Nghiên cứu giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên đất cho mục tiêu phát triển đô thị quận 2, Tp. Hồ Chí Minh :Luận văn thạc sĩ - Chuyên ngành: Quản lý tài nguyên và môi trường

BỘ CÔNG THƢƠNG

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HỒ CHÍ MINH

NGUYỄN VĂN HOÀNG

NGHIÊN CỨU GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU

QUẢ SỬ DỤNG TÀI NGUYÊN ĐẤT CHO MỤC

TIÊU PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ QUẬN 2, TP. HCM

Chuyên ngành : Quản lý Tài nguyên và Môi trƣờng

Mã ngành : 60.85.01.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2017

Công trình đƣợc hoàn thành tại Trƣờng Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh.

Cán bộ hƣớng dẫn khoa học: TS. Trần Bích Châu

Cán bộ PGS. TS Bùi Xuân An

Cán bộ TS. Hồ Kỳ Quang Minh

Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh ngày 15 tháng 7 năm 2017.

Thành phần Hội đồng đánh giá luận văn thạc sĩ gồm:

1. PGS.TS. Trƣơng Thanh Cảnh - Chủ tịch Hội đồng

2. PGS.TS. Bùi Xuân An - Phản biện 1

3. TS. Hồ Kỳ Quang Minh - Phản biện 2

4. TS. Nguyễn Văn Trƣờng - Ủy viên

5. TS. Lƣơng Văn Việt - Thƣ ký

CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG VIỆN TRƢỞNG

BỘ CÔNG THƢƠNG

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

CỘNG HÕA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

NHIỆM VỤ CỦA LUẬN VĂN THẠC SĨ

Họ tên học viên :NGUYỄN VĂN HOÀNG MSHV :15001781

Ngày sinh :17/8/1977 Nơi sinh : Quảng Bình

Chuyên ngành: Quản lý Tài nguyên và Môi trƣờng Mã ngành :60.85.01.01

I. TÊN ĐỀ TÀI: “Nghiên cứu giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên đất

cho mục tiêu phát triển đô thị quận 2, thành phố Hồ Chí Minh”.

II. NHIỆM VỤ VÀ NỘI DUNG:

1. Tổng quan các vấn đề nghiên cứu về tài nguyên đất..

2. Đánh giá hiện trạng sử dụng đất và hoạt động quản lý tài nguyên đất cho

mục tiêu phát triển đô thị Quận 2.

3. Phân tích các yếu tố phát sinh xung đột trong quá trình khai thác, sử dụng

đất cho phát triển đô thị quận 2.

4. Đề xuất các giải pháp giảm nhẹ xung đột và tăng cƣởng công tác quản lý, sử

dụng bền vững tài nguyên đất cho mục tiêu phát triển đô thị Quận 2.

III.NGÀY GIAO NHIỆM VỤ: Thực hiện Quyết định số 2541/QĐ-ĐHCN ngày

30/12/2016 của Trƣờng Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh về việc giao

đề tài và cử ngƣời hƣớc dẫn luận văn thạc sĩ.

IV.NGÀY HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ: Ngày 30 tháng 6 năm 2017

V. NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Trần Bích Châu

Tp. HCM, ngày 30 tháng 6 năm 2017

NGƢỜI HƢỚNG DẪN CHỦ NHIỆM BỘ MÔN ĐÀO TẠO

TS. TRẦN BÍCH CHÂU TS. LƢƠNG VĂN VIỆT

VIỆN TRƢỞNG VIỆN KHCN&QLMT

i

LỜI CẢM ƠN

Không có sự thành công nào mà không gắn liền với những sự hỗ trợ, giúp đỡ dù ít

hay nhiều, dù trực tiếp hay gián tiếp của những ngƣời khác.

, tôi

Lời đầu tiên, tôi xin trân trọng bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các Thầy, Cô giáo

trƣờng Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh đã tận tình giảng dạy, giúp đỡ

tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu tại trƣờng.

, tôi

TS. Trần Bích Châu, Giảng viên khoa Môi trƣờng – Trƣờng Đại học Khoa học

Tự nhiên TP.HCM đã tận tình hƣớng dẫn tôi thực hiện luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo Ủy ban nhân dân Quận 2, phòng Tài nguyên

và Môi trƣờng quận, Ủy ban nhân dân các phƣờng và các hộ gia đình ở Quận 2 đã

tạo điều kiện thuận lợi và giúp đỡ tôi rất nhiều trong công tác thu thập thông tin, số

liệu và điều tra khảo sát để nghiên cứu.

Và cuối cùng, tôi ng nghiệp đã

động viên, khích lệ, tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện và

hoàn thành luận văn.

Học viên thực hiện

Nguyễn Văn Hoàng

ii

TÓM TẮT

Quận 2 là một Quận mới đô thị hóa, nơi có Khu đô thị mới Thủ Thiêm, trong tƣơng

lai gần sẽ là trung tâm tài chính thƣơng mại của Thành phố Hồ Chí Minh. Cùng với

sự đô thị hóa ngày càng cao ở Quận 2, diện tích đất nông nghiệp ngày càng giảm,

việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất cũng gặp rất nhiều khó khăn, công tác giải

tỏa-đền bù đất đai làm phát sinh rất nhiều mâu thuẫn. Tuy nhiên, hiện nay ở Quận 2

vẫn chƣa có các nghiên cứu về đất đai và xung đột sử dụng đất, chƣa có phƣơng

pháp để đánh giá xung đột về sử dụng đất cũng nhƣ các biện pháp, công cụ để quản

lý xung đột đất.

Đề tài: “Nghiên cứu giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên đất cho mục

tiêu phát triển đô thị quận 2, thành phố Hồ Chí Minh” đƣợc thực hiện nhằm đánh

giá hiện trạng quản lý và sử dụng tài nguyên đất trên địa bàn Quận 2, đánh giá các

xung đột phát sinh trong quá trình khai thác- sử dụng đất, từ đó đề xuất các biện

pháp làm giảm xung đột, nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng đất tại Quận 2, góp

phần quản lý, khai thác và sử dụng đất bền vững.Nghiên cứu đƣợc thực hiện điều

travới 186 mẫu, gồm 4 nhóm đối tƣợng chính: hộ gia đình (100 mẫu), Đơn vị sản

xuất kinh doanh (53 mẫu), Cán bộ Quản lý đất đai ở chính quyền địa phƣơng (18

mẫu) và công ty thực hiện dự án (15 mẫu).

Kết quả nghiên cứu cho thấy quá trình đô thị hóa quận 2 diễn ra với mức độ nhanh

và mạnh mẽ đã làm phát sinh những xung đột trong sử dụng đất. Các xung đột có

thể phân loại 5 xung đột chính: Xung đột giữa nhu cầu phát triển và giới hạn quỹ

đất, xung đột giữa quyền sử dụng đất và quyền sở hữu đất đai, xung đột giữa chính

sách sử dụng đất với những chính sách khác, xung đột giữa ngƣời dân với thực tiễn

quản lý của chính quyền địa phƣơng, xung đột giữa các nhóm lợi ích và cộng đồng.

Nguyên nhân chính của các xung đột là do chính sách về quản lý đất đai còn lỏng

lẻo, công tác quy hoạch còn chƣa đồng bộ, tiến độ thi công các dự án còn chậm, sự

thiếu minh bạch trong công tác đền bù của chính quyền địa phƣơng và sự thiếu

thông tin của ngƣời dân về quyền và nghĩa vụ của ngƣời sử dụng đất.

Từ khóa: Tài nguyên đất, Sử dụng đất, Xung đột, Đô thị hóa, Quận 2.