Những vấn đề lý luận và thực tiễn về kiểm sát thi hành án phạt tù tại Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ TƯ PHÁP

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

ĐINH HOÀNG QUANG

NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

VỀ KIỂM SÁT THI HÀNH ÁN PHẠT TÙ TẠI VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI – 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ TƯ PHÁP

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

ĐINH HOÀNG QUANG

NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

VỀ KIỂM SÁT THI HÀNH ÁN PHẠT TÙ TẠI VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC

Chuyên ngành: Luật Hình sự và Tố tụng Hình sự

Mã số: 9 38 01 04

Người hướng dẫn khoa học: 1. GS. TKSH. Lê Văn Cảm

2. PGS. TS. Đỗ Thị Phượng

Hà Nội – 2020

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của riêng tôi.

Các kết quả nêu trong Luận án chưa được công bố trong bất kỳ công trình

nào khác. Các số liệu trong luận án là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng, được trích

dẫn đúng theo quy định.

Tôi xin chịu trách nhiệm về tính chính xác và trung thực của Luận án này.

TÁC GIẢ LUẬN ÁN

Đinh Hoàng Quang

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

BLHS Bộ luật Hình sự

BLTTHS

CAND

NXB

TAND

THAHS

THAPT

TTLT

VKSND

Bộ luật Tố tụng hình sự

Công an nhân dân

Nhà xuất bản

Tòa án nhân dân

Thi hành án hình sự

Thi hành án phạt tù

Thông tư liên tịch

Viện kiểm sát nhân dân

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU

Bảng 2.1. Tình hình Viện kiểm sát trực tiếp kiểm sát THAPT.

Bảng 2.2. Tình hình Viện kiểm sát gián tiếp kiểm sát THAPT.

Bảng 2.3. Tình hình Viện kiểm sát đề nghị Tòa án xét miễn chấp hành án

phạt tù.

Bảng 2.4. Tình hình Viện kiểm sát đề nghị Tòa án xét hoãn chấp hành án

phạt tù.

Bảng 2.5. Tình hình Viện kiểm sát đề nghị Tòa án xét giảm thời hạn chấp

hành án phạt tù.

Bảng 2.6. Tình hình Viện kiểm sát đề nghị Tòa án xét tha tù trước thời hạn

có điều kiện.

Bảng 2.7. Tình hình Viện kiểm sát giải quyết khiếu nại, tố cáo trong quản lý,

giáo dục người chấp hành án phạt tù.

Bảng 2.8. Tình hình Viện kiểm sát yêu cầu Tòa án ra Quyết định thi hành án.

Bảng 2.9. Tình hình Viện kiểm sát yêu cầu Cơ quan Công an áp giải.

Bảng 2.10. Tình hình Viện kiểm sát yêu cầu Cơ quan Công an truy nã.

Bảng 2.11. Tình hình Viện kiểm sát kiến nghị Tòa án khắc phục vi phạm.

Bảng 2.12. Tình hình Viện kiểm sát kháng nghị các quyết định của Tòa án.

Bảng 2.13. Tình hình Viện kiểm sát kiến nghị Cơ quan THAHS, Cơ quan

được giao một số nhiệm vụ THAHS khắc phục vi phạm.

Bảng 2.14. Tình hình Viện kiểm sát kháng nghị các quyết định của Cơ quan

THAHS, Cơ quan được giao một số nhiệm vụ THAHS.

Bảng 2.15. Tình hình Viện kiểm sát yêu cầu khởi tố vụ án hình sự, ra quyết

định trả tự do ngay cho người đang chấp hành án phạt tù không có căn cứ và trái

pháp luật trong THAPT.

Biểu đổ 2.1. Tình hình Viện kiểm sát đề nghị Tòa án xét tạm đình chỉ chấp

hành án phạt tù.

