÀNH

CHÍNH VÀ NHỮNG KIẾN NGHỊ............................................................... 36

2.1. Thực trạng giải quyết vụ án hành chính đối với đối tượng khởi kiện là

quyết định hành chính ................................................................................... 36

2.2. Những điểm bất cập của pháp luật về quyết định hành chính – Đối

tượng khởi kiện trong vụ án hành chính....................................................... 48

2.3. Một số kiến nghị về đối tượng khởi kiện là quyết định hành chính..... 55

KẾT LUẬN..................................................................................................... 64

1

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Nghị quyết số 49/NQ-TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược

cải cách Tư pháp đến năm 2020 xác định là “…mở rộng thẩm quyền xét xử của

Tòa án đối với các khiếu kiện hành chính; đổi mới mạnh mẽ thủ tục giải quyết

các khiếu kiện hành chính tại Tòa án; tạo điều kiện thuận lợi cho người dân

tham gia tố tụng, bảo đảm sự bình đẳng giữa công dân và cơ quan công quyền

trước Tòa án”. Luật Tố tụng hành chính được thông qua ngày 24/11/2010 và có

hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2011 đã kế thừa và phát triển các quy định của

pháp luật về thủ tục giải quyết các vụ án hành chính ở nước ta từ trước đến nay,

thể chế hoá các chủ trương của Đảng về cải cách tư pháp trong hoạt động giải

quyết các vụ án hành chính. Đây được coi là một bước tiến lớn trong việc hoàn

thiện hệ thống pháp luật Tố tụng hành chính.

Khởi kiện vụ án hành chính là hành vi tố tụng của cá nhân, cơ quan, tổ

chức theo quy định của pháp luật tố tụng hành chính, nộp đơn yêu cầu Tòa án

bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình khi cho rằng quyền và lợi ích hợp

pháp đó đang bị xâm phạm bởi quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết

định kỷ luật buộc thôi việc

1

. Tuy nhiên, Tòa án chỉ thụ lý vụ án hành chính khi

có việc khởi kiện đáp ứng những điều kiện nhất định được luật quy định về của

đối tượng khởi kiện. Quyết định hành chính là đối tượng khởi kiện được Tòa án

thụ lý nhiều nhất trong các đối tượng khởi kiện. Việc xác định quyết định hành

chính là đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chính rất quan trọng vì chỉ khi xác

định đúng đối tượng khởi kiện vụ án hành chính thì mới xác định đúng thẩm

quyền của Tòa án giải quyết vụ án. Đối tượng khởi kiện là quyết định hành chính

được Luật Tố tụng hành chính năm 2010 quy khá đầy đủ, Tuy nhiên, về lý luận

cũng như thực tiễn xét xử của Toà án thì đến nay vẫn còn nhiều vấn đề cần làm

1 Trường Đại học Luật Hà Nội (2008), Giáo trình Luật Tố tụng hành chính Việt Nam, Nxb Tư pháp, tr. 162.