Nghiên cứu thành phần thức ăn và một số tập tính của chà vá chân xám (pygathrix cinerea) tại hòn dồ, thôn đồng cố, xã tam mỹ tây, huyện núi thành, tỉnh quảng nam

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA SINH – MÔI TRƯỜNG

NGUYỄN THỊ THU THẢO

NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN THỨC ĂN VÀ MỘT SỐ

TẬP TÍNH CỦA CHÀ VÁ CHÂN XÁM (Pygathrix cinerea)

TẠI HÒN DỒ, THÔN ĐỒNG CỐ, XÃ TAM MỸ TÂY,

HUYỆN NÚI THÀNH, TỈNH QUẢNG NAM

KHÓA LUẬN TỐT NGHỆP

Đà Nẵng - Năm 2019

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

KHOA SINH – MÔI TRƯỜNG

NGUYỄN THỊ THU THẢO

NGHIÊN CỨU THÀNH PHẦN THỨC ĂN VÀ MỘT SỐ

TẬP TÍNH CỦA CHÀ VÁ CHÂN XÁM (Pygathrix cinerea)

TẠI HÒN DỒ, THÔN ĐỒNG CỐ, XÃ TAM MỸ TÂY,

HUYỆN NÚI THÀNH, TỈNH QUẢNG NAM

Ngành: Quản lý Tài nguyên và Môi trường

Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Ái Tâm

Đà Nẵng - Năm 2019

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đề tài “Nghiên cứu thành phần thức ăn và một số tập tính

của Voọc Chà vá chân xám (Pygathrix cinerea) tại Hòn Dồ, thôn Đồng Cố, xã Tam

Mỹ Tây, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam” là công trình nghiên cứu của riêng tôi.

Các số liệu, kết quả nêu trong khóa luận này là trung thực và chưa từng được ai

công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Tác giả

Nguyễn Thị Thu Thảo

LỜI CẢM ƠN

Đầu tiên tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Trường Đại học Sư phạm – Đại

học Đà Nẵng, các thầy cô trong Khoa Sinh – Môi trường đã tạo điều kiện và giúp đỡ

tôi thực hiện đề tài. Trong đó, ThS Trần Ngọc Sơn đã giúp đỡ tôi rất nhiều trong quá

trình tìm kiếm và thu thập tài liệu.

Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới ThS. Nguyễn Ái Tâm là người đã

trực tiếp tận tình hướng dẫn, chỉ bảo, và giúp đỡ tôi về chuyên môn và kinh nghiệm

nghiên cứu, thu thập tài liệu trong suốt quá trình thực hiện đề tài. Tôi cũng xin được

đồng cảm ơn, ThS. Trần Hữu Vỹ, ThS. Nguyễn Thị Kim Yến, anh Trần Ngọc Toàn,

anh Lê Viết Mạnh, TS. Hà Thăng Long cùng toàn thể các anh chị trong Trung tâm Bảo

tồn đa dạng sinh học Nước Việt Xanh (GreenViet) và Hội Động vật học Frankfurt đã

giúp đỡ tôi thực hiện đề tài nghiên cứu này.

Ngoài ra, tôi cũng xin chân thành cảm ơn các cán bộ Trạm kiểm lâm Núi Thành

và cộng đồng thôn Đồng Cố, xã Tam Mỹ Tây đã tạo mọi điều kiện, quan tâm hỗ trợ tôi

trong quá trình thực hiện đề tài.

Mặc dù đã nỗ lực làm việc, nhưng do thời gian thực hiện đề tài còn nhiều hạn chế,

khối lượng nghiên cứu lớn, nên đề tài không tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Tôi rất

mong nhận được sự đóng góp ý kiến xây dựng của các thầy cô, hội đồng khoa học để đề

tài được hoàn thiện hơn.

Xin chân thành cảm ơn!

Sinh viên

Nguyễn Thị Thu Thảo

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU......................................................................................................................................... 1

1. Đặt vấn đề...........................................................................................................................1

2. Mục tiêu đề tài ....................................................................................................................1

4. Ý nghĩa đề tài......................................................................................................................1

CHƯƠNG 1..................................................................................................................................... 3

TỔNG QUAN TÀI LIỆU................................................................................................................ 3

1.1. Đa dạng linh trưởng ở Việt Nam.....................................................................................3

1.2. Một số đặc điểm của chi Pygathrix .................................................................................3

1.2.1. Phân loại học ............................................................................................................3

1.2.2. Đặc điểm hình thái....................................................................................................3

1.2.3. Phân bố .....................................................................................................................4

