Phương hướng và những biện pháp cơ bản nhằm đẩy mạnh hoạt động tiêu thụ sản phẩm ở công ty điện tử

Më §Çu

Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, tiªu thô s¶n phÈm lµ ho¹t ®éng quan träng hµng

®Çu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp. Ho¹t ®éng tiªu thô

®îc thùc hiÖn vµo giai ®o¹n cuèi cïng cña mçi chu kú kinh doanh, nã quyÕt ®Þnh

sù tån t¹i cña mçi doanh nghiÖp. Th«ng qua ho¹t ®éng nµy doanh nghiÖp thùc hiÖn

vµ ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng, qua ®ã ®¹t ®îc môc tiªu ®Ò ra cña doanh

nghiÖp. KÕt qu¶ cña viÖc tiªu thô s¶n phÈm ¶nh hëng tíi tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cña

doanh nghiÖp vµ ngîc l¹i. Tiªu thô s¶n phÈm kh«ng chØ ®¶m b¶o cho doanh

nghiÖp kh¶ n¨ng thu håi vèn, thùc hiÖn lîi nhuËn ®Ó tiÕp tôc s¶n xuÊt kinh doanh

mµ nã con gãp phÇn më réng thÞ trêng, n©ng cao vÞ thÕ canh tranh cña doanh

nghiÖp trªn th¬ng trêng.

Trong thùc tÕ hiÖn nay,c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm vÉn cha ®îc c¸c doanh

nghiÖp quan t©m ®óng møc, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp nhµ níc. Trong khi ®ã

thÞ trêng lu«n biÕn ®æi kh«ng ngõng cïng víi c¹nh tranh khèc liÖt cña c¸c doanh

nghiÖp cïng ngµnh. Trong c¬ chÕ thÞ trêng th× viÖc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiªu thô

s¶n phÈm ®Ó ®¹t ®îc møc t¨ng trëng trong nhiÒu n¨m lµ mét vÊn ®Ò v« cïng khã

kh¨n mµ kh«ng ph¶i doanh nghiÖp nµo còng lµm ®îc. §©y kh«ng cßn lµ mét vÊn

®Ò míi mÎ mµ ®· trë thµnh mèi quan t©m hµng ®Çu kh«ng chØ ®èi víi c¸c doanh

nghiÖp mµ cßn hÕt søc quan träng víi c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc vµ qu¶n lý

kinh tÕ díi gi¸c ®é vÜ m« cña nÒn kinh tÕ quèc d©n .

§øng tríc mèi quan t©m ®ã vÒ c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh

nghiÖp, t«i ®· chän ®Ò tµi :" Mét sè biÖn ph¸p c¬ b¶n nh»m ®Èy m¹nh c«ng t¸c

tiªu thô s¶n phÈm ë c«ng ty ®iÖn tö Hµ Néi - Hanel" ®Ó nghiªn cøu trong chuyªn

®Ò thùc tËp tèt nghiÖp cña m×nh. Víi t c¸ch lµ sinh viªn thùc tËp t¹i c«ng ty, t«i

viÕt chuyªn ®Ò nµy víi môc ®Ých nh»m ph©n tÝch ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña

c«ng ty, ®¸nh gi¸ nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n, ®Ó tõ ®ã t×m ra nh÷ng ph¬ng híng

vµ biÖn ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty .

Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn ,néi dung cña chuyªn ®Ò ®îc chia lµm ba

phÇn chÝnh :

1

PhÇn I: Tiªu thô s¶n phÈm - mét lÜnh vùc kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong qu¸ tr×nh s¶n

xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp .

PhÇn II: Ph©n tÝch thùc tr¹ng c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty ®iÖn tö Hanel

.

PhÇn III: Ph¬ng híng vµ nh÷ng biÖn ph¸p c¬ b¶n nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiªu

thô s¶n phÈm ë c«ng ty ®iÖn tö Hanel .

