Nghiên cứu thành phần loài và hiện trạng của các loài động vật quý hiếm tại khu bảo tồn thiên nhiên Tà Đùng, tỉnh Đắk Nông

KHOA HQC COHOHOHl

n g h i£ai c u u t h A ixih p h A m l o A i v a h i| i\i traixig

CUA CAC LOAl DQIMG VAT QUY HI EM TAI KHU

b AO TON THlClXI IXIHltlM t A d Uimg, TjlMH o A k IXldlMG

D6 Quang Huy1, VG Tidn Thjnh1

t 6m tAt

Khu Bao tiin Thidn nhidn (BTTN) TA Dung, tinh Dak Nong dac trung voi kidu rung kin thuong xanh

nguydn sinh vi kidu rung thudng xanh thu sinh sau nuong ray. Diy la khu vuc c6 gii tri da d^ng sinh hoc

vi bao t6n cao vdi nhidu loai dpng thuc vit nguy cip, quy hidm. Kdt qua dieu tra khu h£ dQng vit tai day da

thdng ke 69 loii nguy d p quy hidm, cin uu tiSn bao ton. Trong sd d6 c6 37 loai thu, 15 loai chim, 16 loai bd

sit va 1 loii dch nhai. Day ddu la nhung loai c6 ten trong Danh luc Do IUCN (2012), Sach Do Vidt Nam

(2007) hoac Nghj djnh 32/2006/ND-CP. Cu thd, c6 53 loai dupe ghi trong Sach Do Vi$t Nam (2007), 25 loii

c6 ten trong Danh luc Do IUCN (2012), 58 loai dupe ghi trong Nghi dinh 32/2006/ND-CP, 5 loai va phan

loai d$c huu. Dac biet, trong so do c6 5 loai dugc xdp d cip CR (cue ky nguy cip) trong Sach Dd Viet Nam:

Hd, Bao hoa mai, Trin moc, Trin gim, Ran ho chua; mQt sd loai dupe uu tidn bao ton cao, thd gidi dSc bidt

quan tim : Cha vi chan den, Vugn ml vang nam, Cu b nho; mQt sd loii va phan loai d$c huu h?p cua Vidt

Nam: Ga loi tring, V o q c bac trung bd, Nhong dudi dai Vidt Nam. Nhung kdt qua nay da khing djnh nhung

gia trj da dang sinh hQC vi bao ton cao cua Khu BTTN Ti Dung, dong thdi giup cic nhi quin ly dua ra

nhttng chidn lupc quin ly bio tdn hidu qui.

T i khda: Ta Dung, dgng v$t hoang dS, nguy cip, quy hiSm, d$c huu, da dpng sinh hpc.

1. BAT VAN Bi

Viet Nam khong chi dugc bidt den vdi nguon tai

nguyen thien nhien phong phu, da dang vdi nhidu

loii dong thuc vat mi con li noi cu tru cua nhidu loii

quy hi£m, d$c huu, dac biet li cic loai dpng vit Tuy

nhien, dudi ip luc tir qui trinh gia tang din so cung

nhidu nguyen nhan khic m i nguon tii nguyen dong

vat rimg da va dang bj suy thoai nghiem trong. Hau

qui li su suy giam so lugng cic loai dong vat nhidu

loai da bi tuyet chung, nhidu loai khac dang dung

trudc bd vuc cua su tuyet chung.

Khu BTTN Ta Dimg nim tren dia ban tinh Dak

N6ng la khu vuc c6 tinh da dang sinh hgc cao, c6

nhi&i gia trj bio ton mang tam co quoc gia vi quoc

td. Diy li noi cu tru cua nhi£u loii dong thuc vat quy

hidm nhu: Bio hoa mai (Panthera pardus), Vupn mi

ving nam (Nomascus gabriellae,), Cu li nh6

(Nycticcebus pygmaeus) Mang ldn (Megamuntiacus

vuquaugensis), Gi ldi vin (Lophura nycthemera

annamensis,), Cdng (Pavo muticus), Hong hoang

(Buceros bicomiS, Ni$c m6 vin (Aceros undulatus).

Dac biet KBT nim trong vimg Chim d$c huu cao

nguyen Langbian (Stattersfield vi c0ng s\r 1996). Tgi

diy da ghi nhin 5 loii chim phin bo hep bao g6m:

Gi ti&i mat do (FofypJectron germaini), Khudu diu

1 Trudng Bgi hgc Uun nghidp

den (Garrulaxmilled), Khudu diu xim (G. vassal!),

Khudu mo dai (Jabouilleia danjoul) vi Chich chach

ma xam (Macronous kelleyi). Vdi nhung gia trj bio

ton cao nhu vay, viec duy tri, bao tdn va phit tridn

khu he dgng vat cung nhu cic loii quy hidm li viec

lim cap thidt d thdi didm hien tgi. Tuy nhien, kh6

khan ldn nhit cho viec dd xuit nhung chidn luge bio

ton cic loii dong vat quy hidm tgi khu vuc la thidu co

sd du lieu vd thanh phin, hien trgng vi phan b6 cua

cac loai quy hidm. Cac cong trinh nghien cuu vd khu

he dong vat gan day nhat dugc thuc hien cach day

hon 1 thap ky (Ding Huy Huynh va Cao Van Sung,

2000; Vien Didu tra Quy hogch Rung, 2001) va khong

con thd hien dugc tinh trgng hien nay cua cic loai

quy hidm. Do vay, viec didu tra bo sung nhung du

lieu nay la budc dau tien quan trgng dd c6 thd dd

xuit nhung chidn luge bio t6n hieu qui.

2. Btil TUQNG VA PHUONG PIUlP NGHfN CUU

2.1. D6i tugng nghien cuu

Cic loii dong vgt c6 xuong s6ng tren cgn quy

hidm thuoc 4 ldp: Luong cu, Bd sit Chim vi Thu.

22. Phuong phip nghien cuu

2.2.1. Phong vin

Phuong phip phong vin dugc su dyng nhim

cung cap nhung thong tin quan trgng lien quan ddn

tinh trgng khu he dgng vit hoang da, trong d6 tip

trung vio cic loii nguy cip, quy hi&n, c6 gii tri kinh

NONG NGHlfP VA PHAT TRlf:N N6NG THON - K* 2 - THANG 3/2014 103