Pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam về bảo hộ chỉ dẫn địa lý, 2022

i

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BÙI DUY LINH

PHÁP LUẬT SỞ HỮU TRÍ TUỆ VIỆT NAM

VỀ BẢO HỘ CHỈ DẪN ĐỊA LÝ

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Chuyên ngành: Luật kinh tế

Mã số chuyên ngành: 8 38 01 07

Thành phố Hồ Chí Minh - Năm 2022

ii

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BÙI DUY LINH

PHÁP LUẬT SỞ HỮU TRÍ TUỆ VIỆT NAM

VỀ BẢO HỘ CHỈ DẪN ĐỊA LÝ

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Chuyên ngành: Luật kinh tế

Mã số chuyên ngành: 8 38 01 07

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

1. TS. NGUYỄN NGỌC ANH ĐÀO

Thành phố Hồ Chí Minh - Năm 2022

i

LỜI CAM ĐOAN

Đề tài “Pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam về bảo hộ chỉ dẫn địa lý” là công

trình nghiên cứu của cá nhân tác giả, hoàn toàn không có sự sao chép, giả mạo của

tác giả khác. Các nguồn tài liệu trích dẫn, số liệu sử dụng và nội dung luận văn

trung thực.

Đồng thời cam kết kết quả của quá trình nghiên cứu luận văn chưa từng

được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào.

Tác giả xin cam đoan và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước trường về vấn đề

này.

TP.HCM, ngày 29 tháng 09 năm 2022

Tác giả

Bùi Duy Linh

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn với đề tài: “Pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam về

bảo hộ chỉ dẫn địa lý”. Tác giả xin chân thành cảm ơn đến các thầy cô trong

trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh nói chung, Ban chủ nhiệm

Khoa và thầy cô trong Khoa Luật kinh tế nói riêng đã tạo điều kiện cho em học tập

nghiên cứu lí thuyết và học hỏi những kĩ năng thực tiễn nhằm mang đến cái nhìn

khách quan và sinh động hơn về hoạt động thực tế, bám sát hơn với những công

việc và hoạt động thực hiện pháp luật sau này mà một học viên luật cần phải có.

Đặc biệt tác giả xin chân thành cảm ơn giảng viên hướng dẫn TS.Nguyễn

Ngọc Anh Đào đã tận tình hướng dẫn tác giả thực hiện luận văn này.

Mặc dù đã có nhiều sự cố gắng để thực hiện đề tài một cách hoàn chỉnh nhất.

Song do thời gian đầu mới làm quen với công tác nghiên cứu khoa học cũng như

hạn chế về kiến thức và kinh nghiệm nên không thể tránh khỏi những thiếu sót nhất

định. Tác giả rất mong nhận được sự góp ý chân thành từ phía quý thầy, cô giáo để

luận văn được hoàn chỉnh hơn.

Tác giả xin chân thành cảm ơn!

iii

1. Tóm tắt phần tiếng Việt

1.1. Tiêu đề: Pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam về bảo hộ chỉ dẫn địa lý

1.2. Tóm tắt:

Lý do chọn đề tài nghiên cứu: Bảo hộ chỉ dẫn địa lý đang gặp nhiều khó

khăn, hạn chế, tình trạng vi phạm các quy định về bảo hộ chỉ dẫn địa lý đã và đang

ngày càng tăng. Vì vậy, tác giả quyết định chọn nghiên cứu đề tài “Pháp luật sở

hữu trí tuệ Việt Nam về bảo hộ chỉ dẫn địa lý” là có những ý nghĩa nhất định.

Mục tiêu nghiên cứu: Tác giả phân tích quá trình áp dụng pháp luật sở hữu

trí tuệ để tìm ra những khó khăn và hạn chế, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm

hoàn thiện quy định pháp luật về bảo hộ chỉ dẫn địa lý.

Phương pháp nghiên cứu: Tác giả sử dụng phương pháp lịch sử để hệ thống

hóa các quy định pháp luật Việt Nam và quốc tế để làm rõ các khái niệm, cơ sở lý

luận. Đồng thời, tác giả sử dụng phương pháp hệ thống và so sánh để nghiên cứu

lịch sử của pháp luật Việt Nam về vấn đề bảo hộ chỉ dẫn địa lý để tìm ra những ưu

điểm và hạn chế, từ đó đưa ra giải pháp hoàn thiện pháp luật. Bên cạnh đó, phương

pháp phân tích được dùng để phân tích các quy định pháp luật hiện hành từ đó làm

rõ nguyên nhân của những vướng mắc và phương pháp tổng hợp được dùng để khái

quát lại toàn bộ vấn đề đã nêu ra làm cơ sở kiến nghị sửa đổi và hoàn thiện pháp

luật.

