Nghiên cứu giải pháp nâng cao chất lượng công trình xây dựng trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư đối với các dự án dân dụng nhóm B & C, nguồn vốn ngân sách , địa bàn tỉnh Long An

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

--------------------

NGUYỄN VĂN HÙNG

NGHIÊN CỨU GIẢI PHÁP NÂNG CAO

CHẤT LƯỢNG CÔNG TRÌNH XÂY

DỰNG TRONG GIAI ĐOẠN CHUẨN BỊ

ĐẦU TƯ ĐỐI VỚI CÁC DỰ ÁN DÂN

DỤNG NHÓM B & C, NGUỒN VỐN

NGÂN SÁCH, ĐỊA BÀN TỈNH LONG AN

Chuyên ngành : Xây dựng Công trình dân dụng và Công nghiệp

Mã số chuyên ngành : 60 58 02 08

LUẬN VĂN THẠC SỸ XÂY DỰNG

Người hướng dẫn khoa học:

PGS.TS LƯU TRƯỜNG VĂN

Tp. Hồ Chí Minh, năm 2016

Luận văn Thạc sĩ: Nguyễn Văn Hùng

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi cam đoan rằng luận văn này “ Nghiên cứu giải pháp nâng cao chất

lượng công trình xây dựng trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư đối với các dự

án dân dụng nhóm B & C, nguồn vốn ngân sách, địa bàn tỉnh Long An ”

là bài nghiên cứu của chính tôi.

Ngoài trừ những tài liệu tham khảo được trích dẫn trong luận văn này, tôi

cam đoan rằng toàn phần hay những phần nhỏ của luận văn này chưa từng

được công bố hoặc được sử dụng để nhận bằng cấp ở những nơi khác.

Không có sản phẩm/nghiên cứu nào của người khác được sử dụng trong

luận văn này mà không được trích dẫn theo đúng quy định.

Luận văn này chưa bao giờ được nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại các

trường đại học hoặc cơ sở đào tạo khác.

Tp. Hồ Chí Minh, năm 2016

Nguyễn Văn Hùng

Luận văn Thạc sĩ: Nguyễn Văn Hùng

ii

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận vặn này, trước tiên tác giả xin gởi lời cảm ơn chân

thành và sâu sắc đến thầy PGS.TS Lưu Trường Văn đã định hướng, truyền đạt

kinh nghiệm và nhiệt tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện.

Xin gửi lời cảm ơn đến quý thầy cô khoa Đào tạo sau đại học, các thầy cô

bộ môn khoa Xây dựng, đặc biệt là những thầy cô giảng dạy thuộc chuyên

ngành xây dựng đã truyền đạt cho tôi những kiến thức và kinh nghiệm quý

báu trong suốt quá trình học tập tại trường.

Xin gửi lời cảm ơn đến các bạn học viên lớp CHXD03, những người bạn

đã đồng hành, chia sẻ và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập.

Xin cảm ơn đến các lãnh đạo Sở Xây Dựng Long An, bạn bè, đồng nghiệp

những người đã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi rất nhiều trong suốt quá trình học

tập và thực hiện luận văn.

Sau cùng, tôi xin cảm ơn vợ, hai con và những người thân đã luôn bên

cạnh quan tâm, động viên, giúp đỡ tôi vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành

việc học tập cũng như hoàn tất luận văn này.

Trân trọng!

Luận văn Thạc sĩ: Nguyễn Văn Hùng

iii

TÓM TẮT

Từ sau ngày Miền nam hoàn toàn giải phóng đến nay tỉnh Long An đã

xây dựng nhiều công trình dân dụng (hầu hết là các công trình thuộc nhóm B

và nhóm C) trong đó có nhiều công trình đạt chất lượng cao và phần lớn các

công trình đến nay vẫn trong quá trình sử dụng tốt. Nhưng bên cạnh đó cũng

có một số công trình đã gặp sự cố về chất lượng do nhiều nguyên nhân khác

nhau, trong đó có cả yếu tố chủ quan và khách quan, theo đánh giá của các cơ

quan quản lý nhà nước trên địa bàn tỉnh Long An thì đa số các sự cố công

trình có nguyên nhân từ các khâu của giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Vì thế việc

“Nghiên cứu giải pháp nâng cao chất lượng công trình xây dựng trong

giai đoạn chuẩn bị đầu tư đối với các dự án dân dụng nhóm B & C,

nguồn vốn ngân sách, địa bàn tỉnh Long An” mang tính thực tế và hết sức

cần thiết.

