Nghiên Cứu Quy Trình Kiểm Tra Sửa Chữa Bảo Dưỡng Hệ Thống Lái Cho Xe Huyndai Grand I 10

ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP VIỆT NAM

KHOA CƠ ĐIỆN VÀ CÔNG TRÌNH

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

NGHIÊN CỨU QUY TRÌNH KIỂM TRA, SỬA CHỮA,

BẢO DƯỠNG HỆ THỐNG LÁI CHO XE HUYNDAI

GRAND I10

NGÀNH: CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT Ô TÔ

MÃ NGÀNH: 7510205

Giảng viên hướng dẫn : Nguyễn Văn An

Sinh viên thực hiện : Nguyễn Duy Hoàng Phúc

Lớp : K61_KOTO

Khoá học : 2016 – 2020

Hà Nội, 2020

MỤC LỤC

ĐẶT VẤN ĐỀ................................................................................................... 1

CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỂ ÔTÔ VÀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU............. 2

1.1: Lịch sử phát triển ôtô. ................................................................................ 2

1.1.1: Phát minh và sản xuất ôtô trước thế kỉ 19............................................... 2

1.1.2: Tình hình sản xuất và sử dụng ôtô sau thê kỷ 19 đến nay ...................... 4

1.2.Phân loại ôtô................................................................................................ 7

1.3: Cấu tạo chung của ôtô.............................................................................. 13

1.3.1: Động cơ................................................................................................. 13

1.3.2: Hệ thống truyền lực............................................................................... 13

1.3.3: Hệ thống phanh ..................................................................................... 14

1.3.4: Hệ thống lái........................................................................................... 15

1.3.5: Hệ thống treo đỡ, di động, khung vỏ xe. .............................................. 16

1.3.6: Thiết bị chuyên dùng: ........................................................................... 18

1.4: Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu ........................................................ 19

1.5: Mục tiêu, nội dung, đối tượng và phương pháp nghiên cứu.................... 21

CHƯƠNG 2 TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG LÁI VÀ HỆ THỐNG LÁI

TRÊN XE HUYNDAI GRAND I10............................................................... 23

2.1: Công dụng, phân loại, yêu cầu................................................................. 23

2.1.1: Công dụng. ............................................................................................ 23

2.1.2: Yêu cầu.................................................................................................. 23

2.1.3: Phân loại................................................................................................ 24

2.2: Cấu tạo chung của hệ thống lái................................................................ 25

2.2.1: Sơ đồ hệ thống lái với hệ thống treo phụ thuộc.................................... 25

2.2.2. Sơ đồ hệ thống lái với hệ thống treo độc lập. ....................................... 26

2.3: Các chi tiết và bộ phận chính của hệ thống lái. ....................................... 27

2.3.1 Vô lăng. .................................................................................................. 27

2.3.2: Trục lái. ................................................................................................. 27

2.3.3: Cơ cấu lái. ............................................................................................. 27

2.3.4 Các loại cơ cấu lái thông dụng............................................................... 31

2.3.5. Dẫn động lái. ......................................................................................... 38

2.3.6. Tính ổn định của bánh dẫn hướng......................................................... 39

2.3.7: Các góc đặt bánh xe dẫn hướng (Hình học lái) .................................... 43

2.4. Cường hoá lái. .......................................................................................... 48

2.4.1. Công dụng, phân loại, yêu cầu.............................................................. 48

2.4.3. Các sơ đồ bố trí. .................................................................................... 50

CHƯƠNG 3 HỆ THỐNG LÁI XE HUYNDAI GRAND I10........................ 53

3.1. Các thông số kỹ thuật chính của ôtô Huyndai Grand I10........................ 54

3.2. Giới thiệu tổng quát về hệ thống lái ôtô HUYNDAI GRAND I10 ......... 56

CHƯƠNG 4 NHỮNG HƯ HỎNG THƯỜNG GẶP TRONG HỆ THỐNG

LÁI XE HUYNDAI GRAND I10 VÀ NGUYÊN NHÂN CÁC BIỆN PHÁP

SỬA CHỮA THAY THẾ............................................................................... 66

4.1. Các hư hỏng thường gặp và ảnh hưởng của hệ thống lái......................... 66

4.2. Quy trình tháo cơ cấu lái.......................................................................... 67

4.3 Quy trình kiểm tra sửa chữa hệ thống lái.................................................. 70

4.3.1. Kiểm tra sửa chữa cơ cấu lái( hộp lái).................................................. 70

4.3.2. Kiểm tra sửa chữa bơm trợ lực lái ........................................................ 73

4.3.3. Kiểm tra sửa chữa hình thang lái .......................................................... 75

4.4. Kiểm tra góc đặt bánh xe ......................................................................... 77

4.4.1 Kiểm tra và điều chỉnh góc doãng của bánh xe ..................................... 77

4.4.2. Kiểm tra và điều chỉnh góc nghiêng dọc trụ đứng................................ 78

4.4.3. Kiểm tra góc nghiêng ngang trụ đứng .................................................. 78

4.4.4. Kiểm tra và điều chỉnh độ chụm........................................................... 79

4.3.1. Kiểm tra lại độ dơ của vành lái ............................................................. 80

4.5.4. Kiểm tra bơm dầu.................................................................................. 82

CHƯƠNG V NHỮNG BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG VÀ

ĐẢM BẢO AN TOÀN CHO XE VÀ HỆ THỐNG LÁI ............................... 83

5.1. Đối với thiết kế, chế tạo:.......................................................................... 83

