phát triển nền giáo dục việt nam những thập niên đầu thế kỷ xxi theo tư tưởng hồ chí minh

Häc viÖn chÝnh trÞ – hµnh chÝnh quèc gia

Hå ChÝ Minh

BÁO CÁO TỔNG HỢP KẾT QUẢ

NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI KHOA HỌC CẤP BỘ NĂM 2010

MÃ SỐ: B.10 - 10

Tªn ®Ò tµi:

Ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc ViÖt Nam trong nh÷ng

thËp niªn ®Çu thÕ kû XXI theo t− t−ëng Hå ChÝ Minh

Cơ quan chủ trì: Viện Triết học

Chủ nhiệm đề tài: PGS.TS Nguyễn Thị Nga

Thư ký khoa học: Th.s Hoàng Thị Kim Oanh

8275

HÀ NỘI - NĂM 2010

DANH SÁCH CỘNG TÁC VIÊN THAM GIA ĐỀ TÀI

1. TS Hoàng Anh – Khoa Tư tưởng Hồ Chí Minh, Học viện Báo Chí và Tuyên truyền

2. PGS, TS Nguyễn Văn Cư – Khoa Giáo dục chính trị, Đại học Sư phạm Hà Nội.

3. Th.s Nguyễn Thanh Hà – Viện Triết học, Học viện Chính trị - Hành chính Quốc

gia Hồ Chí Minh.

4. Th.s Đào Hữu Hải – Viện Triết học, Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ

Chí Minh.

5. GS, TS Nguyễn Hùng Hậu – Viện Triết học, Học viện Chính trị - Hành chính

Quốc gia Hồ Chí Minh.

6. TS Nguyễn Chí Hiếu – Viện Triết học, Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia

Hồ Chí Minh.

7. Th.s Phạm Anh Hùng – Viện Triết học, Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia

Hồ Chí Minh.

8. CN Phạm Quang Hùng - Phòng Đào tạo, Trường Trung học cảnh sát nhân dân 1.

9. Th.s Vũ Thanh Hương - Vụ QLĐT, Học viện CT - HCQG Hồ Chí Minh

10. PGS, TS Nguyễn Thế Kiệt – Viện Triết học, Học viện Chính trị - Hành chính

Quốc gia Hồ Chí Minh.

11. CN Ngô Thị Nụ – Viện Triết học, Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ

Chí Minh.

12. Th.s Hoàng Thị Kim Oanh – Viện Triết học, Học viện Chính trị - Hành chính

Quốc gia Hồ Chí Minh.

13. PGS, TS Trần Sỹ Phán – Viện Triết học, Học viện Chính trị - Hành chính Quốc

gia Hồ Chí Minh.

14. PGS, TS Trần Văn Phòng – Viện Triết học, Học viện Chính trị - Hành chính

Quốc gia Hồ Chí Minh.

15. Th.s Đỗ Thị Bích Thảo – Bộ môn Mác - Lênin, Học viện An ninh

16. GS, TS Trần Phúc Thăng – Viện Triết học, Học viện Chính trị - Hành chính Quốc

gia Hồ Chí Minh.

17. GS.TS Mạch Quang Thắng – Vụ Quản lý khoa học, Học viện Chính trị - Hành

chính Quốc gia Hồ Chí Minh.

18. Th.s Hoàng Thu Trang – Viện Triết học, Học viện Chính trị - Hành chính Quốc

gia Hồ Chí Minh.

Môc lôc

Trang

PhÇn më ®Çu 1

Ch−¬ng 1: t− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ ph¸t triÓn nÒn

gi¸o dôc Trong x∙ héi míi

14

1.1. T− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ tÇm quan träng cña viÖc

ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc míi 14

1.2. T− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc

nh©n d©n, d©n téc vµ khoa häc

19

1.3 Tư tưởng Hồ Chí Minh về mục đích, nội dung,

phương thức phát triển của nền giáo dục mới

22

Ch−¬ng 2: Thùc tr¹ng Ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc cña

n−íc ta hiÖn nay vµ vÊn ®Ò ®Æt ra cho viÖc

ph¸t triÓn gi¸o dôc nh÷ng thËp niªn ®Çu

thÕ kû XXI

34

2.1. Thực trạng phát triển nền giáo dục nước ta hiện nay 34

2.2. Những thập niên đầu thế kỷ XXI vµ vÊn ®Ò ®Æt ra

cho viÖc ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc

61

Ch−¬ng 3: ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc ViÖt Nam NH÷ng

thËp niªn ®Çu thÕ kû XXi theo t− t−ëng Hå

ChÝ Minh - Quan ®iÓm vµ gi¶I ph¸p c¬ b¶n

76

3.1. Quan ®iÓm c¬ b¶n ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc ViÖt Nam

nh÷ng thËp niªn ®Çu thÕ kû XXI theo t− t−ëng Hå

ChÝ Minh

76

3.2. Một số giải pháp phát triển nền giáo dục Việt Nam

những thập niên đầu thế kỷ XXI theo tư tưởng Hồ

Chí Minh

86

KẾT LUẬN 115

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 118

PHỤ LỤC 126

1

PHẦN MỞ ĐẦU

1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi

1.1. Coi träng ph¸t triÓn gi¸o dôc lµ quan ®iÓm nhÊt qu¸n cña §¶ng

ta trong thêi kú ®æi míi. Trong C−¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt n−íc trong thêi

kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi (1991), §¶ng x¸c ®Þnh: “Khoa häc vµ

c«ng nghÖ, gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ph¶i ®−îc xem lµ quèc s¸ch hµng ®Çu”.

§ã còng lµ tinh thÇn chØ ®¹o c¬ b¶n thÓ hiÖn trong c¸c V¨n kiÖn §¹i héi

cña §¶ng. NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø hai Ban chÊp hµnh Trung −¬ng

§¶ng (kho¸ VIII) vµ kÕt luËn Héi nghÞ lÇn thø VI Ban chÊp hµnh Trung

−¬ng (kho¸ IX) vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ®· ®−îc ®«ng ®¶o quÇn

chóng nh©n d©n ñng hé.

