Những bài tựa và thơ của các quan Hàn Lâm Viện đưa tặng Sứ-giả ppsx

Những bài tựa và thơ của các quan Hàn

Lâm Viện đưa tặng Sứ-giả

Bài tựa của Hàn-Lâm Học-Sĩ Lý-Khiêm, hiệu Thụ-Ích, đưa Thượng￾Thơ Sài-Trang-Khanh.

Năm Chí-Nguyên thứ 15 (1278), An-nam quốc-vương dâng biểu thác cớ vì

bận lo đề phòng nước láng giềng xâm lấn, không thể vào triều-kiến. Quốc￾Vương mất, Thế-Tử tự lập, không chờ xin mệnh-lệnh Thiên-Tử. Triều-đình

bàn khiến sứ, nhưng khó chọn người. Vừa gặp An-Vũ-Sứ Kim-Sỉ Sài-Trang￾Khanh 27, từ Vân-Nam về, các đại thần đều tiến cử tài của ông. Vua vời vào

hỏi, biết rằng phụ huynh của Sài-Công đều là tôi cũ của triều-đình, và Sài￾Công tâu đối, lời ý khẳng-khái, thông thạo phong-thổ An-nam. Tức thì vua

gia phong làm Lễ-Bộ Thượng-Thư; khiến đi sứ, ban cho áo gấm, cung tên,

yên ngựa, để cho cuộc hành trình thêm phần vẻ vang. Trang-khanh đến An￾nam, tuyên ý-chỉ nhà vua, khuyên dụ hai ba lần, nhưng quốc-vương chấp nệ,

chẳng tỉnh-ngộ, rốt cuộc không có ý muốn lai triều. Trang-Khanh trở về,

Hoàng-thượng chẳng nỡ gia-binh, xuống chiếu dụ mong vua An-nam lai

triều, Trang-Khanh trong ba năm ba lần qua lại. Năm ấy người vào chầu là

Trần-Di-Ái, em của quốc-vương và chú của Thế-Tử hiện nay.

Hoàng-thượng bảo rằng: "Đó là Thế-tử trái mệnh, chứ người nước ấy nào có

tội gì, nên cho Di-Ái làm vua để yên vỗ dân", bèn ban sách-mệnh cho

Trang-Khanh làm chức Tuyên-Uý-Sứ Đô-Nguyên-Soái, đem binh hộ-tống

Di-Ái về nước. Lúc sắp đi, các quan Hàn-Lâm-Viện đều làm thơ tống tiễn.

Tôi may được dự một chức trong Viện Hàn-Lâm thường những chiếu-dụ,

biểu-chương, đều có dự nghe, bèn thuật lại công việc và kính tặng mấy lời

như sau: "Từ xưa chẳng phải có nhân-tài là khó, mà chọn nhân-tài mới là

việc không phải dễ-dàng. Nay chúa-thượng biết Trang-Khanh là người

thuần-hậu, lanh lợi, học rộng biết nhiều, đủ sức đảm nhận trọng trách; đi sứ

bốn phương, không nhục mệnh nhà vua, cho nên ký thác việc biên-thùy, ủy￾nhiệm sứ-mệnh ở nơi tuyệt-vực, phàm các việc quân-lữ, đều được tự ý điều￾khiển, lại lấy Chấn-Văn Lý-Công làm tá-nhị, Phi-nhị Lý-Quân làm tham tán,

chọn tài như vậy, thực là tinh-tế. Trang-Khanh hãy đi cho khỏi phụ ý lựa

chọn của Thánh-Thiên-Tử, khỏi phụ lòng kỳ-vọng của hàng Công-Khanh,

chiêu-dụ vỗ yên, chính do ở chuyến đi nầy. Vài hôm nữa, tôi sẽ đón chờ

Hiền-Công ở ngoài cửa đô-môn mà mừng rằng: "Chung-quân 28, Lục-Giả

29 không chuyên chiếm tiếng tốt ở ngày xưa".

Ngày tháng 11 năm Chí-Nguyên thứ 18 (1281).

Thơ tặng của Hàn-Lâm Thừa-Chi Vương-Bàn hiệu Lộc-Am

Xe Sài Thượng-thơ lướt viễn-phương,

Đầm rồng hang hổ tợ đường trường.

Đơn thanh rạng vẽ sứ ngoại-quốc,

Chẳng kém Hán-triều Tô 30 với Trương 31

Cung-sơn Lý-Sinh có mưu-trí,

Cầm roi giong ruổi một con đường.

Sao cho ơn chúa khắp vũ-trụ,

Của quý không cần nạp Đế-hương.

Hàn-Lâm Thừa-Chỉ Cao-Đường Diêm-Phục tự Tử-Tịnh 32

Sài-Hầu quyết hiến mình cho nước,

Chí-khí sao rất mực thâm thuần!

Anh em tuyệt-vức liều thân!