Nhận diện mấy đặc trưng về văn hóa biển pptx

Nhận diện mấy đặc trưng về văn hóa biển

Phạm Thanh Thôi[1]

Đặt vấn đề

Biển và văn hóa của ngư dân vùng biển là bộ phận không tách rời của nền văn

hóa, xã hội Việt Nam. Từ hơn 1000 năm nay, môi trường sinh thái biển (và ven

biển), là nơi sinh cơ lập nghiệp của hàng triệu người dân Việt. Dọc theo chiều dài

hơn 3200km bờ biển nước ta (chưa kể các đảo và quần đảo), các “tiểu vùng văn

hóa biển” đã hình thành và phát triển rất đa dạng và đặc thù.

Tuy vậy, những nghiên cứu về môi trường sinh thái biển nói chung và văn hóa cư

dân vùng biển nói riêng ở nước ta là không nhiều. Từ 10 năm nay, một số công

trình nghiên cứu khoa học về ngư dân vùng biển được triển khai. Nhưng mục đích

và nội dung nghiên cứu của các đề tài được thực hiện đã xuất phát từ các lý do

sau:

Một là, tập trung nghiên cứu văn hoá lễ hội của ngư dân vùng biển để phục vụ

phát triển du lịch của một số địa phương có hoạt động du lịch dựa vào điều kiện tự

nhiên của vùng biển;

Hai là, tập trung nghiên cứu mô hình và kỹ thuật nuôi trồng, đánh bắt thuỷ hải sản

của ngư dân vùng biển. Các đề tài này được thực hiện chủ yếu do các nhà quản lý

ở địa phương đặt hàng nghiên cứu, nhằm nâng cao việc khai thác tài nguyên và

mức đóng góp giá trị kinh tế của biển cho cộng đồng ngư dân, kể cả ngân sách địa

phương.

Ba là, khảo sát đời sống kinh tế của những cộng đồng ngư dân nghèo, nhằm giúp

chính quyền tìm giải pháp ổn định và nâng cao mức sống cho ngư dân, bởi thực tại

họ luôn gặp nhiều khó khăn và tổn thất do thiên tai (bão, lũ) gây nên.

Còn một vài lý do khác nữa, một số đề tài đã nghiên cứu về “văn hóa biển” tại

Việt Nam không rơi vào một, hai hoặc ba lý do này. Nhưng lược sử kết quả các

công trình nghiên cứu về “văn hóa biển” trước đây, chúng ta dễ dàng đồng thuận