Thùc tÕ, trong thêi gian ®æi míi, c«ng t¸c gi¸o dôc ®µo t¹o ®· ®−îc

§¶ng vµ Nhµ n−íc còng nh− ®«ng ®¶o c¸c nhµ khoa häc vµ quÇn chóng

nh©n d©n quan t©m. Ngoµi nh÷ng thµnh tùu quan träng vµ tiÕn bé ®¸ng kÓ

®· ®−îc x· héi ghi nhËn, c«ng t¸c gi¸o dôc ®µo t¹o còng béc lé nh÷ng bÊt

cËp tr−íc yªu cÇu ph¸t triÓn ®Êt n−íc.

Héi nghÞ lÇn thø hai Ban chÊp hµnh Trung −¬ng (kho¸ VIII- 1996)

®· nhËn ®Þnh, mét bé phËn sinh viªn, häc sinh cã t×nh tr¹ng suy tho¸i vÒ

®¹o ®øc, mê nh¹t vÒ lý t−ëng, cã lèi sèng thùc dông, thiÕu hoµi b·o lËp

th©n, lËp nghiÖp v× t−¬ng lai cña b¶n th©n vµ ®Êt n−íc. NhiÒu nhµ nghiªn

cøu gi¸o dôc cho r»ng, trong mÊy n¨m qua, c«ng t¸c gi¸o dôc ë n−íc ta

“cã phÇn thõa vÒ d¹y “ch÷”, Ýt “d¹y nghÒ”, kh«ng chó träng d¹y ng−êi”.

§¸nh gi¸ t×nh h×nh gi¸o dôc ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XXI,

trong “Dù th¶o chiÕn l−îc gi¸o dôc 2009-2020 (lÇn thø 14)” do Bé Gi¸o

dôc vµ §µo t¹o c«ng bè, bªn c¹nh viÖc ®¸nh gi¸ nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t

®−îc vÒ quy m«, chÊt l−îng gi¸o dôc còng nh− c«ng t¸c qu¶n lý gi¸o dôc,

dù th¶o còng kh¼ng ®Þnh vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp, yÕu kÐm. Quan s¸t bÒ mÆt

x· héi còng cho thÊy, tr×nh ®é v¨n ho¸ vµ d©n trÝ ë n−íc ta cßn thÊp, biÓu

hiÖn trªn lèi sèng, suy nghÜ, t¸c phong, ý thøc tr¸ch nhiÖm céng ®ång, ®¹o

®øc… bÞ xãi mßn t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn mäi mÆt ®êi sèng x· héi. H¬n thÕ,

xÐt trong xu h−íng ph¸t triÓn vµ c¶ trªn thùc tÕ hiÖn t¹i, nguån nh©n lùc ë

2

n−íc ta kh«ng ®¸p øng ®−îc yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ, chÊt l−îng lao

®éng thÊp… §Õn thêi ®iÓm hiÖn nay, nh÷ng h¹n chÕ, yÕu kÐm trªn vÉn

ch−a ®−îc kh¾c phôc, thËm chÝ cã phÇn gia t¨ng ë nhiÒu chiÒu c¹nh. §¸nh

gi¸ t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ thùc hiÖn nghÞ quyÕt ®¹i héi X cña §¶ng trong nöa

®Çu nhiÖm kú vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc- ®µo t¹o, Ban chÊp hµnh Trung −¬ng

kho¸ X ®· ghi nhËn nh÷ng ®iÒu trªn1

. §ã lµ nh÷ng th¸ch thøc mµ thùc tiÔn

®ang ®Æt ra cho c«ng t¸c gi¸o dôc. Bªn c¹nh ®ã, nh÷ng thËp niªn ®Çu cña

thÕ kû XXI, bèi c¶nh quèc tÕ vµ trong n−íc còng ®Æt ra nhiÒu c¬ héi, th¸ch

thøc lín ®èi víi viÖc ph¸t triÓn gi¸o dôc.

1.2. Kinh nghiÖm cña c¸c n−íc ph¸t triÓn vµ ®ang ph¸t triÓn trªn

thÕ giíi cho thÊy, coi träng vµ ph¸t triÓn gi¸o dôc lµ bÝ quyÕt cña sù

thµnh c«ng, lµ con ®−êng ng¾n nhÊt, ®i t¾t, ®ãn ®Çu trong c«ng cuéc

c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cña c¸c quèc gia. Tõ gãc ®é x· héi, gi¸o

dôc ®µo t¹o nguån nh©n lùc cã kh¶ n¨ng ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn x·

héi ë tõng giai ®o¹n t−¬ng øng, gi¸o dôc gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ,

gãp phÇn æn ®Þnh an sinh x· héi. Tõ gãc ®é con ng−êi, gi¸o dôc gãp

phÇn n©ng cao vÞ thÕ con ng−êi trong x· héi, n©ng cao hiÓu biÕt, n©ng

cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô vµ nhiÒu kü n¨ng x· héi cÇn thiÕt

kh¸c ®Ó con ng−êi ph¸t triÓn còng nh− m−u cÇu h¹nh phóc. Kh¼ng ®Þnh

vÊn ®Ò nµy, UNESCO ®−a ra tuyªn bè: “ Kh«ng cã sù tiÕn bé vµ thµnh

®¹t nµo cã thÓ t¸ch khái sù tiÕn bé vµ thµnh ®¹t trong lÜnh vùc gi¸o dôc

cña quèc gia ®ã. Vµ nh÷ng quèc gia nµo coi nhÑ gi¸o dôc hoÆc kh«ng

®ñ tri thøc vµ kh¶ n¨ng cÇn thiÕt ®Ó lµm gi¸o dôc mét c¸ch cã hiÖu qu¶

th× sè phËn cña quèc gia ®ã xem nh− ®· an bµi vµ ®iÒu ®ã cßn tåi tÖ h¬n

c¶ sù ph¸ s¶n”. Ph¸t triÓn gi¸o dôc, ph¸t triÓn con ng−êi, ph¸t triÓn x· héi

cã mèi quan hÖ chÆt chÏ. Mét quèc gia muèn ph¸t triÓn ph¶i coi träng ph¸t

triÓn gi¸o dôc, ng−îc l¹i, ph¸t triÓn gi¸o dôc lại lµ c«ng cô ®ßn bÈy cho sù

ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña mét quèc gia.

