Quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hóa

PhÇn I: Lêi më ®Çu

Tõ §¹i héi §¶ng lÇn thø III ®Õn nay, §¶ng ta lu«n lu«n x¸c ®Þnh CNH lµ

nhiÖm vô trung t©m cña thêi kú qu¸ ®é. Thùc hiÖn nhiÖm vô ®ã, nh÷ng n¨m qua,

nhÊt lµ nh÷ng n¨m ®æi míi, chóng ta ®· thu ®îc nhiÒu thµnh tùu quan träng, t¹o

ra thÕ vµ lùc míi cho phÐp chuyÓn sang mét thêi kú ph¸t triÓn cao h¬n, ®Èy tíi

mét bíc CNH, H§H níc nhµ. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn CNH nh÷ng

n¨m tríc ®©y, do nhiÒu nguyªn nh©n trong ®ã cã nguyªn nh©n chñ quan nãng

véi, chóng ta ®· m¾c ph¶i mét sè sai lÇm khuyÕt ®iÓm.

Muèn tiÕp tôc ph¸t huy thµnh tÝch, kh¾c phôc yÕu kÐm ®Èy lïi nguy c¬ tôt

hËu vÒ kinh tÕ, sím ®a ®Êt níc ra khái t×nh tr¹ng mét níc nghÌo ®Ó ph¸t triÓn

nhanh trªn con ®ßng ®· lùa chän. Chóng ta kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ ®Èy

m¹nh CNH, H§H ®Êt níc.

Mét thêi kú ph¸t triÓn míi ®ang më ra trªn ®Êt níc ta, môc tiªu tõ nay ®Õn

n¨m 2000, phÊn ®Êu ®a níc ta c¬ b¶n trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp, §¹i héi

VIII cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®· x¸c ®Þnh.

"Môc tiªu cña CNH, H§H lµ x©y dùng níc ta thµnh mét níc c«ng nghiÖp

cã c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn ®¹i, cã c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, quan hÖ s¶n xuÊt

tiÕn bé, phï hîp víi tr×nh ®é cña lùc lîng s¶n xuÊt, ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh

thÇn cña nh©n d©n ë møc cao, quèc phßng vµ an ninh v÷ng ch¾c, d©n giµu níc

m¹nh x· héi c«ng b»n v¨n minh".

"Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa" ®Êt níc lµ c¶ mét sù nghiÖp

to lín vµ l©u dµi. Trong khu«n khæ cña mét ®Ò ¸n, em kh«ng thÓ bao qu¸t ®¸nh

gi¸ hÕt qu¸ tr×nh CNH, H§H ë níc ta vµ víi vèn kiÕn thøc cßn h¹n chÕ, bµi viÕt

cña em khã tr¸nh khái nh÷ng sai lÇm vµ thiÕu sãt. Em rÊt mong ®îc sù híng dÉn

gióp ®ì cña thÇy gi¸o ®Ó bµi viÕt cña em ®îc hoµn chØnh h¬n.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o.

1

PhÇn II: Nh÷ng vÊn ®Ò CNH- H§H ë níc ta

A- Lý luËn chung:

I/ Sù cÇn thiÕt cña CNH - H§H ë ViÖt Nam:

Muèn cho d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh, ®Êt níc tõng b￾íc tiÕn lªn CNXH, ®i ®èi víi viÖc cñng cè, hoµn thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt tiªn tiÕn,

chóng ta nhÊt thiÕt ph¶i ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt víi n¨ng suÊt lao ®éng ngµy

cµng cao. Mµ muèn cã lùc lîng s¶n xuÊt hïng hËu vµ n¨ng suÊt lao ®éng x· héi

cao th× kh«ng thÓ chØ dùa vµo nÒn n«ng nghiÖp l¹c hËu, sö dông lao ®éng thñ

c«ng; tr¸i l¹i ph¶i ph¸t triÓn m¹nh c«ng nghiÖp cïng víi ®æi míi c«ng nghÖ

ngµy cµng hiÖn ®¹i t¹o nÒn t¶ng cho sù ph¸t triÓn nhanh, hiÖu qu¶ cao vµ bÒn

v÷ng cho toµn bé nÒn KTQD. Nãi c¸ch kh¸c chóng ta ph¶i tiÕn hµnh CNH theo

híng H§H. CNH lµ mét giai ®o¹n ph¸t triÓn tÊt yÕu ®èi víi c¸c quèc gia muèn

tiÕn lªn tõ mét nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp l¹c hËu. §©y lµ xu thÕ chung cña lÞch sö.