MỤC LỤC

Trang

A PHẦN MỞ ĐẦU 01

B TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU 09

C PHẦN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 40

CHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ KIỂM SÁT

THI HÀNH ÁN PHẠT TÙ 40

1.1 Khái niệm kiểm sát thi hành án phạt tù 40

1.2 Nội dung kiểm sát thi hành án phạt tù 59

1.3 Phân biệt hoạt động kiểm sát thi hành án phạt tù với các hoạt

động kiểm tra, giám sát thi hành án phạt tù của các cơ quan khác 63

1.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng kiểm sát thi hành án phạt tù 67

TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 72

CHƯƠNG 2. PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ KIỂM SÁT THI

HÀNH ÁN PHẠT TÙ VÀ THỰC TIỄN THI HÀNH 73

2.1. Quy định của pháp luật Việt Nam về kiểm sát thi hành án phạt tù 73

2.2 Thực tiễn thi hành pháp luật Việt Nam hiện hành về kiểm sát thi

hành án phạt tù 102

TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 138

CHƯƠNG 3. YÊU CẦU VÀ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG

CAO CHẤT LƯỢNG KIỂM SÁT THI HÀNH ÁN PHẠT TÙ

TẠI VIỆT NAM 140

3.1 Yêu cầu nâng cao chất lượng kiểm sát thi hành án phạt tù tại Việt

Nam 140

3.2 Các giải pháp nâng cao chất lượng kiểm sát thi hành án phạt tù 142

TIỂU LUẬN CHƯƠNG 3 157

KẾT LUẬN 158

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ

LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

PHỤ LỤC

1

A. PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do lựa chọn đề tài

Thi hành án phạt tù (THAPT) có vai trò quan trọng nhằm đảm bảo bản án,

quyết định của Tòa án có hiệu lực được thi hành trên thực tế. Công tác này có ý

nghĩa trong việc giữ vững kỷ cương phép nước, củng cố pháp chế và trật tự pháp

luật xã hội chủ nghĩa, đảm bảo cho quyền lực tư pháp được thực thi. Hoạt động

THAPT đòi hỏi phải đảm bảo an toàn nơi phạm nhân chấp hành án; đồng thời phải

tổ chức giáo dục, cải tạo và tôn trọng, bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản, danh dự,

nhân phẩm, các quyền và lợi ích hợp pháp khác của người chấp hành án. Do đó,

việc thường xuyên kiểm tra, giám sát việc tuân theo pháp luật của các cơ quan, cá

nhân có thẩm quyền trong THAPT là hết sức cần thiết1

.

Ở Việt Nam, cơ chế để giám sát trực tiếp, thường xuyên, có tính chuyên

nghiệp cao đối với THAPT là hoạt động kiểm sát THAPT của Viện kiểm sát nhân

dân (VKSND)

2

. Hoạt động kiểm sát THAPT ở Việt Nam góp phần bảo đảm thực

hiện đúng và thống nhất các quy định của pháp luật về THAPT trên thực tế; phát

hiện, xử lý và khắc phục những vi phạm của các cá nhân, cơ quan có thẩm quyền

THAPT để từ đó nâng cao trách nhiệm của các cá nhân và cơ quan này. Bên cạnh

đó, kiểm sát THAPT góp phần bảo đảm quyền con người, công bằng xã hội, nâng

cao hiệu quả giáo dục ý thức pháp luật và phòng ngừa tội phạm. Do đó, các quy

định về kiểm sát THAPT cần phải đáp ứng tiêu chí về bảo đảm hiệu quả của việc

THAPT, tôn trọng và bảo vệ quyền con người và mọi vi phạm pháp luật trong

THAPT được phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm minh.

Việc nghiên cứu cho thấy về cơ bản các quy định về kiểm sát THAPT được

pháp luật Việt Nam ghi nhận và bảo đảm thực hiện trên thực tế. Trước đây, trong

các Bộ luật Tố tụng hình sự (BLTTHS) năm 1988, 2003, Luật Tổ chức VKSND

năm 1960, 1981, 1992, 2002, Luật Thi hành án hình sự (THAHS) năm 2010 và các

1 Trường Cao đẳng kiểm sát Hà Nội (1996), Giáo trình Công tác kiểm sát (Tập VII): Công tác kiểm sát việc

giam giữ và cải tạo, Nxb. Công an nhân dân, Hà Nội, tr. 4-5.

2 VKSND tối cao (2010), Bàn về chức năng giám sát việc thực hiện quyền lực Nhà nước và chức năng kiểm

sát việc tuân theo pháp luật của Viện kiểm sát ở nước ta, Kỷ yếu đề tài cấp bộ, Hà Nội, tr. 21.