5.2. Đối với kỹ thuật xếp đặt hàng hóa. .......................................................... 84

5.3. Đối với kỹ năng vận hành của lái xe........................................................ 84

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ......................................................................... 86

TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Các thông số kỹ thuật chính của ôtô Huyndai Grand I10 .............. 54

Bảng 3.2. Bảng giới thiệu về các hệ thống và các trang bị của xe HUYNDAI

GRAND I10 .................................................................................................... 55

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 1.1: Chiếc xe đầu tiên do Nicola Cunio tạo ra ( chiếc Cugnot Fardier) .. 2

Hình 1.2: Chiếc xe được đăng ký bằng phát minh năm 1886........................... 3

Hình 1.3: Ôtô Chiến Thắng đầu tiên do người Việt chế tạo. ............................ 6

Hình 1.4: Xe Ben............................................................................................. 10

Hình 1.5: Xe tải thùng..................................................................................... 10

Hình 1.6: Xe chở người................................................................................... 10

Hình 1.7: Xe cứu hỏa ...................................................................................... 11

Hình 1.8: Xe thu gom rác thải......................................................................... 12

Hình 1.9: Xe cứu thương................................................................................. 12

Hình 1.10: Hệ thống truyền lực của ôtô.......................................................... 13

Hình 1.11: Sơ đồ chung cho hệ thống lái........................................................ 15

Hình 1.12: Hệ thống lái có trợ lực bằng thủy lực ........................................... 16

Hình 1.13: Hệ thống treo trên ôtô ................................................................... 17

Hình 2.1: Sơ đồ hệ thống lái với hệ thống treo phụ thuộc.............................. 25

Hình 2.2: Sơ đồ hệ thống lái với hệ thống treo độc lập .................................. 26

Hình 2.3. Các quy luật đặc trưng cho sự thay đổi tỷ số truyền động học...... 28

Hình 2.4: Sự thay đổi khe hở trong cơ cấu lái ................................................ 31

Hình 2.5. Trục vít lăn – cung răng đặt giữa .................................................... 32

Hình 2.6. Cơ cấu loại trục vít hình trụ - cung răng đặt bên ............................ 32

Hình 2.7. Cơ cấu lái trục vít glôbôít – con lăn hai vành ................................. 33

Hình 2.8. Cơ cấu lái trục vít – chốt quay ........................................................ 35

Hình 2.9. Cơ cấu lái bánh răng – thanh răng .................................................. 35

Hình 2-10. là kết cấu của cơ cấu lái bánh răng – thanh răng.......................... 36

Hình 2.11. Cơ cấu lái liên hợp trục vít - êcu - thanh răng – cung răng .......... 37

Hình 2.12: Sơ đồ minh họa sự lăn của bánh xe đàn hồi ................................. 42

HÌnh 2.13: Góc doãng ..................................................................................... 43

Hình 2.14. Tác dụng của góc doãng dương .................................................... 44

Hình 2.15. Tác dụng của góc doãng âm.......................................................... 45

Hình 2.16. Góc nghiêng dọc dương của trụ xoay đứng.................................. 46

Hình 2.17. Góc nghiêng dọc ........................................................................... 46

Hình 2.18. Góc nghiêng ngang của chốt chuyển hướng................................. 47

Hình 2.19. Cơ cấu lái, bộ phận phân phối và xilanh lực bố trí chung thành

một cụm........................................................................................................... 50

Hình 2.20. Cơ cấu lái bố trí riêng, bộ phận phân phối và xilanh lực bố trí

chung ............................................................................................................... 51

Hình 2.21. Cơ cấu lái, bộ phận phân phối, xilanh lực bố trí riêng.................. 51

Hình 2.22. Sơ đồ bố trí xilanh lực riêng, cơ cấu lái và bộ phận phân phối bố

trí chung........................................................................................................... 52

Hình 3.1. Hình dáng tổng thể ôtô Huyndai Grand I10.................................... 54

Hình 3.2 Sơ đồ kết cấu hệ thống lái................................................................ 56

Hình 3.3: Vành tay lái ..................................................................................... 57

Hình 3.4: Túi khí an toàn ................................................................................ 58

Hình 3.5. Kết cấu trục lái ................................................................................ 59

Hình 3.6: Cấu tạo của van phân phối kiểu van trượt. ..................................... 59

Hình 3.7: Kết cấu thanh răng .......................................................................... 60

Hình 3.8. Kết cấu khớp cầu của thanh kéo bên............................................... 61

Hình 3.9: Van xoay ở vị trí trung gian............................................................ 62

