Nghiên cứu sự tạo phức đơn, đa phối tử của các nguyên tố đất hiếm (La, Ce, Pr, Nd, Sm, Eu, Gd) với L-methionin và axetylaxeton trong dung dịch bằng phương pháp ch

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

-------------------------------

PHẠM DIỆU HỒNG

NGHIÊN CỨU SỰ TẠO PHỨC ĐƠN, ĐA PHỐI TỬ CỦA

CÁC NGUYÊN TỐ ĐẤT HIẾM (La, Ce, Pr, Nd, Sm, Eu, Gd) VỚI

L-METHIONIN VÀ AXETYLAXETON TRONG DUNG DỊCH

BẰNG PHƢƠNG PHÁP CHUẨN ĐỘ ĐO pH

LUẬN VĂN THẠC SĨ HOÁ HỌC

THÁI NGUYÊN- 2009

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

-------------------------------

PHẠM DIỆU HỒNG

NGHIÊN CỨU SỰ TẠO PHỨC ĐƠN, ĐA PHỐI TỬ CỦA

CÁC NGUYÊN TỐ ĐẤT HIẾM (La, Ce, Pr, Nd, Sm, Eu, Gd) VỚI

L-METHIONIN VÀ AXETYLAXETON TRONG DUNG DỊCH

BẰNG PHƢƠNG PHÁP CHUẨN ĐỘ ĐO pH

CHUYÊN NGÀNH : HOÁ PHÂN TÍCH

MÃ SỐ : 60.44.29

LUẬN VĂN THẠC SĨ HOÁ HỌC

HƢỚNG DẪN KHOA HỌC : PGS.TS LÊ HỮU THIỀNG

THÁI NGUYÊN- 2009

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

LỜI CẢM ƠN

Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Lê Hữu Thiềng, người

thầy đã tận tình chú đáo và giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập, nghiên

cứu và hoàn thành luận văn.

Xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, khoa sau Đại học, khoa Hóa học

trường ĐHSP Thái Nguyên đã tạo điều kiện thuận lợi cho em trong suốt quá

trình học tập và nghiên cứu đề tài.

Xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo, cán bộ phòng thí nghiệm khoa

Hóa học trường ĐHSP Thái Nguyên và các bạn bè đồng nghiệp đã giúp đỡ, tạo

điều kiện cho tôi trong suốt quá trình thực nghiệm.

Cùng với sự biết ơn sâu sắc tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu

trường THPT Gang Thép, tổ Hóa - Sinh trường THPT Gang Thép đã giúp đỡ

và động viên tôi trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn này.

Thái Nguyên, tháng 9 năm 2009

Tác giả

Phạm Diệu Hồng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

MỤC LỤC

Trang

MỞ ĐẦU................................................................................................................1

Chƣơng I: TỔNG QUAN TÀI LIỆU....................................................................3

1.1. Sơ lược về các NTĐH ......................................................................................3

1.1.1. Đặc đặc điểm chung của các NTĐH ..............................................................3

1.1.1.1.Cấu hình electron chung của các lantanit. ....................................................3

1.1.1.2. Sơ lược tính chất hóa học của NTĐH..........................................................5

1.1.2. Sơ lược về một số hợp chất chính của NTĐH. ...............................................5

1.1.2.1.Oxit của các NTĐH. ....................................................................................5

1.1.2.2. Hydroxit của NTĐH ...................................................................................6

1.1.2.3. Các muối của NTĐH. .................................................................................6

1.2. Sơ lược về L- methionin, axetyl axeton.............................................................7

1.2.1. Sơ lược về L- methionin ................................................................................7

1.2.2. Sơ lược về axetyl axeton................................................................................9

1.3. Khả năng tạo phức của NTĐH với các aminoaxit. ..................................... 11

1.4 . Cơ sở của phương pháp chuẩn độ đo pH................................................... 14

1.4.1. Phương pháp xác định hằng số bền của phức đơn phối tử ............................15

1.4.2. Phương pháp xác định hằng số bền của phức đa phối tử. .............................16

Chƣơng II: THỰC NGHIỆM .............................................................................19

2.1. Hoá chất và thiết bị. .......................................................................................19

2.1.1. Chuẩn bị hoá chất . .....................................................................................19

2.1.1.1 . Dung dịch KOH.......................................................................................19

2.1.1. 2. Dung dịch đệm pH = 4,2..........................................................................19

2.1.1.3. Dung dịch thuốc thử asenazo(III) 0,1%.....................................................19

2.1.1.4. Dung dịch DTPA 10-3 M..........................................................................19

2.1.1.5.Các dung dịch muối Ln(NO3)3 10-2 M

( Ln : La, Pr, Nd, Sm, Eu, Gd)

và CeCl3 10-2 M . .........................................................................................19

2.1.1.6. Dung dịch L- methionin 10-2 M và axetyl axeton 10-1 M...........................20

2.1.1.7. Dung dịch KNO3 1M................................................................................20

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

2.1.1.8. Dung dịch KCl 1M ................................................................................20

2.1.2. Thiết bị ........................................................................................................20

2.2. Nghiên cứu sự tạo phức đơn phối tử của các NTĐH (La, Ce, Pr, Nd, Sm, Eu,

Gd) với L- methionin, và với axetyl axeton…………………… ….......... 20

2.2.1. Xác định hằng số phân li của L- methionin ..........................................20

2.2.2. Xác định hằng số phân li của axetyl axeton .............................................. . 23

2.2.3. Nghiên cứu sự tạo phức đơn phối tử của La3+, Ce3+, Pr3+, Nd3+, Sm3+

,

Eu3+, Gd3+ với L- methionin……………………………………………………… 26

2.2.4. Nghiên cứu sự tạo phức đơn phối tử của La3+, Ce3+, Pr3+, Nd3+, Sm3+

,

Eu3+, Gd3+ với axetyl axeton ………………………………………………….... ..33

2.3. Nghiên cứu sự tao phức đa phối tử của các NTĐH (La3+, Ce3+, Pr3+, Nd3+

,

Sm3+, Eu3+, Gd3+) với L- methionin và axetyl axeton:……………………………38

2.3.1. Nghiên cứu sự tao phức đa phối tử của các NTĐH (La3+, Ce3+, Pr3+, Nd3+

,

Sm3+, Eu3+, Gd3+) với L- methionin và axetyl axeton theo tỉ lệ các cấu tử 1:2:2.. …......38

2.3.2. Nghiên cứu sự tao phức đa phối tử của các NTĐH (La3+, Ce3+, Pr3+, Nd3+, Sm3+

,

Eu3+, Gd3+) với axetyl axeton và L- methionin theo tỉ lệ các cấu tử 1:4:2…………...... 44

KẾT LUẬN ..................................................................................................... 52

TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................53

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

HAcAc : Axetyl axeton

DTPA : Dietylentriamin pentaaxetic

Ln3+

: Ion lantanit

Ln : Lantanit

HMet : Methionin

NTĐH : Nguyên tố đất hiếm