Quá trình đấu tranh củng cố độc lập dân tộc của liên bang Malaysia từ năm 1957 đến 1990

1

Häc viÖn ChÝnh trÞ quèc gia Hå ChÝ Minh

trÞnh thÞ hoa

Qu¸ tr×nh ®Êu tranh cñng cè ®éc lËp d©n téc

cña Liªn bang Malaysia tõ n¨m 1957 ®Õn 1990

luËn ¸n tiÕn sÜ lÞch sö

Hµ néi - 2014

2

Häc viÖn ChÝnh trÞ quèc gia Hå ChÝ Minh

trÞnh thÞ hoa

Qu¸ tr×nh ®Êu tranh cñng cè ®éc lËp d©n téc

cña Liªn bang Malaysia tõ n¨m 1957 ®Õn 1990

Chuyªn ngµnh : LÞch sö phong trµo céng s¶n,

c«ng nh©n quèc tÕ vµ gi¶i phãng d©n téc

M· sè : 62 22 52 01

luËn ¸n tiÕn sÜ lÞch sö

Ng-êi h-íng dÉn khoa häc: PGS.TS NguyÔn ThÞ QuÕ

PGS.TS Phan V¨n R©n

Hµ néi - 2014

3

Lêi cam ®oan

T«i xin cam ®oan ®©y lµ c«ng tr×nh

nghiªn cøu cña riªng t«i. C¸c sè liÖu nªu trong

luËn ¸n lµ trung thùc. Nh÷ng kÕt luËn khoa

häc cña luËn ¸n ch-a tõng ®-îc ai c«ng bè

trong bÊt kú c«ng tr×nh nµo kh¸c.

T¸c gi¶ luËn ¸n

TrÞnh ThÞ Hoa

4

Môc lôc

Trang

më ®Çu 1

Ch-¬ng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI 7

1.1. Các kết quả nghiên cứu đã công bố 9

1.2. Những vấn đề nhìn từ phía Việt Nam để nghiên cứu, rút kinh nghiệm 21

1.3. Những vấn đề luận án tập trung làm rõ 22

Ch-¬ng 2: NHỮNG NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN QUÁ TRÌNH ĐẤU TRANH

