Phương pháp giải nhanh bài tập di truyền Hỗ trợ dowload tài liệu 123doc qua thẻ cào liên hệ Zalo:

A. MỞ ĐẦU

Trong quá trình dạy học môn Sinh học ở trường THPT tôi nhận thấy phần

lớn học sinh hứng thú, tìm tòi các bài tập sinh học hơn là lĩnh vực lí thuyết. Bài

tập vừa là phương tiện dùng để củng cố kiến thức, kĩ năng vừa là phương tiện để

rèn luyện phát triển tư duy. Hiện nay trong các kì thi tuyển sinh đại học khối B

và thi HSG các cấp chương trình sinh học 12 THPT có một số dạng bài tập được

khai thác sử dụng nhiều đó là:

- Bài tập về cơ chế di truyền và biến dị.

- Bài tập về tính quy luật của hiện tượng di truyền.

- Bài tập di truyền học quần thể.

- Bài tập di truyền học người.

- Một số ít bài tập về ứng dụng di truyền học trong chọn giống và bài tập

sinh thái học.

Đặc biệt bài tập di truyền học quần thể gây được hứng thú với phần lớn học

sinh và được các em tiếp thu rất nhanh nhưng khi đi sâu vào các dạng bài tập di

truyền quần thể có tác động của các nhân tố tiến hoá thì rất nhiều em lúng túng.

Trong thực tế quá trình giảng dạy môn sinh học tại trường THPT Hàm Rồng

với 2 ban (KHTN, CB), đặc biệt trong dạy đội tuyển học sinh giỏi và ôn thi đại

học tôi nhận thấy khi tìm một tài liệu nói đầy đủ, một cách có hệ thống về các

dạng bài tập di truyền quần thể là rất khó khăn.

Tôi mạnh dạn sưu tầm, tham khảo các tài liệu và tự rút kinh nghiệm trong

giảng dạy để đưa ra phương pháp giải một số dạng bài tập di truyền quần thể cơ

bản nhất làm tài liệu phục vụ giảng dạy cho bản thân, đồng thời góp một phần

nhỏ cho đồng nghiệp trong việc tìm tòi, tham khảo tài liệu trong giảng dạy.

Vì vậy, tôi đã chọn đề tài “Một số phương pháp giải các dạng bài tập di

truyền quần thể”.

1

B. NỘI DUNG

I. Cơ sở lí thuyết:

1. Quần thể tự phối:

- Quần thể tự phối điển hình là quần thể thực vật tự thụ phấn, động vật

lưỡng tính tự thụ tinh. Giao phối cận huyết là hình thức giao phối giữa các cá thể

có quan hệ huyết thống.

- Cấu trúc di truyền của quần thể tự phối biến đổi qua các thế hệ theo hướng

giảm dần tỉ lệ dị hợp tử và tăng dần ti lệ đồng hợp tử, nhưng không làm thay đổi

tần số của các alen

2. Quần thể ngẫu phối:

- Quần thể ngẫu phối diễn ra sự bắt cặp giao phối ngẫu nhiên của các cá thể

đực cái trong quần thể.

- Định luật Hacđi – Vanbec: Trong những điều kiện nhất định thì trong lòng

quần thể giao phối, tần số tương đối của các alen của mỗi gen có khuynh hướng

duy trì không đổi từ thế hệ này sang thế hệ khác.

- Điều kiện nghiệm đúng của định luật Hacđi – Vanbec:

+ Quần thể phải có sự giao phối tự do.

+ Quần thể phải có kích thước lớn.

+ Các giao tử phải có sức sống và khả năng thụ tinh như nhau.

+ Không có áp lực của đột biến, chọn lọc tự nhiên và di - nhập gen.

+ Các kiểu gen phải có giá trị thích nghi như nhau.

- Ý nghĩa của định luật:

+ Về lí luận: Giải thích vì sao trong tự nhiên có các quần thể được ổn

định trong thời gian dài.

+ Về thực tiễn: Từ tần số tương đối của các alen, có thể dự đoán tỉ lệ kiểu

gen, tỉ lệ kiểu hình của quần thể. Biết tần số kiểu hình ta xác định được tần số

tương đối của các alen và tỉ lệ kiểu gen.

- Các yếu tố làm thay đổi thành phần kiểu gen và tần số alen của quần thể là:

quá trình đột biến, quá trình chọn lọc tự nhiên, di nhập gen và các cơ chế cách li.

2