Người kể chuyện đồng sự trong tiểu thuyết triệu phú khu ổ chuột.

1

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA NGỮ VĂN

----------

NGUYỄN THỊ BẢO YÊN

Người kể chuyện đồng sự trong tiểu thuyết

Triệu phú khu ổ chuột

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

2

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

1.1. Được sinh ra và nuôi dưỡng từ nguồn mạch cuộc sống, văn học

được cho là một tấm gương phản ánh hiện thực cuộc đời. Tuy nhiên, trong

hoàn cảnh xã hội hiện đại ngày nay, khi những biến động xã hội dữ dội chực

chờ đẩy con người vào vòng xoáy của sự cạnh tranh khốc liệt, sự phân biệt

giàu nghèo và sự hỗn loạn trong đời sống tinh thần; văn học không còn phản

ánh cuộc sống một cách đơn thuần mà đã nghiêng hẳn về phía con người. Văn

học là tiếng nói về con người từ cuộc sống bên ngoài với những xô bồ, khốc

liệt đến những ẩn ức sâu xa ẩn tàng trong tâm hồn; từ cõi tiềm thức, vô thức

đến cõi tâm linh. Văn học là tiếng nói của con người, vì con người và luôn

hướng con người tới những giá trị cao đẹp. Có thể nói rằng văn học hiện đại

rất đậm tính nhân bản, nhân văn.

1.2. Không những có những biến chuyển bên trong nghiêng hẳn về phía

con người, bộ mặt văn học cũng ghi dấu những bước chuyển mình lớn. Văn

học hiện đại chứng kiến việc chiếm ưu thế của thể loại tự sự, cùng với nó là

việc những nhà văn lớn đồng thời là những nhà kể chuyện tài hoa đã làm mưa

làm gió trên văn đàn thế giới. Và bao giờ những tác phẩm có sự sáng tạo và

3

mang tính nhân bản, nhân văn sâu sắc kể về con người cũng luôn chiếm được

sự quan tâm hàng đầu của bạn đọc và giới nghiên cứu.

1.3. Vikas Swarup - nhà văn tài ba người Ấn độ với cuốn tiểu thuyết

Triệu phú khu ổ chuột là trường hợp đặc biệt trên văn đàn thế giới những năm

gần đây. Triệu phú khu ổ chuột là một câu chuyện cổ tích thời hiện đại có giá

trị nhân bản sâu sắc. Triệu phú khu ổ chuột khiến người đọc phải khóc, phải

cười, phải kinh ngạc với những nỗi khiếp sợ, nỗi đau, niềm hạnh phúc… rất

đời thường mà hết sức phi thường của chàng trai nghèo có số phận may mắn

tên Ram. Triệu phú khu ổ chuột cũng là đồng xu may mắn đã đưa Vikas

Swarup trở thành một cây bút có tiếng vang lớn trên văn đàn thế giới.

Với sức hấp dẫn đầy mê hoặc của Triệu phú khu ổ chuột, với mong

muốn tìm tòi những điều mới mẻ trong nghệ thuật kể chuyện của Vikas

Swarup; chúng tôi đi vào tìm hiểu đề tài “Người kể chuyện đồng sự trong tiểu

thuyết Triệu phú khu ổ chuột”. Hy vọng đề tài sẽ phần nào giúp chúng ta

hiểu hơn về cuốn tiểu thuyết Triệu phú khu ổ chuột và nghệ thuật kể chuyện

của nhà văn Vikas Swarup.

2. Lịch sử vấn đề

Xuất hiện trên văn đàn không lâu, nhưng Triệu phú khu ổ chuột đã thu

hút mối quan tâm của hàng triệu độc giả, đưa tên tuổi nhà văn Vikas Swarup

trở nên nổi tiếng khắp thế giới. Triệu phú khu ổ chuột đến năm 2009 đã được

dịch ra hơn bốn mươi thứ tiếng và được chuyển tải thành phim với tám giải

Osca danh giá.

Về tác giả Vikas Swarup, hiện nay mới chỉ có một vài bài viết ngắn

giới thiệu về cuộc đời riêng, sự nghiệp chính trị và mối duyên nợ với văn

chương của ông được đăng tải tên mạng internet. Đáng chú ý nhất là trong

cuốn tiểu thuyết Triệu phú khu ổ chuột, tác giả Bích Lan đã giới thiệu về cuộc

đời và con người, về thân thế và sự nghiệp chính trị, về văn chương và quan

4

niệm văn chương của Vikas Swarup. Vikas Swarup cho rằng: “Chìa khóa của

một cuốn tiểu thuyết hay là đảm bảo được mức độ phù hợp giữa quan điểm

chủ quan của nhà văn và phản ứng khách quan của độc giả”; “một kẻ ngóc

cũng có thể viết một cuốn sách nhưng cần có một thiên tài mới bán được cuốn

sách đó” [19, tr.436]. Mối tương quan giữa quan điểm của cá nhân nhà văn

với cộng đồng, giữa cái tôi với cái ta chính là cánh cửa để một tác phẩm đến

với bạn đọc. Độc giả - điều cốt yếu đối với hoạt động sáng tác được Vikas

Swarup đưa lên hàng đầu.

