Những quy định pháp luật về cưỡng chế thi hành án dân sự đối với doanh nghiệp qua thực tiễn trên địa bàn huyện Bắc Tân Uyên, tỉnh Bình Dương

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------∞0∞--------

PHAN NHẬT HOÀNG AN

NHỮNG QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT

VỀ CƯỠNG CHẾ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ

ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP QUA THỰC TIỄN

TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BẮC TÂN UYÊN,

TỈNH BÌNH DƯƠNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ

LUẬT KINH TẾ

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------∞0∞--------

PHAN NHẬT HOÀNG AN

NHỮNG QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT

VỀ CƯỠNG CHẾ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ

ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP QUA THỰC TIỄN

TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BẮC TÂN UYÊN,

TỈNH BÌNH DƯƠNG

Chuyên ngành: Luật kinh tế

Mã số chuyên ngành: 60 38 01 07

LUẬN VĂN THẠC SĨ

LUẬT KINH TẾ

Giảng viên hướng dẫn: TS. LÊ THỊ TUYẾT HÀ

TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan rằng luận văn “Pháp luật về cưỡng chế thi hành án dân sự đối với

doanh nghiệp qua thực tiễn trên địa bàn huyện Bắc Tân Uyên, tỉnh Bình Dương” là bài

nghiên cứu của chính tôi.

Ngoại trừ những tài liệu tham khảo được trích dẫn trong luận văn này, tôi cam

đoan rằng toàn phần hay những phần nhỏ của luận văn này chưa từng được công bố

hoặc được sử dụng để nhận bằng cấp ở những nơi khác.

Không có sản phẩm/nghiên cứu nào của người khác được sử dụng trong luận văn

này mà không được trích dẫn theo dúng quy định.

Luận văn này chưa bao giờ được nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại các trường

đại học hoặc cơ sở đào tạo khác.

Thành phố Hồ Chí Minh-Năm 2020

Phan Nhật Hoàng An

LỜI CẢM ƠN

Trong suất thời gian học tập và nghiên cứu tại trường ĐH mở thành phố Hồ Chí

Minh em luôn nhận được quan tâm, giúp đỡ, khuyến khích và tạo điều kiện của cơ

quan, thầy cô, gia đình và bạn bè.

Tác giả bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy cô, Khoa sau đại học-Trường ĐH Mở

thành phố Hồ Chí Minh và giảng viên hướng dẫn đã tạo điều kiện, đóng góp cho tác

giả trong suất quá trình học tập và nghiên cứu hoàn thành luận văn thạc sĩ.

Em xin chúc quý thầy cô dồi dào sức khỏe và ngày càng có nhiều thành công

trong sự nghiệp.

Tuy nhiên, vì kiến thức chuyên môn vẫn còn nhiều hạn chế cùng với việc bản

thân chưa có nhiều kinh nghiệm nên bài luận văn của em vẫn còn nhiều thiếu sót. Kính

mong nhận được sự góp ý và chỉ bảo của quý thầy cô.

Em xin chân thành cảm ơn!

TÓM TẮT

Đề tài nghiên cứu của tôi là “Pháp luật về cưỡng chế THADS đối với DN qua

thực tiễn trên địa bàn huyện Bắc Tân Uyên, tỉnh Bình Dương” gồm 02 chương:

Chương 1 nói về cơ sở lý luận và quy định pháp luật về cưỡng chế THADS đối với

doanh nghiệp và chương 2 nói về thực trạng cưỡng chế THADS đối với DN trên địa

bàn huyện Bắc Tân Uyên, tỉnh Bình Dương - giải pháp và kiến nghị.

Trong chương 1 tác giả đã nêu khái quát về cưỡng chế THADS đối với doanh

nghiệp, các quy định pháp luật về cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp, các biện

pháp cưỡng chế có thể áp dụng đối với doanh nghiệp; trình tự, nguyên tắc áp dụng các

biện pháp cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp từ những quy định trên tác giả đã

đưa ra những ý nghĩa của việc cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp với các đối

tượng khác trong THADS. Đối với chương 2 tác giả nói về thực trạng cưỡng chế

THADS đối với doanh nghiệp trên địa bàn huyện Bắc Tân Uyên, tỉnh Bình Dương;

các yêu tố tác động đến cưỡng chế trên địa bàn huyện Bắc Tân Uyên, tỉnh Bình

Dương; thực trạng cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp tại Bình Dương và huyện

Bắc Tân Uyên, những bất cập thưởng gặp trong việc cưỡng chế THADS đối với doanh

nghiệp trên địa bàn và từ đó đưa ra một số giải pháp-kiến nghiệp giúp hoàn thiện hệ

thống pháp luật về THADS.