2

văn bản hướng dẫn thi hành đã có quy định về kiểm sát THAPT nhưng chưa đầy đủ,

thiếu tính cụ thể và hệ thống. Trên cơ sở kế thừa và phát triển các quy định về kiểm

sát THAPT, Luật Tổ chức VKSND năm 2014, BLTTHS năm 2015 và Luật THAHS

năm 2019 đã có những quy định khá chi tiết, cụ thể và hợp lý hơn. Tuy nhiên, thực

tiễn thực hiện các quy định kiểm sát THAPT còn cho thấy các quy định cũng bộc lộ

những hạn chế nhất định, chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra. Thực tế vẫn còn không

ít vi phạm của Tòa án và cơ sở giam giữ; một số quy định pháp luật về kiểm sát

THAPT còn có những sự mâu thuẫn, chồng chéo, chưa phù hợp với thực tiễn kiểm

sát THAPT, Viện kiểm sát các cấp còn thiếu biên chế, chưa đủ cán bộ có chức danh

tư pháp; cơ sở vật chất, phương tiện, điều kiện làm việc trong thời gian qua đã được

quan tâm đầu tư nhưng chưa đáp ứng yêu cầu của thực tiễn cũng như ảnh hưởng

không nhỏ đến chất lượng hoạt động; chế độ chính sách đãi ngộ đối với cán bộ,

Kiểm sát viên chưa phù hợp với tính chất đặc thù của hoạt động kiểm sát THAPT....

Việc nghiên cứu về kiểm sát THAPT, chỉ ra những khó khăn, vướng mắc, tồn tại về

pháp luật và thực tiễn thi hành để từ đó đưa ra các giải pháp sẽ góp phần nâng cao

chất lượng kiểm sát THAPT trên thực tế.

Tuy nhiên, nghiên cứu kiểm sát THAPT cần phải nằm trong tổng thể thực

hiện chiến lược cải cách tư pháp, xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt

Nam, thực hiện các Nghị quyết Hội nghị lần thứ tám Ban chấp hành Trung ương

Đảng khoá VII, Hội nghị lần thứ ba và lần thứ bảy Ban chấp hành Trung ương

Đảng khoá VIII, Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ IX và Nghị quyết Đại hội Đảng

lần thứ X và đặc biệt là các Chỉ thị, Nghị quyết của của Đảng như: Chỉ thị số

53/CT-TW ngày 21/3/2000 của Bộ Chính trị về “Một số nhiệm vụ cấp bách của các

cơ quan tư pháp”, Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 2/1/2002 của Bộ Chính trị về

“Một số nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp trong thời gian tới”; Nghị quyết số

48-NQ/TW ngày 24/5/2005 của Bộ Chính trị về “Chiến lược xây dựng và hoàn

thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020”; Nghị

quyết số 49-NQ/TW ngày 2/6/2005 của Bộ Chính trị về “Chiến lược cải cách tư

pháp đến năm 2020”. Do đó, kiểm sát THAPT phải có những định hướng mới cho

3

phù hợp với xu thế chung.

Mặc dù việc nghiên cứu về kiểm sát THAPT trong thời gian qua đã được

quan tâm, có nhiều công trình nghiên cứu thể hiện dưới dạng đề tài khoa học, luận

án, luận văn, sách, bài đăng tạp chí bình luận, đánh giá liên quan đến kiểm sát

THAPT với những góc độ tiếp cận khác nhau, có những điểm mạnh và hạn chế nhất

định. Nhưng hiện nay chưa có một công trình nào tiếp cận nghiên cứu chuyên sâu

và tổng thể về kiểm sát THAPT dưới cả góc độ lý luận, pháp luật và thực tiễn thực

hiện, đặc biệt là những quy định mới về kiểm sát THAPT trong Luật THAHS năm

2019 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2020), cũng như các văn bản hướng dẫn thi hành.

Với những lý do nêu trên, việc lựa chọn đề tài “Những vấn đề lý luận và

thực tiễn về kiểm sát thi hành án phạt tù tại Việt Nam” ở cấp độ luận án tiến sĩ

luật học nhằm làm rõ những vấn đề lý luận, đánh giá thực trạng pháp luật và thực

tiễn thực hiện để đề xuất những giải pháp nâng cao chất lượng kiểm sát THAPT là

cấp thiết, có ý nghĩa về lý luận và thực tiễn.

2. Mục đích, nhiệm vụ, đối tượng và phạm vi nghiên cứu

2.1. Mục đích nghiên cứu

Mục đích nghiên cứu của luận án là từ việc nghiên cứu lí luận, pháp luật và

thực tiễn thi hành pháp luật, luận án đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất

lượng kiểm sát THAPT tại Việt Nam.

