Nghiên cứu phương pháp nhân giống in vitro cây lan hài đốm (Paphiopedilum concolor) ở Thái Nguyên

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC

TRẦN THỊ THU TRANG

NGHIÊN CỨU PHƢƠNG PHÁP NHÂN GIỐNG IN VITRO

CÂY LAN HÀI ĐỐM (Paphiopedilum concolor)

Ở THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC ỨNG DỤNG

Thái Nguyên - 2020

Thái Nguyên, 2020

Thái Nguyên - 2020

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC

TRẦN THỊ THU TRANG

NGHIÊN CỨU PHƢƠNG PHÁP NHÂN GIỐNG IN VITRO

CÂY LAN HÀI ĐỐM (Paphiopedilum concolor)

Ở THÁI NGUYÊN

Chuyên ngành: Công nghệ sinh học

Mã số: 8 42 02 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC ỨNG DỤNG

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Vũ Thị Lan

Trƣờng Đại học Khoa học – ĐH Thái Nguyên

Thái Nguyên - 2020

Thái Nguyên - 2020

i

LỜI CAM ĐOAN

T x y tr u t t ệ ƣ s

ƣ TS. Vũ T ị L . Mọ trí tr uậ vă ều rõ uồ

ố . Cá số ệu, kết quả u tr uậ vă tru t v ƣ từ

bố tr ột tr k á .

Thái Nguyên, ngày ..... tháng 12 năm 2020

Tác giả

Trần Thị Thu Trang

ii

LỜI CẢM ƠN

Lờ ầu t t x ƣợc bày tỏ lòng biết ơ s u sắc t i TS. Vũ T ị Lan,

Khoa Công nghệ sinh học, Trƣờ Đại học Khoa học Thái Nguyên ã tận tình

hƣ ng d n, chỉ bảo v úp ỡ tôi trong suốt thời gian th c hiện và hoàn thành

luậ vă y.

Tôi xin chân thành cả ơ B á ệu Trƣờ Đại học K ọ - Đại

học Thái Nguyên, Ban ch nhiệm Khoa Công nghệ sinh học v á t ầy á ,

cán bộ trong Khoa Công nghệ sinh học, ặc biệt là s qu t , úp ỡ c á

ị k t uật v p t í ệm Khoa ã tạ ều kiệ úp ỡ tôi trong

quá trình làm luậ vă t ạ sĩ.

Tôi xin cảm ơ ình và bạn bè luôn bên cạnh ng hộ, khuyến khích,

ộng viên tạ ộng l ể tôi hoàn thành luậ vă y.

Trong quá trình làm luậ vă k trá k ỏi những sai sót, tôi mong

nhậ ƣợc s ó óp quý báu từ phía thầy cô và bạ bè ể tôi hoàn thành bản

luậ vă .

Thái Nguyên, ngày ..... tháng 12 năm 2020

Tác giả

Trần Thị Thu Trang

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN....................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................ii

MỤC LỤC............................................................................................................ iii

DANH MỤC BẢNG.............................................................................................vi

DANH MỤC HÌNH .............................................................................................vii

MỞ ĐẦU................................................................................................................1

1. Đặt vấ ề...........................................................................................................1

2. Mục tiêu nghiên c u...........................................................................................2

3. Nội dung nghiên c u..........................................................................................3

CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU................................................................4

1.1. Gi i thiệu về lan H v H Đốm.............................................................4

1.1.1. Phân loại lan Hài (Paphiopedilum)..............................................................4

1.1.2. N uồ ố ....................................................................................................5

1.1.3. Đặ ể t á .......................................................................................6

1.1.4. Đ ều kiệ s t á .......................................................................................7

1.1.5. H ệ trạ y H V ệt N .................................................................8

1.1.6. Đặ ểm th c vật học c H Đốm ...................................................12

1.2. P ƣơ p áp ố v tí in vitro......................................................14

1.2.1. Quy trình nhân giống in vitro [20].............................................................14

1.2.2. Cá p ƣơ p áp ố v tí H Đốm..................................16

1.3. Tình hình nghiên c u lan Hài trên thế gi v tr ƣ c............................17

1.3.1. Trên thế gi i...............................................................................................17

1.3.2. Tron ƣ c .................................................................................................22

CHƢƠNG 2. VẬT LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.......................27

2.1. Đố tƣợng và vật liệu nghiên c u..................................................................27

2.2. Đị ểm và thời gian nghiên c u .................................................................28

2.3. Hóa chất và thiết bị nghiên c u.....................................................................28

2.3.1. Hóa chất......................................................................................................28

iv

2.3.2. Thiết bị .......................................................................................................28

2.3.3. Dụng cụ ......................................................................................................29

2.4. P ƣơ p áp u...............................................................................29

2.4.1. P ƣơ pháp khử trùng chồi non...............................................................29

2.4.2. P ƣơ p áp k ử trùng quả Đốm ..................................................30

2.4.3. Nghiên c u ảnh ƣởng c trƣờng t i khả ă ảy mầm c a hạt lan

H Đốm...............................................................................................................30

2.4.4. P ƣơ p áp chồi in vitro .....................................................30

2.4.5. Nghiên c u ả ƣởng c NAA ến khả ă r rễ c H Đốm....31

2.4.6. P ƣơ p áp ƣ cây ra ngoài t nhiên.....................................................31

2.4.7. P ƣơ p áp ă sóc H Đốm ở ƣ i .......................................32

2.4.8. P ƣơ p áp p tí v xử lí số liệu......................................................32

CHƢƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN.............................33

3.1. Nghiên c u p ƣơ p áp k ử trùng m u .....................................................33

3.2. Nghiên c u ả ƣởng c a tuổi quả v trƣờng t i khả ă ảy mầm

c a hạt l H Đốm.............................................................................................36

3.3. Nghiên c u ả ƣởng c a một số chất ều s trƣở ến khả ă

nhân nhanh và s s trƣởng c a chồ H Đốm..........................................40

3.3.1. Ả ƣởng c a BAP kết hợp v NAA ến khả ă v sinh

trƣởng c a chồ H Đốm non sau khi nảy mầm............................................40

3.3.2. Ả ƣởng c a nồ ộ BAP ến khả ă ồi ..................44

3.4. Nghiên c u ả ƣởng c NAA ến khả ă r rễ c H Đốm.......49

3.5. Nghiên c u ƣ y in vitro r vƣờ ƣơ . ..................................52

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ..................................................................................55

TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................................56

PHỤ LỤC.............................................................................................................67

v

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

B5: Gamborg , 1976

BA: N

6

-benzyladenine

BAP : 6 - benzyl amino purine

CT: Công th c

CS: Cộng s

DNA: Deoxyribonucleic acid

ĐC: Đối ch ng

KC: Knudson C

MS : Murashighe và Skoog, 1962

NAA : Naphthalene acetic acid

PCR: Polymerase Chain Reaction

RAPD: Random Amplification of Polymorphic DNA

THT: Than hoạt tính

SH: Schenk and Hildebrandt, 1972

VW: Vacin and Went

WPM : Woody Plant Medium – Lioyd