Những vấn đề cơ bản về lợi nhuận và vai trò của nó trong nền kinh tế thị trường.docx

MỤC LỤC

LỜI NÓI ĐẦU

Đại hội VI của Đảng (1986) đã quyết định tiến hành công cuộc đổi

mới, chuyển nền kinh tế nước ta từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung bao cấp

sang cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước theo định hướng xã hội

chủ nghĩa (XHCN).

Quá trình đổi mới về kinh tế đã đặt ra cho đất nước chúng ta những

vấn đề lớn về cả lý luận và thực tiễn: phải chằng đó là sự “chuyển hướng”?

có hay không khái niệm “cơ chế thị trường định hướng XHCN”? Liệu

những phạm trù về kinh tế hoạ của chủ nghĩa tư bản (CNTB) có vận dụng

được vào thực tiễn kinh tế nước ta hay không? và vận dụng như thế nào

cho hợp lý, cho đúng đường lối?

Sự thành công bước đầu quan trọng của công cuộc đổi mới trên tât

cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hoá - xã hội đã trả lời rằng công cuộc

đổi mới là hoàn toàn đúng đắn, chúng ta hoàn toàn có thể sử dụng những

giá trị có lợi của các phạm trù kinh tế học của chủ nghĩa tư bản để xây

dựng nền kinh tế theo đúng định hướng của chúng ta. Trong các phạm trù

đó, đặc biệt nổi lên vai trì của lợi nhuận. Vật nguồn gốc và bản chất của lợi

nhuận là gì? Tại sao nó có vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế –

xã hội của thế giới cũng như của đất nước ta? Sử dụng phạm trù này như

thế nào để phát huy được mặt tích cực, hạn chế được mặt tiêu cực cửa nó

nhằm ổn định và phát triển kinh tế xã hội, vừa đảm bảo sự phát triển đó phù

hợp với định hướng, đường lối của chúng ta.

Với sự quan tâm đó, em chọn đề tài đề án kinh tế chính trị: “Những

vấn đề cơ bản về lợi nhuận và vai trò của nó trong nền kinh tế thị

trường”. Đề án được cơ cấu làm 3 chương:

1

Chương I: Những vấn đề cơ bản của lợi nhuận

Chương II: Lợi nhuận là động lực của nền kinh tế thị trường và

vấn đề lợi nhuận trong nền kinh tế thị trường.

Chương III: Giá trị của học thuyết về lợi nhuận của Mác và ý nghĩa

của việc nghiên cứu và thực hiện vấn đề lợi nhuận.

Cuối cùng em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn nhiệt tình

của thầy giáo. Trong quá trình làm đề án, với sự hạn chế của tài liệu và

kiến thức bản thân, chắc chắn đề án này còn nhiều thiếu sót. Em mong

được thầy giáo cũng như những ai quan tâm chỉ bảo thêm để giúp em

hoàn thiện kiến thức của mình, phục vụ tốt hơn cho quá trình học tập.

2

CHƯƠNG I

NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA LỢI NHUẬN

1. Các quan điểm trước Mác về lợi nhuận

1.1. Quan điểm về lợi nhuận của chủ nghĩa trọng thương:

Chủ nghĩa trọng thương (CNTT) là hệ thống tư tưởng kinh tế đầu

tiene của giai cấp tư sản, ra đời trong thời kỳ tan rã của phương thức sản

xuất phong kiến, phát sinh phương thức sản xuất TBCN, chuyển từ kinh tế

hàng hoá giản đơn sang kinh tế thị trường.

Học thuyết kinh tế trọng thương đánh giá cao vai trò của lưu thông

và tiền tệ, coi tiền tệ là tiêu chuẩn cơ bản của của cải. Học thuyết này cho

rằng lợi nhuận là do lĩnh vực lưu thông, mua bán trao đổi sinh ra. Nó là kết

quả của việc mua ít bán nhiều, mua rẻ bán đắt mà có. Lợi nhuận chỉ có thể

gia tăng bằng con đường ngoại thương, trong hoạt động ngoại thương phải

thực hiện chính sách xuất siêu. Họ cho rằng không quốc gia nào được lợi

mà không làm thiệt hại cho quốc gia khác, không người nào được lợi mà

không làm thiệt hại đến người khác.

Quan điểm này rõ ràng là rất ấu trĩ và sai lầm, có rất ít giá trị lý

luận và mang nặng tính kinh nghiệm. Nhưng nó rất thịnh hành và phát triển

trong liền hai thế kỷ XV – XVI cho đây là thời kỳ tích luỹ nguyên thuỷ tư

bản, sản xuất hàng hoá chưa phát triển nên vai trò tích luỹ tiền tệ và hoạt

động chiếm đoạt, buôn bán bất bình đẳng được đặc biệt coi trọng.

1.2 Quan điểm về lợi nhuận của chủ nghĩa trọng nông.

Chủ nghĩa trọng nông (CNTN) cũng xuất hiệnn trong thời kỳ quá

độ từ chế độ phong kiến sang chế độ TBCN, nhưng ở giai đoạn phát triển

kinh tế trưởng thành hơn.

3