Ngoài ra còn có một số bài giới thiệu về nhà văn Vikas Swarup và cuốn

tiểu thuyết của ông được đăng tải trên nhiều website khác nhau. Chẳng hạn

như bài viết Tác giả ‘Slumdog Milionaire’ chỉ tình cờ viết văn do Hà Linh

giới thiệu (nguồn: http://evan.vnexpress.net/). Theo bài viết này thì Vikas

Swarup là nhà văn luôn trung thực với ngòi bút của mình và không ngại ngần

phơi bày những hiện thực không thực sự lung linh của đất nước. Tuy nhiên

Vikas Swarup đồng thời vẫn là một công dân rất lạc quan về đất nước Ấn Độ,

điều đó thể hiện từ đầu đến cuối cuốn tiểu thuyết Triệu phú khu ổ chuột.

Bên cạnh đó, bài viết ngắn về Vikas Swarup - nhà ngoại giao trở thành

nhà văn do Tuyết Nhung giới thiệu (nguồn: http://thuvien.ebook) cũng đã

khái quát cuộc đời, sự nghiệp chính trị của Vikas Swarup.

Về cuốn tiểu thuyết Triệu phú khu ổ chuột, đây là một tác phẩm mới

mà cho đến nay làn sóng yêu thích vẫn chưa lắng xuống. Hầu hết các tờ báo

nước ngoài đã không ngớt lời ủng hộ cuốn tiểu thuyết này. Tại Anh, tờ

Observer mô tả Triệu phú khu ổ chuột như “một tiểu thuyết chói sáng, vĩ đại,

rung động và hỗn loạn cũng như chính đất nước Ấn Độ vậy” [19]. Tờ The

time- Picayune thì cho rằng: “Đọc Triệu phú khu ổ chuột cũng như bắt được

đồng xu may mắn của Ram Mohammad; bạn sẽ muốn mang nó bên mình và

chia sẻ giá trị của nó với bạn bè” [19]. Nhà sản xuất phim Triệu phú khu ổ

5

chuột cũng khen ngợi: “Một câu chuyện có hậu nhưng không kém phần khắc

nghiệt. Có nhiều khoảnh khắc bi thảm và đau thương. Nó là một câu chuyện

cổ tích, và giống như tất cả những câu chuyện cổ tích khác, nó bao trùm cả

bóng tối và nỗi khiếp sợ. Sự kết hợp đó sẽ khiến bạn khóc, khiến bạn cười và

khiến bạn kinh ngạc”. [19]

Ngoài ra, gần đây đã có một số bài viết về Triệu phú khu ổ chuột của

các tác giả trong nước được đăng tải trên mạng internet.

Đầu tiên là bài viết Q & A – Tiểu thuyết của 8 giải Oscars năm 2009

của tác giả Từ Vũ. Trong bài viết này tác giả đã cung cấp cho độc giả một số

thông tin về tác giả Vikas Swarup, về đời riêng và gia đình ông. Bên cạnh đó,

tác giả cũng cung cấp thông tin về hoàn cảnh ra đời đặc biệt của cuốn tiểu

thuyết và khẳng định: “Trong Q & A, Vikas Swarup giới thiệu với bạn đọc

“một khoảng ngắn Ấn Độ”. Qua 12 chương sách với rất nhiều nhân vật,

Swarup đã dựng lên hình ảnh một nước Ấn Độ đầy màu sắc, tương phản,

cùng lúc nét nhẹ nhàng trộn lẫn sự dữ dội.” [nguồn: http://phongdiep.net]

Tiếp đó, bài viết Triệu phú khu ổ chuột: Truyện và phim xứng đôi

(25/10/2009) của tác giả Hồ Anh Thái đã khẳng định sức hấp dẫn đặc biệt của

tiểu thuyết Triệu phú khu ổ chuột không kém gì phim và nhận xét: “Mỗi

chương là một tiểu thuyết thu nhỏ, đầy đủ những yếu tố gây hấp dẫn. Không

quá kịch tính và cô đọng đến mức sắp đặt như phim, tiểu thuyết dung dị và tự

nhiên hơn.” [nguồn: http://tusach.tuoitre.com.vn/]

Trong bài viết Về quá trình chuyển thể tiểu thuyết thành phim (Qua tác

phẩm Triệu phú khu ổ chuột ) (2010) của Nguyễn A Say, tác giả thông qua

việc so sánh tiểu thuyết và phim Triệu phú khu ổ chuột đã có cái nhìn mang

tính chất cụ thể, chi tiết về những đặc điểm tương đồng và khác biệt trong nội

dung và nhân vật giữa tiểu thuyết và phim. Tác giả đã rất có lý khi nhận định

rằng: “Cuộc sống bần hàn, khát vọng vươn lên từ thực tại khắc nghiệt, niềm