Phát triển nguồn nhân lực tại Công ty Cổ phần Xây dựng và Sản xuất vật liệu Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

––––––––––––––––––––––––––––

DƯƠNG THỊ XUÂN QUỲNH

PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC

TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG

VÀ SẢN XUẤT VẬT LIỆU THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH

THÁI NGUYÊN - 2018

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

–––––––––––––––––––––––––

DƯƠNG THỊ XUÂN QUỲNH

PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC

TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG

VÀ SẢN XUẤT VẬT LIỆU THÁI NGUYÊN

Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh

Mã số: 8.34.01.02

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS Ma Thị Hường

THÁI NGUYÊN - 2018

i

LỜI CAM ĐOAN

Tác giả xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là

trung thực và chưa từng được sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Mọi sự giúp đỡ

cho việc thực hiện luận văn này đã được cám ơn và các thông tin trích dẫn trong

luận văn này đã được ghi rõ nguồn gốc.

Tác giả luận văn

Dương Thị Xuân Quỳnh

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong thời gian học tập và thực hiện luận văn này, tôi xin bày tỏ sự biết ơn

sâu sắc tới cô giáo - TS.Ma Thị Hường, người đã trực tiếp hướng dẫn giúp đỡ tôi

trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trường Đại học Kinh tế và Quản

trị kinh doanh Đại học Thái Nguyên, Phòng Đào tạo, Bộ phận sau đại học đã giảng

dạy, giúp đỡ tôi hoàn thành khóa học 2015-2017.

Tôi xin cảm ơn ban lãnh đạo Công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật

liệu Thái Nguyên - nơi tôi tiến hành thu thập số liệu đã tạo điều kiện giúp đỡ và

cung cấp thông tin giúp tôi hoàn thành luận văn.

Xin chân thành cảm ơn!

Tác giả luận văn

Dương Thị Xuân Quỳnh

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii

MỤC LỤC................................................................................................................. iii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.................................................................................... vi

DANH MỤC CÁC BẢNG VÀ SƠ ĐỒ................................................................... vii

MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1

1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ...............................................................................2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài ..........................................................2

4. Ý nghĩa khoa học của đề tài ....................................................................................2

5. Kết cấu của luận văn ...............................................................................................3

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN

NGUỒN NHÂN LỰC TRONG DOANH NGHIỆP...............................................4

1.1. Cơ sở lý luận về nguồn nhân lực và phát triển nguồn nhân lực...........................4

1.1.1. Khái niệm nhân lực, nguồn nhân lực và phát triển nguồn nhân lực .................4

1.1.2. Mục tiêu, vai trò của phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp ...............7

1.1.3. Nội dung phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp .................................9

1.1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển nguồn nhân lực trong DN ..................20

1.2. Cơ sở thực tiễn về phát triển nguồn nhân lực ....................................................23

1.2.1. Kinh nghiệm phát triển nguồn nhân lực của một số DN trong nước..............23

1.2.2. Bài học kinh nghiệm rút ra cho công ty cổ phần Xây dựng và sản xuất vật

liệu Thái Nguyên.......................................................................................................29

Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................................................32

2.1. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................32

2.2. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................32

2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin ......................................................................32

2.2.2. Phương pháp xử lý và phân tích thông tin ......................................................35

2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu.......................................................................37

iv

2.3.1. Chỉ tiêu đánh giá quy mô và cơ cấu nguồn nhân lực ......................................37

2.3.2. Chỉ tiêu đánh giá phát triển về mặt chất lượng nguồn nhân lực .....................39

Chương 3: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CÔNG

TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG VÀ SẢN XUẤT VẬT LIỆU THÁI NGUYÊN.............42

3.1. Giới thiệu về công ty cổ phần xây dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên .............42

3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của công ty cổ phần xây dựng và sản

xuất vật liệu Thái Nguyên .........................................................................................42