Kết quả nghiên cứu: nội dung nghiên cứu của luận văn đã góp phần giải

quyết một số khó khăn, vướng mắc và nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật sở hữu

trí tuệ Việt Nam về bảo hộ chỉ dẫn địa lý trong thực tiễn.

Kết luận và hàm ý: Tác giả đưa ra những định hướng và đề xuất giải pháp để

hoàn thiện pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam trong công tác bảo hộ chỉ dẫn địa lý

góp phần nâng cao giá trị hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế, đóng góp vào

sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

1.3 Từ khóa: bảo hộ chỉ dẫn địa lý

iv

2. An English Abstract

2.1. Title: Vietnam's intellectual property law on protection of geographical

indications

2.2. Abstract

Reasons for choosing a research topic: Protection of geographical indications is

facing many difficulties, limitations, and the violation of regulations on the protection

of geographical indications has been increasing. Therefore, the author decided to study

the topic "Vietnam's intellectual property law on the protection of geographical

indications" which has certain meanings.

Research objectives: The author analyzes the process of applying intellectual

property laws to find difficulties and limitations, thereby proposing some solutions to

improve the regulation on the protection of geographical indications.

Research methods: The author uses historical methods to systematize

Vietnamese and international legal regulations to clarify concepts and rationales. At

the same time, the author uses systematic and comparative methods to study the

history of Vietnamese law on the issue of the protection of geographical indications to

find the advantages and limitations, thereby offering a complete solution to the law.In

addition, the Analysis Method is used to analyze the current legal provisions and the

scientific predictive analysis method is used to clarify the causes of the problems and

the synthesis method is used to generalize the entire issue raised as the basis for the

petition to use and finalize the law.

Research results: the research content of the dissertation has contributed to

solving difficulties and problems and improving the effectiveness of application of

Vietnamese intellectual property laws on the protection of geographical indications in

practice.

Conclusion and implications: The author gives directions and proposes

solutions to improve the law on Intellectual Property of Vietnam in the management of

geographical indications, contributing to affirming the value of Vietnamese goods in

the international market, contributing to the socio-economic development of the

country.

2.3. Keywords: protection of geographical indications

v

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT

Từ viết tắt Cụm từ tiếng Việt

BHCDĐL Bảo hộ chỉ dẫn địa lý

CDĐL Chỉ dẫn địa lý

SHCN Sở hữu công nghiệp

SHTT Sở hữu trí tuệ

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG ANH

Từ viết tắt Cụm từ tiếng Anh Cụm từ tiếng Việt

CPTPP Comprehensive and

Progressive Agreement for

Trans-Pacific Partnership)

Hiệp định Đối tác Toàn diện và

Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương

EVFTA European-Vietnam Free Trade

Agreement

Hiệp định thương mại tự do Việt

Nam – EU

INAO Institut National De L‟origine

Et De La Qualité

Viện Quốc gia về Tên gọi xuất xứ

TRIPs Agreement on Trade-Related

Aspects of Intellectual

Property Rights.

Hiệp định TRIPs - Hiệp định về

các khía cạnh liên quan đến thương

mại của quyền sở hữu trí tuệ

WTO World Trade Organization Tổ chức WTO - Tổ chức thương

mại Thế giới

vi

MỤC LỤC Trang

LỜI CAM ĐOAN................................................................................................... i

LỜI CẢM ƠN........................................................................................................ ii

1. Tóm tắt phần tiếng Việt.................................................................................... iii

2. An English Abstract ......................................................................................... iv

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT......................................................... v

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG ANH ......................................................... v

PHẦN MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1

1. Tính cấp thiết của đề tài.................................................................................. 1

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài...................................................... 2

3. Mục tiêu của luận văn..................................................................................... 5

4. Câu hỏi nghiên cứu ......................................................................................... 6

5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ............................................. 6

6. Phương pháp nghiên cứu của luận văn ........................................................... 7

7. Đóng góp của luận văn ................................................................................... 9

