Quy hoạch và phân quyền trong quản lý đô thị kinh nghiệm từ Nhật Bản

NHlNRANl/dCNGOAl

QUY HOACH VA PHAN QUYEN TRONG QUAN LYDO THI

KINH NGHIEM Tir NHAT BAN

ThS. NGUYEN THI LIEN PHlTONG*

L

a qufic gia da tirng ttai qua nhieu giai

floan dfi thi hfia nhanh, bgn eanh

nhdng thinh tuu thi hifin nay do thi

Nhit Ban eung dfii mJt voi khfing it thich

thde. Xic dinh mfi hinh quin ly eho eic dfi

thi phu hpp la giii phip quan trgng dg bin

dam s\f phit trifin hai hfia, hgp ly thea

hufing bgn vdng a Nhit Bin hifin nay.

Cic dfi thi sfim nhat cua Nhit Bin dupc

thinh lap nhu cae thu phu cua nufic nay dfi

cung ling cic chdc ning hanh chinh -

chinh tti hp?lc chdc nang vg quan su. Hiu

hgt eic dfi thi cda Nhit Bin dfiu cfi ngufin

gfic phong kifin, nhigu trong sfi dfi xuat

hign nhu cic thanh tri, dugc xiy vao cic thg

ky XV vi XVI. Cac thanh phfi dac thd khic

mpe lgn nhu eie thi ttan buu tram (phyc vu

eho nhdng Id khach ttfin cic dufing ehinli

td thu dn Edp), eic thinh phfi tfin giio

(phuc vu nhung nguoi hinh huong toi cac

mifiu thova cac thanh dufing), cic thi tran

bufin bin, chg bda tai cie eang bign vi cic

thi ttin ben eanh sufii nufic nfing.

1. Cfi thfi chia cic giai doan phit trien cua

dfi thi hfia 6 nuoe Nhit hign dai nhu sau:

Giai doan dau bao trim kf nguyen MeijI

(1868 -1312), lien quan voi efing nghigp

hfia thfii diu vi hing nfing pham co xu

hufing giim sdt ding kfi. Sfi nhan cfing

ttong san xuat o' nfing thfin giim di 50%; ty

lg dan cu sinh song o thinh thi efi sfi dan tu

50 ngan tta lgn tang gip dfii, td 8 ifin 16%.

Thai ky thuhai (1930 -1950), din cu

ttin vao eic thinh thi vi theo do li thay ddi

CO ciu kinh tfi nfing nghiep giam sut. Trong

giai doan niy, thu dfi nuoc Nhat hien dai

phit trifin manh. Tfii nim 1940, gin mSt

phan ba din cu song fi thinh tlii; cfi 4 dfi thi

voi hon 1 trigu din (Tokyo, Osaka, Kyoto va

Nagoya); 45 thinh phfi cfi dan sfi hon 100

nghin ngufii (nam 1920 chi cfi 15 dfi thj

khoing 100 nghin ngufii). Thg chifin II dan

toi mpt su dip chifiu nhit dinh, khi tf 1$

dan sfing 6 thinh thi sut xufing ehi con

khoang Vt dan so Nhit Bin va eic thanh

phfi lfin hon mit di mpt lupng din eu dang

kg. Vi du Tokyo mat 1,2 trieu, cfin Osaka

mit 1,1 trigu din.

Thdi ky thu ba cua dd thi hda (1950 -

1970), dac trung 6" Nhit Ban do lufing nh|p

eu nhanh vin dfi thi vi kinh tfi phit trien

manh. Vio nim 1970, cfi 72% din so Nhjt

sfing tai cie dfi thi vi chi cfi khoang Vt dan

cu vin con bim lay kinh tfi nfing thfin. 6

thinh phfi lfin en ban 1 trifiu din (li Tokyo,

Osaka, Kyoto, Nagoya,Yokohama vi Kobe)

vi 150 thinh pho cfi hon 100.000 din. Dta

sfi cua mfit sfi dfi thi lfin nhu Tokyo da d?t

cue dai vio diu nhdng nam 60 thfi kyXXvi

da cfi su tang truong din sfio cac vung bao

* TVung tim Boi dunng chmh tri quin 6,

TP. Hh Chi Minh

TAP CHf QUA N L* NH A NUflc - S6 235 (8/20151