V× thêi gian vµ tr×nh ®é lý luËn còng nh kinh nghiÖm thùc tiÔn cßn h¹n chÕ ,

do vËy chuyªn ®Ò khã tr¸nh khái nh÷ng sai sãt nªn rÊt mong ®îc sù ®ãng gãp ý

kiÕn cña thÇy gi¸o vµ c¸c b¹n ®Ó t«i cã thÓ hoµn thiÖn h¬n kiÕn thøc cña m×nh.

Qua ®©y, t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o híng dÉn GVC. §ç V¨n L ,

gi¶ng viªn khoa QTKDCN &XD cïng c¸c c« chó c¸n bé trong c«ng ty ®iÖn tö

Hanel ®· tËn t×nh gióp ®ì t«i hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy.

2

PhÇn I

Tiªu thô s¶n phÈm- mét lÜnh vùc kh«ng thÓ thiÕu ®îc

trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi

doanh nghiÖp

I.Quan niÖm vµ vai trß cña ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm

1. Quan niÖm vÒ tiªu thô s¶n phÈm

Trong hÖ thèng lý thuyÕt tiªu thô hiÖn nay cã rÊt nhiÒu c¸ch gi¶i thÝch vÒ

thuËt ng÷ "tiªu thô s¶n phÈm" vµ nã ®îc biÓu hiÖn theo nh÷ng gi¸c ®é kh¸c nhau.

Nhng dï trªn gi¸c ®é nµo th× ®èi tîng tiªu thô s¶n phÈm vÉn lµ hµng ho¸.

Trong tiªu thô s¶n phÈm, hµng hãa lµ s¶n phÈm ®îc t¹o ra cã thÓ chµo b¸n

®îc vµ tho¶ m·n ®îc mét nhu cÇu nµo ®ã cña con ngêi. Nh vËy, s¶n phÈm hµng

ho¸ ®îc t¹o ra, cã thÓ chµo b¸n ®îc vµ tho¶ m·n ®îc mét nhu cÇu nµo ®ã cña con

ngêi. Nh vËy, s¶n phÈm hµng ho¸ ®îc t¹o ra kh«ng ph¶i ®Ó trùc tiÕp tiªu dïng mµ

®Ó trao ®æi. Trong hµng ho¸ lu«n cã hai thuéc tÝnh lµ gi¸ tri vµ gi¸ trÞ sö dông mµ

trong ®ã gi¸ trÞ cña hµng ho¸ chØ ®îc biÓu hiÖn th«ng qua tiªu thô.

M¸c coi qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng bao gåm bèn kh©u s¶n xuÊt - trao

®æi - ph©n phèi - tiªu dïng th× ho¹t ®éng tiªu thô n»m ë hai kh©u trao ®æi vµ ph©n

phèi. §ã lµ cÇu nèi gi÷a ngêi s¶n xuÊt vµ tiªu dïng lµm cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt

diÔn ra liªn tôc. Cã thÓ nãi lµ mét ho¹t ®éng quan träng mµ nhê ho¹t ®éng nµy

doanh nghiÖp míi cã kh¶ n¨ng thu håi vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt vµ tiÕn hµnh c¸c

chu kú kinh doanh tiÕp theo.

VËy tiªu thô s¶n phÈm lµ g×?

Theo nghÜa hÑp, tiªu thô s¶n phÈm lµ qu¸ tr×nh chuyÓn giao hµng ho¸ cho

kh¸ch hµng vµ ®îc kh¸ch hµng chÊp nhËn thanh to¸n. Theo c¸ch hiÓu nµy th× qu¸

tr×nh tiªu thô s¶n phÈm kÕt thóc khi ngêi b¸n hµng nhËn ®îc tiÒn vµ giao hµng cho

