Phát triển văn hóa doanh nghiệp tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh huyện Đại Từ

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

BÙI THỊ NỤ

PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DOANH NGHIỆP TẠI

NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUYỆN ĐẠI TỪ

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH

THÁI NGUYÊN, NĂM 2020

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

BÙI THỊ NỤ

PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DOANH NGHIỆP TẠI

NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUYỆN ĐẠI TỪ

NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH

Mã số: 8.34.01.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Phương Hảo

THÁI NGUYÊN, NĂM 2020

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan: Bản luận văn “Phát triển văn hóa doanh nghiệp tại

Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Huyện

Đại Từ” là công trình nghiên cứu nghiêm túc của cá nhân tôi, được thực hiện

trên cơ sở nghiên cứu lý thuyết và tình hình thực tiễn tại địa điểm nghiên cứu

dưới sự hướng dẫn khoa học của thầy

Các tài liệu, số liệu và những kết quả tính toán trong luận văn này là hoàn

toàn trung thực. Các số liệu, tài liệu trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ

nguồn gốc tham khảo.

Một lần nữa tôi xin được khẳng định về sự trung thực của lời cam đoan

trên. Nếu sai tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Thái Nguyên, tháng 01 năm 2020

Học viên

ii

LỜI CẢM ƠN

Lời đầu tiên tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Quý thầy cô giáo,

Phòng Đào tạo - Trường Đại học Kinh tế & QTKD - Đại học Thái Nguyên đã

nhiệt tình giúp đỡ, hỗ trợ cho tôi trong suốt quá trình học tập cũng như thời gian

làm luận văn tốt nghiệp

Tiếp theo, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành nhất đến người hướng

dẫn khoa học của giảng viên TS. Nguyễn Thị Phương Hảo – Trường Đại học

Kinh tế và Quản trị kinh doanh Thái Nguyên. Cô đã tận tình hướng dẫn, giúp

đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thiện luận văn.

Đồng thời tôi cũng xin được gửi lời cảm ơn đến lãnh đạo cơ quan và các

đồng nghiệp đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi cả về thời gian và cung cấp tài liệu, số

liệu liên quan đến việc thực hiện luận văn này.

Cuối cùng, tôi xin cảm ơn gia đình, bạn bè đã luôn tin tưởng, ủng hộ,

giúp đỡ và tạo điều kiện cho tôi học tập và hoàn thành bản luận văn thạc sĩ.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Thái Nguyên, tháng 01 năm 2020

Học viên

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................i

LỜI CẢM ƠN..................................................................................................ii

MỤC LỤC.......................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT............................................................... vi

DANH MỤC CÁC BẲNG ............................................................................vii

DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ...................................................................ix

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 3

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 3

4. Ý nghĩa khoa học của luận văn ..................................................................... 4

5. Bố cục của luận văn ...................................................................................... 4

CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ

PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DOANH NGHIỆP TRONG CÁC NGÂN

HÀNG THƯƠNG MẠI .................................................................................. 5

1.1. Một số vấn đề lý luận về phát triển văn hóa doanh nghiệp ....................... 5

1.1.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò của Văn hóa doanh nghiệp ....................... 5

1.1.2 Nội dung và các mô hình văn hóa doanh nghiệp trong các NHTM ...... 12

1.1.3 Khái niệm về phát triển Văn hóa doanh nghiệp trong các NHTM........ 25

1.1.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp trong các NHTM..... 28

1.1.5 Nội dung phát triển văn hóa doanh nghiệp trong các NHTM ............... 34

1.2. Kinh nghiệm thực tiễn về phát triển văn hóa doanh nghiệp tại một số ngân

hàng trong nước............................................................................................... 41

1.2.1. Kinh nghiệm về văn hóa doanh nghiệp của Ngân hàng TMCP Ngoại

thương Việt Nam (Vietcombank) ................................................................... 41

1.2.3. Bài học kinh nghiệm rút ra cho Agribank Chi nhánh Huyện Đại Từ Thái

Nguyên ............................................................................................................ 45

iv

CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........................................ 47