Hình 3.10. Van hoạt động quay trái................................................................ 63

Hình 3.11. Van hoạt động qua phải ................................................................ 64

Hình 4.1. Kiểm tra độ cong vênh của thanh răng ........................................... 71

Hình 4.2: Kiểm tra độ kín khít của piston xilanh trợ lực ................................ 72

Hình 4.3: Kiểm tra khe hở khớp nối ............................................................... 76

Hình 4.4. Kiểm tra độ dơ khớp cầu................................................................. 76

Hình 4.5. Góc doãng bánh xe.......................................................................... 77

Hình 4.6. Điều chỉnh góc doãng ..................................................................... 77

Hình 4.7. Góc nghiêng dọc trụ đứng............................................................... 78

Hình 4.8. Góc nghiêng ngang trụ đứng........................................................... 78

Hình 4.9. Độ chụm của bánh xe dẫn hướng.................................................... 79

Hình 4.10. Kiểm tra độ chụm.......................................................................... 79

Hình 4.11. Kiểm tra độ dơ vành lái................................................................. 80

Hình 4.12. Kiểm tra độ dơ dọc và dơ ngang.................................................. 81

1

ĐẶT VẤN ĐỀ

Việt Nam đang trên con đường hội nhập với kinh tế thế giới, nên đòi

hỏi phải nỗ lực rất nhiều để phát triển kinh tế. Trong những năm gần đây thì

nền kinh tế Việt Nam có nhiều biến đổi mới mạnh mẽ nhất là ngành giao

thông vận tải. Nhu cầu về di chuyển cho thị trường trong nước và nước ngoài

lại càng tăng cao, nhờ đó làm động lực để thúc đẩy ngành giao thông vận tải

của nước ta càng đi lên.

Xe con là phương tiện vận chở người thông dụng trong ngành giao

thông. Xe Huyndai grand i10 là dòng xe phổ thông của Huyndai. Xe Huyndai

grand i10 có chất lượng tốt, hoạt động ổn định và giá cả phải chăng đang là sự

lựa chọn hàng đầu trong thị trường xe chạy dịch vụ.

Xe ô tô được cấu thành từ rất nhiều bộ phận, gồm động cơ, hệ thống

truyền lực, hệ thống phanh, hệ thống lái, khung và thùng xe, hệ thống treo đỡ

và di động. Đối với các xe làm các nhiệm vụ đặc thù còn có bộ phận chuyên

dùng khác.

Hệ thống lái có nhiệm vụ duy trì chuyển động của xe ổn định theo quỹ

đạo mong muốn của người lái đã điều khiển, nhằm đảm bảo xe chuyển động

an toàn cho người phương tiện và hàng hóa. Để hệ thống lái hoạt động tin

cậy, ổn định và nhẹ nhàng cho người lái chúng ta cần phái trang bị những

kiến thức cơ bản về chăm sóc, bảo dưỡng và quy trình sữa chữa cho các bộ

phận cơ cấu lái.

Xuất phát từ những lý do trên, được sự đồng ý của Khoa Cơ Điện và

Công Trình, Bộ Môn Kỹ thuật cơ khí em đã thực hiện đề tài “ Nghiên cứu quy

trình kiểm tra, sửa chữa, bảo dưỡng hệ thống lái cho xe Huyndai grand i10”.

2

CHƯƠNG 1

TỔNG QUAN VỂ ÔTÔ VÀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

1.1: Lịch sử phát triển ôtô.

1.1.1: Phát minh và sản xuất ôtô trước thế kỉ 19.

Ôtô là phương tiện đầu tiên chuyển động trên mặt đất có động cơ và

được sử dụng rộng rãi được sáng tạo ra vào năm 1769. Tác giả của nó là ông

Nicola Cunio, người Pháp. Đó là một cỗ xe ba bánh cồng kềnh chạy bằng

động cơ hơi nước và nồi súp de có kích thước lớn. Nó chạy với vận tốc 5km/h

và cứ 24 tiếng lại phải nạp nhiên liệu một lần.

Hình 1.1: Chiếc xe đầu tiên do Nicola Cunio tạo ra ( chiếc Cugnot Fardier)

Tiếp sau đó, người đầu tiên ở nước Mỹ được nhận bằng phát minh cho

cỗ xe tự chuyển động là ông Oliver Evans. Đó là vào năm 1789 khi ông này

sáng chế ra một chiếc xe thùng bốn bánh có một bánh cánh quạt ở phía sau,

nó có thể chuyển động cả trên cạn lẫn dưới nước. Chiếc xe này nặng tới 19

tấn.(Trích báo tuoitre.vn)

Gần tám mươi năm sau nhiều thí nghiệm về những cỗ xe như thế vẫn

tiếp tục được thực hiện. Những chiếc xe được làm ra đa phần chạy bằng động

cơ hơi nước, mặc dù cũng có vài chiếc chạy bằng điện, ngoài nhiệm vụ chở

khách chúng còn chở cả những bình ắc quy nặng nề. Cuối cùng vào những