Phạm trù "quan tâm" trong tư tưởng nữ quyền của Nel Noddings

TRIET HOC, SO 6 (289), THANG 6-201 5

Kjdl THI^U^^Rj^^kl JET HOC

PHAM TRO ''QUAN TAM" TRONG TLf Tl/dNG

NLT QUYfiN CUA NEL NODDINGS

NGUYEN VlfiT PHUONG '*>

Nei Noddings Id nhd tU tUdng khai sink dgo ddc hoc nd quyen hien dgi. Tren cd sd nh&n

thdc cd phe phdn nhihig hgn chd cda truyin thdng dgo ddc hgc phuang Tdy, Noddings dd kidn

tgo mdt ly thuyet dgo ddc mdi dUa tren mdi lien hS quan tdm. Qua sU kiin gidi cua Nei

Noddings, "quan tdm" da trd thdnh mgt phgm trii cdt ldi the hien ro dgc triing cda cdch tiip

can nd quyin trong dgo ddc hgc.

\ hara tru "quan Mm" (care/caring)

/chie'm gifl mdt vi tri trung tfim

trong dao dfle nfl quyin phfldng

Tfiy hien dai. Nhfi nghien eflu

R.E.Groenhout nhan dinh: "Dfldng nhfl

ddi vdi tdi, radt stt chuyen bid'n ve he

hinh trong dao dfle hpc trd ndn cdn

thiei hdn bao gid hdt. Gid day, thay vi

bfit ddu vdi vaii de lfira the' nfio cd the

chfi'm dflt tinh trang bi ddi xfl tfin bao

cua ngfldi khfic, thi cd Id chflng ta nen

chu trpng ddii vfi'n de khi vfi tai sao con

ngfldi phai quan tam dd'n nhau"(l).

Thflc td' cho thfi'y, sfl quan tam la mdt

phdn thidi yd'u trong ddi sd'ng cua mdi

con ngfldi. Ndi cfich khac, chung ta khd

ed the sd'ng mdt cupc ddi trpn ven ne'u

thie'u vfing sfl quan tfim. Chfnh vide

dfit sfl quan tfim vfio trung tam eua ddi

sdhg dao dfle da tao cd sd cho sfl xufi't

hidn cua ly thuydi dien hinh cua each

tid'p can nfl quyen trong dao dfle hpe -

ly thuyei dao dfle ve quan tfira (ethics

of care).

Vl phfldng didn lieh sfl, khfii nidra

"quan tfim" hdu nhfl vfin cdn khfi xa la

ddi vdi dao dfle hpe phUdng Tay eho de'n

khi Carol Giihgan dl xufii cfii gpi lfi

"tidng ndi eua quan tam" (voice of care)

trong tfic pham Tit mdt tidng ndi khdc

(In A different voice, 1982). Ngfiy nay,

nhieu hpc gia nfl quyen khfing dinh,

"quan tam" la pham tru dao dfle hpe the

hien tap trung nhfi't the nghiem dfic thu

eua nfl gidi.

Trong khudn khd cua dao dfle hpe nfl

quyen hien dai, nhfi tfim Iy hpc Carol

Giihgan lfi ngfldi ddu tien sfl dung

thufit ngfl "quan tam" khi nghien cflu

ve sfl khac bidt gidi trong phfldng thflc

suy lufin dao dfle. Khi phan tfl vl md

(*) Nghien citu sinh, Khoa Tri^t hpc, Hpc vi$n

Khoa hpc xa hpi, Vien Hfln Iflm Khoa hpc xa hoi

Viet Nam.

(1) R.E.Groenhout, Connected Lives: Human Nature

and an Ethics of Care (Nhihig cugc ddi kit not:

Bdn tinh con ngiidi vd ly thuyei dgo dilc ve quan

tdm). Nxb Rowman and littlefield, Hoa K^, 2004,

tr.l3 (tieng Anh).

83