Ngoại giao Việt Nam năm 2012: vượt qua thách thức, vững bước hội nhập quốc tế

Nghiên cứu Quốc tế số 1 (92) Đối ngoại Việt Nam

3/2013 5 1 6 3/2013

NGOẠI GIAO VIỆT NAM NĂM 2012:

VƯỢT QUA THÁCH THỨC, VỮNG BƯỚC

HỘI NHẬP QUỐC TẾ

Phạm Bình Minh*

Tóm tắt

Năm 2012 là năm thứ hai triển khai đường lối đối ngoại của Đại

hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng. Trong bối cảnh tình hình

thế giới và khu vực đan xen cả thách thức và cơ hội, công tác đối ngoại

của Đảng và Nhà nước đã được triển khai một cách đồng bộ, toàn diện,

tiếp tục đạt được nhiều thành tựu quan trọng, góp phần giữ vững môi

trường hòa bình, ổn định phục vụ cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ

quốc. Bài viết này đưa ra những đánh giá chung về tình hình thế giới,

công tác đối ngoại của Việt Nam năm 2012 và 10 định hướng công tác

đối ngoại của nước ta trong năm 2013.

Tâm điểm châu Á - Thái Bình Dương trong một thế giới đầy

biến động

Một trong những nét nổi bật nhất trong tình hình thế giới năm 2012

là quá trình phục hồi kinh tế thế giới vẫn gặp nhiều khó khăn, trắc trở

hơn so với năm 2011. Khủng hoảng khu vực đồng tiền chung châu Âu

(Eurozone) tiếp tục diễn biến phức tạp, đẩy 10/17 nền kinh tế thành viên

* Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam.

rơi vào suy thoái. Việc tốc độ tăng trưởng giảm ở tất cả các khu vực và

nền kinh tế đầu tàu, kể cả Trung Quốc, khiến tăng trưởng kinh tế thế giới

năm 2012 chỉ đạt 3,3%, (thấp hơn mức 3,6% năm 2011 và 5,1% năm

2010). Trong bức tranh có nhiều gam màu trầm của kinh tế thế giới, khu

vực châu Á - Thái Bình Dương còn tiếp tục giữ được vai trò động lực của

tăng trưởng kinh tế toàn cầu với tốc độ tăng trưởng năm 2012 đạt khoảng

5,5%, cao hơn nhiều so với mức trung bình của thế giới, vẫn là điểm sáng

trong bức tranh tối màu đó. Những khó khăn nói trên và hệ lụy của khủng

hoảng kinh tế toàn cầu 2008-2009 đã đẩy nhanh quá trình tái cấu trúc

kinh tế ở cả tầm toàn cầu, khu vực và quốc gia, theo hướng ưu tiên thúc

đẩy nội nhu và phát triển bền vững. Do Vòng Đô-ha bế tắc kéo dài nên

dù cho chủ nghĩa bảo hộ gia tăng ở một số nơi, xu hướng liên kết kinh tế

dưới hình thức các hiệp định mậu dịch tự do và khu vực (FTA/RTA) vẫn

tiếp tục được thúc đẩy, nhất là ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Một điểm đáng chú ý khác trong năm 2012 là nhiều nước lớn có

chuyển giao lãnh đạo và bầu cử (4/5 nước thành viên thường trực

HĐBA/LHQ là Trung Quốc, Mỹ, Nga, Pháp), trong đó nổi bật là việc

Đại hội lần thứ 18 của Đảng Cộng sản Trung Quốc thành công tốt đẹp,

ông Pu-tin quay lại cương vị Tổng thống Nga sau 8 năm và ông Ô-ba-ma

tái cử tại cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ. Hàn Quốc và Nhật Bản cũng có

thay đổi lãnh đạo với việc đảng Tự do Dân chủ trở lại cầm quyền và Hàn

Quốc lần đầu tiên có Tổng thống nữ.

Về cơ bản, tình hình chính trị-an ninh thế giới và khu vực trong

năm 2012 tiếp tục duy trì hòa bình, hợp tác và phát triển. Hầu hết các

nước đều mong muốn duy trì hòa bình, ổn định để tập trung phát triển

kinh tế. Tuy nhiên, năm qua cũng chứng kiến nhiều diễn biến phức tạp

trong môi trường an ninh quốc tế và khu vực. Trung Đông tiếp tục là khu

vực bất ổn, căng thẳng nhất trên thế giới với nội chiến Xi-ri, căng thẳng

, 3/2013: 5-16.