2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

Để đạt được mục đích nghiên cứu nói trên, cần giải quyết các nhiệm vụ sau:

Thứ nhất, làm rõ khái niệm, đặc điểm, nội dung của kiểm sát THAPT tại Việt

Nam; phân biệt kiểm sát THAPT với các hình thức kiểm tra, giám sát THAPT khác;

đồng thời phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng kiểm sát THAPT.

Thứ hai, phân tích, đánh giá quy định của pháp luật Việt Nam về kiểm sát

THAPT; làm rõ thực trạng thực hiện pháp luật Việt Nam về kiểm sát THAPT và

đưa ra nguyên nhân của những hạn chế, tồn tại trong kiểm sát THAPT.

Thứ ba, đánh giá yêu cầu nâng cao chất lượng kiểm sát THAPT và đề xuất

các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng kiểm sát THAPT tại Việt Nam.

4

2.3. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của luận án là lí luận, pháp luật và thực tiễn thi hành

pháp luật Việt Nam về kiểm sát THAPT.

2.4. Phạm vi nghiên cứu

Phạm vi nghiên cứu của luận án là hoạt động kiểm sát THAPT của VKSND

được thực hiện từ khi bản án, quyết định của Tòa án về hình phạt tù có hiệu lực

pháp luật cho đến khi chấm dứt hoạt động THAPT.

Về phương diện lí luận, phạm vi nghiên cứu của luận án là những vấn đề lí

luận trong khoa học pháp lí Việt Nam và khoa học pháp lí của một số nước trên Thế

giới có thành lập mô hình Viện kiểm sát tương đồng với Việt Nam về kiểm sát

THAPT.

Về phương diện pháp luật, đề tài luận án được nghiên cứu dưới góc độ

chuyên ngành luật hình sự và tố tụng hình sự. Tuy nhiên, kiểm sát THAPT là một

hoạt động đặc biệt nên ngoài quy định của pháp luật tố tụng hình sự thì cần nghiên

cứu cả quy định của Bộ luật hình sự (BLHS), Luật Tổ chức VKSND, Luật THAHS

và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Về phương diện thực tiễn, phạm vi nghiên cứu của luận án là thực tiễn thi

hành pháp luật Việt Nam về kiểm sát THAPT. Các số liệu thống kê về thực trạng

hoạt động kiểm sát THAPT của VKSND được lấy trên phạm vi toàn quốc trong

khoảng thời gian 10 năm (từ năm 2010 đến năm 2019).

Luận án không nghiên cứu kiểm sát THAPT nhưng cho hưởng án treo; không

nghiên cứu kiểm sát THAPT có yếu tố nước ngoài; không nghiên cứu kiểm sát việc

đặc xá, hưởng thời hiệu chấp hành án phạt tù, xóa án tích. Luận án tập trung nghiên

cứu kiểm sát THAPT ngoài quân đội.

3. Cơ sở lý thuyết, câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu; cách tiếp

cận vấn đề nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu

3.1. Cơ sở lý thuyết

Cơ sở lý thuyết của luận án là lí luận về kiểm soát quyền lực nhà nước và

cách thức tổ chức, hoạt động của các cơ quan trong bộ máy nhà nước; theo đó, ở

5

Việt Nam, THAPT là hoạt động thực hiện quyền lực nhà nước đòi hỏi phải có cơ

chế kiểm tra, giám sát thường xuyên và cơ quan thực hiện việc giám sát trực tiếp,

thường xuyên, có tính chuyên nghiệp cao đối với hoạt động THAPT đó chính là

hoạt động kiểm sát THAPT của VKSND.

3.2. Câu hỏi nghiên cứu

Để luận án đánh giá toàn diện và chuyên sâu về kiểm sát THAPT, luận án

đứng trước một số câu hỏi nghiên cứu quan trọng cần phải giải mã sau:

1. Nhận thức như thế nào về kiểm sát THAPT? Hoạt động kiểm sát THAPT

của VKSND có đặc điểm gì? Kiểm sát THAPT gồm những nội dung nào?

2. Kiểm sát THAPT của VKSND có điểm gì khác biệt với các hoạt động

kiểm tra, giám sát THAPT của các cơ quan khác?

3. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến chất lượng kiểm sát THAPT?

4. Kiểm sát THAPT được biểu hiện về mặt pháp lý và thực tiễn thi hành như

thế nào?