2.1 Câu hỏi nghiên cứu ................................................................................... 47

2.2. Phương pháp nghiên cứu phát triển văn hóa doanh nghiệp tại Agribank –

CN Đại từ ........................................................................................................ 47

2.2.1. Phương pháp thu thập dữ liệu ............................................................... 47

2.2.2 Phương pháp tổng hợp dữ liệu............................................................... 52

2.2.3. Phương pháp phân tích dữ liệu ............................................................. 53

2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu............................................................. 54

2.3.1 Nhóm chỉ tiêu phản ánh tình hình và kết quả kinh doanh của tổng công ty

gồm:................................................................................................................. 54

CHƯƠNG 3 THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

VIỆT NAM - CHI NHÁNH HUYỆN ĐẠI TỪ THÁI NGUYÊN ............. 55

3.1 Khái quát về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam –

Chi nhánh Huyện Đại Từ Thái Nguyên .......................................................... 55

3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển ......................................................... 55

3.1.2 Bộ máy tổ chức ...................................................................................... 56

3.1.3 Đặc điểm nguồn nhân lực ...................................................................... 57

3.1.4 Thành tựu kinh doanh của Ngân hàng trong những năm gần đây......... 59

3.1.5. Thực trạng các biểu hiện văn hóa doanh nghiệp của Agribank – Chi

nhánh Huyện Đại Từ Thái Nguyên................................................................. 62

3.2 Thực trạng phát triển văn hóa doanh nghiệp tại Ngân hàng Nông nghiệp và

Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Huyện Đại Từ Thái Nguyên.... 65

3.2.1 Nhận thức về VHDN của cán bộ nhân viên tại Agribank – Chi nhánh

huyện Đại Từ Thái Nguyên............................................................................. 65

3.2.2 Thực trạng các hoạt động phát triển VHDN tại Agribank - CN Đại Từ67

3.2.3 Phân tích SWOT phát triển văn hóa doanh nghiệp tại Agribank - CN Đại

Từ .................................................................................................................... 86

v

3.2.4 Đánh giá chung về phát triển VHDN tại Agribank - CN Đại Từ .......... 88

3.2.5. Kết quả khảo sát nhận diện mô hình văn hóa doanh nghiệp hiện tại và

định hướng trong tương lai của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông

thôn Việt Nam – Chi nhánh Huyện Đại Từ Thái Nguyên .............................. 91

CHƯƠNG 4 GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DOANH NGHIỆP

TẠI NHNN VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH

HUYỆN ĐẠI TỪ THÁI NGUYÊN ............................................................. 97

4.1. Định hướng phát triển văn hóa doanh nghiệp tại Ngân hàng Nông nghiệp

và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Huyện Đại Từ Thái Nguyên97

4.2. Giải pháp phát triển văn hóa doanh nghiệp tại Ngân hàng Nông nghiệp và

Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Huyện Đại Từ Thái Nguyên.. 101

4.2.1. Giải pháp hoàn thiện nội dung giá trị hữu hình .................................. 101

4.2.2. Giải pháp hoàn thiện nội dung giá trị được chấp nhận và quan niệm chung

....................................................................................................................... 103

4.2.3 Hoàn thiện mô hình văn hóa doanh nghiệp của chi nhánh .................. 105

4.3. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt

Nam............................................................................................................... 109

KẾT LUẬN.................................................................................................. 109

TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................... 110

PHỤ LỤC..................................................................................................... 114

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Agribank : Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam

DN : Doanh nghiệp

VHDN : Văn hóa doanh nghiệp

CN : Chi nhánh

vii

DANH MỤC CÁC BẲNG

Bảng 1.1: Bốn loại nghi lễ trong tổ chức và tác động tiềm năng.................... 37

Bảng 3.1. Cơ cấu giới tính và độ tuổi của cán bộ, nhân viên tại Agribank Chi

nhánh Huyện Đại Từ Thái Nguyên................................................. 58

Bảng 3.2. Cơ cấu theo trình độ của cán bộ, nhân viên tại Agribank .............. 59