CỦNG CỐ ĐỘC LẬP DÂN TỘC CỦA LIÊN BANG MALAYA/MALAYSIA

TỪ NĂM 1957 ĐẾN NĂM 1990 24

2.1 Khái quát lịch sử đấu tranh chống thực dân Anh của Malaya từ

năm 1511 đến năm 1957 24

2.2. Một số nhân tố quốc tế và khu vực ảnh hưởng đến tiến trình

củng cố độc lập dân tộc của Liên bang Malaysia 41

Ch-¬ng 3: NỘI DUNG CỦNG CỐ ĐỘC LẬP DÂN TỘC CỦA LIÊN BANG

MALAYA/MALAYSIA TỪ NĂM 1957 ĐẾN NĂM 1990 56

3.1 Giai đoạn 1957 - 1969: đấu tranh vì nhà nước Liên bang và

củng cố nền chính trị, kinh tế tự chủ 57

3.2. Giai đoạn 1969 - 1990: thực hiện phát triển kinh tế đi đôi với

công bằng xã hội, hài hòa dân tộc và hội nhập quốc tế 90

Ch-¬ng 4: NHẬN XÉT VỀ QUÁ TRÌNH CỦNG CỐ ĐỘC LẬP DÂN TỘC

CỦA LIÊN BANG MALAYA/MALAYSIA TỪ NĂM 1957 ĐẾN

NĂM 1990 VÀ KINH NGHIỆM ĐỐI VỚI CÁC NƢỚC ĐANG

PHÁT TRIỂN 115

4.1 Nhận xét về quá trình củng cố độc lập dân tộc của Malaysia 115

4.2. Kinh nghiệm từ Malaysia đối với các nước đang phát triển 132

kÕt luËn 148

NHỮNG CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN TỚI

ĐỀ TÀI CỦA LUẬN ÁN 152

Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 154

CHÖ GIẢI 169

PHô LôC 172

5

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

CHỮ VIẾT TẮT TÊN TIẾNG ANH NGHĨA TIẾNG VIỆT

ASEAN Association of Southeast Asian

Nations

Hiệp hội các quốc gia Đông

Nam Á

EIC British East India Company Công ty Đông Ấn Anh

DAP Democratic Action Party Đảng hành động dân chủ

GDP Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc dân

FELDA Federal Land Development

Authority

Quỹ phát triển đất đai Liên

bang

FIDA Federal Industrial

Development Authority

Ủy ban phát triển công

nghiệp Liên bang

IIA Investment Incentive Act Luật khuyến khích đầu tư

INTAN Institut National Tadbiran Awan

Negara

Học viện Hành chính Quốc

gia

MAMPU Malaysian Administrative

Modernisation and

Management Planning Unit

Đơn vị Hoạch định nhân lực

và Hiện đại hóa hành chính

Malaysia

MCA Malayan Chinese

Association

Hiệp hội người Hoa Malaya

MCP Malayan Communist Party Đảng Cộng sản Malaya

MIC Malaysian Indian Congres Đại hội người Ấn Độ ở

Malaya

NEP New Economic Policy Chính sách kinh tế mới

NGO Non-Governmental

Organization

Tổ chức phi chính phủ

OIC Organisation of the Islamic

Conference

Tổ chức Hội nghị Islam

OPP1 The first Outline Perfective

Plan

Kế hoạch cho tương lai 1

PAP People's Action Party Đảng nhân dân hành động

6

PAS Party Islam Se-Melaya Đảng Hồi giáo Malaya

PLO Palestine Liberation

Organization

Mặt trận giải phóng Palestin

RM Ringgit Malaysia Đơn vị tiền tệ ở Malaysia

RMN Royal Malaysian Navy Lực lượng Hải quân hoàng gia

Malaysia

SEATO Southeast Asia Treaty

Organization

Hiệp ước phòng thủ Đông

Nam Á

UMNO United Malays National

Organization

Tổ chức Dân tộc Thống nhất

Malay

UNHCR United Nations High

Commissioner for Refugees

Cao ủy Liên hợp quốc về

người tị nạn

ZOPFAN A Zone of Peace Freedom and

Newtrality

Khu vực hòa bình tự do và

trung lập

7

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu

Đấu tranh giành và củng cố nền độc lập dân tộc, xây dựng dựng đất

nước và lựa chọn con đường phát triển và tiến lên xã hội hiện đại là những

vấn đề thường trực, cấp thiết của khoa học và thực tiễn chính trị. Trong bối

cảnh gia tăng của toàn cầu hóa, khu vực hóa và cạnh tranh địa - chính trị đang

nổi lên thì vấn đề duy trì, củng cố độc lập dân tộc với thúc đẩy và hội nhập

quốc tế đang đặt ra không ít thách thức đối với các nước đang phát triển, nhất

là về bảo vệ lợi ích kinh tế cũng như duy trì bản sắc, văn hóa dân tộc, chủ

quyền quốc gia - dân tộc.

Nằm trong khu vực Đông Nam Á, Liên bang Malaysia được biết đến

như một quốc gia có cấu trúc tộc người, giai tầng xã hội, văn hóa hết sức đa

dạng, lại bị chia cắt thành nhiều vùng lãnh thổ với trình độ phát triển khác

nhau. Từ khi giành độc lập đến nay, Malaysia đã vươn lên thành một quốc gia

tương đối phát triển với một nền kinh tế năng động, có sức cạnh tranh khá

cao, một xã hội phát triển hài hòa và ngày càng có uy tín cao trên trường quốc

tế. Vì vậy, việc nghiên cứu quá trình đấu tranh củng cố độc lập dân tộc, nhất

là cách thức, biện pháp thúc đẩy phát triển kinh tế đi đôi với công bằng xã hội

và hài hòa dân tộc, giữ vững chủ quyền quốc gia và hội nhập quốc tế trong

các giai đoạn lịch sử khác nhau, cụ thể là từ năm 1957 đến năm 1990, giai

đoạn đầu của thời kỳ độc lập dân tộc có ý nghĩa khoa học và thực tiễn sâu sắc.

