Phòng chống tham nhũng thời Nguyễn và những kinh nghiệm lịch sử

NGHIEN Ciru - TRAO DOM

PHONG CHONG THAM KINH NGHIEM LICH SII

Gidng nhu cac trieu dgi phong kiln khdc,

tham nhung Id qudc ngn ciia trilu

Nguyen. Nd nghifim trgng den miic cdc nhd

vua Nguyen coi ddy Id thir gidc - gidc n^i

xdm vd Iudn nhdn mgnh din nguy ca Idm

syp dd chfi dO xd hOi ciia t^ quan lgi dye

khoet, sdeh nhieu. Vua Gia Long timg ndi:

"Quan lgi tham nhiing Id giae. Id sdu mgt

cua ddn. Ngn gidc gid. cu&p bde cUng tic do

md sinh ra"\*'' Theo thdng kfi trong sdeh Dgi

Nam thyc lyc - bp chinh sir cua nha Nguyen

do Qudc su qudn trifiu Nguyen bifin chfip, lir

nam 1802 dfin nam 1884 cd 207 vu dn tham

nhung xdy ra trfin tdt cd cdc ITnh vyc nhu

quan If kho tang, xay dyng, lu phap, rupng

dal, gido due... dugc thyc hifin bdi rdt nhifiu

chil the cd chiic vu, quyfin hgn cao thap khdc

nhau, trfin phgm vi todn Ianh thd tu trung

uong dfin dia phuong.

Bai vifit ndy dfi cap cac gidi phap phdng

chdng tham nhung thdi Nguyen trong giai

dogn ddc lap, ty chu (1802 1884). Vdi

chfnh quyfin viing mgnh, mang ddy dii quyfin

ndng trong tay, nhd Nguyin cd difiu kifin dua

ra nhimg chien lugc, gidi phdp phdng ngira,

xir If tham nhiing hihi hifiu vd dp dyng chiing

trfin thyc tfi.

Dieu can luu ;? Id sy phan chia thanh hai

van dfi phdng vd chdng tham nhiing chi

mang tinh tuang ddi bdi hai van de nay cd

mdi quan hfi mat thifit vdi nhau. Thyc ll da

chiing minh cac bifin phap phdng ngira nlu

ThS. TRAN H6NG NHUNG*

dupc thyc hi^n tot s5 cd tdc dyng ngan chgn

ngay tir ddu cdc dilu kipn, co hdi sdn sinh ra

tham nhung. Ngugc lai, nlu thuc hi§n chfing

tham nhung mgt cdch nghifim minh, dijt

difim sfi Id bdi hpc rdn de, gido dye vd giiip

ngdn ngira I? tham nhung tai dien. Tuy

nhifin, giii'a hai cdng tdc ndy cung cd ranh

gidi nh^t djnh: Phdng tham nhiing chii yfiu

dfi cdp vifie ngdn chdn khdng dfi tham nhQng

dien ra vd phat trien vdi tdc dp nhanh, quy

md ldn cdn chong tham nhung chii yeu de

cap cdc hinh thu-c trimg phgt khi cd cac hanh

vi tham nhflng xdy ra. Do dd, phdng ngira

tham nhiing mang tinh chdt chii dpng cao,

cdn chdng tham nhung mang tinh hi dpng,

dp dung khi tfii pham bi phat hifin.

I. Cac giai phap phong ngura tham nhung

thoi Nguyin (giai doan 1802 -1884)

Cdc trieu vua thdi Nguyen dd sdm nhan

thirc dugc phdng ngira tham nhiing Id mgt

trong nhflng bipn phdp quan trpng, co y

nghia quylt dinh Irong vipc xdy dyng vd duy

tri bp mdy nha nudc trong sach. D I ngan

chdn dugc y djnh tham nhiing tir ben trong

moi con ngudi ddng thai han chl cac ca hgi

bfin ngodi thiic ddy thyc hipn tham nhung,

nha Nguyen da su dyng nhifiu bifin phap

khdc nhau Ihl hifin sy dong bg, todn di?n,

vdi quyet tdm loai bd quan Iai sdu mpt Iam

muc rudng nhd nudc vd xa h§i.

* Giang vien Khoa hinh chinh - nh4 nu6c

Tnr6ng D^i hgc Lu§t Hi N^i

36 TAP CHf LUAT HOC S6 3/2012