Nghiên Cứu Xây Dựng Quy Trình Nhân Giống Cây Râu Mèo Orthosiphon Aristatus Blume Miq Bằng Kĩ Thuật Nuôi Cấy In Vitro

i

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành đƣợc khóa luận với đề tài: “Nghiên cứu xây dựng quy

trình nhân giống cây Râu mèo (Orthosiphon aristatus (Blume.) Miq.)

bằng kĩ thuật nuôi cấy in vitro.” Tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo

Viện Công nghệ sinh học Lâm nghiệp đã cho phép và tạo điều kiện cho tôi

làm đề tài nghiên cứu khóa luận tại các phòng thí nghiệm của Viện. Trong

quá trình thực hiện đề tài này, tôi đã nhận đƣợc rất nhiều sự động viên, khích

lệ cũng với sự hƣớng dẫn nhiệt tình và chu đáo của các thầy, cô giáo.

Đặc biệt, tôi xin đƣợc bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Nguyễn

Văn Việt, Chủ nhiệm Bộ môn Công nghệ tế bào thực vật – Viện Công nghệ

sinh học Lâm nghiệp, ThS. Đoàn Thị Thu Hƣơng đã nhiệt tình hƣớng dẫn và

truyền đạt những kiến thức quý báu cho tôi trong suốt thời gian thực hiện đề

tài này.

Tôi cũng xin chân thành gửi lời cảm ơn đến Ban lãnh đạo cùng toàn thể

các cán bộ đang làm việc, nghiên cứu tại Bộ môn công nghệ tế bào thực vật –

Viện Công nghệ sinh học Lâm nghiệp – Trƣờng Đại học Lâm nghiệp Việt

Nam đã tạo mọi điều kiện và giúp đỡ tôi tận tình trong suốt thời gian thực

hiện đề tài.

Mặc dù tôi đã cố gắng nhƣng chắc chắn bài khóa luận vẫn không thể

tránh khỏi sai sót. Vì vậy, tôi rất mong nhận đƣợc những ý kiến đánh giá, góp

ý để tạo tiền đề vững chắc hơn cho tôi trong công việc sau này.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Hà nội, ngày 24 tháng 5 năm 2019

Sinh viên

Ngô Thị Phấn

ii

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................i

MỤC LỤC.........................................................................................................ii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ..............................................................iv

DANH MỤC HÌNH .......................................................................................... v

DANH MỤC BẢNG........................................................................................vi

ĐẶT VẤN ĐỀ................................................................................................... 1

PHẦN 1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU......................................... 2

1.1. Giới thiệu chung về cây Râu mèo............................................................ 2

1.1.1. Vị trí phân loại...................................................................................... 2

1.1.2. Đặc điểm hình thái của cây Râu mèo ................................................... 2

1.1.3. Phân bố ................................................................................................. 3

1.1.4. Đặc điểm sinh thái của cây Râu mèo.................................................... 4

1.1.5. Thành phần hóa học của cây Râu mèo ................................................. 4

1.1.6. Tác dụng dƣợc lý của cây Râu mèo ..................................................... 5

1.1.7. Công dụng của cây Râu mèo ................................................................ 6

1.1.8. Một số nghiên cứu có liên quan đến cây Râu mèo............................... 7

PHẦN 2. MỤC TIÊU, NỘI DUNG, PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........ 13

2.1. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................. 13

2.2. Nội dung nghiên cứu................................................................................ 13

2.3. Vật liệu nghiên cứu .................................................................................. 13

2.4. Địa điểm và điều kiện bố trí thí nghiệm................................................... 13

2.5. Phƣơng pháp nghiên cứu.......................................................................... 14

2.5.1. Phƣơng pháp luận.................................................................................. 14

2.5.2. Phƣơng pháp bố trí thí nghiệm.............................................................. 14

2.5.3. Phƣơng pháp thu thập và xử lí số liệu................................................... 18

PHẦN 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ........................................................ 20