ngêi mua. Nh vËy, tiªu thô s¶n phÈm ®ång nghÜa víi hµnh vi b¸n hµng. V× theo

nghÜa réng, b¸n hµng vµ tiªu thô s¶n phÈm cïng cã kÕt qu¶ lµ hµng ho¸ thùc hiÖn

3

®îc gi¸ trÞ vµ chuyÓn ho¸ quyÒn së h÷u. Nãi c¸ch kh¸c, tiªu thô s¶n phÈm lµ qu¸

tr×nh thùc hiÖn gi¸ trÞ cña hµng ho¸, qua ®ã hµng ho¸ ®îc chuyÓn tõ h×nh th¸i vËt

chÊt sang h×nh th¸i tiÒn tÖ vµ kÕt thóc mét vßng lu©n chuyÓn vèn s¶n xuÊt kinh

doanh cña doanh nghiÖp. Nhng quan ®iÓm nµy cha ®îc hiÓu mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ

nã chØ phï hîp víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp

trung v× môc tiªu cuèi cïng cña doanh nghiÖp chØ lµ lîi nhuËn.

Theo nghÜa réng, ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm ®îc hiÓu mét c¸ch réng h¬n,

®Çy ®ñ h¬n. Lóc nµy ho¹t ®éng tiªu thô ®îc hiÓu lµ mét qu¸ tr×nh kinh tÕ gåm

nhiÒu kh©u tõ giai ®o¹n nghiªn cøu vµ dù b¸o nhu cÇu thÞ trêng,®Þnh híng s¶n

xuÊt, tæ chøc thùc hiÖn ch¬ng tr×nh tiªu thô cho ®Õn viÖc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng

dÞch vô tríc, trong vµ sau khi tiªu thô. Trong nÒn kinh tÕ thi trêng, khi cã nhiÒu

ngêi s¶n xuÊt vµ kinh doanh cïng mét chñng lo¹i mÆt hµng th× viÖc b¸n hµng ®èi

víi ngêi s¶n xuÊt lu«n gÆp khã kh¨n bëi sù canh tranh v« cïng khèc liÖt cña c¸c

®èi thñ. Do vËy, viÖc tiªu thô s¶n phÈm kh«ng ph¶i chØ ®¬n gi¶n chØ lµ viÖc b¸n

hµng ë kh©u cuèi cïng mµ ph¶i ®îc b¾t ®Çu ngay tõ khi xuÊt hiÖn ý tëng kinh

doanh. Doanh nghiÖp nµo n¾m b¾t ®îc c¬ héi kinh doanh vµ tæ chøc thùc hiÖn tèt

c¸c kh©u trong c«ng t¸c tiªu thô thi doanh nghiÖp ®ã sÏ giµnh ®îc lîi thÕ trong

tiªu thô s¶n phÈm.

Tãm l¹i, tiªu thô s¶n phÈm lµ tæng thÓ c¸c biÖn ph¸p vÒ mÆt tæ chøc, kinh tÕ

vµ kÕ ho¹ch nh»m thùc hiÖn viÖc nghiªn cøu vµ n¾m b¾t nhu cÇu thÞ trêng, tæ chøc

s¶n xuÊt , chuÈn bÞ hµng ho¸ vµ xuÊt b¸n theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng víi chi phÝ

kinh doanh nhá nhÊt, ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu cña kh¸ch hµng nh»m tèi ®a ho¸ lîi

nhuËn .

2. Vai trß cña c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm :

2.1 §èi víi doanh nghiÖp :

Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®ã lµ chu tr×nh liªn tôc

gåm c¸c ho¹t ®éng mua – s¶n xuÊt – b¸n. NÕu mét trong ba ho¹t ®éng trªn bÞ

gi¸n ®o¹n toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh sÏ kh«ng thùc hiÖn ®îc hoÆc

thùc hiÖn mµ kh«ng cã hiÖu qu¶. NÕu kh©u tiªu thô gÆp khã kh¨n, doanh nghiÖp sÏ

gÆp ph¶i tæn thÊt rÊt lín, ngoµi tæn thÊt vÒ vèn bá ra cßn chÞu tæn thÊt mÊt kho¶n

tiÒn l·i ®¸ng nhÏ ®îc hëng khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.

