Nghiên Cứu Thành Phần Và Phân Bố Các Loài Ngành Hạt Trần Gymnospermae Tại Xã Tà Lùng Huyện Đồng Văn Tỉnh Hà Giang

1

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

KHOA QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG VÀ MÔI TRƯỜNG

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN VÀ PHÂN BỐ CÁC LOÀI NGÀNH HẠT

TRẦN (GYMNOSPERMAE) TẠI XÃ TẢ LỦNG, HUYỆN ĐỒNG VĂN,

TỈNH HÀ GIANG

NGÀNH : QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG

MÃ SỐ : 7620211

Hà Nội – 2021

Giáo viên hướng dẫn

Sinh viên thực hiện

Mã sinh viên

Lớp

Khóa học

: TS. Phùng Thị Tuyến

: Vàng Quốc Tuấn

: 1753020357

: K62a_QLTNR

: 2017 - 2021

i

LỜI CẢM ƠN

Được sự đồng ý của Khoa Quản lý Tài nguyên rừng và Môi trường,

trường Đại học Lâm nghiệp Việt Nam, em tiến hành thực hiện nghiên cứu và

hoàn thành khóa luận về đề tài: “Nghiên cứu thành phần loài và phân bố các

loài ngành Hạt trần (Gymnospermae) tại xã Tả Lủng, huyện Đồng Văn, tỉnh

Hà Giang’’

Nhân dịp này cho phép em được bày tỏ lời cảm ơn chân thành nhất tới TS.

Phùng Thị Tuyến, người đã trực tiếp hướng dẫn tận tình giúp đỡ, tạo mọi điều

kiện thuận lợi trong quá trình nghiên cứu đề tài.

Trân trọng cảm ơn Hạt kiểm lâm huyện Đồng Văn đã tạo điều kiện tốt nhất

trong quá trình điều tra thu thập thông tin. Cảm ơn người dân xã Tả Lủng đã

giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu thực địa.

Xin gửi lời cảm ơn đến Trung tâm Thông tin – Thư viện Trường Đại học Lâm

Nghiệp đã cung cấp cho tôi nhiều tài liệu quý báu và cần thiết liên quan đến đề

tài.

Mặc dù đã rất cố gắng trong quá trình thực hiện, do điều kiện thời gian, năng

lực kinh nghiệm còn hạn chế nên đề tài không thể tránh được những thiếu sót.

Kính mong nhận được những ý kiến của các quý thầy cô để báo cáo được hoàn

thiện hơn.

Em xin cam đoan các số liệu thu thập, kết quả xử lý, tính toán là trung thực

và được trích dẫn rõ ràng.

Em xin trân trọng cảm ơn!

Hà Nội, 25 tháng 5 năm 2021

Sinh viên nghiên cứu

Vàng Quốc Tuấn

ii

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

KHOA QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG VÀ MÔI TRƯỜNG

BẢNG TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

1. Tên khóa Luận: “Nghiên cứu thành phần loài và phân bố các loài ngành Hạt trần

(Gymnospermae) tại xã Tả Lủng, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang’’

2. Giáo viên hướng dẫn: TS. Phùng Thị tuyến

3. Sinh viên thực hiện: Vàng Quốc Tuấn

Điện thoại: 0343690523

Gmail: [email protected]

4. Mục tiêu nghiên cứu:

- Xác định thành phần và phân bố của loài Hạt trần tại xã Tả Lủng, huyện Đồng

Văn, tỉnh Hà Giang.

- Xác định những tác động đến loài Hạt trần tại xã Tả Lủng, huyện Đồng Văn,

tỉnh Hà Giang.

- Phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức và đề xuất một số giải

pháp bảo tồn, phát triển các tới các loài Hạt trần tại xã Tả Lủng, huyện Đồng Văn, tỉnh

Hà Giang.

5. Nội dung nghiên cứu:

- Điều tra thành phần và xác định mức độ nguy cấp các loài thuộc ngành Hạt

trần tại xã Tả Lủng, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang.

- Điều tra đặc điểm phân bố và cấu trúc rừng nơi có các loài Hạt trần phân bố

tại khu vực nghiên cứu.

- Điều tra những tác động đến loài Hạt trần tại xã Tả Lủng, huyện Đồng Văn,

tỉnh Hà Giang.

