Nghiên cứu tích luỹ kim loại nặng chì (Pb) và cadmium (Cd) ở loài sò lông (Anadara subcrenata lischke) và ngao dầu (Meretrix meretrix linnaeus) vùng cửa sông, thành phố Đà Nẵng

31(3): 87-93 Tap chl SINH HOC 9-2009

NGHIEN CtJU TICH LUY KIM LOAI NANG CHI (Pb) VA CADMIUM (Cd)

6 LOAl SO LONG (ANADARA SUBCRENATA LISCHKE)

VA NGAO DAU {MERETRIX MERETRIX LINNAEUS)

VUNG CUTA SONG, THANH PHO DA NANG

PHAM THI HONG HA, NGUYEN VAN KHANH, L £ THI QUjg

..' Trudng Dgi hgc Su phgm - Dgi hgc Dd Ndng

6 nhidm kim loai nang (KLN) do cac boat

dgng cua con ngudi dang ngay cang trd nen

nghiem trgng. O nhidu noi tren the gidi gia tang

nhanh chdng d nhidm bdi KLN cd ngudn gd'c tQ

con ngudi, dd la nguyen nhan hang diu gay ra

tac ddng xlu cho sinb quyen [6]. Cac loai hai

manh vd (Bivalvia), cd dac didm tfch luy cao

cac KLN ddc hai trong md te bao thdng qua con

dudng thQc an, cao ban trong mdi trudng nudc

ma chung sd'ng hang tram ngan lln. Do dac

didm nay, chQng dugc sQ dung rdng rai lam sinh

vat chi thi d nhidm KLN [6]. 6 cac loai hai

manh vd su tfch luy cac KLN phu thudc nhidu

vao kich thudc va trgng lugng co thd [7].

Trong cac phuong phap danh gia d nhidm

KLN trong mdi trudng, thi phuang phap su dung

ddng vat hai manh vd (Bivalvia) lam sinh vat chi

thi dang dugc sQ dung rdng rai do cd nhidu uu

didm, ma blng cac phuong phap phan tich thdng

thudng khdng phat hien dugc.

Trong sd cac nghien cQu vd tfch luy KLN d

cac loai hai manh vd da dugc cdng bd, cd cac

tac gil nghien cQu vd cac loai ngao (Meretrix)

va sd (Anadara) nhu: Hung va cs., 2001 [8];

Wang va cs., 2005; Mohd. Harun Abdullah,

Jovita Sidi va Ahmad Zaharin Aris, 2007 [9]....

Tuy nhien, d Viet Nam chua cd nhidu cac

nghien cQu vd su tfch luy KLN d hai loai ngao

diu (Meretrix meretrix L.) va loai sd ldng

(Anadara subcrenata L.), la nhung loai phan bd

phd bien hlu he't d vung cQa sdng cua Viet Nam.

I. PHUONG PHA P NGHIEN ClTU

Dd'i tugng nghien cQu la loai sd ldng

(Anadara subcrenata L.), hg sd (Arcidae), bd

Arcoida; loai ngao dau (Meretrix meretrix L.),

hg ngao (Veneridae), bd Eulamellibranchia, cl

hai ddu thudc ldp hai manh vd (Bivalvia), nganh

than mem (Mollusca). Thdi gian nghien cQu tQ

thang 01 den thang 05 nam 2008, tai vung cQa

sdng Han va cQa sdng Cu De. Mlu dugc bao

quan d 4°C va phan tich mlu trong 24 gid. Dinh

loai mlu theo khda dinb loai hinh thai cua

Thii Trln Bai, Dang Ngge Thanh, Pham Van

Mien. Can, do kich thudc va trgng lugng theo

phuong phap thdng thudng; cac ca thd dugc

phan chia theo 3 nhdm ki'ch thudc: nhdm 1: >35

mm; nhdm 2: 15 - 35 mm; nhdm 3: < 15 mm.

Cdng pha mlu bang HNO, va H2O2 theo phuong

phap cua Troitxky, 1957; phan tich ham lugng

kim loai Pb va Cd blng may quang phd hap thu

nguyen tQ (AAS). Cac sd lieu dugc xu ly theo

phuang phap thd'ng ke; xac dinh su sai khac

trung binh blng phuang phap phan tfch phuong

sai ANOVA mdt yeu to va phuong phap kidm

tra gidi ban sai khac nhd nhat LSD (Least

Significant Difference).

n. KET QUA VA BAN LUAN

Qua 4 dgt thu mlu, tai hai khu vuc cua sdng

Han va sdng Cu De thu dugc 312 mlu cua loai

sd ldng (Anadara subcrenata L.) va 342 mlu

cua loai ngao diu (Meretrix meretrix L.) (bang

1). Phan tich ANOVA cho tbly, kich thudc va

khd'i lugng trung binh cua mdi loii giQa hai khu

vuc nghien cQu khdng cd su khac nhau cd y

nghia (a = 0,05).

Su tfch luy KLN trong co thd cac loai hai

manh vd tang ty le thuan vdi kfch thudc va khd'i

lugng CO the, tuy theo dac diem cua tQng loai va

tQng KLN khac nhau ma cd td'c do tich luy khac

nhau. Phan tich ANOVA va kidm tra LSD cho

87