3.1.2. Mô hình tổ chức và cơ cấu phòng ban ở công ty ............................................43

3.1.3. Chức năng và nhiệm vụ của công ty ...............................................................45

3.1.4. Thực trạng hoạt động kinh doanh của công ty................................................46

3.2. Thực trạng công tác phát triển nguồn nhân lực tại công ty cổ phần Xây

dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên.....................................................................48

3.2.1. Thực trạng về quy mô và cơ cấu nguồn nhân lực của công ty........................48

3.2.2. Thực trạng phát triển nguồn nhân lực của công ty..........................................51

3.2.3. Các hoạt động phát triển nguồn nhân lực của công ty....................................62

3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển nguồn nhân lực tại công ty cổ phần

Xây dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên.............................................................75

3.3.1. Các yếu tố bên ngoài công ty ..........................................................................75

3.3.2. Các yếu tố bên trong công ty ..........................................................................78

3.4. Đánh giá chung về thực trạng phát triển nguồn nhân lực tại công ty cổ phần

xây dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên..............................................................82

3.4.1. Kết quả đạt được .............................................................................................82

3.4.2. Tồn tại, hạn chế và nguyên nhân.....................................................................84

Chương 4: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC TẠI CÔNG

TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG VÀ SẢN XUẤT VẬT LIỆU THÁI NGUYÊN.....89

4.1. Quan điểm và mục tiêu phát triển nguồn nhân lực của công ty.........................89

4.1.1. Quan điểm phát triển nguồn nhân lực của công ty .........................................89

4.1.2. Mục tiêu phát triển nguồn nhân lực của công ty.............................................89

4.2. Một số giải pháp cơ bản nhằm phát triển nguồn nhân lực .................................90

4.2.1. Giải pháp phát triển trí lực của nguồn nhân lực..............................................90

v

4.2.2. Giải pháp phát triển tâm lực của nguồn nhân lực ...........................................95

4.2.3. Giải pháp phát triển thể lực của nguồn nhân lực ..........................................101

4.2.4. Một số giải pháp khác ...................................................................................101

4.3. Một số kiến nghị...............................................................................................107

4.3.1. Kiến nghị với nhà nước.................................................................................107

4.3.2. Kiến nghị với địa phương .............................................................................107

4.3.3. Kiến nghị với CTCP Xây dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên...............107

KẾT LUẬN............................................................................................................108

TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................109

PHỤ LỤC...............................................................................................................111

vi

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

STT Ký hiệu Nguyên nghĩa

1 CBNV Cán bộ nhân viên

2 CBCNV Cán bộ công nhân viên

3 CMKT Chuyên môn kỹ thuật

4 CNH Công nghiệp hóa

5 CTCP Công ty cổ phần

6 DN Doanh nghiệp

7 DNNN Doanh nghiệp Nhà nước

8 HĐH Hiện đại hóa

9 NNL Nguồn nhân lực

10 NSLĐ Năng suất lao động

11 NLĐ Người lao động

12 PTNNL Phát triển nguồn nhân lực

13 SX Sản xuất

14 SXKD Sản xuất kinh doanh

15 TNHH Trách nhiệm hữu hạn

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG VÀ SƠ ĐỒ

Bảng 2.1. Thang đánh giá Likert...............................................................................34

Bảng 3.1: Kết quả hoạt động kinh doanh của CTCP Xây dựng và sản xuất vật

liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016 ...................................................46

Bảng 3.2: Cơ cấu lao động theo giới tính tại CTCP Xây dựng và sản xuất vật

liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014 -2016 ..................................................48

Bảng 3.3: Cơ cấu lao động theo độ tuổi tại CTCP Xây dựng và sản xuất vật liệu

Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016 ..........................................................49

Bảng 3.4: Cơ cấu lao động theo chức năng tại CTCP Xây dựng và sản xuất vật

liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016 ...................................................50

Bảng 3.5: Trình độ học vấn của cán bộ công nhân viên tại CTCP Xây dựng và

sản xuất vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016...............................51

Bảng 3.6: Tổng hợp công nhân kỹ thuật theo trình độ tay nghề tại CTCP Xây

dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016.................52

Bảng 3.7: Khảo sát về kỹ năng nghề nghiệp của nguồn nhân lực tại CTCP Xây

dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014 - 2016...............53