Mục tiêu của nghiên cứu là xác định các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng

công trình xây dựng trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Phân tích mức độ ảnh

hưởng của các yếu tố nói trên đến chất lượng công trình xây dựng trong giai

đoạn chuẩn bị đầu tư. Đề ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công

trình xây dựng trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư.

Kết quả của nghiên cứu đã xác định được 5 yếu tố quan trọng ảnh hưởng

đến chất lượng công trình giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Qua phân tích đánh giá

luận văn đã đề nghị 10 giải pháp ứng phó để nâng cao chất lượng công trình

xây dựng trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Luận văn cũng góp phần làm sáng

tỏ thêm các hạn chế yếu kém của các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng

giúp cho họ tự soi rọi lại bản thân của cá nhân và tổ chức mình công tác để có

kế hoạch cụ thể nhằm ngăn ngừa những sai sót thường hay xảy ra, hướng tới

tính hiệu quả dự án đầu tư và chất lượng công trình.

Luận văn Thạc sĩ: Nguyễn Văn Hùng

iv

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN................................................................................................i

LỜI CẢM ƠN.....................................................................................................ii

TÓM TẮT..........................................................................................................iii

MỤC LỤC.........................................................................................................iii

DANH MỤC HÌNH ẢNH.................................................................................. x

DANH MỤC BẢNG BIỂU..............................................................................xii

CHƯƠNG 1. ĐẶT VẤN ĐỀ.............................................................................. 1

1.1 Giới thiệu chung ....................................................................................... 1

1.2 Xác định vấn đề nghiên cứu ..................................................................... 8

1.3 Các mục tiêu nghiên cứu .......................................................................... 9

1.4 Phạm vi nghiên cứu .................................................................................. 9

CHƯƠNG 2. TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CÔNG TRÌNH

XÂY DỰNG ................................................................................................... 11

2.1 Những khái niệm về chất lượng và quản lý chất lượng công trình xây

dựng ............................................................................................................. 11

2.1.1 Khái niệm chất lượng sản phẩm ...................................................... 11

2.1.2 Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý chất lượng công trình .......... 13

2.1.2.1 Nhóm yếu tố bên ngoài tổ chức ................................................ 13

2.1.2.2 Nhóm yếu tố bên trong tổ chức................................................. 14

2.2 Giới thiệu một số mô hình quản lý đầu tư xây dựng và quản lý chất

lượng xây dựng trên thế giới [13]................................................................ 15

2.2.1 Mô hình quản lý đầu tư xây dựng ở Nga [13] ................................. 16

Luận văn Thạc sĩ: Nguyễn Văn Hùng

v

2.2.2 Mô hình quản lý đầu tư xây dựng ở Mỹ[13] ................................... 17

2.2.3 Mô hình quản lý đầu tư xây dựng ở Pháp [13]................................ 18

2.2.4 Mô hình quản lý đầu tư xây dựng ở Singapore [13]........................ 18

2.2.5 Mô hình quản lý đầu tư và quản lý chất lượng xây dựng ở Nhật [11]

.................................................................................................................. 19

2.3 Công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng ở Việt Nam.............. 21

2.4 Công tác QLCL công trình xây dựng ở tỉnh Long An ........................... 34

2.4.1 Tình hình chung ............................................................................... 34

2.4.2 Tình hình cụ thể ............................................................................... 35

2.4.2.1 Công tác quản lý đầu tư xây dựng ............................................ 35

2.4.2.2 Công tác quản lý chi phí đầu tư ................................................ 37

2.4.2.3 Công tác quản lý hợp đồng trong hoạt động xây dựng............. 39

2.4.3 Các mô hình, hệ thống quản lý chất lượng công trình xây dựng..... 40

2.5 Thực trạng hoạt động của các chủ thể tham gia công tác quản lý chất

lượng công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh Long An................................ 41

2.5.1 Chủ đầu tư (đại diện là các Ban quản lý dự án)............................... 41

2.5.2 Việc chọn lựa các đơn vị tư vấn xây dựng ...................................... 43

2.5.2.1 Tư vấn lập dự án........................................................................ 43

2.5.2.2 Tư vấn thiết kế........................................................................... 45

2.5.2.3 Tư vấn thẩm tra ......................................................................... 46

2.5.2.4 Tư vấn giám sát......................................................................... 47

2.5.2.5 Tư vấn kiểm định ...................................................................... 48

2.5.2.6 Tư vấn thiết kế trong công tác giám sát tác giả ........................ 48

Luận văn Thạc sĩ: Nguyễn Văn Hùng

vi

2.5.3 Việc chọn lựa đơn vị khảo sát địa chất............................................ 48

2.5.4 Việc chọn lựa nhà thầu thi công xây lắp.......................................... 49

2.5.5 Việc cân đối và phân bổ vốn chưa hợp lý của cơ quan có thẩm

quyền........................................................................................................ 51