4

Trong khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp lu«n

mong muèn nh÷ng g× m×nh thu l¹i ®îc ph¶i lín h¬n thø ®· bá ra. ChÝnh nhê cã sù

chªnh lÖch gi÷a bá ra vµ thu l¹i mµ doanh nghiÖp míi cã kh¶ n¨ng më réng ho¹t

®éng cña m×nh. Ho¹t ®éng tiªu thô chÝnh lµ ho¹t ®éng ®Ó doanh nghiÖp thu l¹i ®îc

®ång vèn ®· bá ra vµ lîi nhuËn do sö dông ®ång vèn ®ã ®em l¹i. NÕu doanh

nghiÖp mua c¸c yÕu tè ®Çu vµo vµ tiÕn hµnh s¶n xuÊt trong khi s¶n phÈm t¹o ra

kh«ng b¸n ®îc, doanh nghiÖp sÏ kh«ng cßn vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt ë c¸c chu

kú kinh doanh tiÕp theo vµ sÏ ph¶i ®èi mÆt víi sù ph¸ s¶n. Nh vËy, ho¹t ®éng tiªu

thô chÝnh lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m vÒ mÆt tµi chÝnh cho c¸c

chu kú kinh doanh tiÕp theo. Khi hµng ho¸ tiªu thô ®îc doanh nghiÖp sÏ thu håi l¹i

®îc sè vèn ®· bá ra vµ cã lîi nhuËn, nhê cã kho¶n tiÒn thu l¹i nµy mµ doanh

nghiÖp cã ®ñ nguån lùc vÒ tµi chÝnh ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng mua c¸c yÕu tè ®Çu

vµo phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt. Còng nhê cã kho¶n l·i thu vÒ mµ doanh

nghiÖp cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc më réng quy m« ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña

m×nh.

Tiªu thô tèt lµ ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh diÔn ra

mét c¸ch b×nh thêng: liªn tôc, nhÞp nhµng vµ ®Òu ®Æn. §iÒu nµy kh¸c víi nÒn kinh

tÕ kÕ ho¹ch hãa, c¸c doanh nghiÖp chØ cÇn tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt cßn c¸c

ho¹t ®éng kh¸c ®· cã c¸c c¬ quan kh¸c lµm cho. ViÖc mua c¸c yÕu tè ®Çu vµo ë

®©u, khèi lîng bao nhiªu, s¶n xuÊt bao nhiªu vµ s¶n phÈm lµm ra b¸n ë ®©u ®Òu ®-

îc chØ ®Þnh râ bëi c¸c c¬ quan hµnh chÝnh cÊp trªn. Do vËy, trong c¬ chÕ nµy

doanh nghiÖp kh«ng bao giê ph¶i lo l¾ng ®Õn viÖc tiªu thô vµ tån kho. VËy cã thÓ

nãi ho¹t ®éng tiªu thô lµ mét kh©u quan träng trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng

cña mçi doanh nghiÖp khi ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.

Tiªu thô s¶n phÈm gi÷ vai trß quan träng trong viÖc më réng thÞ trêng, t¨ng

thÞ phÇn cña m×nh còng nh duy tr× mèi quan hÖ chÆt chÏ víi kh¸ch hµng. ThÞ phÇn

lµ tû lÖ vÒ sè lîng s¶n phÈm mµ mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ tiªu thô ®îc so víi

toµn bé dung lîng thÞ trêng hay so víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh . Muèn më réng thÞ

trêng vµ t¨ng thÞ phÇn th× cÇn ph¶i t¨ng cêng c«ng t¸c tiªu thô nh»m t¨ng khèi l￾îng b¸n b»ng nhiÒu biÖn ph¸p. §Ó cã thÓ ph¸t triÓn th× doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiªu

