Những vấn đề cơ bản và các tình huống khó xử trong bước đầu triển khai thuế VAT và các giải pháp

a lêi më ®Çu

Sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng c¸c doanh nghiÖp g¾n liÒn víi sù ph¸t

triÓn cña nÒn KTQD. C¸c doanh nghiÖp ®îc xem nh lµ mét bøc tranh

ph¶n ¸nh sù vËn ®éng nÒn KTQD. ThÕ nhng xÐt trong mét ph¹m vi nµo

®ã, cã khi lîi Ých cña Nhµ níc tr¸i víi lîi Ých cña doanh nghiÖp v× nguån

ng©n s¸ch Nhµ níc chñ yÕu do c¸c doanh nghiÖp ®ãng gãp (b»ng h×nh

thøc thuÕ). VÒ phÝa Nhµ níc cè g¾ng b¶o ®¶m cho nguån ng©n s¸ch ®ñ

chi tr¶, cßn vÒ phÝa doanh nghiÖp lu«n cè g¾ng ®¶m b¶o møc tèi ®a ho¸

lîi nhuËn. Mµ nÕu doanh nghiÖp ®ãng thuÕ lín th× nguån ng©n s¸ch Nhµ

níc t¨ng nhng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp gi¶m. V× vËy c¸c chÝnh s¸ch

Nhµ níc ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch thuÕ ph¶i ®¶m b¶o tÝnh tèi u ®Ó võa t¹o

nguån thu lín cho ng©n s¸ch Nhµ níc ®ång thêi khuyÕn khÝch c¸c doanh

nghiÖp t¨ng cêng SXKD. Cã nh vËy míi b¶o ®¶m nÒn kinh tÕ t¨ng trëng

vµ ph¸t triÓn. Tõ tríc tíi nay hÖ thèng thuÕ níc ta vÉn mang tÝnh tr× trÖ

k×m h·m s¶n xuÊt, hiÖn tîng thuÕ chång lªn thuÕ rÊt phæ biÕn vµ nhiÒu

bÊt c«ng kh¸c ®· x¶y ra. V× vËy ngµy 1/1/1999 Nhµ níc ®· chÝnh thøc

ban hµnh hai luËt thuÕ míi ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp thay cho thuÕ

lîi tøc vµ ThuÕ GÝa trÞ gia t¨ng (VAT - Value add taxe) thay cho thuÕ

doanh thu. §©y ®îc coi nh lµ mét sù kiÖn lín trong lÞch sö tµi chÝnh ViÖt

Nam, lµ mét ®iÓm mèc ®¸nh dÊu bíc ngoÆt míi trong qu¸ tr×nh c¶i c¸ch

thuÕ giai ®o¹n II.

Lµ s¾c thuÕ míi nªn bíc ®Çu triÓn khai kh«ng thÓ tr¸nh khái khã

kh¨n v× vËy ®Ó gãp phÇn ®a s¾c thuÕ míi vµo cuéc sèng ®øng trªn gi¸c

®é lµ mét kÕ to¸n trëng, t«i xin ®îc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vµ ®a ra c¸c gi¶i

ph¸p, kiÕn nghÞ ®Ó kh¾c phôc c¸c khiÕm khuyÕt vµ nh÷ng hiÖu øng xÊu

trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn luËt thuÕ VAT ®Ó mäi ngêi hiÓu râ h¬n vµ h￾ëng øng tÝch cùc luËt thuÕ nµy.

1

V× ®iÒu kiÖn kh«ng cho phÐp nªn trong Chuyªn §Ò nµy chØ nªu ra

"Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vµ c¸c t×nh huèng khã xö trong bíc ®Çu triÓn

khai thuÕ VAT vµ c¸c gi¶i ph¸p kh¾c phôc".

T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa kÕ to¸n

cña trêng kinh tÕ quèc d©n vµ c¸c thÇy c« gi¸o ®· gi¶ng dËy líp kÕ to¸n

trëng kho¸ 6 ®· gióp ®ì t«i hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy

Néi dung chuyªn ®Ò VAT bao gåm:

A. Lêi giíi thiÖu

B. Néi dung

I. Kh¸i qu¸t chung vÒ thuÕ VAT

II. Quy tr×nh h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ u, nhîc ®iÓm cña VAT

III. Thùc tr¹ng vµ nh÷ng gi¶i ph¸p.

C. KÕt luËn

Do thêi gian vµ kh¶ n¨ng cã h¹n nªn thiÕu sãt, sai lÇm lµ ®iÒu

ch¾c ch¾n kh«ng thÓ tr¸nh khái. V× vËy rÊt mong nhËn ®îc nh÷ng lêi chØ

b¶o, gãp ý cña c¸c ThÇy gi¸o, C« gi¸o vµ b¹n ®äc ®Ó chuyªn ®Ò ®îc tiÕp

tôc hoµn thiÖn.

2