2.5.6 Hồ sơ thủ tục của dự án cũng ảnh hưởng đến chất lượng xây dựng

và hiệu quả của dự án .............................................................................. 53

CHƯƠNG 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................. 54

3.1 Qui trình nghiên cứu............................................................................... 54

3.2 Thu thập dữ liệu...................................................................................... 55

3.3 Các công cụ nghiên cứu.......................................................................... 56

3.3.1 Thang đo .......................................................................................... 56

3.3.2 Kiểm định thang đo.......................................................................... 56

3.3.2.1 Hệ số Cronbach Anpha ............................................................. 57

3.3.2.2 Hệ số tương quan biến tổng ...................................................... 58

3.3.3 Kỹ thuật phỏng vấn [14].................................................................. 58

3.4 Khảo sát thử nghiệm............................................................................... 59

3.5 Khảo sát chính thức ................................................................................ 66

CHƯƠNG 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ........................................................ 71

4.1 Thống kê mô tả ....................................................................................... 71

4.1.1 Về giới tính ...................................................................................... 71

4.1.2 Về tuổi của đối tượng khảo sát ........................................................ 72

4.1.3 Về trình độ được đào tạo của các đối tượng khảo sát...................... 73

4.1.4 Về kinh nghiệm trong ngành xây dựng của các đối tượng khảo sát 74

Luận văn Thạc sĩ: Nguyễn Văn Hùng

vii

4.1.5 Về vị trí công tác của các đối tượng khảo sát.................................. 75

4.1.6 Về lĩnh vực công tác của các đối tượng khảo sát ............................ 76

4.1.7 Về nhận xét của các đối tượng khảo sát đối với biến tổng (R33).... 77

4.2 Kết quả kiểm định thang đo.................................................................... 77

4.2.1 Nhận xét về kết quả kiểm định thang đo ......................................... 77

4.2.2 Sắp xếp các yếu tố theo thứ tự ưu tiên............................................. 80

4.3 Phân tích nguyên nhân theo từng nhóm yếu tố ...................................... 86

4.3.1 Nhóm các yếu tố liên quan công tác quản lý nhà nước ................... 87

4.3.2 Nhóm các yếu tố liên quan tư vấn lập dự án ................................... 90

4.3.3 Nhóm các yếu tố liên quan tư vấn thẩm tra ..................................... 91

4.3.4 Nhóm các yếu tố liên quan tư vấn thiết kế ...................................... 92

4.3.5 Nhóm các yếu tố liên quan tư vấn giám sát và tư vấn kiểm định.... 94

4.3.6 Nhóm các yếu tố liên quan chủ đầu tư và ban quản lý dự án.......... 95

4.4 Phân tích cụ thể các yếu tố ảnh hưởng quan trọng và đề xuất giải pháp

đối phó ......................................................................................................... 97

4.4.1 Công đoạn lập dự án là cực kỳ quan trọng đối với một dự án đầu tư

xây dựng .................................................................................................. 98

4.4.2 Hồ sơ thủ tục dự án được thực hiện đầy đủ, kỹ lưỡng là yếu tố quan

trọng giúp dự án đạt hiệu quả cao............................................................ 99

4.4.3 Hàng năm cần tổ chức đào tạo ngắn hạn về quản lý dự án và quản lý

chất lượng xây dựng ở địa phương........................................................ 100

Luận văn Thạc sĩ: Nguyễn Văn Hùng

viii

4.4.4 Bộ Xây Dựng nên thường xuyên tổ chức tập huấn hướng dẫn các địa

phương khi có qui định mới về quản lý chất lượng công trình xây dựng

................................................................................................................ 101

4.4.5 Tình trạng điều chỉnh thiết kế trong quá trình thi công còn xảy ra

khá phổ biến........................................................................................... 102

4.5 Tham khảo ý kiến chuyên gia............................................................... 103

4.5.1 Kết quả phân tích thống kê tần suất............................................... 104

4.5.2 Kết quả phân tích thống kê mô tả .................................................. 106

4.5.2.1 Giải pháp cho nhân tố “Công đoạn lập dự án là cực kỳ quan

trọng đối với một dự án đầu tư xây dựng”......................................... 107

