Nguyễn Huy Tưởng có câu sau:

Đề bài: Trong lời đề tựa vở kịch Vũ Như Tô, Nguyễn Huy Tưởng có câu

sau: "Than ôi! Như Tô phải hay những kẻ giết Như Tô phải? Ta chẳng

biết. Cầm bút chẳng qua cùng một bệnh với Đan Thiềm". Hãy giải thích?

Bài làm

Lời tựa đã thể hiện toàn bộ nội dung cũng như mâu thuẫn, băn khoăn của chính

tác giả- Mâu thuẫn giữa con người công dân và con người nghệ sĩ trong Vũ

Như Tô cũng chưa được giải quyết dứt khoát. Tác giả nhận thức được mâu

thuẫn giữa lợi ích bức thiết của dân chúng và niềm mong muốn có được một

công trình nghệ thuật vĩ đại cho dân tộc. Tác giả băn khoăn: không thể hi sinh

lợi ích bức thiết của dân chúng nhưng vẫn mong có một công trình nghệ thuật

như Cửu Trừng Đài. Mâu thuẫn giữa quan niệm nghệ thuật cao siêu, thuần túy của muôn đời và lợi

ích thiết thân của nhân dân trong hồi năm vẫn chưa được tác giả giải quyết dứt

khoát. Điều đó được thể hiện ở phần cuối cùng của vở kịch. Quần chúng nổi

dậy giết Vũ Như Tô, phá hủy Cửu Trùng Đài. Bản thân Vũ Như Tô bị giết

nhưng vẫn chưa nhận ra sai lầm của mình. Vũ Như Tô không đứng về phe Lê

Tương Dực nhưng vẫn muốn hoàn thành công trình nghệ thuật. Chính tác giả

cũng băn khoăn vì kết thức này. Việc quần chúng giết Vũ Như Tô có lí đúng: nếu Vũ Như Tô không xây Cửu

Trùng Đài thì chắc Lê Tương Dực không thể xây được Cửu Trùng Đài, gây

thiệt hại cho nhân dân. Nhưng quần chúng nhân dân trong cơn nông nổi, giận

dữ, có thể chưa hiểu hết Vũ Như Tô. Quần chúng lúc đó cũng chưa nghĩ đến

công sức của chính mình bỏ ra cho công trinh nghệ thuật mà có thể lưu lại cho

con cháu muôn đời sau. Việc nổi dậy giết Lê Tương Dực là đúng, việc tạm

hoãn xây Cửu Trùng Đài là đúng nhưng việc giết Vũ Như Tô là quá tay và việc

phá hủy Cửu Trùng Đài là không nên. Trong hoàn cảnh xã hội lúc bấy giờ, việc

mong muối ứo được một Cửu Trùng Đài là không đúng. Nghệ thuật không thể

đứng cao hơn cuộc sống, cao hơn cả sự sống còn của nhân dân. Khát vọng và

động cơ của Vũ Như Tô làcrhính đáng, nhưng xây Cửu Trùng Đài là không nên

vì lúc đó là chất thêm một gánh nặng cho dân chúng. Đan Thiềm và Vũ Như Tô là người quá say mê nghệ thuật mà quên cả thực tế. Nhưng sự đam mê ấy luôn phải có sự tỉnh táo của người công dân quan tâm

đến lợi ích của dân chúng, phải có hành vi ứng xử đúng, hợp với hoàn cảnh

thực tế. Nói cầm bút chẳng qua cùng là một bệnh với Đan Thiềm, phần nào tác

giả chưa dứt khoát với quan niệm nghệ thuật thuần túy, ít nhất là trong tác

phẩm này.