3.1. Ảnh hƣởng của thời gian khử trùng đến khả năng tạo mẫu sạch............. 20

3.2. Ảnh hƣởng của chất ĐHST đến khả năng nhân nhanh chồi.................... 22

iii

3.3. Ảnh hƣởng của nồng độ NAA đến khả năng ra rễ................................... 24

3.4. Ảnh hƣởng của thời gian huấn luyện đến khả năng sống của cây Râu mèo

......................................................................................................................... 26

PHẦN 4. KẾT LUẬN, TỒN TẠI VÀ KIẾN NGHỊ....................................... 33

4.1. Kết luận .................................................................................................... 33

4.2. Tồn tại....................................................................................................... 33

4.3 Kiến nghị................................................................................................... 33

TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 34

PHỤ BIỂU......................................................................................................... 1

iv

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

STT Từ viết tắt Viết đầy đủ

1 ALT Alanine transaminase

2 BAP Benzylamino purine-6

3 CCl4 Carbbon tetrachloride

4 CTTN Công thức thí nghiệm

5 CS Cộng sự

6 ĐC Đối chứng

7 ĐHST Điều hòa sinh trƣởng

8 HCC Hepatocellular carcinoma- ung thƣ biểu mô tế bào gan

9 HepG2 Dòng tế bào HCC ở ngƣời

10 HPLC

High-performance liquid chromatography (sắc kí lỏng

hiệu năng cao)

11 IBA Indole-3- butyric acid

12 Ki Fufuryamino purine-6

13 MDA Malonyl diadehyd

14 MIC Nồng độ ức chế tối thiểu

15 MS Murashige & Skoog, 1962

16 MTT 3-[4,5-dimetylthiazol-2-yl]-2,5-điphenyltetrazol brom

17 NAA Naphthylacetic acid

18 Sig Mức ý nghĩa (Significant)

19 TB Trung bình

20 XO Xanthin oxidase

v

DANH MỤC HÌNH

Hình 1.1. Cây Râu mèo ..................................................................................... 2

Hình 1.2. Hình thái cây Râu mèo...................................................................... 3

Hình 3.1. Biểu đồ ảnh hƣởng của thời gian khử trùng đến khả năng tạo mẫu

sạch.................................................................................................................. 21

Hình 3.2. Mẫu sạch nảy chồi ở CT4 sau 4 tuần .............................................. 22

Hình 3.3. Biều đồ ảnh hƣởng của chất ĐHST đến khả năng nhân nhanh chồi

......................................................................................................................... 23

Hình 3.4. Cụm chồi Râu mèo (A) và bình chồi Râu mèo (B) trên môi trƣờng

RM2................................................................................................................. 24

Hình 3.5. Biểu đồ ảnh hƣởng của nồng độ NAA đến khả năng ra rễ ............. 25

Hình 3.6. Rễ cây Râu mèo của công thức R2 (0,3 mg/l NAA) ...................... 26

Hình 3.7. Cây con Râu mèo hoàn chỉnh trong các môi trƣờng R1, R2, R3 và

R4 .................................................................................................................... 26

Hình 3.8. Biểu đồ ảnh hƣởng của thời gian huấn luyện đến khả năng sống của

cây Râu mèo .................................................................................................... 27

Hình 3.9. Cây Râu mèo trồng trong bầu sau 7 ngày ở công thức T0 (A)....... 29

và T3 (B) ......................................................................................................... 29

Hình 3.10. Biểu đồ ảnh hƣởng của thành phần ruột bầu đến khả năng sống của

cây con Râu mèo ............................................................................................. 30

Hình 3.11. Cây Râu mèo mới trồng (A) và sau 1 tháng trồng (B) ở công thức

RB1.................................................................................................................. 31

Hình 3.12. Cây Râu mèo mới trồng (A) và sau khi trồng 1 tháng (B) ở công

thức RB3.......................................................................................................... 31

Hình 3.13. Cây Râu mèo sau 1,5 tháng ở các công thức thí nghiệm.............. 32