§èi víi níc ta CNH-H§H nÒn kinh tÕ lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu cña viÖc ph¸t

triÓn m« h×nh kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng XHCN. Quan ®iÓm nµy kh¼ng

®Þnh CNH-H§H lµ vÊn ®Ò quan träng ®Æc biÖt, lµ bíc ph¸t triÓn tÊt yÕu ®èi víi

níc ta, nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay khi nÒn kinh tÕ vÉn mang nÆng tÝnh chÊt

n«ng nghiÖp l¹c hËu, c«ng nghiÖp cßn nhá bÐ, kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi

kÐm ph¸t triÓn, c¬ së vËt chÊt kü thuËt cha x©y dùng ®îc bao nhiªu, kinh tÕ tuy

cã ph¸t triÓn kh¸ nhng n¨ng suÊt, chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ cßn rÊt thÊp, cßn nhiÒu

yÕu tè cha v÷ng ch¾c, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cßn qu¸ thÊp so víi nhiÒu níc xung

quanh. Thùc tÕ nµy cho thÊy nguy c¬ tôt hËu xa h¬n vÉn cßn rÊt lín, cho nªn chØ

cã CNH-H§H míi lµ con ®êng c¬ b¶n kh¾c phôc ®îc nh÷ng yÕu kÐm cña nÒn

kinh tÕ níc ta, gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ, b¶o vÖ ®îc ®éc lËp chñ quyÒn, sím

tho¸t khái nguy c¬ tôt hËu, ®¶m b¶o ®Þnh híng ®i lªn chñ nghÜa x· héi.

MÆt kh¸c, thùc tiÔn ®æi míi kinh tÕ ë ViÖt Nam ®· chØ râ sù nghiÖp ®æi míi

lµ sù nghiÖp cña quÇn chóng, CNH-H§H còng lµ sù nghiÖp cña toµn d©n, v× lîi

Ých cña nh©n d©n vµ do d©n thùc hiÖn. QuÇn chóng nh©n d©n khi nhËn thøc ®Çy

®ñ lîi Ých cña CNH-H§H hä sÏ phÊn ®Êu v¬n lªn häc tËp ®Ó n©ng cao tr×nh ®é

v¨n hãa, kû luËt, tay nghÒ ®Ó lµm chñ ®îc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa, hä sÏ

lµ ngêi ®ãng gãp søc lao ®éng, tµi n¨ng, s¸ng t¹o, tiÒn vèn, tµi s¶n cña m×nh cho

sù nghiÖp CNH-H§H.

II/ Thùc chÊt cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa.

Trong ®iÒu kiÖn ngµy nay, quan niÖm vÒ c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa

(CNH-H§H) dï trªn gãc ®é nµo còng kh«ng ®ång nhÊt qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng

nghiÖp. Tuy qu¸ tr×nh CNH-H§H nµy cã nh÷ng nÐt riªng ®èi víi tõng níc, nhng

®ã chØ lµ sù vËn dông mét qu¸ tr×nh cã tÝnh chÊt phæ biÕn cho phï hîp víi ®iÒu

kiÖn cô thÓ cña tõng níc mµ th«i. C«ng nghiÖp hãa lµ qu¸ tr×nh réng lín vµ phøc

t¹p, b¶n chÊt cña qu¸ tr×nh nµy bao hµm trªn c¸c mÆt sau ®©y: a) C«ng nghiÖp

hãa lµ qu¸ tr×nh trang bÞ vµ trang bÞ l¹i c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cho tÊt c¶ c¸c ngµnh

2