Tõ l©u, §¶ng vµ Nhµ n−íc ta ®· coi gi¸o dôc lµ “quèc s¸ch hµng

®Çu”, lµ gèc cho ®¹i kÕ tr¨m n¨m. Tinh thÇn nµy ®· ®−îc qu¸n triÖt trong

1

§ảng céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø chÝn, BCHTU kho¸ X, Nxb CTQG, H, 2009, tr 36-

38

3

nh÷ng chủ trương lớn cña §¶ng. V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø

IX ®· kh¼ng ®Þnh: “Ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o lµ mét trong nh÷ng

®éng lùc quan träng thóc ®Èy sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, lµ

®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn nguån lùc con ng−êi – yÕu tè c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn

x· héi, t¨ng tr−ëng kinh tÕ nhanh vµ bÒn v÷ng”1

.

1.3. Tõ thùc tiÔn gi¸o dôc n−íc ta thêi gian võa qua, tõ vai trß quan

träng cña gi¸o dôc còng nh− kinh nghiÖm cña c¸c n−íc cho thÊy viÖc tiÕp

tôc ®Èy m¹nh ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc ViÖt nam lµ mét nhu cÇu cÊp b¸ch.

ViÖc kh¾c phôc nh÷ng yÕu kÐm, bÊt cËp cña nÒn gi¸o dôc trong thêi gian

qua, viÖc ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc ®µo t¹o cã kh¶ n¨ng ®¸p øng yªu cÇu vÒ

nguån nh©n lùc ph¸t triÓn ®Êt n−íc, viÖc ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc theo chñ

tr−¬ng coi gi¸o dôc lµ quèc s¸ch hµng ®Çu… lµ nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n cña

viÖc ph¸t triÓn gi¸o dôc ViÖt Nam trong thÕ kû XXI, ®ßi hái gi¸o dôc cÇn

cã nh÷ng b−íc tiÕn...

H−íng tíi ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc trong thÕ kû XXI, ngoµi viÖc tæng

kÕt thùc tiÔn nÒn gi¸o dôc n−íc nhµ, ngoµi viÖc kÕ thõa, ph¸t huy nh÷ng

gi¸ trÞ trong t− t−ëng gi¸o dôc truyÒn thèng, kÕ thõa tinh hoa vµ kinh

nghiÖm gi¸o dôc cña c¸c n−íc, ph¸t triÓn gi¸o dôc ViÖt Nam cÇn ®Æc biÖt

®−îc soi s¸ng bëi tinh hoa t− t−ëng Hå ChÝ Minh. Bëi lÏ, víi t− c¸ch lµ hÖ

thèng quan ®iÓm toµn diÖn vµ s©u s¾c vÒ nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña c¸ch

m¹ng ViÖt Nam, t− t−ëng Hå ChÝ Minh lµ kÕt qu¶ cña sù vËn dông vµ ph¸t

triÓn c¸c gi¸ trÞ truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc, tiÕp thu tinh hoa v¨n ho¸

nh©n lo¹i. Trong lÜnh vùc gi¸o dôc, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh kh«ng chØ lµ

nhµ t− t−ëng lín mµ lu«n lµ ng−êi thÇy mÉu mùc rÊt quan t©m ch¨m sãc

cho sù nghiÖp trång ng−êi cña d©n téc. Ngay tõ khi n−íc nhµ ®éc lËp, trªn

c−¬ng vÞ lµ Chñ tÞch n−íc, Ng−êi ®· rÊt chó träng ®Ò cao sù nghiÖp gi¸o

dôc. V× thÕ, Hå ChÝ Minh ®−îc coi lµ mét nhµ gi¸o dôc vÜ ®¹i. Cïng víi

thêi gian, dï cã rÊt nhiÒu biÕn ®æi ë trong n−íc còng nh− thÕ giíi, nh−ng

nh÷ng chØ dÉn vÒ gi¸o dôc cña Ng−êi vÉn gi÷ nguyªn tÝnh khoa häc, tÝnh

1

§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng thêi kú ®æi míi (§¹i héi VI, VII, VIII, IX), Nxb

ChÝnh trÞ quèc gia, H, 2005, tr. 654.

4

c¸ch m¹ng, cã ý nghÜa ph−¬ng ph¸p luËn lín lao ®èi víi sù nghiÖp ®æi míi

vµ ph¸t triÓn gi¸o dôc n−íc ta.

Ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc ViÖt Nam theo t− t−ëng Hå ChÝ Minh ®·

®−îc kh¼ng ®Þnh trong luËt gi¸o dôc ViÖt Nam. Thùc tÕ thêi gian qua nÒn

gi¸o dôc ViÖt Nam ®· thùc sù ph¸t triÓn theo nh÷ng chØ dÉn cña Ng−êi?

B»ng c¸ch nµo ®Ó ph¸t triÓn gi¸o dôc ViÖt Nam nh÷ng thËp niªn ®Çu thÕ

kû XXI theo t− t−ëng Hå ChÝ Minh?.. Víi nh÷ng lý do trªn, chóng t«i lùa

chän vÊn ®Ò “Ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc ViÖt Nam thÕ kû XXI d−íi ¸nh

s¸ng t− t−ëng Hå ChÝ Minh” lµm ®Ò tµi nghiªn cøu cña m×nh.

1.2. T×nh h×nh nghiªn cøu liªn quan ®Õn ®Ò tµi

VÊn ®Ò ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ nghiªn cøu vËn dông t− t−ëng Hå ChÝ

Minh vµo ph¸t triÓn gi¸o dôc ®· ®−îc §¶ng, Nhµ n−íc, c¸c tæ chøc vµ c¸c

nhµ nghiªn cøu khoa häc quan t©m. §Æc biÖt, tõ §¹i héi VII cña §¶ng

(n¨m 1991), trªn c¬ së kh¼ng ®Þnh chñ nghÜa M¸c – Lªnin, t− t−ëng Hå

ChÝ Minh lµ nÒn t¶ng t− t−ëng, kim chØ nam cho hµnh ®éng cña toµn §¶ng,

toµn d©n, ®−a t− t−ëng Hå ChÝ Minh vµo cuéc sèng, viÖc nghiªn cøu, vËn

dông t− t−ëng Hå ChÝ Minh vµo ph¸t triÓn gi¸o dôc cµng ®−îc ®Èy m¹nh.