Việc áp dụng biện pháp cưỡng chế THADS là giải pháp có hiệu quả nhằm bảo

đảm việc thực hiện nghĩa vụ của doanh nghiệp, bảo đảm hiệu lực của bản án, quyết

định và thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật trước thái độ không chấp hành án của

người phải THA. Đề tài có thể làm tài liệu tham khảo trong công tác THADS trên địa

bàn huyện Bắc Tân Uyên và tỉnh Bình Dương và có thể sử dụng đề tài trong việc đóng

góp ý kiến dự thảo trong việc sửa đổi luật THA góp phần hoàn thiện hơn trong hệ

thống pháp luật. Biện pháp cưỡng chế THADS còn có tác dụng lớn trong việc răn đe,

giáo dục ý thức pháp luật cho mọi công dân, nâng cao hiệu quả của công tác tuyên

truyền pháp luật trong việc THA.

SUMMARIZE

The research topic “Legal regulations on the coercion of the civil judgment

enforcement (CCJE) for enterprises in Bac Tan Uyen district, Binh Duong province

in reality” includes 02 chapters: Chapter 1 presents argument basis and legal

provisions about CCJE for enterprises, whereas chapter 2 shows the real situation of

CCJE for enterprises in Bac Tan Uyen district, Binh Duong Province - Solutions

and Suggestions.

In chapter 1, the author raises overview of CCJE for enterprises and legal

regulations on CCJE for enterprises; coercive measures may apply to businesses;

the order and principle of applying CCJE measures for enterprises. As the results,

the author provides the meanings of CCJE for enterprises and the others in the civil

judgment execution.Turning into chapter 2, the author illustrates the real situation of

CCJE for enterprises in Bac Tan Uyen district, Binh Duong province; the factors

affect to coercion in Bac Tan Uyen district, Binh Duong province; reality of CCJE

for businesses in Binh Duong and Bac Tan Uyen district; the difficulty cases often

happen in CCJE for businesses in the area and thereby proposing some solutions to

help improve the legal system on civil judgment enforcement.

The application of CCJE measures is an effective solution to ensure the

obligations performance of the enterprise, ensure the validity of the judgment,

deciding and show the seriousness of law against the uncooperative attitude of the

object who has to obey the judgment. The topic can be a reference in the civil

judgment enforcement work in Bac Tan Uyen district, Binh Duong province and

can use the topic to contributing the draft in the amendment of judgment

enforcement in the legal system. CCJE measures also have a great effect in

deterring and educating legal consciousness for all citizens and enhance the

effectiveness of legal propaganda in judgment enforcement

MỤC LỤC

Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ CƯỠNG

CHẾ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP

1.1. Khái quát chung về cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp .............. 01

1.1.1. Khái niệm, đặc điểm về THADS .............................................................. 01

1.1.2. Khái niệm, đặc điểm cưỡng chế THADS với doanh nghiệp .................... 04

1.2. Quy định pháp luật về cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp ......... 13

1.2.1. Các biện pháp cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp ......................... 13

1.2.2. Nguyên tắc về việc cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp ................. 21

1.2.3. Quy trình về cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp ........................... 25

1.3. Ý nghĩa của việc cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp ................... 28

1.3.1. Thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật................................................. 28

1.3.2. Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, tổ chức và cá nhân ......... 30

1.3.3. Góp phần nâng cao ý thức pháp luật trong THADS ................................. 32

Tiểu kết chương 1 .............................................................................................. 36

Chương 2: THỰC TRẠNG CƯỠNG CHẾ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ ĐỐI

VỚI DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BẮC TÂN UYÊN, TỈNH

BÌNH DƯƠNG - GIẢI PHÁP VÀ KIỀN NGHỊ.