Bảng 3.8: Phát triển nguồn nhân lực theo trình độ lý luận chính trị tại CTCP

Xây dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016 .........54

Bảng 3.9: Trình độ ngoại ngữ, tin học của cán bộ công nhân viên tại CTCP Xây

dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014 - 2016...............55

Bảng 3.10: Đánh giá bộ phận lãnh đạo quản lý tại CTCP Xây dựng và sản xuất

vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014 - 2016 ...........................................56

Bảng 3.11: Kết quả điều tra về ý thức kỷ luật, tác phong của công nhân viên tại

CTCP Xây dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016 ....57

Bảng 3.12: Các hình thức kỷ luật cán bộ công nhân viên tại CTCP Xây dựng và

sản xuất vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014 - 2016.............................58

Bảng 3.13: Tình hình sức khỏe của người lao động tại CTCP Xây dựng và sản

xuất vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016 .....................................59

Bảng 3.14: Đánh giá về việc chăm sóc sức khỏe cho người lao động tại CTCP

Xây dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016 .........60

Bảng 3.15: Phân loại bệnh của CBCNV tại CTCP Xây dựng và sản xuất vật

liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014 - 2016 .................................................61

viii

Bảng 3.16: Đánh giá của cán bộ quản lý về công tác hoạch định nguồn nhân

lực tại CTCP Xây dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên giai đoạn

2014 - 2016..............................................................................................62

Bảng 3.17: Các tiêu chuẩn tuyển dụng lao động chung của công ty .........................65

Bảng 3.18: Bảng khảo sát về việc tuyển dụng lao động tại CTCP Xây dựng và

sản xuất vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014 – 2016 ............................66

Bảng 3.19: Bảng khảo sát về việc bố trí, sử dụng lao động tại CTCP Xây dựng

và sản xuất vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014 - 2016 ........................67

Bảng 3.20: Các hình thức đào tạo và kinh phí đào tạo hỗ trợ cho cán bộ

công nhân viên tại CTCP Xây dựng và sản xuất vật liệu Thái

Nguyên giai đoạn 2014 - 2016 .............................................................68

Bảng 3.21: Tự đánh giá kết quả sau đào tạo của CBCNV tại CTCP Xây dựng

và sản xuất vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016 ..........................69

Bảng 3.22: Khảo sát đánh giá chế độ lương tại CTCP Xây dựng và sản xuất vật

liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016 ...................................................71

Bảng 3.23: Khảo sát đánh giá chế độ đãi ngộ tại CTCP Xây dựng và sản xuất

vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016 .............................................72

Bảng 3.24: Đánh giá về cơ hội thăng tiến của lao động tại CTCP Xây dựng và

sản xuất vật liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016...............................73

Bảng 3.25: Kết quả thi đua tại CTCP Xây dựng và sản xuất vật liệu Thái

Nguyên giai đoạn 2014 - 2016 ................................................................74

Bảng 3.26: Kết quả khảo sát cán bộ quản lý về các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng

đến phát triển nguồn nhân lực tại CTCP Xây dựng và sản xuất vật

liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014 – 2016 ................................................75

Bảng 3.27: Kết quả khảo sát cán bộ quản lý về các yếu tố bên trong ảnh hưởng

đến phát triển nguồn nhân lực tại CTCP Xây dựng và sản xuất vật

liệu Thái Nguyên giai đoạn 2014 – 2016 ................................................78

Sơ đồ 3.1. Mô hình tổ chức bộ máy của công ty cổ phần Xây dựng và sản xuất

vật liệu Thái Nguyên ...............................................................................43

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Từ xưa đến nay, con người là đối tượng được nghiên cứu, là vấn đề trung tâm

của mọi ngành khoa học. Trong bất kỳ một chế độ nào, con người cũng đều được

xác định là mục tiêu và động lực phát triển xã hội. Xã hội ngày càng phát triển,

nhận thức của con người cũng ngày càng sâu rộng và phức tạp hơn. Vì vậy, việc

nghiên cứu con người cũng đòi hỏi chiều sâu hơn và cần thiết hơn.