Bảng 3.3. Kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn 2016-2018...................... 61

Bảng 3.4. Kết quả khảo sát về tầm quan trọng của các nhân tố ảnh hưởng đến

văn hóa doanh nghiệp ..................................................................... 68

Bảng 3.5: Kết quả khảo sát về mức ảnh hưởng VHDN tại Agribank - CN Đại

Từ .................................................................................................... 70

Bảng 3.6. Kêt quả đánh giá của nhân viên về nội dung VHDN của Agribank

Đại Từ qua các biểu tượng trực quan ............................................. 74

Bảng 3.7. Kêt quả đánh giá của lãnh đạo về nội dung VHDN của Agribank Đại

Từ qua các biểu tượng trực quan .................................................... 75

Bảng 3.8: Kết quả khảo sát khách hàng về chất lượng dịch vụ của chi nhánh

Agribank Đại Từ. ............................................................................ 79

Bảng 3.9. Kết quả đánh gía của khách hàng về nội dung văn hóa của doanh

nghiệp về các biểu tượng trực quan................................................ 80

Bảng 3.10. Kêt quả đánh giá của nhân viên về nội dung VHDN của Agribank

Đại Từ thông qua các biểu tượng phi trực quan ............................. 81

Bảng 3.11. Kêt quả đánh giá của lãnh đạo về nội dung VHDN của Agribank

Đại Từ thông qua các biểu tượng phi trực quan ............................. 81

Bảng 3.12. Kết quả đánh giá của khách hàng về nội dung văn hóa của doanh

nghiệp thông qua các biểu tượng phi trực quan.............................. 82

Bảng 3.13. Kêt quả đánh giá của nhân viên về nội dung VHDN của Agribank

Đại Từ thông qua các quan niệm chung ......................................... 84

Bảng 3.14. Kêt quả đánh giá của lãnh đạo về nội dung VHDN của Agribank

Đại Từ thông qua các quan niệm chung ......................................... 85

viii

Bảng 3.15 Kết quả đánh giá của khách hàng về nội dung văn hóa của doanh

nghiệp thông qua các quan niệm chung.......................................... 85

Bảng 3.16 Bảng kết quả khảo sát nhận diện VHDN tại Agribank chi nhánh Đại

từ ..................................................................................................... 85

Bảng 3.17 Bảng kết quả khảo sát nhận diện VHDN của nhóm đối tượng lãnh

đạo cấp cao tại Agribank chi nhánh Đại từ..................................... 91

Bảng 3.18 Bảng kết quả khảo sát về mô hình VHDN tại Agribank chi nhánh

Đại từ............................................................................................... 92

ix

DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ

Sơ đồ 3.1: Mô hình tổ chức tại Agribank Chi nhánh Huyện Đại Từ Thái

Nguyên............................................................................................ 57

Hình 1.1: Các cấp độ của văn hóa doanh nghiệp............................................ 13

Hình 1.2: Khung giá trị cạnh tranh ................................................................. 23

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Xu thế toàn cầu hoá nền kinh tế thế giới đang diễn ra với tốc độ rất nhanh

đã đem lại cho các doanh nghiệp Việt nam nhiều cơ hội mới và nhiều thách

thức mới nảy sinh mà các doanh nghiệp phải đối mặt. Trong tình hình đó, các

doanh nghiệp Việt nam phải chuẩn bị những hành trang cần thiết để hoà nhập

cùng sự phát triển chung của nền kinh tế thế giới. Sự phát triển về kinh tế ngày

nay đỏi hỏi sự tiến bộ về công nghệ kỹ thuật, về dòng vốn khổng lồ cũng như

việc quản lý chất lượng theo chuẩn mực quốc tế. Một yếu tố vô cùng quan trọng

góp phần bảo đảm sự thành công trong quản lý và giúp cho các doanh nghiệp

tiếp cận được thương trường quốc tế phải kể đến đó là văn hoá doanh nghiệp.