2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp

tại huyện Bắc Tân Uyên, tỉnh Bình Dương...................................................... 37

2.1.1. Những quy định pháp lý ảnh hưởng đến cưỡng chế THADS đối với doanh

nghiệp ........................................................................................................................... 37

2.1.2. Vấn đề kinh tế-xã hội ảnh hưởng đến cưỡng chế THADS đối với doanh

nghiệp............................................................................................................................ 39

2.1.3. Vấn đề địa lý tác động đến cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp...... 42

2.1.4. Công tác phối hợp các cơ quan ban ngành trong cưỡng chế THADS đối với

doanh nghiệp ................................................................................................................ 43

2.2. Thực trạng cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp ............................ 46

2.2.1. Tình hình cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp trên tỉnh Bình Dương 46

2.2.2. Một số vụ cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp trên địa bàn huyện

Bắc Tân Uyên, tỉnh Bình Dương ................................................................................. 49

2.2.3. Những bất cập trong việc cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp trên địa

bàn huyện Bắc Tân Uyên, tỉnh Bình Dương................................................................. 57

2.3. Những kiến nghị về việc cưỡng chế THADS đối với doanh nghiệp ...... 63

2.3.1. Đề xuất nâng cao hiệu quả trong cưỡng chế THADS đối với Doanh nghiệp

trên địa bàn huyện Bắc Tân Uyên, tỉnh Bình Dương ................................................... 63

2.3.2. Kiến nghị hoàn thiện các quy định pháp luật về cưỡng chế THADS đối với

doanh nghiệp ................................................................................................................ 68

Tiểu kết chương 2 .............................................................................................. 78

KẾT LUẬN ........................................................................................................ 79

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

BA Bản án

BHXH Bảo hiểm xã hội

BLDS Bộ luật dân sự

CHV Chấp hành viện

CBCC Cán bộ công chức

CQNN Cơ quan nhà nước

CT-XH Chính trị xã hội

CTCP Công ty cổ phần

CNH-HĐH Công nghiệp hóa-hiện đại hóa

CN-TM-DV Công nghiệp-thương mại-dịch vụ

CN Công nghiệp

DN Doanh nghiệp

DNTN Doanh nghiệp tư nhân

HN&GĐ Hôn nhân và gia đình

HĐTV Hội đồng thành viên

HĐND Hội đồng nhân dân

NSNN Ngân sách nhà nước

NHNN Ngân hàng nhà nước

NN-CN Nông nghiệp-công nghiệp

NN-CN-ĐT Nông nghiệp-công nghiệp-đô thị

PNTM Pháp nhân thương mại

KBNN Kho bạc Nhà nước

KH&ĐT Kế hoạch và đầu tư

KT-XH Kinh tế xã hội

KDTM Kinh doanh thương mại

UBND Ủy ban nhân dân

QSDĐ Quyền sử dụng đất

QĐ Quyết định

UBND Ủy ban nhân dân

TTDS Tố tụng dân sự

TTHC Tố tụng hành chính

TTHS Tố tụng hình sự

TTTM Trọng tài thương mại

TCTD Tổ chức tín dung

TNHH Trách nhiệm hữu hạn

TMDV Thương mại dịch vụ

THA Thi hành án

THADS Thi hành án dân sự

TA Tòa án

TAND Tòa án nhân dân

TDNH Tín dụng ngân hàng

VKS Viện kiểm sát

TNBTCNN Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước

XLVVHCCT Xử lý vụ việc hạn chế cạnh tranh

1. Lý do chọn đề tài

Thi hành án dân sự là một trong những hoạt động quan trọng của bộ máy nhà

nước; giai đoạn tiếp theo của một quy trình giải quyết tố tụng dân sự nhằm đảm bảo

thực hiện đúng các nội dung bên trong các BA, QĐ về dân sự của TA, TTTM, Hội

đồng XLVVHCCT được thi hành trên thực tế. Hoạt động THADS có hiệu quả góp

phần bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật; để đảm bảo tốt nhất quyền lợi cho các

đương sự cũng như đảm bảo hiệu lực thi hành của bản án, quyết định, cơ quan THA

phải áp dụng các biện pháp thi hành án để tổ chức thi hành các phán quyết này. Việc

áp dụng các biện pháp THADS của cơ quan THA là để đảm bảo: “BA, QĐ của TAND

có hiệu lực pháp luật phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng; cơ quan, tổ chức,

cá nhân hữu quan phải nghiêm chỉnh chấp hành”.