Tinh thÇn nµy ®−îc thùc hiÖn theo c¸c h−íng:

Thø nhÊt: Trong c¸c v¨n kiÖn chÝnh thèng cña §¶ng vµ Nhµ

n−íc.

Tæng kÕt 15 n¨m ®æi míi (1986- 2000), V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn

quèc lÇn thø IX (2001) kh¼ng ®Þnh nh÷ng bµi häc ®æi míi §¹i héi VI, VII,

VIII cña §¶ng nªu ra ®Õn nay vÉn cßn gi¸ trÞ rÊt lín. Mét trong nh÷ng bµi

häc chñ yÕu ®−îc kh¼ng ®Þnh l¹i lµ “qu¸ tr×nh ®æi míi ph¶i kiªn tr× môc

tiªu ®éc lËp d©n téc vµ chñ nghÜa x· héi trªn nÒn t¶ng chñ nghÜa M¸c –

Lªnin vµ t− t−ëng Hå ChÝ Minh”. LÊy chñ nghÜa M¸c – Lªnin, t− t−ëng

Hå ChÝ Minh lµm nÒn t¶ng t− t−ëng, kim chØ nam cho hµnh ®éng lµ b−íc

ph¸t triÓn quan träng trong nhËn thøc vµ t− duy lý luËn cña §¶ng ta. Cã thÓ

thÊy, ®ã lµ nh÷ng quan ®iÓm chØ ®¹o nhÊt qu¸n, ®Þnh h−íng cho sù nghiÖp

ph¸t triÓn toµn diÖn x· héi ViÖt Nam thÕ kû XXI, trong ®ã cã gi¸o dôc.

5

Ng−îc dßng thêi gian cho thÊy, vÊn ®Ò x©y dùng nÒn gi¸o dôc cña

d©n téc lu«n ®−îc §¶ng vµ B¸c Hå còng nh− ®¹i ®a sè ng−êi d©n ViÖt

Nam quan t©m. §Ò c−¬ng v¨n ho¸ ViÖt Nam ra ®êi n¨m 1943 lµ dÊu mèc

quan träng, trong ®ã nh÷ng t− t−ëng d©n téc, khoa häc, ®¹i chóng lµ nguyªn

t¾c c¬ b¶n chØ ®¹o viÖc x©y dùng nÒn gi¸o dôc c¸ch m¹ng ë n−íc ta.

Thêi kú ®æi míi, trong C−¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt n−íc trong thêi kú

qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi (n¨m 1991), §¶ng ta x¸c ®Þnh: “Khoa häc vµ

c«ng nghÖ, gi¸o dôc vµ ®µo t¹o ph¶i ®−îc xem lµ quèc s¸ch hµng ®Çu”.

§ã còng lµ tinh thÇn chØ ®¹o c¬ b¶n thÓ hiÖn trong c¸c V¨n kiÖn §¹i héi

VII, §¹i héi VIII cña §¶ng. NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø hai Ban chÊp

hµnh Trung −¬ng §¶ng (kho¸ VIII) (ngµy 24 – 12 – 1996) nªu râ t−

t−ëng chØ ®¹o vµ môc tiªu ph¸t triÓn gi¸o dôc - ®µo t¹o trong thêi kú

c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ (®Õn n¨m 2020). LuËt Gi¸o dôc (luËt sè

11/1998/QH10 ngµy 2 – 12 – 1998) ®· cô thÓ ho¸ tinh thÇn trªn b»ng

c¸c qui ®Þnh ph¸p luËt cô thÓ. TiÕp nèi tinh thÇn cña c¸c ®¹i héi tr−íc,

v¨n kiÖn §¹i héi toµn quèc lÇn thø IX kh¼ng ®Þnh, cïng víi khoa häc vµ

c«ng nghÖ, gi¸o dôc vµ ®µo t¹o lµ quèc s¸ch hµng ®Çu, lµ mét trong nh÷ng

®éng lùc quan träng thóc ®Èy sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, lµ

®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t huy nguån lùc con ng−êi – yÕu tè c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn

x· héi t¨ng tr−ëng kinh tÕ nhanh vµ bÒn v÷ng.

Cô thÓ ho¸ quan ®iÓm chØ ®¹o cña §¶ng, ngµy 28-12-2001, Thñ

t−íng ChÝnh phñ ®· ban hµnh quyÕt ®Þnh sè 201/2001/Q§- TTg vÒ

ChiÕn l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc 2001-2010 víi nh÷ng ph−íng h−íng,

môc tiªu vµ nh÷ng gi¶i ph¸p lín ph¸t triÓn gi¸o dôc giai ®o¹n 2001-

2010. C¸c néi dung cô thÓ ®−îc thÓ hiÖn trong c¸c quy ®Þnh cña NghÞ

quyÕt.

- QuyÕt ®Þnh sè 25/ 2005/Q§-TTg ngµy 27-1-2005 cña Thñ t−íng

ChÝnh phñ vÒ viÖc quy ®Þnh danh môc gi¸o dôc, ®µo t¹o cña hÖ thèng quèc

d©n ®Ò cËp c¸c néi dung gi¸o dôc chñ yÕu cña c¸c cÊp häc trong hÖ thèng

gi¸o dôc.

6

- NghÞ quyÕt sè 05/2005/NQ-CP ngµy 18-4-2005 cña ChÝnh phñ vÒ

viÖc x· héi ho¸ c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc y tÕ, v¨n ho¸ vµ thÓ dôc thÓ thao.

Trªn c¬ së kh¶o s¸t t×nh h×nh thùc hiÖn x· héi ho¸ c¸c ho¹t ®éng trªn,

NghÞ quyÕt ®−a ra quan ®iÓm vµ ®Þnh h−íng, c¸c môc tiªu, c¸c gi¶i ph¸p

vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch lín, c¬ chÕ tæ chøc thùc hiÖn ®Ó ®Èy m¹nh c¸c ho¹t

®éng nµy trong giai ®o¹n 2005-2010.

