Phát triển cây hồng không hạt tại huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TRUNG NGỌC MẪN

PHÁT TRIỂN CÂY HỒNG KHÔNG HẠT

TẠI HUYỆN BA BỂ, TỈNH BẮC KẠN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Ngành: Kinh tế nông nghiệp

Thái Nguyên, năm 2019

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

TRUNG NGỌC MẪN

PHÁT TRIỂN CÂY HỒNG KHÔNG HẠT

TẠI HUYỆN BA BỂ, TỈNH BẮC KẠN

Ngành: Kinh tế nông nghiệp

Mã số: 8.62.01.15

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Bích Hồng

Thái Nguyên, năm 2019

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn: “Phát triển cây hồng không hạt tại huyện

Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn” là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi. Đề tài hoàn

toàn trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Các thông tin

sử dụng trong đề tài đã được chỉ rõ nguồn gốc, các tài liệu tham khảo được trích

dẫn đầy đủ.

Thái Nguyên, tháng 03 năm 2019

Tác giả luận văn

Trung Ngọc Mẫn

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn này, tôi đã

nhận được sự quan tâm, giúp đỡ tận tình từ phía tập thể và cá nhân.

Tôi xin trân trọng bày tỏ lòng biết ơn tới tất cả các thầy, cô giáo trường

Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh Thái Nguyên đã giúp đỡ tôi trong quá

trình học tập và nghiên cứu.

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với người hướng dẫn khoa học -

TS. Nguyễn Bích Hồng, cô đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ Tôi trong suốt thời

gian nghiên cứu đề tài.

Tôi xin chân thành cảm ơn các cơ quan, đơn vị, các doanh nghiệp, các

cơ sở, hộ nông dân sản xuất hồng tại huyện Ba Bể đã giúp đỡ, tạo điều kiện

thuận lợi cho tôi trong quá trình nghiên cứu đề tài.

Thái Nguyên, tháng 03 năm 2019

Tác giả luận văn

Trung Ngọc Mẫn

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ......................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ...........................................................................................ii

MỤC LỤC................................................................................................iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................vii

DANH MỤC CÁC BẢNG.....................................................................viii

DANH MỤC CÁC HÌNH........................................................................ix

MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu.............................................................................. 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu......................................................... 2

4. Ý nghĩa khoa học và những đóng góp mới của đề tài........................... 3

5. Bố cục luận văn..................................................................................... 4

Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ PHÁT TRIỂN CÂY HỒNG

KHÔNG HẠT.......................................................................................... 5

1.1. Cơ sở lý luận về phát triển cây hồng không hạt................................. 5

1.1.1. Lý luận về phát triển sản phẩm nông nghiệp .................................. 5

1.1.2. Khái quát về cây hồng không hạt.................................................... 8

1.1.3. Nội dung của phát triển cây hồng không hạt ................................ 10

1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển cây hồng không hạt............ 13

1.2. Cơ sở thực tiễn về phát triển cây hồng không hạt............................ 16

1.2.1. Kinh nghiệm phát triển cây hồng tại một số quốc gia trên thế

giới........................................................................................................... 16

1.2.2. Kinh nghiệm phát triển cây hồng tại một số địa phương trong

nước......................................................................................................... 19

1.2.3. Kinh nghiệm rút ra cho huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn .................... 22

Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................... 23

2.1. Câu hỏi nghiên cứu .......................................................................... 23

iv

2.2. Cách tiếp cận nghiên cứu ................................................................. 23

2.2.1. Tiếp cận có sự tham gia ................................................................ 23

2.2.2. Tiếp cận theo loại hình hộ............................................................. 23

2.2.3. Tiếp cận theo phương thức sản xuất ............................................. 23

2.3. Phương pháp nghiên cứu.................................................................. 24

2.3.1. Phương pháp thu thập thông tin .................................................... 24

2.3.2. Phương pháp xử lý thông tin......................................................... 26

2.3.3. Phương pháp phân tích thông tin .................................................. 27

2.4. Hệ thống chỉ tiêu phân tích .............................................................. 27

2.4.1. Những chỉ tiêu phản ánh kết quả kinh tế ...................................... 28

2.4.2. Những chỉ tiêu phản ánh hiệu quả kinh tế trong sản xuất hồng không

hạt............................................................................................................ 29

2.4.3. Những chỉ tiêu phản ánh kết quả phát triển hoạt động sản xuất hồng

không hạt................................................................................................. 30

Chương 3: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CÂY HỒNG KHÔNG

HẠT TẠI HUYỆN BA BỂ, TỈNH BẮC KẠN.................................... 32

3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Ba Bể ..................... 32

3.1.1. Điều kiện tự nhiên......................................................................... 32

3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội.............................................................. 34

3.1.3 Quá trình phát triển của cây hồng không hạt trên địa bàn ............. 37

3.1.4. Đánh giá những thuận lợi, khó khăn về điều kiện tự nhiên, kinh tế

xã hội ảnh hưởng tới sự phát triển cây hồng không hạt tại huyện Ba Bể37

3.2 Thực trạng phát triển hồng không hạt tại huyện Ba Bể, tỉnh Bắc

Kạn .......................................................................................................... 40