thô ®îc sè lîng lín s¶n phÈm ,chñng lo¹i s¶n phÈm ph¶i ®îc thay ®æi liªn tôc,

phong phó h¬n cho phï hîp víi nhu cÇu ngµy cµng ®a d¹ng cña kh¸ch hµng th×

míi cã thÓ gãp phÇn më réng thÞ trêng vµ t¨ng thÞ phÇn. Thªm vµo ®ã th«ng qua

ho¹t ®éng tiªu thô b¶n th©n doanh nghiÖp ph¶i thêng xuyªn duy tr× vµ c¶i thiÖn

5

mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng. Bëi lÏ tiªu thô lµ cÇu nèi gi÷a ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi

tiªu dïng mµ qua ®ã gióp nhµ s¶n xuÊt n¾m b¾t ®îc nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt mµ

kh¸ch hµng yªu cÇu ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p tho· m·n mét c¸ch tèt nhÊt nh÷ng nhu

cÇu cña kh¸ch hµng. Cã nh vËy, s¶n phÈm cña doanh nghiÖp míi ®îc tiªu thô

nhanh chãng vµ giµnh ®îc th¾ng lîi trong c¹nh tranh .

Tiªu thô s¶n phÈm gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh

doanh vµ vÞ thÕ uy tÝn cña doanh nghiÖp. Quy m«, tèc ®é tiªu thô hµng ho¸ cã ¶nh

hëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng chung cña doanh nghiÖp. Khi tèc ®é tiªu thô

hµng ho¸ cao th× vßng quay vèn t¨ng lªn, hiÖu qu¶ sö dông c«ng suÊt m¸y mãc

thiÕt bÞ ®¹t møc cao, tõ ®ã gi¶m chi phÝ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ t¨ng lîi nhuËn

cho doanh nghiÖp. Nã còng ph¶n ¸nh ®îc nh÷ng cè g¾ng cña doanh nghiÖp trong

viÖc ®æi míi c«ng nghÖ, sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc, gi¶i quyÕt ®ù¬c m©u

thuÉn gi÷a chÊt lîng, mÉu m· víi gi¸ b¸n cña s¶n phÈm vµ quan träng h¬n c¶ lµ

®Èy m¹nh c«ng t¸c tiªu thô sÏ gãp phÇn t¹o dùng vµ gi÷ g×n uy tÝn cña doanh

nghiÖp , ®ã lµ mét tµi s¶n v« h×nh quan träng. Mµ tµi s¶n v« h×nh cña doanh nghiÖp

phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè trong ®ã biÓu hiÖn trùc tiÕp ë ho¹t ®éng tiªu thô s¶n

phÈm cña doanh nghiÖp vµ sù phï hîp cña nh÷ng s¶n phÈm b¸n ra so víi nhu cÇu

cña kh¸ch hµng.

2.2.§èi víi x· héi.

VÒ mÆt x· héi,tiªu thô s¶n phÈm ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña x· héi

diÔn ra mét c¸ch b×nh thêng ,liªn tôc,b¶o ®¶m sù c©n ®èi gi÷a cung vµ cÇu cña nÒn

kinh tÕ quèc d©n.Tiªu thô s¶n phÈm gãp phÇn vµo viÖc æn ®Þnh x· héi,t¹o ®iÒu

kiÖn cho nÒn kinh tÕ t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn .Nhê ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm

mµ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®îc ®a tíi tay ngêi tiªu dïng ®Ó tho¶ m·n c¸c nhu cÇu

cña x· héi, kh«ng nh÷ng thÕ, tiªu thô s¶n phÈm cßn kÝch thÝch c¸c lo¹i nhu cÇu

tiÒm Èn cña kh¸ch hµng kÝch thÝch viÖc tiªu dïng cña nh©n d©n.§Æc biÖt,ho¹t ®éng

nµy chÝnh lµ cÇu nèi liªn kÕt kinh tÕ gi÷a c¸c vïng kinh tÕ trong níc, gi÷a c¸c

quèc gia vµ khu vùc trªn thÕ giíi.