Việc nghiên cứu này không chỉ làm rõ tính đặc thù của con đường đấu tranh

củng cố nền độc lập dân tộc, mà quan trọng hơn là hiểu rõ các cách thức, biện

pháp phát triển kinh tế, ổn định xã hội và hài hòa dân tộc, cũng như việc thích

nghi chính sách đối ngoại của quốc gia này trong một bối cảnh căng thẳng của

đấu tranh ý thức hệ chính trị - tư tưởng thời kỳ Chiến tranh lạnh. Nghiên cứu

8

những thành công và hạn chế của công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước của

Malaysia là hết sức bổ ích không chỉ trong học thuật mà còn phục vụ mục tiêu

chính trị đối với các đảng cầm quyền ở các nước đang phát triển trong giai

đoạn hiện nay.

Việt Nam và Malaysia là hai nước láng giềng trong cùng một đại gia

đình ASEAN. Do đó, nghiên cứu quá trình đấu tranh củng cố độc lập dân tộc

của Liên bang Malaysia từ năm 1957 đến năm 1990 đáp ứng yêu cầu tìm hiểu

về các nước thành viên trong ASEAN nói chung, tìm hiểu tính quy luật và đặc

thù của công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước của Malaysia nói riêng. Mặt

khác, từ nghiên cứu này rút ra những kinh nghiệm để tham khảo cho công

cuộc đổi mới toàn diện ở Việt Nam, trong đó có việc củng cố sự đoàn kết

quốc gia - dân tộc, giữ vững chủ quyền lãnh thổ, xây dựng và củng cố bộ máy

hành chính nhà nước và hội nhập có hiệu quả trong Cộng đồng ASEAN.

Một ý nghĩa quan trọng khác là việc nghiên cứu này sẽ góp phần bổ

sung phần còn thiếu, chưa hệ thống về nghiên cứu con đường đấu tranh củng

cố độc lập dân tộc của Malaysia trên các mặt, đặc biệt là nhận thức chúng từ

góc độ lý luận mácxít.

Chính những lý do trên, tác giả lựa chọn đề tài "Quá trình đấu tranh

củng cố độc lập dân tộc của Liên bang Malaysia từ năm 1957 đến 1990"

làm luận án tiến sĩ chuyên ngành Lịch sử phong trào cộng sản, công nhân

quốc tế và giải phóng dân tộc.

2. Mục đích và nhiệm vụ của luận án

2.1. Mục đích

Đề tài làm rõ nội dung củng cố độc lập dân tộc của Liên bang

Malaysia trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội… qua hai giai

đoạn: giai đoạn 1957 - 1969; giai đoạn 1969 - 1990. Từ đó rút ra bài học kinh

nghiệm đối với các nước đang phát triển.

9

2.2. Nhiệm vụ của luận án

Để đạt được mục đích đã nêu trên, luận án đặt ra và tập trung giải

quyết những nhiệm vụ chính sau:

- Phân tích bối cảnh lịch sử của quá trình đấu tranh củng cố độc lập

dân tộc của Liên bang Malaysia.

- Phân tích nội dung đấu tranh củng cố độc lập dân tộc của Liên bang

Malaysia trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội, ngoại giao...

qua hai giai đoạn: 1957 - 1969 và 1969 - 1990. Từ đó làm rõ sự thành công và

hạn chế của công cuộc đấu tranh xây dựng và phát triển quốc gia - dân tộc của

Malaysia thời kỳ Chiến tranh lạnh.