3.2.1. Tình hình phát triển sản xuất Hồng không hạt của Huyện ........... 40

3.2.2. Tình hình tiêu thụ hồng không hạt của huyện............................... 45

3.2.3. Cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển sản xuất Hồng không

hạt của Huyện.......................................................................................... 46

3.3. Tình hình sản xuất hồng không hạt của các hộ điều tra................... 51

v

3.3.1. Điều kiện sản xuất của các hộ....................................................... 51

3.3.2. Tình hình tiêu thụ Hồng không hạt của các hộ ............................. 69

3.4 Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển hồng không hạt tại huyện

Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn................................................................................ 70

3.4.1 Nhóm nhân tố về kỹ thuật trong sản xuất hồng không hạt ............ 70

3.4.2 Nhóm yếu tố điều kiện kinh tế và tổ chức sản xuất....................... 73

3.4.3 Nhóm yếu tố về thị trường, giá cả.................................................. 73

3.4.4 Nhóm yếu tố xã hội........................................................................ 73

3.5. Những đánh giá chung về phát triển cây Hồng không hạt ở huyện

Ba Bể....................................................................................................... 74

3.5.1. Những kết quả đạt được ................................................................ 74

3.5.2. Những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân........................................ 75

Chương 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CÂY HỒNG

KHÔNG HẠT TẠI HUYỆN BA BỂ, TỈNH BẮC KẠN ................... 79

4.1. Quan điểm, phương hướng, mục tiêu phát triển cây hồng không hạt

của huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn .............................................................. 79

4.1.1. Quan điểm..................................................................................... 79

4.1.2. Phương hướng............................................................................... 79

4.1.3. Mục tiêu......................................................................................... 80

4.2. Một số giải pháp phát triển cây hồng không hạt tại huyện Ba Bể, tỉnh

Bắc Kạn................................................................................................... 81

4.2.1. Giải pháp đối với khâu sản xuất.................................................... 81

4.2.2. Giải pháp đối với khâu thu hoạch và bảo quản sản phẩm ............ 88

4.2.3. Giải pháp về chế biến sản phẩm.................................................... 88

4.2.4 Giải pháp về tiêu thụ sản phẩm...................................................... 89

4.2.5. Một số giải pháp khác ................................................................... 90

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.............................................................. 92

1. Kết luận ............................................................................................... 92

2. Kiến nghị............................................................................................. 93

vi

TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................... 96

PHỤ LỤC............................................................................................... 98

vii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

HĐND : Hội đồng nhân dân

KH-CN : Khoa học công nghệ

PTCS : Phổ thông cơ sở

THCS : Trung học cơ sở

THPT : Trung học phổ thông

UBND : Ủy ban nhân dân

viii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1: Lượng phân vô cơ bón cho một cây hồng không hạt từ năm thứ

4 trở đi..................................................................................... 10

Bảng 3.1. Diện tích trồng cây hồng không hạt phân theo đơn vị hành chính

thuộc huyện............................................................................. 41

Bảng 3.2. Diện tích thu hoạch cây Hồng theo đơn vị hành chính thuộc

huyện Ba Bể............................................................................ 42

Bảng 3.3. Sản lượng cây Hồng phân theo đơn vị hành chính thuộc

huyện....................................................................................... 44

Bảng 3.4: Đặc điểm chung của các hộ điều tra....................................... 52

Bảng 3.5: Tình hình sản xuất hồng không hạt của hộ phân loại theo điều

kiện kinh tế của hộ .................................................................. 54

Bảng 3.6: Tình hình sản xuất hồng không hạt của hộ phân loại theo phương

thức canh tác ........................................................................... 55

Bảng 3.7: Chi phí sản xuất hồng không hạt của hộ phân loại theo mức thu

nhập hộ.................................................................................... 57

Bảng 3.8: Chi phí sản xuất hồng không hạt của hộ phân loại theo phương

thức canh tác ........................................................................... 59

Bảng 3.9: Kết quả sản xuất hồng không hạt của hộ (phân loại theo mức

thu nhập) ................................................................................. 61

Bảng 3.10: Kết quả sản xuất hồng không hạt của hộ (phân loại theo

phương thức canh tác của hộ)................................................. 62

Bảng 3.11: Bảng kết quả, hiệu quả kinh tế sản xuất hồng không hạt của

các hộ điều tra (phân loại theo điều kiện kinh tế hộ).............. 63

Bảng 3.12: Bảng kết quả, hiệu quả kinh tế của các hộ trồng hồng không

hạt phân loại theo phương thức canh tác ................................ 64

ix

Bảng 3.13: Tổng hợp ý kiến đánh giá của hộ dân về hiệu quả môi trường

trong sản xuất hồng không hạt tại huyện Ba Bể ..................... 66

Bảng 3.14: Tổng hợp ý kiến đánh giá của hộ dân về hiệu quả xã hội trong

sản xuất hồng không hạt tại huyện Ba Bể............................... 68

Bảng 3.15. Tình hình tiêu thụ hồng không hạt tại các hộ điều tra.......... 69

Bảng 3.16: So sánh năng suất trung bình trồng hồng không hạt ............ 72

Bảng 4.1: Tiêu chuẩn cây giống cho trồng mới quy định: 10TCN-200185

DANH MỤC CÁC HÌNH

Biểu đồ 3.1. Tình hình tiêu thụ hồng không hạt tại huyện Ba Bể................... 69