- LuËt Gi¸o dôc (luËt sè 38/2005/QH11, ngµy 14-6-2005) víi 120

®iÒu bao gåm c¸c quy ®Þnh chung vÒ môc tiªu, tÝnh chÊt, nguyªn lý gi¸o

dôc, néi dung, ph−¬ng ph¸p, ch−¬ng tr×nh vµ c¸c ®iÒu quy ®Þnh cô thÓ cña

c¸c cÊp häc, c¸c chñ thÓ tham gia vµo qu¸ tr×nh gi¸o dôc, vÊn ®Ò qu¶n lý

nhµ n−íc vÒ gi¸o dôc…

- QuyÕt ®Þnh sè 20/2005/Q§-BGD vµ §T ngµy 24-6-2005 cña Bé

Gi¸o dôc vµ §µo t¹o vÒ viÖc phª duyÖt ®Ò ¸n “Quy ho¹ch ph¸t triÓn x·

héi ho¸ gi¸o dôc giai ®o¹n 2005-2010” thÓ hiÖn quan ®iÓm vµ ®Þnh

h−íng chung, ®Þnh h−íng vµ môc tiªu ph¸t triÓn x· héi ho¸ ë c¸c cÊp

häc, tr×nh ®é vµ lo¹i h×nh gi¸o dôc, c¸c gi¶i ph¸p vµ c¬ chÕ ®Èy m¹nh x·

héi ho¸ gi¸o dôc.

- NghÞ quyÕt sè 14/2005/NQ-CP vÒ “§æi míi c¬ b¶n vµ toµn diÖn

gi¸o dôc ®¹i häc ViÖt Nam giai ®o¹n 2006-2020” ®· ®−a ra quan ®iÓm chØ

®¹o, c¸c môc tiªu chung vµ môc tiªu cô thÓ víi c¸c nhiÖm vô vµ gi¶i ph¸p

nh»m ®æi míi toµn diÖn ë bËc gi¸o dôc ®¹i häc ViÖt Nam ®Õn 2020.

Cuèi th¸ng 12/2008, nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2009, dù th¶o ChiÕn l−îc

gi¸o dôc 2009- 2020 lÇn thø 13 vµ lÇn thø 14 ®· ®−îc Bé GD - §T c«ng

bè. B¶n dù th¶o ®· kh¸i l−îc, ®¸nh gi¸ nh÷ng thµnh tùu, yÕu kÐm còng nh−

nguyªn nh©n cña thµnh tùu, yÕu kÐm cña t×nh h×nh gi¸o dôc ViÖt Nam

nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XXI, ®ång thêi chØ ra c¸c c¬ héi, th¸ch thøc trong

qu¸ tr×nh ph¸t triÓn gi¸o dôc. C¸c quan ®iÓm chØ ®¹o ph¸t triÓn gi¸o dôc

víi ®Þnh h−íng chung: “Ph¸t triÓn sù nghiÖp gi¸o dôc cÇn ®Æt trªn mét hÖ

thèng triÕt lý. §ã lµ hÖ thèng quan ®iÓm chØ ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ n−íc

7

cÇn ®−îc vËn dông mét c¸ch s¸ng t¹o phï hîp thùc tiÔn giai ®o¹n míi”1

.

T×nh h×nh ph¸t triÓn gi¸o dôc thêi gian gÇn ®©y còng ®−îc ®¸nh gi¸ vµ chØ

®¹o trong v¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø chÝn Ban chÊp hµnh trung −¬ng kho¸ X.

Thø hai, c¸c c«ng tr×nh tiªu biÓu nghiªn cøu h−íng tíi nÒn gi¸o

dôc ViÖt Nam thÕ kû XXI.

Liªn quan ®Õn chñ ®Ò nµy, GS Ph¹m Minh H¹c, nhµ nghiªn cøu gi¸o

dôc còng lµ nhµ qu¶n lý gi¸o dôc ®· cã rÊt nhiÒu c«ng tr×nh, bµi viÕt.

N¨m 1994, bµi viÕt: “UNESCO: ChuÈn bÞ gi¸o dôc cho thÕ kû

XXI”, T¹p chÝ Nghiªn cøu gi¸o dôc (th¸ng 2/1994), ®· ®Ò cËp ®Õn bèn

quan ®iÓm trô cét cña UNESCO vÒ gi¸o dôc trong thÕ kû XXI lµ: “Häc

®Ó biÕt, häc ®Ó lµm viÖc, häc ®Ó cïng chung sèng (häc c¸ch sèng víi

ng−êi kh¸c), häc ®Ó lµm ng−êi (häc ®Ó tù kh¼ng ®Þnh m×nh)”. N¨m

1997, bµi viÕt: “Gi¸o dôc thÕ kû XXI: B¶y vÊn ®Ò cÇn ph¶i gi¶i quyÕt”,

T¹p chÝ Nghiªn cøu gi¸o dôc (th¸ng 12/1997) ®· ®Ò cËp ®Õn nh÷ng vÊn

®Ò quan träng mµ nÒn gi¸o dôc thÕ kû XXI kh«ng thÓ bá qua bao gåm:

Quan hÖ gi÷a toµn cÇu vµ ®Þa ph−¬ng, gi÷a toµn thÓ vµ c¸ thÓ, gi÷a

truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i, gi÷a l©u dµi vµ tr−íc m¾t, gi÷a c¹nh tranh vµ

b×nh ®¼ng c¬ héi, gi÷a khèi l−îng tri thøc ngµy cµng t¨ng qu¸ nhanh víi

kh¶ n¨ng tiÕp thu cã h¹n cña mçi ng−êi, gi÷a tinh thÇn vµ vËt chÊt. S¸ch

“Ph¸t triÓn gi¸o dôc ph¸t triÓn con ng−êi phôc vô ph¸t triÓn x· héi –

kinh tÕ” (Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc x· héi, 1996), mét trong nhiÒu néi

dung t¸c gi¶ ®Ò cËp kh¸i l−îc ®¸nh gi¸ thµnh tùu 50 n¨m nÒn quèc häc

nh©n d©n tõ khi c¸ch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng ®Õn sau 10 n¨m ViÖt

Nam ®æi míi, t− t−ëng c¬ b¶n cña Hå ChÝ Minh vÒ gi¸o dôc còng ®−îc

®Ò cËp víi t− c¸ch lµ ng−êi v¹ch ra ph−¬ng h−íng c¬ b¶n cña chiÕn l−îc

con ng−êi, chiÕn l−îc gi¸o dôc ë n−íc ta suèt thêi gian qua vµ c¶ trong

thêi gian s¾p tíi. S¸ch “Gi¸o dôc ViÖt Nam tr−íc ng−ìng cöa cña thÕ kû

XXI” (Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia, 1999). S¸ch “VÒ gi¸o dôc” (do GS

Ph¹m Minh H¹c chñ biªn, Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia, 2003)...