- Điều tra phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức và đề xuất một số

giải pháp bảo tồn, phát triển tới các loài Hạt trần tại xã Tả Lủng, huyện Đồng Văn, tỉnh

Hà Giang.

6. Phương pháp nghiên cứu:

- Công tác chuẩn bị

- Phương pháp kế thừa số liệu chọn lọc

- Phương pháp điều tra theo tuyến

- Phương pháp lập Ô tiêu chuẩn

iii

- Phương pháp phỏng vấn

7. Kết quả đạt được:

- Xác định được thành phần, mức độ nguy cấp của các loài Hạt trần tại xã Tả

Lủng, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang.

- Xác định được vị trí phân bố tự nhiên và vị trí trồng của các loài Hạt trần tại

khu vực nghiên cứu

- Xác định được cấu trúc tổ thành tầng cây cao và tầng cây tái sinh nơi có loài

Hạt trần phân bố.

- Những tác động đến loài Hạt trần tại xã Tả Lủng, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà

Giang.

- Phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức và đề xuất được ba nhóm

giải pháp bảo tồn, phát triển tới các loài Hạt trần tại xã Tả Lủng, huyện Đồng Văn, tỉnh

Hà Giang.

Hà nội, ngày 25 tháng 5 năm 2021

Sinh viên thực hiện

Vàng Quốc Tuấn

iv

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................................................... i

BẢNG TÓM TẮT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP.................................................................................. ii

MỤC LỤC.............................................................................................................................................. iv

DANH LỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT.......................................................................... vi

DANH LỤC CÁC BẢNG..................................................................................................................... vii

DANH LỤC CÁC BIỂU....................................................................................................................... vii

DANH LỤC CÁC HÌNH..................................................................................................................... viii

ĐẶT VẤN ĐỀ..........................................................................................................................................1

CHƯƠNG 1 .............................................................................................................................................3

TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ................................................................................................................3

1.1. Nghiên cứu về ngành hạt trần trên thế giới ...................................................................................3

1.2. Các nghiên cứu ngành hạt trần tại Việt Nam ................................................................................4

CHƯƠNG 2 .............................................................................................................................................8

MỤC TIÊU, ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................8

2.1. Mục tiêu nghiên cứu......................................................................................................................8

2.1.1. Mục tiêu tổng quát..................................................................................................................8

2.1.2. Mục tiêu cụ thể.......................................................................................................................8

2.2. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu ..............................................................................8

2.2.1. Đối tượng nghiên cứu.............................................................................................................8

2.2.2. Phạm vi nghiên cứu................................................................................................................8

2.3. Nội dung nghiên cứu.....................................................................................................................8

2.4. Phương pháp nghiên cứu...............................................................................................................9

2.4.1 Công tác chuẩn bị....................................................................................................................9

2.4.2 Phương pháp kế thừa số liệu chọn lọc.....................................................................................9

2.4.3 Phương pháp ngoại nghiệp......................................................................................................9

CHƯƠNG 3 ...........................................................................................................................................21

ĐIỀU KIỆN KINH TẾ, XÃ HỘI KHU VỰC NGHIÊN CỨU..............................................................21

3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế- xã hội khu vực nghiên cứu .............................................................21

3.1.1. Đặc điểm tự nhiên ................................................................................................................21

3.2. Hiện trạng kinh tế - xã hội...........................................................................................................23

3.2.1. Các chỉ tiêu kinh tế - xã hội..................................................................................................23

3.3. Kinh tế.........................................................................................................................................25

3.3.1. Hình thức tổ chức sản xuất...................................................................................................25

3.3.2. Tình hình sản xuất................................................................................................................25

3.4. Đánh giá hiện trạng về nhà ở, công trình công cộng, hạ tầng kỹ thuật, di tích, danh thắng du lịch

và môi trường.....................................................................................................................................25

3.4.1. Hiện trạng về dân cư nhà ở...................................................................................................25

v

3.4.2. Trụ sở xã...............................................................................................................................26

3.4.3. Trường học...........................................................................................................................26

CHƯƠNG 4 ...........................................................................................................................................27

KẾT QUẢ VÀ PHÂN TÍCH KẾT QUẢ...............................................................................................27

4.1. Thành phần và mức độ nguy cấp của các loài Hạt trần tại xã Tả Lủng, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà

Giang..................................................................................................................................................27