4.5.2.2 Giải pháp cho nhân tố “Hồ sơ thủ tục dự án được thực hiện đầy

đủ, kỹ lưỡng là yếu tố quan trọng giúp dự án đạt hiệu quả cao”....... 108

4.5.2.3 Giải pháp cho nhân tố “Hàng năm cần tổ chức đào tạo ngắn hạn

về quản lý dự án và quản lý chất lượng xây dựng ở địa phương”..... 109

4.5.2.4 Giải pháp cho nhân tố “Bộ Xây Dựng nên thường xuyên tổ chức

tập huấn hướng dẫn các địa phương khi có qui định mới về quản lý

chất lượng công trình xây dựng” ....................................................... 111

4.5.2.5 Giải pháp cho nhân tố “Tình trạng điều chỉnh thiết kế trong quá

trình thi công còn xảy ra khá phổ biến”............................................. 112

CHƯƠNG 5. KẾT LUẬN - KIẾN NGHỊ...................................................... 115

5.1 Tóm tắt kết quả nghiên cứu .................................................................. 115

5.2 Một số kiến nghị ................................................................................... 116

5.3 Đóng góp của đề tài .............................................................................. 118

5.4 Hạn chế của đề tài................................................................................. 119

Luận văn Thạc sĩ: Nguyễn Văn Hùng

ix

TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................. 120

PHỤ LỤC ....................................................................................................... 122

Luận văn Thạc sĩ: Nguyễn Văn Hùng

x

DANH MỤC HÌNH ẢNH

Hình 1.1: Bản đồ hành chính tỉnh Long An...................................................... 5

Hình 1.2: Giá trị xây dựng và tốc độ tăng trưởng của tỉnh Long An. Nguồn:

Cục Thống kê Long An (2014)......................................................................... 7

Hình 2.1: Sơ đô mô hình tổ chức quản lý hàng dọc........................................ 16

Hình 2.2: Sơ đồ mô hình tổ chứcquản lý hàng ngang..................................... 16

Hình 2.3:Sơ đồ mô hình tổ chức quản lý tổng hợp......................................... 16

Hình 2.4: Sơ đồ cơ cấu mô hình quản lý đầu tư xây dựng công trình của Bộ

MLIT [4] ......................................................................................................... 20

Hình 2.5: Ảnh Trung tâm Hội nghị Quốc gia, tổ hợp công trình đa năng lớn

nhất tại Thủ đô Hà Nội.................................................................................... 26

Hình 2.6: Ảnh Bệnh viện đa khoa Long An (Qui mô 500 giường)............... 27

Hình 2.7: Ảnh Đài phát thanh truyền hình Long An ...................................... 28

Hình 2.8: Ảnh Nhà thi đấu thể dục thể thao Long An .................................... 29

Hình 2.9: Công trình Nhà ở gia đình 4 tầng tại Phường 5 - TP Tân An – tỉnh

Long An........................................................................................................... 31

Hình 2.10: Công trình nhà ở cho các hộ nghèo chương trình cụm tuyến dân cư

vượt lũ - Xã Bình Hiệp - Huyện Mộc Hóa - Long An.................................... 32

Hình 2.11: Công trình trường THCS Thuận Nghĩa Hòa - Huyện Thạnh Hóa -

Long An........................................................................................................... 33

Hình 2.12: Sơ đồ Mô hình quản lý chất lượng công trình xây dựng ở Long An

......................................................................................................................... 41

Hình 2.13: Phối cảnh Nhà thiếu nhi Long An theo thiết kế ban đầu............. 52

Hình 2.14: Thực tế xây dựng công trình Nhà thiếu nhi Long An đã thi công

hoàn hoàn thành tháng 2/2015 (cắt giảm 1 tầng do hạn chế về vốn).............. 52

Luận văn Thạc sĩ: Nguyễn Văn Hùng

xi

Hình 4.1: Các nhóm yếu tố ảnh hưởng chất lượng công trình xây dựng giai

đoạn chuẩn bị đầu tư ....................................................................................... 86

Hình 4.2: Đồ thị mô tả kinh nghiệm làm việc của các chuyên gia ............... 105

Luận văn Thạc sĩ: Nguyễn Văn Hùng

xii

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 1.1: Dân số trung bình phân theo huyện/quận/thị xã/thành phố thuộc

tỉnh - Average population by district ................................................................ 6

Bảng 1.2: Vốn đầu tư trên địa bàn theo giá hiện hành - Investment at current

prices ................................................................................................................. 7

Bảng 3.1: Mã hóa các yếu tố khảo sát thử nghiệm......................................... 64

Bảng 3.2: Mã hóa các yếu tố khảo sát chính thức .......................................... 70

Bảng 4.1: Xếp hạng các yếu tố theo giá trị mean ................................ 86

