Phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học các kỹ thuật công nghiệp

Lê Thị Quỳnh Trang Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 133(03)/1: 155 - 159

155

PHƯƠNG PHÁP THẢO LUẬN NHÓM

TRONG DẠY HỌC CÁC MÔN KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP

Lê Thị Quỳnh Trang*

Trường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp – ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Thảo luận nhóm là phương pháp dạy học trong đó giáo viên tổ chức và điều khiển quá trình dạy

học, lớp học được chia thành các nhóm nhỏ để tất cả các thành viên trong lớp đều được làm việc,

thảo luận về một chủ đề cụ thể và đưa ra ý kiến chung của nhóm mình về vấn đề đó. Mục đích của

phương pháp này là tăng tối đa cơ hội để các thành viên được làm việc và thể hiện khả năng của

mình; phát huy tinh thần hiểu biết, hợp tác, thi đua và đoàn kết giữa các thành viên trong lớp.

Trong thực tiễn dạy học, việc tổ chức dạy học theo phương pháp này còn gặp khó khăn bởi sức ỳ

của sinh viên. Bài viết này, sẽ đưa ra cách thức dạy học và những chú ý khi tổ chức làm việc và

thảo luận theo nhóm trong dạy học các môn kỹ thuật công nghiệp nhằm phát huy tính tích cực của

người học.

Từ khoá: Học nhóm, Phương pháp, Phương pháp học, Thảo luận nhóm, Năng lực tự học

ĐẶT VẤN ĐỀ*

Thực tế dạy học cho thấy: trong một lớp học

có những sinh viên nói quá nhiều, ngược lại

một số sinh viên khác lại rất ít hoặc không nói

một câu nào; một số sinh viên học tập xuất

sắc, thông minh, nhanh trí, ngược lại có

những sinh viên tiếp thu rất chậm; một số

sinh viên rất bạo dạn trong lúc nhiều em khác

lại nhút nhát,… Vì vậy, phương pháp thảo

luận nhóm ra đời, nó cho phép các thành viên

trong chia sẻ suy nghĩ, băn khoăn, kinh

nghiệm, hiểu biết của bản thân, cùng nhau

xây nhận thức, thái độ mới trong một môi

trường thân thiện, gần gũi và hợp tác. Có thể

hiểu, phương pháp thảo luận nhóm là phương

pháp dạy học trong đó giáo viên tổ chức và

điều khiển quá trình dạy học, lớp học được

chia thành các nhóm nhỏ (ngẫu nhiên hoặc có

chủ định), được duy trì ổn định trong cả tiết

dạy hay thay đổi trong từng hoạt động, từng

phần của tiết học, được giao cùng một nhiệm

vụ hay nhiều nhiệm vụ khác nhau, thực hiện

trong cùng một thời gian nhất định để đạt

được hiệu quả nhất định[1]. Nhóm ở đây

được đặc trưng bởi ba yếu tố là số người

trong nhóm, nhiệm vụ của nhóm và phản ứng

tương hỗ của các cá nhân trong nhóm.

*

Tel: 0982 310379, Email: [email protected]

VÀI NÉT VỀ PHƯƠNG PHÁP THẢO

LUẬN NHÓM

Làm việc và thảo luận theo nhóm tạo cơ hội

cho sinh viên được tự đặt câu hỏi, thảo luận,

trình bày quan điểm, và thực hiện học hợp

tác. Về phương diện tâm lý học, trong thảo

luận theo nhóm giữa các thành viên thường

diễn ra các hiện tượng: Có sự tương tác mặt

đối mặt giữa các thành viên; có sự phụ thuộc

lẫn nhau một cách tích cực; trách nhiệm giải

thích vấn đề thuộc về từng cá nhân trong

nhóm; và hình thành kỹ năng hợp tác nhóm

và kỹ năng xử lý tình huống trong nhóm.

Ưu điểm nổi trội của phương pháp thảo luận

nhóm so với phương pháp thảo luận khác đó

là tạo nhiều cơ hội cho giáo viên có thông tin

phản hồi về người học. Bởi trong thảo luận

nhóm, mọi thành viên đều được phát biểu với

thái độ tự tin và có ghi chép lại. Mặt khác,

giáo viên có thể thu được tri thức và kinh

nghiệm từ phía sinh viên, qua các phát biểu

có suy nghĩ và sáng tạo của họ.

Tuy nhiên, hiệu quả học tập của nhóm phụ

thuộc rất nhiều vào tinh thần tham gia của các

thành viên trong nhóm. Nếu trong nhóm thảo

luận chỉ có một vài người là chủ nhân còn các

thành viên khác là khách ngồi nghe, để mặc

cho người khác dẫn dắt và quyết định, khi đó

học theo nhóm trở thành sự độc diễn cá nhân.