8. Bố cục của luận văn ........................................................................................ 9

CHƯƠNG 1. LÝ LUẬN CHUNG VÀ PHÁP LUẬT SỞ HỮU TRÍ TUỆ VỀ

BẢO HỘ CHỈ DẪN ĐỊA LÝ............................................................................ 10

1.1. Khái quát chung về bảo hộ chỉ dẫn địa lý .................................................... 10

1.1.1. Khái niệm chỉ dẫn địa lý, bảo hộ chỉ dẫn địa lý ....................................... 10

1.1.2. Đặc điểm của chỉ dẫn địa lý...................................................................... 12

1.1.3. Ý nghĩa bảo hộ chỉ dẫn địa lý.................................................................... 15

1.1.4. Vai trò của bảo hộ chỉ dẫn địa lý .............................................................. 18

1.2. Khái quát chung về pháp luật bảo hộ chỉ dẫn địa lý .................................... 19

1.2.1. Khái niệm pháp luật bảo hộ chỉ dẫn địa lý ............................................... 19

1.2.2. Cơ cấu nội dung pháp luật về bảo hộ chỉ dẫn địa lý ................................ 20

1.3. Bảo hộ chỉ dẫn địa lý theo điều ước quốc tế và pháp luật một số quốc gia 22

1.3.1. Bảo hộ chỉ dẫn địa lý theo điều ước quốc tế ............................................. 22

1.3.2. Bảo hộ chỉ dẫn địa lý theo pháp luật một số quốc gia.............................. 26

Kết luận Chương 1 .............................................................................................. 30

vii

CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG VÀ THỰC TIỄN THỰC HIỆN PHÁP LUẬT

SỞ HỮU TRÍ TUỆ VIỆT NAM VỀ BẢO HỘ CHỈ DẪN ĐỊA LÝ.............. 32

2.1. Thực trạng pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam về bảo hộ chỉ dẫn địa lý ...... 32

2.1.1. Điều kiện bảo hộ và đăng ký chỉ dẫn địa lý .............................................. 32

2.1.2 Quản lý, khai thác chỉ dẫn địa lý .............................................................. 38

2.1.3 Các biện pháp bảo vệ quyền đối với chỉ dẫn địa lý .................................. 44

2.2. Thực tiễn thực hiện pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam về bảo hộ chỉ dẫn địa

lý ....................................................................................................................... 47

2.2.1.Thực tiễn xác lập quyền sở hữu trí tuệ đối với chỉ dẫn địa lý.................... 47

2.2.2 Thực tiễn về quản lý, khai thác quyền sở hữu trí tuệ đối với chỉ dẫn địa lý .

....................................................................................................................... 51

2.2.3 Thực tiễn hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đối với chỉ dẫn địa lý. 53

2.3. Đánh giá thực trạng thực hiện pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam về bảo hộ

chỉ dẫn địa lý ....................................................................................................... 55

Kết luận Chương 2 .............................................................................................. 63

CHƯƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN VÀ NÂNG

CAO HIỆU QUẢ THỰC THI PHÁP LUẬT SỞ HỮU TRÍ TUỆ VỀ CHỈ

DẪN ĐỊA LÝ.......................................................................................................64

3.1. Định hướng hoàn thiện quy định pháp luật về bảo hộ chỉ dẫn địa lý........... 64

3.2. Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện quy định pháp luật về bảo hộ chỉ dẫn địa

lý ....................................................................................................................... 66

3.2.1 Nhóm giải pháp chung ............................................................................... 66

3.2.2 Nhóm giải pháp cụ thể............................................................................... 68

3.3. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về bảo hộ chỉ

dẫn địa lý ............................................................................................................. 76

3.3.1. Nhóm giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về xác lập

quyền sở hữu trí tuệ đối với chỉ dẫn địa lý.......................................................... 76

3.3.2. Nhóm giải pháp tổ chức thực hiện của luật về về quản lý, khai thác quyền

sở hữu trí tuệ đối với chỉ dẫn địa lý .................................................................... 78

viii

3.3.3. Nhóm giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả thực hiện pháp luật về bảo vệ

quyền sở hữu trí tuệ đối với chỉ dẫn địa lý.......................................................... 80

Kết luận chương 3 ............................................................................................... 82

KẾT LUẬN ........................................................................................................ 84

TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................I

PHỤ LỤC ......................................................................................................... VII

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ ....................X