- Rút ra những nhận xét về quá trình đấu tranh củng cố độc lập dân tộc

của Liên bang Malaysia và một số kinh nghiệm đối với các nước đang phát triển.

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận án

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Đề tài nghiên cứu về quá trình đấu tranh củng cố độc lập dân tộc của

Liên bang Malaysia.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

- Về không gian: Luận án nghiên cứu về Liên bang Malaysia ngày

nay, bao gồm 11 bang (Johore, Kedah, Kelantan, Labuan, Malacca, Negeri

Sembilan, Pahang, Perak, Perlis, Penang, Selangor, Terengganu, Wilayah

Persekutuan) (còn gọi là Tây Malaysia) và vùng lãnh thổ nằm ở phía Bắc đảo

Kalimantan (hay đảo Borneo) gồm hai bang (Sabah và Sarawak) (còn gọi là

Đông Malaysia). Vùng lãnh thổ ở Borneo như Brunei và vùng phía Nam

Malaysia là Singapore ngày nay sẽ dừng lại ở mức độ nghiên cứu ở những

phần có liên quan.

- Về thời gian: thời gian nghiên cứu đề tài được giới hạn từ năm 1957

đến năm 1990. Tuy nhiên, đây là đề tài lịch sử cho nên tác giả sẽ đề cập đến

10

một số nội dung liên quan đến thời kỳ trước năm 1957 và sau năm 1990,

nhằm làm rõ những nhân tố tác động tới tiến trình củng cố độc lập dân tộc ở

quốc gia này trong tiến trình lịch sử.

Mốc thời gian năm 1957, mà cụ thể là ngày 31/8/1957 là mốc thời

gian thực dân Anh buộc phải trao trả độc lập cho Malaya sau gần hai thế kỷ

cai trị. Mốc năm 1990 là dấu mốc kết thúc "Kế hoạch và triển vọng lần thứ

nhất" (OPP1) về phát triển kinh tế - xã hội của Malaysia, đặt ra trong vòng 20

năm, từ 1971 đến 1990, đồng thời cũng là dấu mốc kết thúc "Chính sách kinh

tế mới - NEP) (Chú giải 1).

- Về phạm vi nội dung: đề tài đề cập đến những biện pháp củng cố độc

lập dân tộc của Liên bang Malaysia trên các lĩnh vực chính trị - hành chính,

kinh tế, văn hóa xã hội và an ninh quốc phòng, ngoại giao…

4. Phƣơng pháp nghiên cứu

4.1. Cơ sở lý luận

Đề tài được thực hiện trên quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác -

Lênin về hình thái kinh tế xã hội, về nhà nước và giai cấp, về dân tộc và thời

đại, về đảng cầm quyền trong hệ thống chính trị; tư tưởng Hồ Chí Minh về

vấn đề dân tộc, giải phóng dân tộc, xây dựng đất nước.

4.2. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu đề tài "Quá trình đấu tranh củng cố độc lập dân tộc của

Liên bang Malaysia từ năm 1957 đến 1990", tác giả dựa vào phương pháp

luận sử học mácxít, trong đó phương pháp lịch sử và phương pháp logic là hai

phương pháp chủ yếu.

Ngoài ra, tác giả cũng sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp, so

sánh, thống kê... để hỗ trợ cho việc phân tích các nội dung nghiên cứu.

Phương pháp nghiên cứu liên ngành dân tộc học, xã hội học, văn hóa học,

11

chính trị học... cũng được sử dụng trong xử lý tư liệu cũng như trong phân

tích làm sáng tỏ các vấn đề nghiên cứu của luận án.