Trong thời đại ngày nay, nguồn nhân lực được giữ vị trí trung tâm trong mỗi

doanh nghiệp. Nguồn nhân lực mạnh không những tạo cho doanh nghiệp lợi thế

cạnh tranh mà còn là yếu tố quyết định sự thành công hay thất bại của doanh

nghiệp. Nhất là trong giai đoạn nền kinh tế Việt Nam đang hội nhập và cạnh tranh

như hiện nay, vấn đề phát triển nguồn nhân lực luôn được các doanh nghiệp đặc biệt

quan tâm.

CTCP Xây dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên là một đơn vị hoạt động

trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng cho các công trình trong tỉnh

Thái Nguyên và các tỉnh lân cận như Cao Bằng, Bắc Kạn… nên vấn đề nguồn nhân

lực được công ty quan tâm hàng đầu trong quá trình hoạt động và phát triển. Hiện

nay, công ty đã có được những thành quả nhất định nhờ có những giải pháp khá phù

hợp trong việc phát triển nguồn nhân lực, đem lại hiệu quả cho sản xuất kinh doanh

và sự đóng góp không ngừng nghỉ của đội ngũ cán bộ, công nhân viên công ty. Tuy

nhiên, những giải pháp đó vẫn còn tồn đọng những hạn chế trong công tác tuyển

dụng, đào tạo nguồn nhân lực, và chưa thực sự tương xứng với tiềm năng, với yêu

cầu phát triển trong giai đoạn hiện nay.

Chỉ khi có được một nguồn nhân lực đủ về số lượng, mạnh về chất lượng thì

công ty mới có thể phát huy sức mạnh, nâng cao năng lực cạnh tranh, từ đó mà

hướng đến hoàn thành mục tiêu phát triển bền vững. Đây chính là lý do tác giả chọn

đề tài “Phát triển nguồn nhân lực tại công ty cổ phần Xây dựng và sản xuất vật liệu

Thái Nguyên” để góp thêm một phần lý luận và đưa ra một số giải pháp trong việc

phát triển nguồn nhân lực tại đơn vị.

2

2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

2.1. Mục tiêu chung

Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng nguồn nhân lực tại CTCP Xây dựng

và sản xuất vật liệu Thái Nguyên, mục tiêu chung của đề tài là tìm ra các giải pháp

phù hợp, khả thi nhằm phát triển nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu phát triển tại

công ty này.

2.2. Mục tiêu cụ thể

- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về nguồn nhân lực, phát triển nguồn

nhân lực trong doanh nghiệp.

- Phân tích, đánh giá thực trạng về nguồn nhân lực và các hoạt động phát triển

nguồn nhân lực tại CTCP Xây dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên.

- Đề xuất các giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực tại CTCP Xây dựng

và sản xuất vật liệu Thái Nguyên.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài

3.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác phát triển nguồn nhân lực tại

CTCP Xây dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên tại CTCP Xây dựng và sản xuất

vật liệu Thái Nguyên.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

- Về không gian: Đề tài nghiên cứu được thực hiện tại công ty cổ phần Xây

dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên.

- Về thời gian: Đề tài nghiên cứu dựa trên số liệu thu thập của các năm từ năm

2014 đến năm 2016.

- Về nội dung nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu phát triển nguồn nhân

lực tại CTCP Xây dựng và sản xuất vật liệu Thái Nguyên với các hoạt động đảm

bảo về quy mô, cơ cấu nguồn nhân lực, các hoạt động nâng cao chất lượng nguồn

nhân lực về trí lực, tâm lực và thể lực cho cán bộ, công nhân viên của công ty.

4. Ý nghĩa khoa học của đề tài

Về mặt lý luận: Luận văn đã tổng hợp và hệ thống hóa những vấn đề lý luận

cơ bản về phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp.