Nghiên cứu ứng dụng hệ phần mềm xử lý số liệu khí tượng bề mặt và hệ phần mềm xử lý số liệu thuỷ văn vùng sông không ảnh hưởng triều

Bé tµi nguyªn vµ m«i tr−êng

trung t©m khÝ t−îng thñy v¨n quèc gia

B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi cÊp bé

Nghiªn cøu øng dông hÖ phÇn mÒm

xö lý sè liÖu khÝ t−îng bÒ mÆt

vµ hÖ phÇn mÒm xö lý sè liÖu thñy v¨n

vïng s«ng kh«ng ¶nh h−ëng triÒu

6696

14/12/2007

hµ néi - 2007

Môc lôc

Trang

Më ®Çu 1

Ch−¬ng 1: Thö nghiÖm phÇn mÒm xö lý sè liÖu khÝ t−îng bÒ mÆt

t¹i 09 ®µi khÝ t−îng thuû v¨n khu vùc

4

1.Thö nghiÖm phÇn mÒm 4

1.1.Chøc n¨ng nhËp liÖu vµ kiÓm tra sè liÖu khi nhËp 5

1.2.Chøc n¨ng in b¸o biÓu 6

1.3.VÒ tÝnh to¸n trong phÇn mÒm 9

1.4.VÒ d÷ liÖu 9

1.5.VÒ giao diÖn ng−êi m¸y vµ c¸c sù kiÖn trªn giao diÖn 11

2. Nghiªn cøu chØnh söa ch−¬ng tr×nh 13

2.1.S¬ ®å ph©n cÊp chøc n¨ng 13

2.2.S¬ ®å luång d÷ liÖu c¸c møc 14

2.3.ChØnh söa cÊu tróc c¬ së d÷ liÖu 20

2.4.Nghiªn cøu chØnh söa ch−¬ng tr×nh 20

3.Danh s¸ch tr¹m khÝ t−îng bÒ mÆt lµm thö nghiÖm 35

Ch−¬ng 2. Thö nghiÖm phÇn mÒm xö lý sè liÖu thuû v¨n vïng

kh«ng ¶nh h−ëng triÒu HYDPRODB 1.0 t¹i 09 ®µi khÝ t−îng

thuû v¨n khu vùc

38

2.1. Thö nghiÖm xö lý sè liÖu thuû v¨n HYDPRODB 1.0 38

2.2 Nghiªn cøu chØnh söa vµ hoµn thiÖn mét sè c¸c modul

ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm HYDPRODB

42

2.2.1 Qu¸ tr×nh chØnh söa vµ hoµn thiÖn mét sè c¸c modul

ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm HYDPRODB

42

2.2.2 ChØnh söa vµ hoµn thiÖn mét sè c¸c modul ch−¬ng tr×nh

phÇn mÒm HYDPRODB

42

2.3.Danh s¸ch c¸c tr¹m thñy v¨n thö nghiÖm ë c¸c §µi KTTV

khu vùc

47

2.3.1C¸c tr¹m thuû v¨n ®−îc thö nghiÖm t¹i c¸c ®µi KTTV KV 47

2.3.2.ChØnh biªn l−u l−îng n−íc t¹i c¸c tr¹m thuû v¨n thuéc

c¸c §µi KTTVKV

49

2.3.3 Tµi liÖu thuû v¨n n¨m 2005 tr¹m thuû v¨n thuéc c¸c §µi

KTTVKV trªn giÊy vµ trªn m¸y tÝnh

52

2.4.C¸c thuËn lîi khã kh¨n khi triÓn khai phÇn mÒm

Hydprodb 1.0 t¹i c¸c ®µi KTTV KV

53

2.5.KÕt qu¶ thö nghiÖm triÓn khai HYDPRODB 1.0 t¹i c¸c

®µi KTTV KV

53

Ch−¬ng 3: KÕt qu¶ thùc hiÖn ®Ò tµi 61

3.1.S¶n phÈm cña ®Ò tµi 61

3.2.NhËn xÐt ®¸nh gi¸ chung cña c¸c §µi khu vùc vÒ hai phÇn

mÒm xö lý sè liÖu khÝ t−îng thuû v¨n

62

3.3.C¸c ®¸nh gi¸ cña c¸c §µi KTTV khu vùc vÒ chÊt l−îng tµi

liÖu KTTV lµm b»ng 2 phÇn mÒm XLSL KTTV

62

3.4.KiÕn nghÞ cña c¸c §µi KTTV khu vùc vÒ ¸p dông 2 hÖ

phÇn mÒm XLSL KTTV vµo nghiÖp vô

62

3.5.§¸nh gi¸ cña Trung t©m T− liÖu 62

KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 63

1

Më ®Çu

Hai phÇn mÒm Xö lý sè liÖu KhÝ t−îng bÒ mÆt vµ phÇn mÒm Xö lý sè

liÖu Thñy v¨n vïng s«ng kh«ng ¶nh h−ëng triÒu, lµ s¶n phÈm cña c¸c ®Ò tµi

cÊp Tæng côc (cò), ®−îc x©y dùng ®Ó gi¶i quyÕt bµi to¸n xö lý sè liÖu KhÝ

t−îng bÒ mÆt vµ sè liÖu Thñy v¨n vïng s«ng kh«ng ¶nh h−ëng triÒu thu thËp

®−îc trªn m¹ng l−íi tr¹m ®iÒu tra c¬ b¶n khÝ t−îng thñy v¨n. C¸c ®Ò tµi tr−íc

míi dõng l¹i ë viÖc x©y dùng phÇn mÒm vµ thö nghiÖm trong ph¹m vi hÑp.

Tr−íc nhu cÇu cÊp b¸ch cña viÖc ®−a c¸c phÇn mÒm vµo sö dông réng r·i,

Trung t©m T− liÖu KTTV thuéc Trung t©m KhÝ t−îng Thñy v¨n Quèc gia

®−îc Bé Tµi nguyªn vµ M«i tr−êng ®Çu t− ®Ó nghiªn cøu øng dông thö

nghiÖm réng r·i hai phÇn mÒm nµy vµo c«ng t¸c xö lý sè liÖu ë c¸c ®µi khu

vùc nh»m chØnh söa c¸c phÇn mÒm ®ã; hoµn thiÖn c¸c chøc n¨ng, lµm cho

phÇn mÒm th©n thiÖn h¬n víi ng−êi sö dông, chØnh söa c¸c s¶n phÈm in Ên

cho phï hîp víi quy tr×nh quy ph¹m quan tr¾c vµ xö lý sè liÖu khÝ t−îng thñy

v¨n hiÖn hµnh.

§Ò tµi nµy ®−îc thùc hiÖn trªn c¬ së b¶n ®Ò c−¬ng thuyÕt minh ®Ò tµi

nghiªn cøu khoa häc cÊp bé: “Nghiªn cøu øng dông hÖ phÇn mÒm xö lý sè

liÖu khÝ t−îng bÒ mÆt vµ hÖ phÇn mÒm xö lý sè liÖu Thuû v¨n vïng s«ng

kh«ng ¶nh h−ëng triÒu”.

Môc tiªu cña ®Ò tµi là thö nghiÖm phÇn mÒm xö lý sè liÖu Thuû v¨n

vïng s«ng kh«ng ¶nh h−ëng Thuû triÒu trªn Window HYDPRODB 1.0 vµ

phÇn mÒm xö lý vµ l−u tr÷ sè liÖu khÝ t−îng bÒ mÆt t¹i c¸c §µi khu vùc nh»m

hoµn thiÖn phÇn mÒm vµ ®¸nh gi¸ chÊt l−îng phÇn mÒm ®Ó cã c¬ së quyÕt

®Þnh ®−a phÇn mÒm vµo sö dông nghiÖp vô

S¶n phÈm ®Ò tµi lµ bé phÇn mÒm xö lý sè liÖu khÝ t−îng bÒ mÆt vµ xö

lý sè liÖu Thuû v¨n vïng kh«ng ¶nh h−ëng triÒu (trªn CD) ®· qua thö

nghiÖm , hoµn thiÖn dïng trong nghiÖp vô l−íi tr¹m KTTV.

§Ò tµi cã 2 néi dung chÝnh:

-Thö nghiÖm phÇn mÒm ®Ó xö lý sè liÖu Thuû v¨n vïng s«ng kh«ng

¶nh triÒu trªn Windows HYDPROBD 1.0 (67 tr¹m n¨m) vµ phÇn mÒm xö lý

vµ l−u tr÷ sè liÖu khÝ t−îng bÒ mÆt (27 tr¹m n¨m)

-Nghiªn cøu chØnh söa hÖ phÇn mÒm xö lý sè liÖu khÝ t−îng bÒ mÆt vµ

hÖ phÇn mÒm xö lý sè liÖu Thuû v¨n vïng kh«ng ¶nh h−ëng thuû triÒu trong

qu¸ tr×nh thö nghiÖm.

2

§èi víi néi dung thø 1:

-Cµi ®Æt, h−íng dÉn sö dông hÖ phÇn mÒm xö lý sè liÖu Thuû v¨n vµ

hÖ phÇn mÒm xö lý sè liÖu khÝ t−îng bÒ mÆt xuèng tÊt c¶ c¸c §µi khu vùc

-Thö nghiÖm chøc n¨ng: NhËp liÖu, xö lý sè liªu, chØnh lý tµi liªu, in

Ên c¸c b¸o c¸o theo quy ph¹m nh»m ®¸nh gi¸ phÇn mÒm vÒ c¸c mÆt: C¸c

chøc n¨ng cña phÇn mÒm, sù ho¹t ®éng æn ®Þnh, tin cËy, giao diÖn ng−êi sö

dông...

§Ó cho c¸c §µi sö dông ®−îc dÔ dµng, ®Ò tµi cã tµi liÖu h−íng dÉn sö

dông phÇn mÒm Xö lý sè liÖu khÝ t−îng bÒ mÆt (Phô lôc 1) vµ tµi liÖu h−íng

dÉn sö dông ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm HYDPRODB 1.0 xö lý sè liÖu thuû v¨n

vïng s«ng kh«ng ¶nh h−ëng triÒu (Phô lôc 2)

§èi víi néi dung thø hai, nh÷ng vÊn ®Ò cÇn chØnh söa l¹i:

- Nghiªn cøu chØnh söa c¸c ch−¬ng tr×nh nhËp liÖu vµ kiÓm tra sè

liÖu sæ gèc, sè liÖu gèc gi¶n ®å

- Nghiªn cøu chØnh söa c¸c ch−¬ng tr×nh chØnh biªn sè liÖu Thuû v¨n

- Nghiªn cøu chØnh söa c¸c ch−¬ng tr×nh chØnh lý sè liÖu khÝ t−îng.

- Nghiªn cøu chØnh söa c¸c ch−¬ng tr×nh kÕt xuÊt sè liÖu

- Hoµn thiÖn bé phÇn mÒm

§Ó hoµn thiÖn c¸c phÇn mÒm, Chñ nhiÖm ®Ò tµi vµ c¸c céng t¸c viªn

®· thùc hiÖn 12 chuyªn ®Ò cho chØnh söa vµ hoµn thiÖn phÇn mÒm thuû v¨n

vµ 9 chuyªn ®Ò ®Ó chØnh söa vµ hoµn thiÖn phÇn mÒm khÝ t−îng.

Trong qu¸ tr×nh thö nghiÖm ë c¸c §µi khu vùc, c¸c c¸n bé §µi ®· gióp

t¸c gi¶ ph¸t hiÖn c¸c lçi vµ liªn tôc trao ®æi ®Ó chØnh söa ch−¬ng tr×nh cho

phï hîp ®¸p øng yªu cÇu quy ph¹m ®Ò ra.

TiÕn tr×nh vµ néi dung thö nghiÖm ®−îc tiÕn hµnh theo néi dung vµ kÕ

ho¹ch cña ®Ò tµi.

KÕt qu¶ thö nghiÖm ®· ®−îc c¸c §µi göi s¶n phÈm vÒ Trung t©m T−

liÖu vµ cã nhËn xÐt ®¸nh gi¸ vÒ phÇn mÒm theo mÉu thèng nhÊt.

3

Trong tËp b¸o c¸o nµy ngoµi c¸c phÇn: më ®Çu, kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ,

c¸c phô lôc, cã c¸c ch−¬ng sau:

Ch−¬ng 1: Thö nghiÖm phÇn mÒm xö lý sè liÖu khÝ t−îng bÒ mÆt t¹i

09 ®µi KTTV khu vùc

Ch−¬ng 2: Thö nghiÖm phÇn mÒm xö lý sè liÖu thuû v¨n vïng s«ng

kh«ng ¶nh h−ëng triÒu HYDPRODB 1.0 t¹i 09 ®µi KTTV khu vùc.

Ch−¬ng 3: KÕt qu¶ thùc hiÖn ®Ò tµi.

§Ò tµi hoµn thµnh víi sù ®Çu t− cña Bé Tµi nguyªn vµ M«i tr−êng, sù

chñ tr× cña Trung t©m KhÝ t−îng Thuû v¨n Quèc gia vµ sù chØ ®¹o thùc hiÖn

cña Trung t©m T− liÖu KhÝ t−îng Thuû v¨n, sù céng t¸c cña c¸c ®¬n vÞ phèi

hîp vµ c¸c céng t¸c viªn. Chñ nhiÖm ®Ò tµi xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì

vµ céng t¸c ®ã.

4

Ch−¬ng 1: thö nghiÖm phÇn mÒm xö lý sè liÖu khÝ

t−îng bÒ mÆt t¹i 09 ®µi khÝ t−îng thuû v¨n khu vùc

1.Thö nghiÖm phÇn mÒm.

Thùc hiÖn néi dung thö nghiÖm phÇn mÒm, c¸c céng t¸c viªn ®Ò tµi ®·

cµi ®Æt, h−íng dÉn sö dông cho c¸n bé c¸c phßng Qu¶n lý M¹ng l−íi cña 09

§µi khÝ t−îng thuû v¨n khu vùc.

C¸c c¸n bé thö nghiÖm ®· hoµn thµnh viÖc thö nghiÖm ch−¬ng tr×nh

®óng tiÕn ®é, ®Çy ®ñ néi dung vµ khèi l−îng c«ng viÖc kiÓm thö c¸c chøc

n¨ng ch−¬ng tr×nh:

-NhËp vµ kiÓm tra sè liÖu khi nhËp c¸c lo¹i tµi liÖu:

+ Sæ gèc SKT1.

+ Sæ gèc SKT3.

+ Sæ gèc ®o bèc h¬i b»ng CLASSA.

+ Sæ gèc ®o bèc h¬i b»ng GGI-3000.

+ Sè liÖu gèc gi¶n ®å nhiÖt ®é.

+ Sè liÖu gèc gi¶n ®å ®é Èm t−¬ng ®èi.

+ Sè liÖu gèc gi¶n ®å ¸p suÊt khÝ quyÓn.

+ Sè liÖu gèc gi¶n ®å thêi gian cã n¾ng.

+ Sè liÖu gèc gi¶n ®å m−a.

+ Sè liÖu gèc gi¶n ®å giã.

+ B¶ng hiÖu chØnh Èm ký.

-Chøc n¨ng kiÓm so¸t d÷ liÖu

-Chøc n¨ng hiÖu chØnh Èm ký

-Chøc n¨ng t¸ch vµ nhËp file

5

-Chøc n¨ng in c¸c lo¹i b¸o biÓu: BKT1, BKT2a-vÒ nhiÖt ®é, BKT2a-vÒ

®é Èm t−¬ng ®èi, BKT2b-VÒ khÝ ¸p, BKT3-vÒ nhiÖt ®é ®Êt, BKT10-VÒ giã,

BKT13a-VÒ bèc h¬i ®o b»ng CLASS-A, BKT13b-VÒ bèc h¬i ®o b»ng GGI￾3000, BKT14-vÒ gi¸ng thuû, BKT15-VÒ thêi gian n¾ng.

Sè liÖu ®−îc kiÓm so¸t, in Ên, göi tµi liÖu in Ên vÒ Trung t©m T− liÖu

hµng th¸ng cña 01 n¨m tµi liÖu khÝ t−îng bÒ mÆt cña 27 tr¹m khÝ t−îng.

ë mét sè §µi phÇn mÒm ®−îc thö nghiÖm trªn toµn bé sè liÖu thu thËp

®−îc tõ c¸c tr¹m cña §µi vµ trë thµnh c«ng cô ®Ó hç trî kiÓm so¸t viªn trong

viÖc thÈm ®Þnh chÊt l−îng tµi liÖu vµ in Ên c¸c b¸o biÓu theo quy ®Þnh. Cho

®Õn nay tÊt c¶ c¸c §µi khÝ t−îng thuû v¨n khu vùc sö dông phÇn mÒm ®Ó xö

lý sè liÖu khÝ t−îng bÒ mÆt.

Trong qu¸ tr×nh thö nghiÖm c¸n bé thö nghiÖm t¹i c¸c §µi kh«ng

ngõng gãp ý cho nhãm céng t¸c viªn chØnh söa ch−¬ng tr×nh söa ch÷a vµ

hoµn thiÖn ch−¬ng tr×nh. C¸c gãp ý, ®Ò nghÞ chØnh söa ch−¬ng tr×nh rÊt cô

thÓ cho tõng chøc n¨ng cña ch−¬ng tr×nh.

1.1.Chức năng nhập số liệu và kiểm tra số liệu khi nhập:

- SKT1

+Thiếu kiểm tra số liệu nhập giữa loại mây và mã mây.

+Đối với các ô: N, Ns, Cl, Cm, Ch, mã Cl, mã Cm, mã Ch phải thao

tác nhiều trong một số trường hợp (ví dụ khi N = 0 có thể tự động bỏ qua

việc di chuyển qua trỏ đến các ô còn lại).

+Chênh lệch cho phép giữa các nhiệt biểu đo nhiệt độ không khí quá

nhỏ.

+Nên bỏ qua việc di chuyển con trỏ nhập liệu đến những ô nhập liệu

mà dụng cụ đo của loại số liệu này không được khai báo (ví dụ: không có

khí áp kế không di chuyển con trỏ đến các ô nhập số liệu khí áp).

+Với các loại số liệu có số ký tự nhập vào ổn định (nhiệt độ 3 ký tự,

khí áp 4-5 ký tự, ….) chương trình nên theo dõi số ký tự được nhập vào ở ô

nhập các loại số liệu này để điều khiển việc nhảy con trỏ nhập liệu sang ô kế

tiếp để giảm số lần ấn phím enter.