Nguồn nhân lực công nghiệp Việt Nam từ góc nhìn của doanh nghiệp

# bni\IH NGHieP Vfl PHflT Tfil€N

NGUON NHAN Ll/C CONG NGHIEP VIET NAM

TIT GOC NHIN cO A DOANH NGHIEP'

TS. Pham TrUOng Hoang^

Dgi hgc Kinh te Quoc dan

Th.s Nguyin Thj Xuan Thuy^

DiSn dan Phat then Viet Nam (VDF)

Nguon nhan luc cdng nghiep ddng vai trd then chot trong phat trien cdng nghiep cua

cac nudc. Vdi mot nen kinh te dang thoat ra khoi nhdm cac nudc ngheo, tham gia vao

nhdm cac nudc cd thu nhap trung binh va dd'i mat vdi nhUng thach thUc duy tn tang

trudng va phat trien dai han nhu Viet Nam, chat luang ngudn nhan luc va he thd'ng dao

tao^nhan luc cdng nghiep la ye'u to duqc quan tam hang dau. Bai viet nay, dua tren ke't

qua dieu tra 76 doanh nghiep san xua't trong Unh vuc dien-dien tCf va ca khi tai Viet

Nam thudc cac thanh phan kinh te va quy md doanh nghiep khac nhau, danh gia va

dua ra nhung van de dat ra vdi dao tao nguon rihan luc ky thuat tai Viet Nam ma noi

com la chatjudng dao tao, ndi dung nganh nghe dao tao va quan he giUa nha dao tao

va nha tuyen dung trong.

1. Nguon nhan lgc cho

phat trien cong

nghiep va yeu cau dat

ra vdi Viet Nam

Vdi dan sd tren 85 trieu dan

va chu yeu la dan sd tre, Viet

Nam cd tiem nang ldn ve

ngudn nhan lgc, trong dd cd

ngudn nhan lgc cdng nghiep.

Ngudn nhan lgc ddi dao, chi

phi tha'p da la mdt trong nhCrng

yeu to thuan lpi cho viec thu

hut vdn diu ta trgc tie'p nadc

ngoai (FDl), phat trien cdng

nghiep cua Viet Nam va ddng

gdp ldn vao qua,trinh phat

trien manh me va dn djnh cua

dat nadc trong sudt 20 nam

qua.

Tuy vay, vdi thu nhap binh

quan dau ngadi tren 1000

USD, bade vao ngadng,cua

cac nadc dang phat trien d

mac dp trung binh, Viet Nam

dang dan phii ddi mat vdi

nhCfng thach thCfc ldn trong

viec duy tri tdc dp phat trien

trong giai_ doan tiep theo. Ngay

trade mat la "bay thu nhap

trung binh" (Ohno, 2005) khi

ma Viet Nam khdng du nang

lgc tfch luy tri thCrc va ky thuat

but pha khdi vj tri cua nhCrng

nadc tap trung vao cdng

nghiep lap rap vdi gia trj gia

tang thap. Mdt trong nhufng

ddng lgc cd bin,giup Viet Nam

tiep tuc phat trie'n khdng cd gi

khac chfnh la ngudn lao ddng

cd ky thuat, ky nang cao va

tgng bade cd khi nang nghien

cCru phat trien (Ninh & Hoang,

2008).

Giai doan mdi cua phat trien

cdng nghiep dat ra nhufng ddi

hdi cao hdn ve ky nang va ky

thuat. Trong khi phat then giao

due phd thdng cua Viet Nam

dat dapc nhieu thanh tgu,

ddng gdp vao thanh cdng cua

Viet Nam trong nhang nani

qua thi giao due ky nang nghe

dang dCrng trLTdc nhCrng thach

thCrc mdi.

2. Khai quat ve dao tao ky

thuat va day nghe (TVET) d

Viet Nam

He thdng TVET ciia Viet

Nam bao gdm cac tradng di i

hpc chuyen nganh ky thuat,

cdng nghiep, cac tradng cao

dang cdng nghiep, cac tradng

cao dang nghe, va cac trung

tam djch vu viec lam cd md

cac ldp dad tao nghe., Theo

Luat Giao due sCra ddi nam

2005 va Luat Day nghe ban

hanh nam 2006, cac cd sd nay

cung cap cac khda ,dao tao d

ba trinh dp, cao ding, trung

cap va sd cap, bao quat nhieu

chuyen nganh, nhang hien

nay chu yeu tap trung vao cac

chuyen nganh thdng dung,

nha dien, may mdc, cd khf,

xay dgng va may mac. Theo

sd lieu tg Tdng cue thd'ng ke

(GSO, 2009), tinhden thang 6

nam 2009, he thd'ng TVET cua

Viet Nam cd tdng cdng 1.083

CO sd day nghe ya cac trung

tam dao tao nghe.

Nhufng nam gin day chi'nh

phu Viet Nam da chu y nhieu

hdn den viec tang cadng he

thdng TVET nham dap Cfng

nhu cau ve lao ddng cdng

nghiep dang tang len do tdc

dp cdng nghiep hda cao. Tuy

vay cdn rat nhieu thach thCfc

de TVET cd the dap Crng dapc

yeu ciu cua doanh nghiep c i

ve sd lapng va chat lapng. Mdt

nghien cOu cua Bd Lao ddng,

Thaong binh va X i hdi (2005)

cho thay ky nang cua lao ddng

mdi ra tradng khdng dap iing

dapc nhu ciu cua cdng viec.

Phan tfch dd cung cho thay

nhu cau dao tao lgc lapng lao

dpng cd khi nang tii minh

quin ly va ci i tien boat donq

sin xuat, chCr khdng phii chi

ddn gian biet lam nhumg gi da

dapc cbl djnh sin.

Qua trinh cdng nghiep hda

tai Viet Nam dang cin daoc

day nhanh va ddi hdi tdi da

12