5. Các giải pháp để nâng cao chất lượng kiểm sát THAPT ở Việt Nam? Cần

triển khai ra sao? Lộ trình và vấn đề xây dựng các điều kiện đảm bảo?

3.3. Giả thuyết nghiên cứu

Với kết quả tổng quan tình hình nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu và hướng

tiếp cận nghiên cứu, luận án đặt ra giả thuyết nghiên cứu như sau: “Kiểm sát thi

hành án phạt tù ở Việt Nam đã được định hình nhưng hiện nay đang bộc lộ những

bất cập, hạn chế trên cả phương diện nhận thức và thực tiễn quy định, thi hành. Yêu

cầu nhận thức đầy đủ và nâng cao chất lượng kiểm sát thi hành án phạt tù đang đặt

ra một cách cấp bách, là một trong những yếu tố bảo đảm việc thi hành án phạt tù

được thực hiện đúng pháp luật; tôn trọng và bảo vệ quyền con người; mọi vi phạm

pháp luật trong thi hành án phạt tù được phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm minh.

Việc hoàn thiện pháp luật và thực hiện các giải pháp đồng bộ khác sẽ góp phần

nâng cao chất lượng kiểm sát thi hành án phạt tù”.

3.4. Cách tiếp cận vấn đề nghiên cứu

Thứ nhất, Luận án tiếp cận với cơ sở lý thuyết về kiểm soát quyền lực nhà

6

nước và tổ chức, hoạt động của các cơ quan trong bộ máy nhà nước.

Thứ hai, Luận án tiếp cận theo hướng trên cơ sở tập hợp, hệ thống hóa các

công trình nghiên cứu có liên quan đến chủ đề luận án; đồng thời, luận án sẽ kế thừa

có chọn lọc, phát triển các luận điểm nghiên cứu và phát hiện vấn đề nghiên cứu

mới, xây dựng các luận điểm khoa học thuộc nội dung nghiên cứu luận án.

Thứ ba, Luận án tiếp cận giải quyết vấn đề nghiên cứu từ khái niệm của hoạt

động kiểm sát THAPT; nội dung kiểm sát THAPT ở Việt Nam; các yếu tố ảnh

hưởng đến chất lượng hoạt động kiểm sát THAPT. Nội hàm về lý luận được luận án

giải quyết toàn diện.

Thứ tư, Luận án nghiên cứu pháp luật thực định và thực tiễn thi hành pháp

luật. Góc độ nghiên cứu ứng dụng được luận án đặc biệt chú ý.

3.5. Phương pháp nghiên cứu

Trên cơ sở vận dụng phương pháp luận là học thuyết Mác – Lênin về mối

liên hệ phổ biến, tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà nước và pháp luật, quan điểm của

Đảng Cộng sản Việt Nam về quyền con người, về chiến lược cải cách tư pháp, về

xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và các giá trị pháp luật quốc tế về

giám sát THAPT, tác giả luận án tập trung sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau

đây:

- Phương pháp phân tích, phương pháp tổng hợp được sử dụng trong tất cả

các chương của luận án để làm rõ các vấn đề về lý luận, thực trạng và giải pháp.

- Phương pháp so sánh được sử dụng để đánh giá tổng quan tình hình nghiên

cứu trong và ngoài nước; đánh giá lịch sử quy định của pháp luật Việt Nam về kiểm

sát THAPT; so sánh, đối chiếu thực trạng quy định của pháp luật với thực trạng thi

hành.

- Phương pháp lịch sử được sử dụng để nghiên cứu về quá trình hình thành và

phát triển các quy định kiểm sát THAPT ở Việt Nam.

- Phương pháp thống kê được sử dụng để tổng hợp các số liệu có liên quan

đến kiểm sát THAPT.

- Phương pháp điều tra xã hội học được sử dụng bằng cách phát phiếu khảo

7

sát để thu thập ý kiến của cán bộ, Kiểm sát viên về thực tiễn thi hành quy định của

pháp luật và các giải pháp nhằm khắc phục khó khăn, vướng mắc trên thực tiễn

kiểm sát THAPT.

4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án

4.1. Ý nghĩa khoa học của luận án

Luận án là công trình khoa học ở cấp độ luận án tiến sĩ đầu tiên sau khi

BLTTHS năm 2015 và Luật THAHS năm 2019 có hiệu lực, nghiên cứu trực tiếp và

có hệ thống về kiểm sát THAPT. Trong đó, luận án có điểm mới khi làm rõ những

vấn đề lý luận về kiểm sát THAPT; đặc biệt là khái niệm, đặc điểm, nội dung kiểm

sát THAPT, phân biệt hoạt động kiểm sát THAPT với các hoạt động kiểm tra, giám

sát THAPT của cơ quan khác và phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng

kiểm sát THAPT.