- Về sử dụng thuật ngữ:

Luận án sử dụng thuật ngữ "Malaya" hay "Malaysia" theo đúng tên

gọi của đất nước trong từng giai đoạn lịch sử để tiện cho việc theo dõi. Tên

gọi "Malaya" được sử dụng trong suốt thời kỳ thuộc Anh với ranh giới về mặt

địa lý là toàn bộ bán đảo Malaya (tức phần phía Tây của lãnh thổ Malaysia

ngày nay) cho đến sau thời gian Malaya được trao trả độc lập (từ 1957 1963).

Tên gọi "Malaysia" được bắt đầu từ năm 1963 sau khi sáp nhập thêm hai bang

thuộc đảo Borneo là Sabah và Sarawak cùng với bang Singapore ở phía nam

Malaya. Vì vậy để đảm bảo tính chính xác khi sử dụng thuật ngữ, tên các

chương của luận án, tác giả sử dụng Malaya/Malaysia để diễn đạt về Liên

bang Malaysia trong giai đoạn 1957-1990.

Luận án sử dụng thuật ngữ "người Melayu" tức là để chỉ cộng đồng

người Malay bản địa để phân biệt với hai cộng đồng chính còn lại là người

Hoa và người Ấn Độ nhập cư; còn khi sử dụng thuật ngữ "người Malaya"

nghĩa là bao gồm toàn bộ người dân sinh sống ở đất nước Malaya; thuật ngữ

"người Malaysia" để nói về tất cả các cộng đồng sinh sống tại Malaysia.

Ngoài ra, luận án sử dụng thuật ngữ Islam thay cho thuật ngữ Hồi

giáo. Bởi lẽ, Islam là tôn giáo lớn trên thế giới mà từ trước tới nay chúng ta

vẫn quen cách gọi của Trung Quốc là Hồi giáo. Trong bối cảnh toàn cầu hóa

hiện nay, thuật ngữ Islam được nhiều nước trên thế giới sử dụng, đồng thời

cũng là cách gọi theo nguyên bản ghi trong kinh Coran viết bằng tiếng Arập.

Thuật ngữ Muslim - tín đồ Islam (số ít) và Musulman (số nhiều) cũng

được sử dụng trong luận án. Bên cạnh đó, luận án cũng giữ nguyên các cách

gọi, sử dụng thông dụng các tên gọi, thuật ngữ liên quan đến vấn đề nghiên

cứu bằng tiếng Anh và tiếng Malay mà không phiên âm ra tiếng Việt.

12

5. Đóng góp mới về khoa học của luận án

5.1. Đây là một công trình nghiên cứu tương đối có hệ thống và toàn

diện về quá trình, cách thức đấu tranh củng cố độc lập dân tộc trên các mặt

khác nhau, từ củng cố nền chính trị - hành chính quốc gia đến chủ quyền lãnh

thổ, phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, an ninh quốc phòng và hội nhập quốc

quốc tế của Liên bang Malaysia thời kỳ Chiến tranh lạnh.

5.2. Luận án làm rõ những thành công, hạn chế của quá trình đấu tranh

củng cố nền độc lập dân tộc của Malaysia từ năm 1957 đến năm 1990, từ đó

rút ra những kinh nghiệm đối với các nước đang phát triển.

5.3. Luận án là tài liệu tham khảo bổ ích cho việc nghiên cứu và giảng

dạy các vấn đề khác nhau về lịch sử phát triển của Liên bang Malaysia, nhất

là về sự lựa chọn thể chế chính trị, mô hình phát triển kinh tế - xã hội, về chủ

trương đoàn kết quốc gia - dân tộc cũng như về lịch sử đấu tranh vì nền độc

lập dân tộc và phát triển đất nước của các nước đang phát triển, trước hết là ở

khu vực Đông Nam Á.

6. Bố cục của luận án

Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục,

nội dung của luận án gồm 4 chương:

Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài

Chương 2: Những nhân tố tác động đến quá trình đấu tranh củng cố

độc lập dân tộc của Liên bang Malaya/Malaysia từ năm 1957 đến năm 1990

Chương 3: Nội dung củng cố độc lập dân tộc của Liên bang Malaya/

Malaysia từ năm 1957 đến năm 1990.