Văn hóa doanh nghiệp (VHDN) có vị trí, vai trò rất quan trọng trong sự

phát triển của mỗi doanh nghiệp. Bất kỳ một doanh nghiệp nào nếu thiếu đi yếu

tố văn hóa thì doanh nghiệp đó khó có thể đứng vững và tồn tại được, đặc biệt

trong giai đoạn hội nhập hiện nay. “Văn hóa doanh nghiệp” không chỉ là những

giá trị văn hóa tinh thần mà doanh nghiệp tạo ra mà còn biểu hiện thông qua

những giá trị mà doanh nghiệp mang tới cho khách hàng. Đó là thương hiệu, là

chất lượng sản phẩm, là cung cách phục vụ, là niềm tin của công chúng đối với

doanh nghiệp. “Văn hóa doanh nghiệp” chính là yếu tố quyết định và không

thể thiếu để doanh nghiệp bước vào hành trình mới đầy thử thách trong tiến

trình hội nhập kinh tế quốc tế.

Trong bối cảnh đó, Agribank Chi nhánh Huyện Đại Từ, Thái Nguyên

đang nỗ lực hết sức để tồn tại và phát triển, với loại hình kinh doanh đặc thù và

thường xuyên tiếp xúc trực tiếp với số lượng lớn khách hàng mỗi ngày, khách

hàng của ngành dịch vụ ngân hàng lại đa dạng về trình độ, văn hóa... nên việc

tiếp xúc, tương tác cần sự nhanh nhạy, uyển chuyển và tế nhị. Ngoài ra, tại

Huyện Đại Từ tỉnh Thái Nguyên hiện nay đã có thêm nhiều Ngân hàng thương

2

mại, vì vậy Agribank Chi nhánh Huyện Đại Từ Thái Nguyên cần phải tăng

tính cạnh tranh với các Ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng khác.

Agribank Chi nhánh Huyện Đại Từ cần đưa ra chiến lược dài hạn và xác định

rõ định hướng của mình (xác định khách đối tượng khách hàng mục tiêu,

nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ của mình, nâng cao khả năng cạnh

tranh trong điều kiện kinh tế hiện nay). Để xây dựng và điều hành, thực hiện

được chiến lược kinh doanh được tốt thì cần phải có văn hóa doanh nghiệp

là nền tảng cốt lõi, là kim chỉ nam cho việc xây dựng chiến lược kinh doanh.

Hiện tại Agribank Chi nhánh Huyện Đại Từ Thái Nguyên đã xây dựng được

giá trị Văn hóa doanh nghiệp, những kiến trúc cơ sở hạ tầng như văn phòng

làm việc, trang thiết bị, logo, biển hiệu, hay triết lý kinh doanh, … đều đã

được tạo dựng nhưng trên thực tế vẫn còn nhiều hạn chế, do vậy Agribank

Chi nhánh Huyện Đại Từ Thái Nguyên cần có giải pháp để phát triển văn

hóa doanh nghiệp.

Trên cơ sở tiếp cận nhu cầu phát triển văn hóa doanh nghiệp của DN như

một xu thế đang phổ biến trên toàn cầu và gắn với bối cảnh của Việt Nam, học

viên lựa chọn Agribank Đại từ - một ngân hàng với 100% vốn nhà nước với

thâm niên hơn 30 năm phát triển để nghiên cứu. Việc duy trì và phát triển những

nét đặc thù văn hóa doanh nghiệp tại Agribank Đại từ trong điều kiện hội nhập

quốc tế ngày càng sâu sắc có cả những thuận lợi lẫn thách thức và khó tránh

khỏi một số hạn chế nhất định, đòi hỏi phải có sự đánh giá khách quan, tìm ra

các giải pháp khắc phục hạn chế và phát triển dấu ấn văn hóa ngân hàng nông

nghiệp và PTNT, để Ngân hàng phát triển bền vững trong giai đoạn mới. Đó là

lý do học viên lựa chọn đề tài “Phát triển văn hóa doanh nghiệp tại Ngân

hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Huyện

Đại Từ” làm luận văn Thạc sĩ, với mong muốn đóng góp một phần công sức

nhỏ bé của mình vào sự phát triển của ngân hàng - nơi học viên công tác.