Tiªu thô s¶n phÈm cßn cã vai trß quan träng ®èi víi vÊn ®Ò gi¶i quyÕt c«ng

¨n viÖc lµm ,®¶m b¶o thu nhËp cho ngêi lao ®éng vµ n©ng cao ®êi sèng v¨n ho¸

tinh thÇn cho ngêi d©n ,®ång thêi ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch Nhµ níc vµ thùc hiÖn

c¸c nghÜa vô x· héi.

6

Mét trong nh÷ng yÕu tè ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt chÝnh lµ ®éi ngò c¸c bé c«ng

nh©n viªn trong doanh nghiÖp.TËp thÓ ngêi lao ®éng kh«ng chØ lµ nÒn t¶ng m¶ cßn

lµ ®éng lùc cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt. §¶m b¶o cuéc sèng cho ngêi lao ®éng lµ mét

nh÷ng u tiªn hµng ®Çu cña mäi doanh nghiÖp.Th«ng qua ho¹t ®éng tiªu thô,c¸c

quü phóc lîi trong doanh nghiÖp ®îc h×nh thµnh nh»m æn ®Þnh cuéc sèng cho ngêi

lao ®éng vµ còng lµ yÕu tè kÝch thÝch läi Ých vËt chÊt nh»m g¾n bã hä quan t©m

,®ãng gãp nhiÒu h¬n cho lîi Ých chung cña doanh nghiÖp.

II. Néi dung c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh

nghiÖp .

1.ThÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp .

1.1.Kh¸i niÖm vÒ thÞ trêng .

Ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ,nÒn kinh tÕ thÞ tr￾êng ,mçi doanh nghiÖp lµ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt hµng ho¸ víi môc ®Ých ®Ó b¸n vµ

kiÕm ®îc nhiÒu l·i.Nh vËy,s¶n phÈm hµng ho¸ cña mçi doanh nghiÖp nhÊt thiÕt

ph¶i ®îc tiªu thô trªn thÞ trêng .Râ rµng,thÞ trêng ra ®êi vµ ph¸t triÓn g¾n liÒn víi

lÞch sö ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸.Tõ ®ã ®Õn nay ,nÒn s¶n xuÊt hµng hãa

®· ph¸t triÓn vµ tr¶i qua nhiÒu thÕ kû nªn kh¸i niÖm vÒ thÞ trêng rÊt phong phó vµ

®a d¹ng.V× thÕ chóng ta cã thÓ hiÓu vÒ thÞ trêng rÊt phæ biÕn díi nhiÒu gãc ®é

kh¸c nhau.

Theo c¸ch hiÓu cæ ®iÓn, thÞ trêng chÝnh lµ n¬i diÔn ra c¸c qu¸ tr×nh trao ®æi

bu«n b¸n. Hay nãi mét c¸ch dÔ hiÓu h¬n ,thÞ trêng gièng nh mét c¸i chî ®Ó ngêi

b¸n vµ ngêi mua gÆp gì tiÕn hµnh mua b¸n hµng ho¸.

Theo c¸ch hiÓu hiÖn ®¹i, thÞ trêng lµ sù kÕt hîp gi÷a cung vµ cÇu ,trong ®ã

ngêi mua vµ ngêi b¸n lµ hoµn toµn b×nh ®¼ng ,cïng c¹nh tranh.Sè lîng ngêi mua

vµ nguêi b¸n nhiÒu hay Ýt ph¶n ¸nh qui m« cña thÞ trêng .ViÖc quyÕt ®Þnh nªn

mua hay b¸n hµng ho¸ ,dÞch vô víi khèi lîng ,gi¸ c¶ bao nhiªu lµ do cung vµ cÇu

quyÕt ®Þnh.