1

TrÝch trong Dù th¶o chiÕn l−îc gi¸o dôc 2009-2020 (lÇn thø 13).

8

Bªn c¹nh ®ã còng cã nhiÒu s¸ch cña c¸c t¸c gi¶ kh¸c bµn vÒ vÊn

®Ò nµy.

S¸ch “Gi¸o dôc ViÖt Nam thêi héi nhËp” (Nhµ xuÊt b¶n lao ®éng￾2007) tËp hîp nhiÒu bµi viÕt cña c¸c t¸c gi¶, ®Ò cËp ®Õn nh÷ng t− t−ëng

c¬ b¶n cña C.M¸c, Ph.¡ngghen, Hå ChÝ Minh, c¸c nhµ l·nh ®¹o ở ViÖt

Nam vµ nhiều quèc gia kh¸c bµn vÒ gi¸o dôc, kinh nghiÖm ph¸t triÓn

gi¸o dôc, nh÷ng ý kiÕn chØ ®¹o ®Þnh h−íng ph¸t triÓn gi¸o dôc cho nÒn

gi¸o dôc n−íc ta nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XXI. S¸ch “Gi¸o dôc ViÖt Nam

h−íng tíi t−¬ng lai – VÊn ®Ò vµ gi¶i ph¸p” cña t¸c gi¶ §Æng Quèc B¶o￾NguyÔn §¾c H−ng (Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia, 2004) ®Ò cËp mét

c¸ch hÖ thèng vµ kh¸i l−îc vÒ nÒn gi¸o dôc ViÖt Nam víi nh÷ng ph−¬ng

h−íng nhiÖm vô, môc tiªu gi¸o dôc ViÖt Nam trong thÕ ký XXI. S¸ch “C¶i

c¸ch vµ chÊn h−ng gi¸o dôc” do GS Hoµng Tôy (chñ biªn), (Nhµ xuÊt b¶n

Thµnh phè Hå ChÝ Minh 2005). S¸ch “Nh÷ng vÊn ®Ò gi¸o dôc hiÖn nay -

Quan ®iÓm vµ gi¶i ph¸p” (Nhµ xuÊt b¶n Tri thøc, 2007) tËp hîp c¸c bµi

viÕt vÒ thùc tr¹ng gi¸o dôc ViÖt Nam, nh÷ng nghiªn cøu, ý kiÕn trao ®æi vÒ

nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ mµ gi¸o dôc ViÖt Nam ®ang ph¶i ®èi mÆt, còng nh−

nh÷ng kiÕn nghÞ, ®Ò xuÊt, ®Þnh h−íng cho gi¸o dôc ViÖt Nam trong ®iÒu

kiÖn hiÖn nay. S¸ch “Suy nghÜ vÒ khoa häc vµ gi¸o dôc trong x· héi

®−¬ng ®¹i ViÖt Nam” cña GS Vò Cao §µm (Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc kü

thuËt, 2007) ®Ò cËp ®Õn nh÷ng tr¨n trë, suy t− cña ng−êi lµm gi¸o dôc l©u

n¨m víi chÝnh s¸ch khoa häc gi¸o dôc cña Nhµ n−íc tr−íc mét thÕ giíi

®Çy biÕn ®éng.

Ngoµi c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu trong n−íc, mét sè c«ng tr×nh

nghiªn cøu vÒ gi¸o dôc hiÖn ®¹i còng ®· ®−îc dÞch vµ xuÊt b¶n.

S¸ch “B¶y tri thøc tÊt yÕu cho nÒn gi¸o dôc t−¬ng lai” cña häc gi¶

Edgar Morin do dÞch gi¶ NguyÔn Hµ Thñ dÞch (Nhµ xuÊt b¶n tri thøc,

2008) ph©n tÝch b¶y tri thøc tÊt yÕu mµ nÒn gi¸o dôc t−¬ng lai cÇn tÝnh tíi

nh− sai lÇm vµ ¶o t−ëng; nh÷ng nguyªn t¾c ®Ó cã nhËn thøc ®óng; gi¸o dôc

ph¶i h−íng ®Õn mét “®¹o lý con ng−êi”… S¸ch “TriÕt häc gi¸o dôc hiÖn

9

®¹i” cña t¸c gi¶ L−¬ng Vi Hïng vµ Khæng Khang Hoa, dÞch gi¶ Bïi §øc

ThiÖp dÞch, (Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia, 2008), c¸c t¸c gi¶ ®· bµn s©u

vÒ c¸c vÊn ®Ò chung cña gi¸o dôc nh− b¶n chÊt gi¸o dôc, chøc n¨ng, môc

®Ých, ph−¬ng ph¸p gi¸o dôc víi nh÷ng dÉn chøng tõ thùc tÕ gi¸o dôc

Trung Quèc trong nh÷ng thËp niªn võa qua trªn nÒn t¶ng quan ®iÓm cña

chñ nghÜa M¸c vµ c¸c nhµ l·nh ®¹o Trung Quèc. GÇn ®©y, dù th¶o chiÕn

l−îc ph¸t triÓn gi¸o dôc ®Õn n¨m 2020 còng thu hót sù quan t©m ®ãng gãp

ý kiÕn cña c¸c chuyªn gia trong vµ ngoµi n−íc nh− nguyªn Thñ t−íng

Singapo, nguyªn §¹i t−íng Vâ Nguyªn Gi¸p, nhµ gi¸o dôc Hå Ngäc

§¹i…

Thø ba, mét sè c«ng tr×nh tiªu biÓu nghiªn cøu t− t−ëng Hå ChÝ

Minh vÒ con ng−êi, vÒ gi¸o dôc vµ viÖc gi¸o dôc t− t−ëng Hå ChÝ Minh,

ph¸t triÓn gi¸o dôc:

S¸ch “T− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ con ng−êi víi chÝnh s¸ch x· héi”,