Các luận điểm khoa học về khái niệm, đặc điểm, nội dung kiểm sát THAPT

và các kết quả nghiên cứu khác của luận án góp phần bổ sung, hoàn thiện lí luận

khoa học về kiểm sát THAPT.

4.2. Ý nghĩa thực tiễn của luận án

Các luận điểm khoa học trong việc phân tích pháp luật, yêu cầu và giải pháp

nhằm nâng cao chất lượng kiểm sát THAPT được đề cập trong luận án đóng góp về

mặt thực tiễn, giải quyết những vấn đề đang đặt ra trong việc xây dựng, thi hành

pháp luật Việt Nam trong chiến lược cải cách tư pháp, cụ thể hóa quy định của Hiến

pháp, xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, trong đó có pháp luật Việt Nam

về kiểm sát THAPT.

Luận án là tài liệu tham khảo thiết thực trong nghiên cứu, giảng dạy, xây

dựng và thi hành pháp luật Việt Nam về kiểm sát THAPT.

5. Kết cấu của Luận án

Ngoài phần mở đầu, phần tổng quan tình hình nghiên cứu, phần kết luận và

danh mục tài liệu tham khảo, phần nội dung của luận án được kết cấu gồm 03

chương:

Chương 1. Những vấn đề lý luận về kiểm sát thi hành án phạt tù

8

Chương 2. Pháp luật Việt Nam về kiểm sát thi hành án phạt tù và thực tiễn thi

hành

Chương 3. Yêu cầu và các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng kiểm sát thi

hành án phạt tù tại Việt Nam

9

B. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU

1. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài

1.1. Tình hình nghiên cứu trong nước

Cùng với nhiệm vụ thực hiện yêu cầu về cải cách tư pháp, hoạt động nghiên

cứu hướng tới tìm kiếm mô hình tổ chức và hoạt động một cách hợp lý, có hiệu quả

của các cơ quan tư pháp trong việc kiểm tra, giám sát THAPT mà trong đó có hoạt

động kiểm sát THAPT của VKSND đã được thực hiện ở nước ta trong những năm

gần đây. Số lượng các công trình nghiên cứu liên quan đến chủ đề phong phú, đa

dạng; những sản phẩm của hoạt động nghiên cứu được công bố dưới nhiều hình

thức ấn phẩm khác nhau như: đề tài nghiên cứu các cấp, sách chuyên khảo, các kỷ

yếu hội thảo khoa học, các luận án và các bài báo khoa học trong các lĩnh vực

chuyên ngành khác nhau... Tuy nhiên, chưa có công trình nào nghiên cứu toàn diện,

đầy đủ cả về phương diện lý luận, thực tiễn về kiểm sát THAPT. Các công trình

nghiên cứu trong nước chỉ làm sáng tỏ một phần những vấn đề lý luận; đánh giá

phần nào thực tiễn kiểm sát THAPT tại Việt Nam.

1.1.1. Nhóm các công trình nghiên cứu có liên quan đến lý luận về kiểm

sát thi hành án phạt tù

Để làm rõ nội hàm kiểm sát THAPT ở Việt Nam, các công trình nghiên cứu

khoa học ở các cấp độ hướng đến làm rõ bản chất THAPT, quan điểm về hoạt động

tư pháp ở Việt Nam.

* Các công trình nghiên cứu về bản chất THAPT:

Nghiên cứu về bản chất THAHS nói chung và THAPT nói riêng, các công

trình khoa học đưa ra các quan điểm khác nhau để luận giải THAPT có là một giai

đoạn của tố tụng hình sự hay không? là hoạt động tư pháp hay mang tính hành

chính - tư pháp? Các công trình khoa học chính nghiên cứu về bản chất THAPT có

thể kể đến như: đề tài Khoa học cấp Nhà nước độc lập của Viện Khoa học pháp lý

Bộ Tư pháp “Luận cứ khoa học và thực tiễn của việc đổi mới tổ chức và hoạt động

thi hành án ở Việt Nam trong giai đoạn mới” (Mã số đề tài: 2000-58-198) do tác