Díi gãc ®é kinh tÕ häc, thÞ trêng lµ mét ph¹m trï riªng cã cña nÒn s¶n xuÊt

hµng ho¸. Ho¹t ®éng c¬ b¶n cña thÞ trêng ®îc thÓ hiÖn qua ba nh©n tè c¬ b¶n cã

mèi quan hÖ h÷u c¬ mËt thiÕt víi nhau :nhu cÇu vÒ hµng ho¸, dÞch vô cÇn ®îc tho¶

m·n ,ngêi cung øng hµng ho¸ ,dÞch vô vµ gi¸ c¶ hµng ho¸ dÞch vô ®ã. Th«ng qua

7

thÞ trêng chóng ta cã thÓ hiÓu ®îc mèi t¬ng quan gi÷a cung vµ cÇu, ph¹m vi vµ qui

m« cña cung vµ cÇu díi h×nh thøc mua b¸n hµng ho¸ dÞch vô trªn thÞ trêng. Qua

®ã, ta thÊy râ ®îc thÞ trêng lµ n¬i kiÓm nghiÖm gi¸ trÞ cña hµng ho¸, dÞch vô xem

nã cã ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña thÞ trêng vµ ®îc thÞ trêng chÊp nhËn hay kh«ng.

Nãi tãm l¹i, kh¸i niÖm vÒ thÞ trêng dï cã thay ®æi ®Õn ®©u còng kh«ng hoµn

toµn t¸ch rêi sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi. Sù ph©n c«ng nµy nh M¸c ®· nãi lµ c¬

së cña nÒn s¶n xuÊt x· héi. HÔ ë ®©u vµ khi nµo cã sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi

th× ë ®ã cã s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ cã thÞ trêng. ThÞ trêng ch¼ng qua chØ lµ sù biÓu

hiÖn cña ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ do ®ã nã cã thÓ ph¸t triÓn ®Õn v« cïng theo

thêi gian.

1.2.Ph©n lo¹i thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm .

Nh ®· nãi ë trªn, s¶n phÈm hµng ho¸ cña doanh nghiÖp nhÊt thiÕt ph¶i ®îc

tiªu thô trªn thÞ trêng. VÒ mÆt lý thuyÕt vµ thùc tiÔn ta thÊy cã nhiÒu lo¹i thÞ trêng

vµ do ®ã ta cÇn ph¶i nghiªn cøu c¸ch ph©n lo¹i.Cã n¾m v÷ng ®îc c¸ch ph©n lo¹i

thÞ trêng chóng ta míi cã kh¶ n¨ng nghiªn cøu vµ sö dông c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp

®Ó ph¸t triÓn vµ më réng thÞ trêng nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ vµ

dÞch vô.Tuy nhiªn ,cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i thÞ trêng dùa trªn c¸c tiªu thøc vµ gãc

®é kh¸c nhau nhng ë ®©y chóng ta chØ ®Ò cËp tíi nh÷ng c¸ch ph©n lo¹i chñ yÕu .

Theo ph¹m vi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng, ngêi ta chia ra:

- ThÞ trêng trong níc:lµ n¬i tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp trong ph¹m vi

quèc gia n¬i doanh nghiÖp s¶n xuÊt.ThÞ trêng trong níc cßn cã thÓ ®îc chi a nhá

thµnh thÞ trêng ®Þa ph¬ng,thÞ trêng khu vùc.

- ThÞ trêng níc ngoµi :lµ n¬i tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp bªn ngoµi

ph¹m vi quèc gia n¬i doanh nghiÖp s¶n xuÊt.Nã biÓu thÞ sù më réng thÞ trêng ®Ó

xuÊt kh©ñ hµng ho¸ qua biªn giíi .Ngêi ta cã chia thÞ trêng níc ngoµi nhá h¬n n÷a

theo tõng khu vùc trªn thÕ giíi.

Theo møc ®é chiÕm lÜnh thÞ trêng cña doanh nghiÖp chia ra:

- ThÞ trêng hiÖn t¹i:lµ phÇn thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp ®ang

chiÕm lÜnh .

8