Phân lập và xác định động lực của chủng virút gây bệnh Marek trên gà nuôi ở một số tỉnh miền Bắc

KHOA HQC CONG N O H l

PHAlM L A P V A X A C DIIXIH D flc LU C C U A

CHUIXIG V IR U T G A Y B£l\IH M A R E K TR£lM G A MUOI CT

M O T SO TilXIH Ml£M b A c

Ha Van Quy It1, Ta Xu&n Td2

Nguyen Quang TUydn3, Pham C6ng Hoat4, Pham Thj Tim5

t 6 m t At

Tir 26 g i c6 d() tu6i 60-100 ngay co bilu hi£n diln hinh cua b£nh Marek dupe thu tir cac trai g i nuoi tai cic

tinh, thinh Vlnh Phuc, Hi N$i, Bic Ninh da phin lap dupe 1 chung vi nit giy bdnh Marek ky hi£u li MDV

6.13, chung vi nit niy co cic gien giy hinh thinh khoi u li Meq vi vILr8 voi kich thuoc tuong ling li 1081

bp vi 886 bp. Vi nit co thi nuoi ciy tr£n tl bio xo phoi vjt 1 lop, thdi gian giy b£nh tich tl bio li 5 ngiy a

37°C, C02 0,5%, bdnh tich do virut giy cho g i thi nghidm a giai doan s6m vi mupn la khic nhau. Chung

MDV 6.13 c6 d$c luc manh: hidu gii li 3xl07 CFU/ml, co khi ning giy chit 63,3% a lo g i ti£m vic-xin da

gii HVT/Rispens vi 66,7% cr lo g i tiem vic-xin HVT. Tr£n g i thi nghidm, vi nit giy hinh thinh khoi u cr tim,

gan, ming treo rupt; cic to chuc nhu nang long, gan, thin, da diy tuyln, tim, tui Bursa fabricius a cic ci

thi g i chit diu ducmg tinh voi gien Meq.

Tir khda: Virut giy binh Marek, gien Meq va vTLr8, vic-xin HVT, HVT/Rispens.

I . BAT VAN Vt

Marek Disease Virut (MDV) la virut thuoc hp

Herpesvinit gay bdnh khoi u d gia (4m. Mac du vi nit

khdng true tidp gay chdt doi tugng mdc bdnh nhung

lam suy giam midn dich bdnh din tdi gia {4m min

dim doi vdi die tac nhan gay bdnh khac. MDV dugc

phdn th^nh 3 serotype (kidu huydt thanh) vdi hd gien

va dac tinh sinh hoc rit khac nhau. Serotype 1 bao

g6m die chung c6 kha nang tao khoi u; Serotype 2

dugc phan lap tir ga mac bdnh nhung khong c6 bidu

hidn khdi u; Serotype 3 cung khong gay hinh thanh

khdi u nhung dugc phan lap d ga tay va thudng dugc

bidt ddn vdi tdn la Herpesvirut o f Turkey (HVT) [2].

MDV 1 dugc phan thanh 4 ki&i gay bdnh, bao gom

cac chung c6 dgc luc trung binh, manh, rat manh va

cuc manh [6, 7). Hidn tai, c6 3 loai vac-xin dugc su

dung dd phdng ngira bdnh Marek: 1) vac-xin su dung

chung Herpesvirut of turkey (HVT); 2) vac-xin su

dung chung nhugc doc thudc serotype 2 va 3) vac-xin

su dung chung nhug«c dgc thuoc serotype 1. Trong

nhung nam 1970, vac-xin HVT dugc su dung chu ydu

dd phdng bdnh Marek nhung ddn giua nhung nam

1980, vac-xin su dung chung SB-1 cua serotype 2 kdt

1 Uy ban Nhfin dfin huy$n Lfp Th?ch, tinh VTnh Phuc

2 Trudng D?i hoc Cdng nghf D^ng Nai

J Vi§n Khoa hgc Syr song, hpc ThAi Nguyen

4B$ Khoa hpc vi Cdng nghd

5 Khoa Cdng ngh£ sinh hgc, Vi$n D*i hgc Md Hi N$i

hgp vdi HVT dugc danh gia la cd hidu qua phong

bdnh tot hon. Ddn nhung nam 1990, do su bidn doi

theo chidu hudng gia tang dgc luc cua vi nit, vac-xin

su dung chung CVI988/Rispens thugc serotype 1

dugc su dung pho bidn trdn thd gidi. Gan day, theo

bao cao cua Schumacher, 2002; Burgess va cdng su,

2004, vac-xin CVI988/Rispens khdng c6 hidu luc

phdng bdnh do cac chung cd dgc luc cao, vi vay vac￾xin da gia serotype 2 va serotype 3 dugc khuydn cao

dd phong bdnh Marek.

Trong nhung nam gdn day, tai cic dja phuong

nhu Ha Noi, Vlnh Phuc, Bac Ninh, Bac Giang xu£t

hidn cac o bdnh Marek, gay thidt hai ldn cho ngudi

chan nudi [1]. Didu dang luu y la cic trai ga bdnh nay

da su dung vac-xin HVT hoac CVI988/Rispens dd

phdng bdnh. Nghidn cuu nay nham phan lap dugc

chung gay bdnh tir o ga bdnh vi danh gia dgc luc cua

chung dd cd co sd khuydn cao su dung vac-xin phdng

bdnh hidu qua hon.

2. NOIYftl UftJ VA PHUONG PHAP NGMEN CUU

2.1. Nguydn lidu

- Cac miu ga bdnh dugc thu thap tir c4c 6 bdnh d

cac tinh, thanh Vtnh Phuc, Ha N0i, Bac Ninh c6 bidu

hidn didn hinh cua bdnh Marek.

22. Phuong phap nghidn cuu

2.2.1. Phuong phAp thu th$p vdxufymiu

N6NG NGHlfP VA PHAT TRlf-N NONG ThOn -K Y I-TH A N G 5/2014 67