Trong công tác THADS thì biện pháp cưỡng chế THADS đối với DN được CHV

áp dụng nhằm buộc người phải THA phải thực hiện những hành vi hoặc nghĩa vụ về

tài sản theo BA, QĐ của Tòa án khi họ có điều kiện THA mà không tự nguyện THA

hoặc trong trường hợp cần ngăn chặn người phải THA tẩu tán, hủy hoại tài sản. Cưỡng

chế THA là biện pháp nghiêm khắc nhất và cũng là biện pháp thể hiện đầy đủ nhất

việc sử dụng quyền lực nhà nước trong công tác THADS để bảo đảm BA, QĐ của TA

được thi hành trên thực tế, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật.

Quá trình toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế đang diễn ra ngày càng sâu rộng, liên

tục phát triển về quy mô, mức độ và hình thức biểu hiện. Chúng tác động đến không

chỉ ở phạm vi quốc gia, các CQNN mà còn các DN và thậm chí cả mỗi một cá

nhân. Trong những năm qua, cùng với quá trình tích cực, chủ động hội nhập quốc tế,

Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách, pháp luật tạo cơ chế thông thoáng để thu hút

nguồn lực từ bên ngoài, đồng thời có các giải pháp để cải thiện môi trường đầu tư,

kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Nền kinh tế thị trường định hướng

XHCN mà nước ta đang xây dựng và hoàn thiện là nền kinh tế gắn kết chặt chẽ với các

nền kinh tế trên thế giới. Do đó,trách nhiệm của THADS Việt Nam trước yêu cầu hội

nhập quốc tế của đất nước nói chung còn rất nặng nề, đặc biệt là thu hẹp khoảng cách

về thời gian thi hành BA, THADS đã trở thành một yếu tố quan trọng bảo đảm sự

thông thoáng và tin cậy của môi trường đầu tư kinh doanh.

Việc tổ chức hệ thống THADS theo ngành dọc nhưng không tách rời sự lãnh đạo,

chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương và sự phối hợp, hỗ trợ của các

ngành, nhất là VKS, TAND, cơ quan Công an và các cơ quan chuyên môn thuộc

UBND. Cùng với đó, là việc phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, thu

hút sự tham gia của các tổ chức CT-XH và các đoàn thể quần chúng tham gia vào công

tác THADS.

Mặc dù hoạt động cưỡng chế THADS đã được quy định trong Luật THADS, văn

bản hướng dẫn; hoạt động này được thực hiện có sự quan tâm của Đảng và nhà nước,

có sự phối hợp giữa CQNN và nhân dân, có sự tác động tích cực từ các nước trong khu

vực. Tuy nhiên, trong quá trình thực thi vẫn gặp nhiều khó khăn vướng mắc xuất phát

từ các quy định pháp luật, từ thực thi đường lối chủ trương của Đảng và nhà nước, sự

phối hợp thực hiện chưa nhịp nhàng, chặt chẽ nên hoạt động này vẫn chưa đạt được

hiệu quả cao trong quá trình thực thi qua thực tiễn tại Tân Uyên, Bình Dương.

Chính vì những lý do nêu trên, nên tác giả chọn đề tài “Những quy định pháp

luật về cưỡng chế thi hành án dân sự đối với doanh nghiệp qua thực tiễn trên địa

bàn huyện Bắc Tân Uyên, tỉnh Bình Dương”.

2. Tình hình nghiên cứu đề tài

THA là một lĩnh vực khó khăn và nhạy cảm ảnh hưởng đến quyền lợi nhiều

người, nhiều cơ quan ban ngành trong việc phối hợp với nhau. Trong những năm gần

đây THADS được Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm; cho đến nay đã có những công

trình nghiên cứu về lĩnh vực này, cụ thể như:

Lê Ánh Dương (2017), “Cưỡng chế THADS trên địa bàn huyện Krông Nô, huyện

Đắk Nông, Luận văn thạc sĩ chuyên ngành luật hiến pháp và hành chính”, Học viện

hành chính quốc gia. Đề tài nghiên cứu về cơ sở lý luận về cưỡng chế THADS, thực

trạng cưỡng chế THADS tại huyện Krông Nô các yếu tốc tác động đến địa phương,

phương hướng giải quyết của địa phương trong thời gián tới.