(Lª SÜ Th¾ng chñ biªn) (NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, 1996). S¸ch “T− t−ëng

triÕt häc Hå ChÝ Minh” (GS.TS Lª H÷u NghÜa chñ biªn) (Nhµ xuÊt b¶n

Lao ®éng Hµ Néi, 2002 – in lÇn thø hai). S¸ch “T− t−ëng Hå ChÝ Minh

víi sù nghiÖp x©y dùng con ng−êi ViÖt Nam ph¸t triÓn toµn diÖn” cña

t¸c gi¶ Thµnh Duy (NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, 2001). S¸ch “T− t−ëng Hå

ChÝ Minh vµ thêi ®¹i” cña tËp thÓ t¸c gi¶, gåm nhiÒu bµi viÕt, d−íi

nhiÒu gãc ®é trong ®ã cã bµi viÕt “T− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ gi¸o dôc”,

®Æc biÖt nhÊn m¹nh gi¸ trÞ t− t−ëng cña Ng−êi ë khÝa c¹nh gi¸o dôc thÕ

hÖ trÎ, gi¸o dôc nh©n d©n, gi¸o dôc c¸n bé ®¶ng viªn. S¸ch “Danh nh©n

Hå ChÝ Minh” cña tËp thÓ t¸c gi¶, ®Ò cËp ®Õn nhiÒu lÜnh vùc, trong ®ã,

Hå ChÝ Minh ®−îc kh¼ng ®Þnh lµ nhµ t− t−ëng gi¸o dôc, nhµ s− ph¹m

thùc tiÔn vÜ ®¹i cña d©n téc. S¸ch “Hå ChÝ Minh - nhµ t− t−ëng lçi l¹c”

cña GS Song Thµnh (Nhµ xuÊt b¶n lý luËn chÝnh trÞ, 2005) gåm nhiÒu

néi dung, trong ®ã, t− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ sù nghiÖp gi¸o dôc - ®µo

t¹o vµ båi d−ìng thÕ hÖ c¸ch m¹ng cho ®êi sau nh− mét bé phËn lµm

nªn hÖ thèng t− t−ëng Hå ChÝ Minh. S¸ch “T− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ

ph¸t triÓn v¨n ho¸ vµ con ng−êi” do GS §Æng Xu©n Kú (chñ biªn) (Nhµ

10

xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia, 2005), bµn ®Õn c¸c vÊn ®Ò v¨n ho¸, con

ng−êi ViÖt Nam, trong ®ã v¨n ho¸ gi¸o dôc, vÊn ®Ò “x©y dùng con

ng−êi ViÖt Nam theo chiÕn l−îc “trång ng−êi” cña Hå ChÝ Minh ®·

®−îc t¸c gi¶ ®Ò cËp.

Bªn c¹nh ®ã, viÖc vËn dông t− t−ëng Hå ChÝ Minh vµo gi¸o dôc c¸c

®èi t−îng cô thÓ còng ®−îc ®Ò cËp trong c¸c ®Ò tµi nghiªn cøu, c¸c bµi viÕt

nh−: LuËn ¸n tiÕn sÜ “T− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ ph¸t triÓn con ng−êi toµn

diÖn” cña t¸c gi¶ NguyÔn H÷u C«ng, (Häc viÖn ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ

Minh, 2001); LuËn ¸n tiÕn sÜ “Gi¸o dôc ®¹o ®øc cho thanh niªn häc sinh

theo t− t−ëng Hå ChÝ Minh ë n−íc ta hiÖn nay” cña t¸c gi¶ TrÇn Minh

§oµn (Häc viÖn ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ Minh, 2002); §Ò tµi “T− t−ëng

nh©n v¨n Hå ChÝ Minh víi viÖc gi¸o dôc ®éi ngò c¸n bé, ®¶ng viªn hiÖn

nay” do TS Hoµng Trang lµm chñ nhiÖm (§Ò tµi cÊp bé, Häc viÖn ChÝnh trÞ

Quèc gia Hå ChÝ Minh, 2003); §Ò tµi “T− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ gi¸o dôc

lý t−ëng c¸ch m¹ng cho thanh niªn vµ viÖc vËn dông trong thùc tiÔn c¸ch

m¹ng hiÖn nay” do TS TrÇn V¨n H¶i chñ nhiÖm (§Ò tµi cÊp bé, Häc viÖn

ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ Minh, 2007).

VÊn ®Ò nµy còng ®−îc ®Ò cËp trong mét sè c«ng tr×nh, bµi viÕt

®¨ng trªn c¸c t¹p chÝ chuyªn ngµnh nh−: “ T− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ gi¸o

dôc” cña t¸c gi¶ §inh Xu©n L©m – Bïi §×nh Phong (T¹p chÝ Th«ng tin lý

luËn, 1995): “Chñ tÞch Hå ChÝ Minh víi vËn dông gi¸o dôc ®¹o ®øc c¸ch

m¹ng cho thanh niªn” cña t¸c gi¶ Th¸i B×nh D−¬ng (T¹p chÝ Gi¸o dôc lý

luËn, 9-2005); “Häc, lµm, sèng – ba trong mét vµ x©y dùng x· héi häc

tËp theo t− t−ëng Hå ChÝ Minh” cña t¸c gi¶ NguyÔn K× (T¹p chÝ Ph¸t

triÓn gi¸o dôc, 6-2005); “VËn -dông t− t−ëng Hå ChÝ Minh vµo ph−¬ng

ph¸p d¹y häc cña ng−êi thÇy” (T¹p chÝ Gi¸o dôc lý luËn, 1-2007)…

HÇu hÕt c¸c t¸c gi¶ trªn ®Òu ®Ò cËp ®Õn c¸c khÝa c¹nh kh¸c nhau,

c¸c gãc ®é kh¸c nhau cña vÊn ®Ò. §iÒu quan träng h¬n, khi tæng kÕt

thùc tr¹ng gi¸o dôc thêi gian qua lµ ph¶i h−íng tíi nÒn gi¸o dôc cã kh¶

n¨ng ®¸p øng ®−îc nh÷ng xu h−íng ph¸t triÓn ®Êt n−íc trong thÕ kû

11

XXI, ®¸p øng ®−îc môc tiªu, nguyÖn väng cña §¶ng, Nhµ n−íc vµ

nh©n d©n ta; kh¼ng ®Þnh ®−îc t− t−ëng Hå ChÝ Minh gîi më nh÷ng bµi

häc g× cho viÖc x¸c ®Þnh c¸c ph−¬ng h−íng môc tiªu vµ c¸c gi¶i ph¸p

nh»m h−íng tíi ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc xøng ®¸ng víi vai trß lµ ®éng

lùc quan träng thóc ®Èy sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, lµ

®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t huy nguån lùc con ng−êi – yÕu tè c¬ b¶n ®Ó ph¸t

triÓn x· héi, t¨ng tr−ëng kinh tÕ nhanh vµ bÒn v÷ng.

