Phật giáo trong tác phẩm “Đức Phật, nàng Savitri và tôi” của Hồ Anh Thái

Phùng Phương Nga và Đtg Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 94(06): 161 - 168

161

PHẬT GIÁO TRONG TÁC PHẨM “ĐỨC PHẬT, NÀNG SAVITRI VÀ TÔI”

CỦA HỒ ANH THÁI

Phùng Phương Nga*

, Nguyễn Thị Thu Thảo

Trường Đại học Khoa học – ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Hồ Anh Thái là nhà văn đương đại có sự quan tâm đặc biệt đến Phật giáo. Một trong những tác

phẩm tiêu biểu của ông về đề tài này là tiểu thuyết: Đức Phật, nàng Savitri và tôi. Đây là tiểu

thuyết đầu tiên (ở Việt Nam) về hình ảnh Đức Phật, dấu ấn Phật giáo trong tác phẩm không chỉ

được ghi nhận bằng sự xuất hiện của người nhà Phật, của hình ảnh Phật, ngôn từ đậm chất Phật,

giáo lý nhà Phật qua từng câu chuyện mà hơn thế tác giả còn có sự đối thoại với lịch sử Phật giáo,

giải thiêng hình ảnh Đức Phật qua sự sinh thành, nhập cõi, qua những tình cảm, rung động đầy yêu

thương của một “người trần mắt thịt”. Sự phối trộn nguồn sử liệu, truyền thuyết với sự hư cấu của

tiểu thuyết là một thách thức lớn đã được Hồ Anh Thái vượt ải thành công.

Từ khóa: Hồ Anh Thái, Đức Phật, nàng Savitri và tôi, Phật giáo, dấu ấn, vô minh.

Phật giáo một trong những tôn giáo chính của

Ấn Độ ra đời cách đây hơn 2500 năm. Người

sáng lập ra Phật giáo là Đức Thích Ca Mô Ni

- một hoàng tử thuộc đẳng cấp thứ hai trong

xã hội. Sự ảnh hưởng của Phật giáo mạnh mẽ

trên khu vực toàn thế giới, lan tỏa tới các

miền đất xa xôi, biến đổi cho phù hợp với hệ

thống tư tưởng của từng đất nước. Phật giáo

vào Việt Nam từ lâu, bằng nhiều con đường

khác nhau. Phật giáo có ảnh hưởng tới mọi

mặt đời sống của người dân Việt Nam, đặc

biệt là văn học – từ dân gian cho đến đương

đại. Hồ Anh Thái là một nhà văn đương đại

tiêu biểu đặc biệt quan tâm đến Phật giáo. Sau

nhiều năm nghiên cứu ở Ấn Độ về tôn giáo và

văn hóa, Phật giáo trở thành nguồn cảm hứng

chính cho các tác phẩm của ông. Một số

truyện ngắn đáng chú ý của Hồ Anh Thái viết

về Ấn Độ và tôn giáo ở Ấn Độ như: Người

Ấn, Lá quốc thư, Người đứng một chân… Đặc

biệt, tiểu thuyết mang tính tôn giáo sâu sắc

không thể không nói tới là Đức Phật, nàng

Savitri và tôi. Tác phẩm mang đến “không

gian Phật giáo đậm đặc” từ nhân vật cõi Phật

đến tinh thần nhà Phật, quan điểm giáo lý của

Phật. Tuy nhiên, Hồ Anh Thái không nhằm

xây dựng một cuốn sử về Phật mà đưa lại

những góc nhìn mới mẻ về con người và giáo

lý lâu nay đã được phủ mờ bởi những huyền

thoại bằng sự giải thiêng và đối thoại.*

*

Tel: 0915141514. Email: [email protected]

CON NGƯỜI VÀ LINH HỒN CỦA PHẬT

Nhân vật

Đức Phật

Tinh thần Phật giáo được thể hiện trước tiên

thông qua hình ảnh Đức Phật. Đây là nhân

vật có thật trong lịch sử, tuy nhiên chính sự

tôn sùng tôn giáo đã che khuất tính lịch sử

của hình ảnh Đức Phật. Mong muốn có một

cái nhìn chân thực, sinh động, Hồ Anh Thái

đã “tái tạo” một sự sinh thành Đức Phật đầy

gần gũi.

Đức Phật trong tác phẩm là một chàng

hoàng tử bình thường, có tên tuổi, địa vị xã

hội đã trải qua nhiều phương cách và cuộc

sống của một con người để tìm ra chân lý

của cuộc sống, cứu vớt chúng sinh khỏi bể

khổ trầm luân. Ông là Người Giác Ngộ, nhà

hiền triết chứ không phải một vị Phật quảng

đại thần thông. Siddhattha – Đức Phật trở

thành một Đấng Giác Ngộ bởi ông có trái

tim rộng lớn có sức chứa vô bờ bến, trong

trái tim đó không có sự loại trừ mà chỉ có

hóa giải và bao dung.

Xung quanh Siddhattha tỏa ra ánh sáng, thứ

ánh sáng mà so với những người Ấn Độ cũng

coi như tỏa hào quang có thể giác ngộ với cả

những người đã từng gây ra tai họa. Ở Đức

Phật, tình yêu đồng nghĩa với việc kiếm tìm

chân lý cho những kiếp người đang chìm

trong cõi vô minh.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn