Thư viện tri thức trực tuyến
Kho tài liệu với 50,000+ tài liệu học thuật
© 2023 Siêu thị PDF - Kho tài liệu học thuật hàng đầu Việt Nam
Phát triển khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Lào Cai
Nội dung xem thử
Mô tả chi tiết
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH
NGUYỄN THỊ THU NGA
PHÁT TRIỂN KHU KINH TẾ CỬA KHẨU
TỈNH LÀO CAI
LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG
NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ
THÁI NGUYÊN – 2020
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH
NGUYỄN THỊ THU NGA
PHÁT TRIỂN KHU KINH TẾ CỬA KHẨU
TỈNH LÀO CAI
NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ
Mã số: 8.34.04.10
LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG
Người hướng dẫn khoa học: TS. Bùi Như Hiển
THÁI NGUYÊN – 2020
i
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan toàn bộ nội dung của luận văn này là do chính tôi trực tiếp
nghiên cứu và thực hiện. Những số liệu, phân tích và đánh giá trong luận văn chưa
được công bố trong bất cứ tài liệu nào.
Tác giả luận văn
Nguyễn Thị Thu Nga
ii
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
LỜI CẢM ƠN
Học viên xin gửi lời trân trọng cảm ơn tới tập thể các cán bộ, các thầy cô giáo
Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh, Đại học Thái Nguyên đã truyền thụ
kiến thức, kinh nghiệm và kỹ năng để học viên có thể hoàn thành khóa học.
Đặc biệt, học viên xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất tới TS. Bùi Như Hiển,
người đã hướng dẫn và chỉ bảo tận tình trong suốt quá trình học viên thực hiện nghiên
cứu của mình.
Tiếp đến, tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo và toàn thể nhân viên tại Ban
Quản lý Khu Kinh tế tỉnh Lào Cai đã cung cấp cho tôi những thông tin cần thiết, phục
vụ hữu ích để tôi có thể hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình.
Cuối cùng, xin cảm ơn gia đình, bạn bè và người thân đã đồng hành cùng tôi
trong suốt thời gian tham gia khóa học cũng như trên chặng đường nghiên cứu để
thực hiện đề tài luận văn tốt nghiệp.
Do còn thiếu kinh nghiệm và kỹ năng, luận văn vẫn còn nhiều hạn chế, kính
mong các thầy cô giáo góp ý và nhận xét thêm để luận văn được hoàn thiện hơn.
Trân trọng cảm ơn!
Tác giả luận văn
Nguyễn Thị Thu Nga
iii
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN............................................................................................................ii
MỤC LỤC................................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT.........................................................................vi
DANH MỤC CÁC BẢNG ......................................................................................vii
PHẦN MỞ ĐẦU........................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài.....................................................................................................1
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài..........................................................3
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................3
4. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu .................................................................4
5. Những đóng góp của luận văn ................................................................................4
6. Kết cấu của luận văn ...............................................................................................5
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN KHU
KINH TẾ CỬA KHẨU............................................................................................6
1.1. Tổng quan nghiên cứu..........................................................................................6
1.2. Cơ sở lý luận về phát triển khu kinh tế cửa khẩu...............................................10
1.2.1. Các khái niệm về khu kinh tế cửa khẩu ..........................................................10
1.2.2. Những đặc trưng cơ bản của khu kinh tế cửa khẩu.........................................12
1.2.3. Vai trò của khu kinh tế cửa khẩu ....................................................................14
1.2.4. Một số mô hình và động thái vận hành của khu kinh tế cửa khẩu..................14
1.2.5. Phát triển khu kinh tế cửa khẩu.......................................................................17
1.2.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển khu kinh tế cửa khẩu20
1.3. Cơ sở thực tiễn về phát triển khu kinh tế cửa khẩu............................................24
1.3.1. Quá trình hình thành và đặc điểm các khu kinh tế cửa khẩu ở Việt Nam ......24
1.3.2. Thực trạng phát triển khu kinh tế cửa khẩu ở Việt Nam.............................26
1.3.3. Thực trạng phát triển khu kinh tế cửa khẩu biên giới Việt Nam – Trung Quốc29
1.3.4. Sự cần thiết phải phát triển Khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Lào Cai trong bối cảnh
hội nhập kinh tế quốc tế ............................................................................................32
CHƯƠNG 2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................34
iv
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
2.1. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................34
2.2. Phương pháp thu thập thông tin .........................................................................34
2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin thứ cấp .........................................................34
2.2.2. Phương pháp thu thập thông tin sơ cấp...........................................................34
2.3. Phương pháp tổng hợp và xử lý thông tin..........................................................36
2.3.1. Phương pháp tổng hợp thông tin.....................................................................36
2.3.2. Phương pháp xử lý thông tin...........................................................................36
2.4. Phương pháp phân tích thông tin .......................................................................36
2.4.1. Phương pháp so sánh.......................................................................................36
2.4.2. Phương pháp thống kê mô tả...........................................................................37
2.4.3. Phương pháp SWOT .......................................................................................37
2.5. Chỉ tiêu nghiên cứu ............................................................................................37
CHƯƠNG 3 THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN KHU KINH TẾ CỬA KHẨU
TỈNH LÀO CAI.......................................................................................................40