1.3. Chà vá chân xám (Pygathrix cinerea).............................................................................4

1.3.1. Tên gọi......................................................................................................................5

1.3.2. Tình hình nghiên cứu CVCX trên thế giới ...............................................................5

1.3.3. Đặc điểm hình thái CVCX .......................................................................................5

1.3.4. Đặc điểm sinh học, sinh thái của CVCX..................................................................6

1.3.5. Số lượng và phân bố.................................................................................................6

1.3.6. Các mối đe dọa .........................................................................................................6

1.3.7. Tình trạng bảo tồn ....................................................................................................6

CHƯƠNG 2..................................................................................................................................... 7

ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, MỤC TIÊU VÀ NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ..................................... 7

2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...................................................................................7

2.2. Mục tiêu nghiên cứu ........................................................................................................7

2.2.1. Mục tiêu chung .........................................................................................................7

2.2.2. Mục tiêu cụ thể .........................................................................................................7

2.3. Nội dung nghiên cứu .......................................................................................................7

2.3.1. Nghiên cứu về thành phần thức ăn của Voọc Chà vá chân xám ..............................7

2.3.2. Nghiên cứu một số đặc điểm quần thể Voọc Chà vá chân xám ...............................7

2.3.3. Nghiên cứu quỹ thời gian hoạt động và một số tập tính...........................................7

CHƯƠNG 3..................................................................................................................................... 8

THỜI GIAN, ĐỊA ĐIỂM VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................. 8

3.1. Thời gian nghiên cứu.......................................................................................................8

3.2. Điều kiện tự nhiên khu vực nghiên cứu...........................................................................9

3.2.1. Vị trí địa lý................................................................................................................9

3.2.2. Địa hình, khí hậu, thủy văn.....................................................................................10

3.2.3. Hệ động thực vật tại Hòn Dồ..................................................................................10

3.3. Phương pháp nghiên cứu ...............................................................................................10

3.3.1. Phương pháp thu thập và tổng hợp tài liệu.............................................................10

3.3.2. Phương pháp scan – sampling của Altman và cộng sự (1974)...............................10

3.3.3. Phương pháp xác định thành phần loài...................................................................11

3.3.4. Phương pháp lấy mẫu thực vật ..............................................................................11

3.3.5. Phương pháp sử dụng GPS và bản đồ ....................................................................11

3.3.6. Phương pháp phân tích số liệu................................................................................11

CHƯƠNG 4................................................................................................................................... 14

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN............................................................................. 14

4.1. Quần thể CVCX tại Hòn Dồ..........................................................................................14

4.1.1. Một số thông tin chung về quần thể CVCX tại xã Tam Mỹ Tây ...........................14

4.1.2. Vùng sống của CVCX tại Hòn Dồ .........................................................................15

4.1.3. Kích thước và cấu trúc đàn.....................................................................................16

4.2. Thành phần thức ăn của CVCX tại Hòn Dồ..................................................................17

4.2.1. Thành phần thức ăn và bộ phận sử dụng của CVCX .............................................17

4.2.2. Bản đồ phân bố các loài thực vật là thức ăn của CVCX tại Hòn Dồ......................19

4.3. Quỹ thời gian ăn và các hoạt động khác của CVCX tại Hòn Dồ ..................................21

4.3.1. Quỹ thời gian cho các hoạt động ............................................................................21

4.4. Tập tính lựa chọn giá thể và một số tập tính khác.........................................................23

4.4.1. Tập tính lựa chọn giá thể của CVCX .....................................................................23

4.4.2. Tập tính kiếm ăn của Chà vá chân xám..................................................................24

4.4.3. Tập tính nghỉ ngơi của Chà vá chân xám ...............................................................26

4.4.4. Tập tính di chuyển của CVCX ...............................................................................28

4.4.5. Tập tính xã hội của CVCX .....................................................................................31

4.5. Một số vấn đề bảo tồn CVCX tại xã Tam Mỹ Tây........................................................35

4.5.1. Các mối đe dọa chính .............................................................................................35

4.5.2. Công tác quản lý, bảo tồn hiện nay tại Tam Mỹ Tây .............................................36

KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ VÀ TỒN TẠI..................................................................................... 37

1.1. Kết luận......................................................................................................................37

1.1.1. Vùng phân bố, số lượng CVCX tại Tam Mỹ Tây ..................................................37

1.1.2. Thành phần thức ăn của CVCX..............................................................................37

1.1.3. Quỹ thời gian hoạt động của CVCX ......................................................................37

1.1.4. Một số vấn đề về bảo tồn........................................................................................37

1.2. Kiến nghị .......................................................................................................................37