Chương 4: Nhận xét về quá trình củng cố độc lập dân tộc của Liên

bang Malay/Malaysia từ năm 1957 đến năm 1990 và kinh nghiệm đối với các

nước đang phát triển.

13

Chƣơng 1

TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI

Nghiên cứu về quá trình đấu tranh giành và củng cố nền độc lập dân

tộc và phát triển quốc gia ở các nước đang phát triển nói chung, các nước

trong khu vực Đông Nam Á nói riêng luôn là chủ đề được quan tâm, thu hút

đông đảo các nhà nghiên cứu, chính khách trong và ngoài nước. Là quốc gia ở

Đông Nam Á, tiến trình phát triển dân tộc của Malaysia luôn gắn với sự vận

động và phát triển chung của khu vực. Vì vậy các nguồn tài liệu nghiên cứu

về quốc gia này cũng có sự liên quan mật thiết với các công trình nghiên cứu

về Đông Nam Á nói chung.

Để đảm bảo tính khoa học, trong khuôn khổ nội dung luận án, tác giả

tham khảo một số tư liệu gốc:

(1) Các bản dịch tiếng Việt tại thư Viện quốc gia, thư viện Viện Khoa

học xã hội Việt Nam như: Hiến pháp Liên bang Malaysia; Luật pháp và các

điều luật bổ sung luật pháp của Malaysia; Các sách thông báo hàng năm của

Nhà nước Malaysia v.v.

(2) Các văn kiện, tài liệu gốc tiếng Melayu và tiếng Anh gồm: "Our

Declaration of Independence" (Tuyên ngôn độc lập) (31/8/1957), là văn kiện đầu

tiên của Liên bang Malaya, tuyên bố về sự thành lập Nhà nước độc lập [145];

"Pengisytiharan RUKUNEGARA" (Tuyên ngôn Nền tảng quốc gia-31/8/1970)

[120] (Chú giải 2). Văn kiện này được coi là Hệ tư tưởng quốc gia của

Malaysia nhằm mục tiêu thống nhất dân tộc; "Kế hoạch và triển vọng lần thứ

nhất - OPP1"; "New Economic Policy - Chính sách kinh tế mới" (1971 - 1990)

được tác giả sưu tầm từ trang thông tin điện tử của Tổ chức dân tộc thống

nhất Malaysia (UMNO) [180]. Nội dung cơ bản của NEP đề cập hai mục tiêu:

(a) giảm và cuối cùng xóa bỏ tình trạng nghèo đói bằng cách tăng mức thu

14

nhập và tăng cơ hội có công ăn việc làm cho tất cả mọi người dân Malaysia,

không phân biệt sắc tộc; (b) đẩy nhanh tiến trình chuyển dịch cơ cấu xã hội

Malaysia nhằm điều chỉnh sự mất cân đối kinh tế để giảm và cuối cùng loại

bỏ việc phân biệt sắc tộc thông qua sự bình đẳng về cơ hội, việc làm, thu nhập

và vai trò trong nền kinh tế.

Các kế hoạch, chương trình phát triển kinh tế - xã hội của chính phủ

Malaysia được phản ánh trong các kế hoạch 5 năm. Cụ thể là: First Malaysia

plan 1966 - 1970 (1965), (Kế hoạch 5 năm lần thứ nhất) [166]; Second

Malaysia Plan 1971 - 1975 (1971), (Kế hoạch 5 năm lần thứ hai) [167]; Third

Malaysia plan 1976 - 1985,(1976), (Kế hoạch 5 năm lần thứ ba) [168];

Fourth Malaysia plan 1981 - 1985,(1981), (kế hoạch 5 năm lần thứ tư) [169];

Five Malaysia plan 1986 - 1990,(1986), (kế hoạch 5 năm lần thứ năm) [170].