4.2. Vị trí phân bố và đặc điểm cấu trúc rừng tổ thành rừng tại vị trí phân bố của các loài Hạt trần tại

khu vực nghiên cứu............................................................................................................................29

4.2.1. Thông đỏ bắc (Thông đỏ lá ngắn) ........................................................................................29

4.2.2. Thiết sam giả lá ngắn ...........................................................................................................32

4.2.3. Thông tre lá ngắn..................................................................................................................34

4.2.4. Thông tre lá dài ....................................................................................................................36

4.2.5. Sa mộc..................................................................................................................................38

4.2.6. Thiết sam đông bắc ..............................................................................................................40

4.2.7. Hoàng đàn ............................................................................................................................42

4.2.8. Thông Ba Lá.........................................................................................................................44

4.3. Những tác động đến loài Hạt trần tại xã Tả Lủng, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang. ................46

4.3.1. Khai thác gỗ và lâm sản trái phép ........................................................................................46

4.3.2. Lửa rừng...............................................................................................................................47

4.3.3. Các nguyên nhân giám tiếp khác..........................................................................................47

4.4. Phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức và đề xuất một số giải pháp bảo tồn, phát

triển tới các loài Hạt trần tại xã Tả Lủng, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang......................................48

4.4.1: Phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức tơi các loài hạt trần tại khu vực nghiên

cứu..................................................................................................................................................48

4.4.2: Đề xuất một số giải pháp bảo tồn, phát triển tới các loài Hạt trần tại khu vực nghiên cứu..49

KẾT LUẬN, TỒN TẠI VÀ KIẾN NGHỊ..............................................................................................51

1. Kết luận ..........................................................................................................................................51

2. Tồn tại ............................................................................................................................................51

3. Kiến nghị........................................................................................................................................52

TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................................................53

Phục lục 1: Ảnh các loài hạt trần tại khu vực nghiên cứu......................................................................55

Phục lục 2: Danh sách người phỏng vấn................................................................................................65

Phục lục 3: Kết quả xử lý, tính toán.......................................................................................................66

Phục lục 4: Mẫu biểu phỏng vấn............................................................................................................69

vi

DANH LỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Ký hiệu viết tắt Viết đầy đủ

A Cây sinh trưởng tốt

B Cây sinh trưởng trung bình trung bình

C Cây sinh trưởng xấu xấu

Hdc Chiều cao dưới cành (m)

Hvn Chiều cao vút ngọn (m)

CV1.3 Chu vi tại điểm 1,3 m (cm)

CTTT Công thức tổ thành

IUCN Danh lục đỏ Thế giới

HTX Hợp tác xã

Nxb Nhà xuất bản

ODB Ô dạng bản

OTC Ô tiêu chuẩn

NĐ 06 (NĐ – CP) Nghị định 06/2019/NĐ-CP về Quản lý thực vật rừng,

động vật nguy cấp quý, hiếm và thực thi công ước về

buôn bán quốc tế các loài động vật, thục vật hoang dã

nguy cấp.

TXD Rừng thường xanh đá

TXDK Rừng thường xanh đá kiệt

SĐVN Sách đỏ Việt Nam

vii

DANH LỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1. Cây thuộc ngành hạt trần ở Việt Nam so với Thế Giới........................ 5

Bảng 2.1: Tọa độ của tuyến điều tra ................................................................... 11

Bảng 2.2 Danh sách tham gia trả lời phỏng vấn ................................................. 15

Bảng 4.1: Thành phần các loài Hạt trần tại khu vực........................................... 27

Bảng 4.2: Mức độ nguy cấp của các loài Hạt trần tại khu vực nghiên cứu ........ 28

Bảng 4.3: Tọa độ và độ cao bắt gặp các loài Hạt trần tại khu vực nghiên cứu .. 29

Bảng 4.4: Sơ đồ SWOT về công tác quản lý bảo vệ loài Hạt trần tại khu vực

nghiên cứu. .......................................................................................................... 48

DANH LỤC CÁC BIỂU

Mẫu biểu 2.1: Điều tra thành phần và phân bố của loài Hạt trần theo tuyến ..... 12

Biểu 2.2: Biểu điều tra tầng cây cao ................................................................... 13

Biểu 2.3: Điều tra cây tái sinh............................................................................. 14

Biểu 2.4: Điều tra cây bụi, thảm tươi.................................................................. 14