3.1. Khái quát về Khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Lào Cai...............................................40
3.1.1. Vị thế của khu kinh tế cửa khẩu trong tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh
Lào Cai ......................................................................................................................40
3.1.2. Bộ máy quản lý khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Lào Cai........................................41
3.2. Thực trạng phát triển khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Lào Cai ..................................43
3.2.1. Phát triển không gian lãnh thổ và dân cư........................................................43
3.2.2. Phát triển thương mại......................................................................................44
3.2.3. Phát triển xuất nhập cảnh, du lịch, dịch vụ .....................................................47
3.2.4. Phát triển cơ sở hạ tầng ...................................................................................51
3.3. Phân tích SWOT cho khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Lào Cai..................................54
3.3.1. Điểm mạnh (Strengths) ...................................................................................54
3.3.2. Điểm yếu (Weaknesses)..................................................................................54
3.3.3. Cơ hội (Oppotunities)......................................................................................54
3.3.4. Thách thức (Threats).......................................................................................55
3.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển của khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Lào Cai55
3.4.1. Các nhân tố khách quan ..................................................................................55
v
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
3.4.2. Các nhân tố chủ quan ......................................................................................61
CHƯƠNG 4 ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN KHU KINH TẾ
CỬA KHẨU TỈNH LÀO CAI................................................................................65
4.1. Căn cứ để đưa ra định hướng .............................................................................65
4.1.1. Quan điểm phát triển khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Lào Cai đến năm 2040, tầm
nhìn đến năm 2050 ....................................................................................................65
4.1.2. Mục tiêu phát triển khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Lào Cai đến năm 2040, tầm
nhìn đến năm 2050 ....................................................................................................65
4.2. Định hướng phát triển khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Lào Cai đến năm 2040, tầm
nhìn đến năm 2050 ....................................................................................................66
4.2.1. Định hướng quy hoạch chung xây dựng .........................................................66
4.2.2. Định hướng phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật............................................67
4.2.3. Định hướng phân kỳ đầu tư và xác định danh mục các dự án ưu tiên đầu tư.68
4.3. Giải pháp phát triển Khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Lào Cai ...................................68
4.3.1. Giải pháp về cơ chế chính sách phát triển.......................................................68
4.3.2. Các giải pháp về cơ sở hạ tầng........................................................................72
4.3.3. Giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực..............................................73
4.3.4. Các giải pháp xúc tiến, cải thiện môi trường đầu tư .......................................73
4.3.5. Các giải pháp khác ..........................................................................................74
4.4. Một số kiến nghị và đề xuất ...............................................................................75
4.4.1 Đối với Chính phủ và các cơ quan liên quan ...................................................75
4.4.2 Đối với Uỷ ban nhân dân tỉnh ..........................................................................76
KẾT LUẬN..............................................................................................................77
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................78
PHỤ LỤC 01............................................................................................................82
PHỤ LỤC 02............................................................................................................84
vi
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Stt Từ viết tắt Từ nguyên nghĩa
1 BQL Ban Quản lý
2 KKT Khu kinh tế
3 KKTCK Khu kinh tế cửa khẩu
4 KTXH Kinh tế - xã hội
5 KTXH Kinh tế - xã hội
6 NSNN Ngân sách nhà nước
7 UBND Uỷ ban nhân dân
8 XNK Xuất nhập khẩu
vii
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2. 1. Khoảng điểm và ý nghĩa thang đo ...........................................................36
Bảng 3.1. Thực trạng phát triển thương mại tại Khu kinh tế cửa khẩu tỉnh Lào Cai
giai đoạn 2016 – 2018..............................................................................46
Bảng 3.2. Kết quả khảo sát về phát triển thương mại, xuất nhập khẩu tại Khu kinh tế
cửa khẩu tỉnh Lào Cai..............................................................................47
Bảng 3.3. Thực trạng phát triển xuất nhập cảnh, du lịch, dịch vụ tại Khu kinh tế cửa
khẩu tỉnh Lào Cai giai đoạn 2016 – 2018................................................49
Bảng 3.4. Kết quả khảo sát về phát triển xuất nhập cảnh, du lịch, dịch vụ tại Khu
kinh tế cửa khẩu tỉnh Lào Cai..................................................................50
Bảng 3.5. Thực trạng phát triển cơ sở hạ tầng tại KKTCK tỉnh Lào Cai giai đoạn
2016 – 2018 .............................................................................................52
Bảng 3.6. Kết quả khảo sát về phát triển cơ sở hạ tầng tại Khu kinh tế cửa khẩu tỉnh
Lào Cai.....................................................................................................53
Bảng 3.7. Kết quả khảo sát về hệ thống chính sách liên quan đến Khu kinh tế cửa
khẩu tỉnh Lào Cai.....................................................................................59
Bảng 3.8. Kết quả khảo sát về phát triển nguồn nhân lực làm việc tại Khu kinh tế
cửa khẩu tỉnh Lào Cai..............................................................................60