Đây là những cuốn sách viết về các kế hoạch phát triển kinh tế xã hội ngắn

hạn của Malaysia. Mỗi cuốn sách gồm 2 phần. Phần 1: điểm lại đầy đủ mọi

mặt những thành tựu phát triển kinh tế giai đoạn trước; phần 2: đề cập đến kế

hoạch 5 năm của Malaysia. Trong đó đề cập tới các số liệu, chỉ tiêu về mọi

mặt kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục, y tế, dịch vụ xã hội...

"Wawasan 2020" (Tầm nhìn 2020) [153], là chương trình được cựu

Thủ tướng M. Mahathir phát động trong toàn Liên bang (1991) nhằm xây

dựng một quốc gia - dân tộc, một Tổ quốc Malaysia hài hòa và thống nhất.

(3). Tài liệu của Bộ ngoại giao Việt Nam: Hiến chương ASEAN; Hiệp

ước thân thiện và Hợp tác (TAC - Treaty of Amity and Cooperation); Tuyên

bố về sự hòa hợp ASEAN I (Tuyên bố hòa hợp Bali I - 1976); Tuyên bố về sự

hòa hợp ASEAN II (Tuyên bố hòa hợp Bali II - 2003) và nhiều tài liệu, văn

kiện chính thức khác của ASEAN [181].

Bên cạnh đó, tác giả luận án tiếp cận với nguồn tài liệu phong phú của

các học giả nước ngoài và các nhà khoa học Việt Nam. Đây là nguồn tài liệu

quan trọng tập trung nghiên cứu trên nhiều phương diện: quan điểm về độc

15

lập dân tộc; về đất nước, con người, lịch sử phát triển, các chiến lược, chính

sách phát triển kinh tế - xã hội, thể chế chính trị, mô hình nền hành chính

quốc gia, đặc điểm chính trị, tôn giáo và tộc người v.v... Nguồn tài liệu tham

khảo này không chỉ giúp tác giả trong việc thu thập, lựa chọn thông tin, mà

còn cung cấp khung phân tích, cách lập luận, lý giả các vấn đề có tính đặc thù

của lịch sử phát triển của đất nước Malaysia nói chung, quá trình đấu tranh

củng cố nền độc lập dân tộc và xây dựng đất nước theo hướng hiện đại nói riêng.

1.1. CÁC KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐÃ CÔNG BỐ

1.1.1. Về lịch sử của Malaysia

1.1.1.1. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài

Đề tài tiếp cận tư liệu tiếng Anh và tiếng Malaysia, đây cũng là hai

ngôn ngữ chính được sử dụng ở Malaysia.

Về tư liệu tiếng Anh.

Nghiên cứu về lịch sử Malaysia có các tác giả tiêu biểu như:

Winstedt R.O (1948) với cuốn Malaya and its history [174]; Swetteenham

F.A (1955) với cuốn British rule in Malaya [163]; Heussler Robert (1981)

với cuốn Bristih rule in Malaya: The Malayan Civil Service and its

predecessors 1867 - 1942 [137]... Những công trình trên phản ánh về bức

tranh lịch sử xã hội và con người Malaya và lý giải việc áp dụng những luật

lệ, chính sách của người Anh tại đây như một "trách nhiệm" của những người

da trắng đối với "những chủng tộc non nớt" nhằm ngụy biện cho chính sách

bóc lột thuộc địa của họ. Mặc dù những công trình khoa học trên mang dấu

ấn chủ quan của người nghiên cứu với những mức độ đậm nhạt khác nhau.

Tuy vậy, với tinh thần khách quan khoa học, chúng tôi vẫn cố gắng chọn lọc

và tiếp thu, kế thừa những giá trị thông tin từ nguồn tư liệu này.

Nhà nghiên cứu Tregonning K.G (1962) với cuốn A History of modern

Malaya của [171] đi sâu nghiên cứu về Malaya trong buổi đầu của quá trình