Nghiên cứu xây dựng bản đồ phân hạng thích nghi đất đai làm cơ sở cho quy hoạch sản xuất chè trên địa bàn huyện Hoàng Su Phì - tỉnh Hà Giang

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

LÙNG THỊ THU

NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG BẢN ĐỒ PHÂN HẠNG

THÍCH NGHI ĐẤT ĐAI LÀM CƠ SỞ CHO QUY HOẠCH

SẢN XUẤT CHÈ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN

HOÀNG SU PHÌ - TỈNH HÀ GIANG

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

THÁI NGUYÊN – 2018

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

LÙNG THỊ THU

NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG BẢN ĐỒ PHÂN HẠNG

THÍCH NGHI ĐẤT ĐAI LÀM CƠ SỞ CHO QUY HOẠCH

SẢN XUẤT CHÈ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN

HOÀNG SU PHÌ - TỈNH HÀ GIANG

Ngành: Quản lý đất đai

Mã số: 8.85.01.03

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Đức Nhuận

THÁI NGUYÊN – 2018

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là

trung thực và hoàn toàn chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.

Tôi cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ để thực hiện luận văn này đã được cảm

ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ nguồn gốc.

Tác giả luận văn

Lùng Thị Thu

ii

LỜI CẢM ƠN

Trước hết với tình cảm chân thành và lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin gửi lời

cảm ơn đến Thầy giáo TS. Nguyễn Đức Nhuận - Người trực tiếp hướng dẫn và

giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.

Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy giáo, cô giáo trong Khoa Quản lý Tài

Nguyên, các Thầy Cô thuộc phòng Đào tạo - Đào tạo sau đại học trường Đại học

Nông Lâm Thái Nguyên đã trực tiếp giảng dạy và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình

học tập và nghiên cứu.

Tôi xin cảm ơn HU - HĐND - UBND huyện Hoàng Su Phì; Phòng Tài

nguyên Môi Trường, phòng Nông nghiệp, Văn phòng UBND huyện Hoàng Su Phì;

UBND các xã, thị trấn: Bản Máy, Thàng Tín, Túng Sán, Bản Nhùng, Bản Luốc, Pờ

Ly Ngài, Hồ Thầu, Nam Sơn, Nậm Ty, Nậm Khòa huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà

Giang và các hộ gia đình ở 10 xã trên đã cung cấp số liệu thực tế và thông tin cần

thiết để tôi hoàn thành luận văn này.

Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn đồng nghiệp, bạn bè, cùng toàn thể gia

đình, người thân đã động viên tôi trong thời gian học tập và nghiên cứu đề tài.

Thái Nguyên, ngày 30 tháng 03 năm 2018

Tác giả luận văn

Lùng Thị Thu

iii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1 Cấu trúc phân loại khả năng thích nghi đất đai (FAO, 1976)....................14

Bảng 3.1: Bảng hiện trạng sử dụng đất của huyện Hoàng Su Phì năm 2017 ...........37

Bảng 3.2: Các chỉ tiêu phân cấp xây dựng bản đồ phân hạng thích nghi đất đai .....43

Bảng 3.3: Kết quả xây dựng bản đồ loại đất.............................................................44

Bảng 3.4: Kết quả xây dựng bản đồ độ chua pH ......................................................45

Bảng 3.5: Kết quả xây dựng bản đồ thành phần cơ giới...........................................47

Bảng 3.6: Kết quả xây dựng bản đồ độ dày tầng canh tác........................................48

Bảng 3.7: Kết quả xây dựng bản đồ độ dốc ..............................................................49

Bảng 3.8: Kết quả xây dựng bản đồ chế độ tưới.......................................................51

Bảng 3.9: Các đơn vị bản đồ đất đai (LMU).............................................................52

Bảng 3.10: Tổng hợp mức độ thích hợp đất đai của cây chè Shan...........................53

Bảng 3.11: Tổng hợp kết quả so sánh mức độ thích hợp của các LMU với loại đất

trồng chè Shan...........................................................................................................54

iv

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 1.1: Phần mềm GIS ..........................................................................................20

Hình 3.1: Bản đồ loại đất huyện Hoàng Su Phì tỉnh Hà Giang ................................45

Hình 3.2: Bản đồ độ pH khu vực huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang ...................46

Hình 3.3: Bản đồ thành phần cơ giới ........................................................................47

Hình 3.4: Bản đồ độ dầy tầng canh tác huyện Hoàng Su Phì tỉnh Hà Giang ...........48

Hình 3.5: Bản đồ độ dốc huyện Hoàng Su Phì .........................................................50

Hình 3.6: Bản đồ chế độ tưới huyện Hoàng Su Phì tỉnh Hà Giang ..........................51

Hình 3.7: Bản đồ đơn vị đất đai huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang .....................53

Hình 3.8: Bản đồ thích hợp cây chè huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang. ..............56

1

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết đề tài

Đất đai là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá, không có khả năng tái tạo, hạn

chế về không gian và vô hạn về thời gian sử dụng. Trong quá trình phát triển xã hội

con người đã xây dựng các hệ sinh thái nhân tạo, thay thế cho các hệ sinh thái tự

nhiên, do đó làm giảm dần tính bền vững trong sản xuất nông nghiệp. Với sức ép

của việc gia tăng dân số, công nghiệp hoá hiện đại hoá đất đai ngày càng bị tàn phá

mạnh mẽ. Nhiều trường hợp khai thác sử dụng đất một cách tuỳ tiện dẫn đến sản

xuất không thành công. Vì vậy quan điểm phát triển nông nghiệp bền vững đã được

định hướng cho các đề tài nghiên cứu và ứng dụng quan trọng và cấp bách hiện nay

trong sản xuất nông nghiệp toàn cầu.

Chè là loại cây công nghiệp dài ngày được trồng ở các tỉnh trung du và miền

núi phía Bắc và Lâm Đồng. Sản xuất trong nhiều năm qua đã đáp ứng được nhu cầu

về chè uống của nhân dân, đồng thời xuất khẩu đạt kim ngạch hàng triệu USD hàng

năm. Tuy có những thời điểm giá chè thấp làm cho đời sống người làm chè gặp

nhiều khó khăn, nhưng nhìn tổng thể cây chè vẫn là cây giữ vị trí quan trọng đối với

nền kinh tế quốc dân và tạo việc làm cho người lao động, tăng thu nhập cho một bộ

phận đáng kể nhân dân ở các vùng trung du, miền núi, vùng cao, vùng xa và góp

phần bảo vệ môi sinh. Vì vậy việc phát triển sản xuất chè là một hướng quan trọng

nhằm thúc đẩy tốc độ tăng trưởng của nông nghiệp và kinh tế nông thôn nước ta [17].

Huyện Hoàng Su Phì hiện đang sở hữu vùng chè Shan tuyết cổ thụ lớn của

tỉnh Hà Giang. Nằm ở độ cao trên 1.000 mét so với mực nước biển, với khí hậu mát

mẻ, trong lành, những cây chè Shan tuyết cổ thụ hàng trăm năm tuổi ở huyện Hoàng

Su Phì có mùi thơm rất đặc trưng, vị đậm, nước xanh, hiếm nơi nào có. Chè Shan

tuyết đã, đang khẳng định được thương hiệu trên thị trường, trở thành một trong

những cây trồng xóa đói, giảm nghèo của huyện. Do đó, việc nghiên cứu, mở rộng

diện tích trồng chè nhằm tạo ra sản phẩm chè có năng xuất và chất lượng cao là việc

làm cần thiết, góp phần vào sự phát triển kinh tế xã hội của huyện [11].