Qua kh¶o s¸t mét sè c«ng tr×nh nghiªn cøu cã néi dung liªn

quan ®Õn vÊn ®Ò, cã thÓ thÊy, cho ®Õn nay vÉn ch−a cã mét c«ng tr×nh

nghiªn cøu chuyªn s©u vÒ vÊn ®Ò “Ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc ViÖt Nam

trong nh÷ng thËp niªn ®Çu thÕ kû XXI theo t− t−ëng Hå ChÝ Minh” gãp

phÇn ph¸t triÓn gi¸o dôc ViÖt Nam víi t− c¸ch lµ quèc s¸ch hµng ®Çu nh−

t− t−ëng chØ ®¹o cña §¶ng ®· nªu ra. Tuy nhiªn, c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu

tr−íc ®©y ®· cung cÊp nhiÒu tµi liÖu, ®Ò xuÊt nhiÒu gîi ý khoa häc vµ lµ c¬

së quan träng ®Ó chóng t«i tham kh¶o, kÕ thõa vµ ph¸t triÓn s©u h¬n trong

qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®Ò tµi.

1.3. Môc tiªu vµ nhiÖm vô cña ®Ò tµi

1.3.1 Môc tiªu:

Trªn c¬ së ph©n tÝch t− t−ëng c¬ b¶n cña Hå ChÝ Minh vÒ gi¸o dôc,

thùc tr¹ng nÒn gi¸o dôc n−íc nhµ vµ nh÷ng yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi qu¸ tr×nh

ph¸t triÓn gi¸o dôc trong xu h−íng biÕn ®éng cña nh÷ng thËp niªn ®Çu thÕ

kû XXI, ®Ò tµi ®Ò xuÊt mét sè quan ®iÓm vµ gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn nÒn

gi¸o dôc ViÖt Nam trong nh÷ng thËp niªn ®Çu thÕ kû XXI theo t− t−ëng

Hå ChÝ Minh.

1.3.2. NhiÖm vô

- Ph©n tÝch t− t−ëng c¬ b¶n cña Hå ChÝ Minh vÒ ph¸t triÓn nÒn gi¸o

dôc ViÖt Nam.

- Ph©n tÝch thùc tr¹ng nÒn gi¸o dôc n−íc nhµ tr−íc nh÷ng yªu cÇu

®Æt ra vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc trong xu h−íng biÕn ®éng cña nh÷ng thËp

niªn ®Çu thÕ kû XXI.

12

- ĐÒ xuÊt mét sè quan ®iÓm vµ gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn nÒn gi¸o

dôc ViÖt Nam trong nh÷ng thËp niªn ®Çu thÕ kû XXI theo t− t−ëng Hå

ChÝ Minh

1.4. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu

“Ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc ViÖt Nam trong nh÷ng thËp niªn ®Çu

thÕ kû XXI theo t− t−ëng Hå ChÝ Minh” lµ ®Ò tµi cã tÝnh liªn ngµnh. §Ò

tµi kh«ng tiÕp cËn tõ gãc ®é cô thÓ cña gi¸o dôc, mà lùa chän gãc ®é triÕt

häc, chÝnh trÞ x· héi để tiÕp cËn. Víi môc tiªu mµ ®Ò tµi ®· ®Æt ra ®ßi hái

ph¶i n¾m ch¾c nh÷ng quan ®iÓm cã ý nghÜa ph−¬ng ph¸p luËn trong di s¶n

t− t−ëng cña Hå ChÝ Minh vÒ gi¸o dôc, cã sù tæng kÕt thùc tiÔn gi¸o dôc,

cã sù ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t xu h−íng vËn ®éng cña x· héi trong thÕ kû XXI.

V× vËy, ®Ò tµi ®−îc thùc hiÖn b»ng c¸c ph−¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng vµ

duy vËt lÞch sö cña chñ nghÜa M¸c – Lªnin, ®ång thêi vËn dông tæng hîp

c¸c ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu khoa học kh¸c nh−:

• Ph−¬ng ph¸p thèng kª so s¸nh, tæng kÕt thùc tiÔn: sö dông c¸c sè

liÖu thèng kª, th«ng tin kh¶o s¸t ®Ó ph©n tÝch, tæng hîp, so s¸nh nh»m lµm

râ thùc tr¹ng gi¸o dôc ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua.

• Ph−¬ng ph¸p pháng vÊn s©u: tiÕn hµnh víi mét sè c¸c nhµ nghiªn

cøu t− t−ëng Hå ChÝ Minh vµ c¸c nhµ nghiªn cøu gi¸o dôc, c¸c nhµ qu¶n

lý nh»m rót ra nh÷ng quan ®iÓm cã tÝnh ®Þnh h−íng cho ph¸t triÓn gi¸o

dôc ViÖt Nam trong thÕ kû XXI.

• Ph−¬ng ph¸p chuyªn gia, th¶o luËn nhãm: Tæ chøc héi th¶o, täa

®µm ®Ó chän läc, t×m kiÕm ý t−ëng còng nh− sù thèng nhÊt trong c¸c ®¸nh

gi¸, x¸c ®Þnh ph−¬ng h−íng vµ gi¶i ph¸p.

1.5. ý nghÜa lý luËn vµ thùc tiÔn cña ®Ò tµi

Thø nhÊt: §Ò tµi gãp phÇn lµm râ triÕt lý, ph−¬ng h−íng vµ gi¶i

ph¸p ph¸t triÓn nÒn gi¸o dôc ViÖt Nam trong thÕ kû XXI

Thø hai: §Ò tµi gãp phÇn qu¶ng b¸ t− t−ëng Hå ChÝ Minh, kÕ thõa

vµ ph¸t huy gi¸ trÞ t− t−ëng Hå ChÝ Minh trong lÜnh vùc gi¸o dôc.