Quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong các bản hiến pháp Việt Nam và định hướng đổi mới

NGHIEN Cl/U - TRAO DOI

QUY^N CON NGUOl, QUY^ vA NGHiA VU CO BAN CCA C6NG DAN

TRONG CAC BAN I A PHAP VlfiT NAM vA DINH H«5N G D6 I M6 I

~ 1. Quyen con ngircri, quyen va nghia

vu cua cdng dan trong cac ban hien phap

nam 1946,1959,1980, 1992

/./. Quyen con ngudi. quyen vd nghia vii

cua cdng ddn trong Hien phdp ndm 1946

Ra ddi Irong hodn canh lieh sii ddy khd

khan, phiic tgp d budi dau ciia nen dan chu

cdng hod, quan he den sy mdt edn ciia ehinh

quyen cdch mang, giac ddi, gide ddt, giae

ngogi xam cimg mdt Iiic de dga nen cdng

hod non tre, Hien phdp ndm 1946 thuc sy la

cdng cy phap Ii hiiu hiSu nhdt de bao ve

chinh quyen cdch mang. Id co sd phdp li cho

viec ghi nhdn vd thyc hien quyen eon ngudi,

quyen va nghTa vu ca bdn ciia cdng ddn. Ldn

ddu tien trong lich sir dan tdc Viet Nam,

ngudi dan Viet Nam dugc Hien phap xac

nhgn cd tu cdch cdng ddn cua nhd nude ddc

lap, cd ehii quyen. Quyen con ngudi dugc

Hien phdp ghi nhan va bdo ddm thyc hien,

trd thdnh cdc quyen co ban ciia cdng ddn.

Hien phdp 1946 gdm Ldi ndi ddu, 7

chuang, 70 dilu. Trong dd, quyln vd nghia

vu ciia cdng dan dugc quy dinh tir Dieu 4

din Dilu 21 tai'^chuong 2 cd li6u dl "NghTa

vy va quyen Igi cdng dan".

Nghien ciiu chuong ndy cimg Ldi ndi

ddu vd mdt sd quy dinh cua Hien phdp nam

1946, cd the nit ra mgt sd nhdn xet sau:

PGS.TS. MAI H6NG QU9 *

Thif nhdt. Chuang "NghTa vy vd quyen

Igi cdng dan" dugc xIp thii 2 sau Chuang I -

Chinh thi, the hien vj Irl, lam quan trgng ciia

quyen vd nghTa vu edng dan trong hien phdp.

Dieu ndy cho thdy, Nha nude Viet Nam ddn

chii cgng hod ngay tii khi mdi ra ddi da dac

biel quan ldm din ehe djnh quyen vd nghTa

vu cua edng dan. Mdt khdc, dieu ndy ciing

chiing td rdng myc lieu do con ngudi, vi con

ngudi la myc tieu ndi tai ciia Nha nude ta,

dugc xdc dinh ngay Irong ban Hien phdp ddu

tien ciia Viet Nam (trude khi Lien hgp qudc

thdng qua bdn Tuyen ngdn qudc le ve nhan

quyen nam 1948).

Thif hai, khdng ehi dugc quy dinh ehinh

ihiic trong cdc chuong, dieu, "bdo dam cdc

quy§n ty do, dan ehu eiia edng ddn" cdn

dugc xdc dinh Id mgt trong ba nguyen tac co

bdn dugc ghi tihan trong Ldi ndi dau ciia

Hien phdp. Chinh viec thilt kl nhu vdy nen

quyen quyen ty do, ddn ehii eua cdng dan

khdng chi dugc the hien trong Chuang 2

"NghTa vu va quyen Igi edng dan" md cdn

chi phoi cdc chuang khdc ciia Hien phdp.

Thu ba^ Hiln phdp ndm 1946 ca cdu

chuang ndy thdnh 3 myc; myc A - NghTa vy

* Truimg Dai hpc Luat thanh ph6 Ho Chi Minh

TAP CHi LUAT HOC SO 7/2012