Phân tích nội dung bài học để chuẩn bị giáo án lên lớp

T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(48) Tập 1/N¨m 2008 Tæng quan – Th«ng tin – Trao ®æi

122

Ph©n tÝch néi dung bµi häc ®Ó chuÈn bÞ gi¸o ¸n lªn líp

Lª C«ng Thµnh (Tr−êng §H S− ph¹m - §H Th¸i Nguyªn)

1. Tæng quan vÊn ®Ò nghiªn cøu

Gi¸o ¸n lªn líp lµ s¶n phÈm chøa ®ùng vµ ph¶n ¸nh nhiÒu phÈm chÊt, n¨ng lùc s− ph¹m

cña gi¸o viªn. Muèn cã gi¸o ¸n lªn líp tèt, gi¸o viªn ph¶i biÕt c¸ch ph©n tÝch néi dung bµi lªn

líp. ViÖc gia c«ng s− ph¹m cho néi dung bµi lªn líp lu«n ®−îc mäi gi¸o viªn quan t©m vµ thùc

hiÖn. Ph©n tÝch néi dung bµi lªn líp ®M ®−îc nhiÒu ng−êi nghiªn cøu vµ c«ng bè c¸c kÕt qu¶

nghiªn cøu ë nh÷ng ph¹m vi, møc ®é kh¸c nhau. VÝ dô, gi¸o s− Lª Kh¸nh B»ng ®M cã nhiÒu bµi

viÕt ®¨ng trªn t¹p chÝ chuyªn ngµnh gi¸o dôc vµ ®µo t¹o vµ tµi liÖu tham kh¶o ë §¹i häc S− ph¹m

Hµ Néi. Song, thùc tÕ, cßn kh«ng Ýt gi¸o viªn hoÆc ch−a ý thøc ®Çy ®ñ hoÆc gÆp khã kh¨n khi ph©n

tÝch néi dung bµi lªn líp vµ thÓ hiÖn nh÷ng ph©n tÝch nµy ®Ó thùc hiÖn ý t−ëng s− ph¹m cho mét

giê lªn líp trong gi¸o ¸n cña m×nh.

Tõ thùc tÕ trªn cho thÊy, viÖc ph©n tÝch néi dung bµi lªn líp ®Ó chuÈn bÞ gi¸o ¸n lªn líp

lu«n lµ vÊn ®Ò cÇn ®−îc quan t©m ®Ó kh«ng ngõng hoµn thiÖn.

2. Ph©n tÝch néi dung bµi häc ®Ó chuÈn bÞ gi¸o ¸n lªn líp

B»ng thùc tÕ d¹y häc vµ qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu chóng t«i kh¼ng ®Þnh: §Ó cã mét gi¸o

¸n lªn líp khoa häc gi¸o viªn cÇn tËp trung ph©n tÝch s©u, toµn diÖn nh÷ng khÝa c¹nh sau trong

néi dung bµi lªn líp.

- Ph©n tÝch dung l−îng kiÕn thøc cña bµi häc

ViÖc ph©n tÝch nµy nh»m x¸c ®Þnh cô thÓ kiÕn thøc c¬ b¶n, kiÕn thøc mÊu chèt cña bµi;

khèi l−îng kiÕn thøc míi; thiÕt lËp mèi quan hÖ gi÷a kiÕn thøc míi víi kiÕn thøc ®M häc; møc

®é phøc t¹p cña kiÕn thøc míi. Quy ®Þnh râ nh÷ng kiÕn thøc häc sinh ph¶i n¾m v÷ng, ®µo s©u,

më réng, s¸ng t¹o. T×m nh÷ng phÇn häc sinh ®äc cã thÓ hiÓu, nh÷ng phÇn häc sinh ®äc hiÓu

nh−ng khã hÖ thèng hãa; nh÷ng phÇn häc sinh ®äc hiÓu nh−ng ph¶i ®−îc chøng minh thªm b»ng

thùc tÕ; nh÷ng chç häc sinh ®äc nh−ng kh«ng hiÓu; nh÷ng chç cã thÓ n©ng cao hay më réng.

Nh÷ng c©u, nh÷ng ý cã thÓ dùa vµo ®Êy mµ ra c©u hái hay bµi tËp cho häc sinh. Tõ ®ã, gi¸o viªn

chuÈn bÞ c¸c ph−¬ng ¸n tæ chøc thùc hiÖn cho häc sinh häc.

VÝ dô, ph©n tÝch dung l−îng kiÕn thøc bµi “Gi¸o dôc vµ sù ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña c¸

nh©n” trong häc phÇn Gi¸o dôc häc ®¹i c−¬ng I (Häc phÇn b¾t buéc víi sinh viªn häc s− ph¹m).

+ KiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi: Nh÷ng yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn sù h×nh thµnh, ph¸t triÓn nh©n

c¸ch cña c¸ nh©n. KiÕn thøc mÊu chèt cña bµi: HiÓu ®óng vai trß cña tõng yÕu tè, nhÊt lµ vai trß

chñ ®¹o cña gi¸o dôc trong sù h×nh thµnh, ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña c¸ nh©n.

+ KiÕn thøc míi cña bµi: C¸c kh¸i niÖm vÒ Con ng−êi, c¸ nh©n, nh©n c¸ch vµ sù ph¸t

triÓn nh©n c¸ch.

+ Mèi quan hÖ víi kiÕn thøc ®M häc: Sinh viªn ®M häc c¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn sù h×nh

thµnh, ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña c¸ nh©n trong häc phÇn T©m lÝ häc ®¹i c−¬ng.

+ Møc ®é phøc t¹p cña kiÕn thøc: T©m lÝ häc nghiªn cøu s©u cÊu tróc bªn trong cña nh©n

c¸ch. Gi¸o dôc häc dùa trªn thµnh tùu cña t©m lÝ häc, v× thÕ ph¶i h−íng vµo tæ chøc c¸c d¹ng

ho¹t ®éng ®Ó h×nh thµnh, ph¸t triÓn nh©n c¸ch ë häc sinh theo môc ®Ých gi¸o dôc ®M x¸c ®Þnh.