Luận văn Thạc sĩ: Nguyễn Văn Hùng

1

CHƯƠNG 1. ĐẶT VẤN ĐỀ

1.1 Giới thiệu chung

Những năm gần đây, mặc dù bị ảnh hưởng bởi sự suy thoái kinh tế toàn

cầu, nhưng vốn đầu tư dành cho lĩnh vực xây dựng công trình vẫn chiếm một

tỷ trọng lớn trong tổng số vốn đầu tư của Nhà nước. Vì vậy, vai trò quản lý

nhà nước về đầu tư xây dựng và chất lượng công trình xây dựng là vấn đề cần

được quan tâm đúng mức, bởi vì công trình hoàn thành sẽ có tác động trực

tiếp đến sự an toàn sử dụng, phát triển bền vững, phục vụ nhu cầu sản xuất,

đem lại hiệu quả kinh tế và chất lượng cuộc sống của con người.

Thời gian qua, cùng với việc phát triển kinh tế của đất nước, công nghệ

xây dựng đã có những tiến bộ đáng kể, công tác quản lý chất lượng công trình

xây dựng ngày càng được nâng cao. Chúng ta đã xây dựng được nhiều công

trình đạt chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu về mỹ quan, góp phần quan trọng

trong tăng trưởng của nền kinh tế. Tuy nhiên, bên cạnh đó, vẫn còn không ít

các công trình chưa đáp ứng được yêu cầu, gây mất an toàn cho người sử

dụng, tốn kém cả về kinh phí lẫn thời gian cho việc sửa chữa, khắc phục, mà

quan trọng hơn là gây mất niềm tin cho nhân dân đối với hệ thống các đơn vị

trực tiếp và gián tiếp tham gia xây dựng và quản lý xây dựng công trình, tạo

nên nhiều nghi ngờ trong cộng động về vấn đề tham nhũng, rút ruột công

trình... Trong những năm gầy đây Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản quy

phạm pháp luật liên quan đến quản lý chất lượng công trình xây dựng, đưa ra

nhiều giải pháp nâng cao chất lượng công trình trong quá trình thực hiện. Cụ

thể là nghị định 209/2004/NĐ-CP ngày 16/12/2004 của Chính Phủ về quản lý

chất lượng công trình xây dựng, nghị định 15/2013/NĐ-CP ngày 6/2/2013 của

Chính Phủ về quản lý chất lượng công trình xây dựng (thay thế nghị định

209/2004/NĐ-CP), thông tư 10/2013/TT-BXD ngày 25/7/2013 của Bộ Xây

Dựng về qui định chi tiết một số nội dung về quản lý chất lượng công trình

Luận văn Thạc sĩ: Nguyễn Văn Hùng

2

xây dựng, thông tư 13/2013/TT-BXD ngày 15/8/2013 của Bộ Xây Dựng về

qui định thẩm tra, thẩm định và phê duyệt thiết kế xây dựng công trình… và

hiện nay đã có nghị định 46/2015/NĐ-CP ngày 12/5/2015 của Chính Phủ về

quản lý chất lượng và bảo trì công trình xây dựng (thay thế nghị định

15/2013/NĐ-CP và nghị định 114/2010/NĐ-CP ngày 06/12/20110 của Chính

Phủ )….

Hiện nay Nhà nước đưa ra nhiều quy định, hướng dẫn về công tác quản

lý chất lượng công trình xây dựng thông qua hệ thống văn bản pháp luật, qua

việc đào tạo nâng cao năng lực và trách nhiệm đơn vị tham gia, tăng cường

phân cấp trong quản lý… Tuy vậy, cách thức tổ chức thực hiện, mô hình quản

lý công tác này ở một số Bộ, Ngành và địa phương cũng chưa được thống

nhất.

Tỉnh Long An Về vị trí địa lý nằm ở tọa độ 10°21'-12°19' Bắc và

105°30'-6°59' Đông.

 Phía Đông giáp Thành phố Hồ Chí Minh.

 Phía Tây giáp tỉnh Đồng Tháp.

 Phía Nam giáp tỉnh Tiền Giang.

 Phía Bắc giáp tỉnh Tây Ninh và tỉnh Svay Rieng của Vương quốc

Campuchia trên chiều dài biên giới 137,5 km.

Về Hành chính tỉnh Long An có 15 đơn vị gồm 1 thành phố, 1 thị xã và

13 huyện:

1. Thành phố Tân An 9 phường và 5 xã

2. Thị xã Kiến Tường 3 phường 5 xã

3. Huyện Bến Lức 1 thị trấn và 14 xã

4. Huyện Cần Đước 1 thị trấn và 16 xã

5. Huyện Cần Giuộc 1 thị trấn và 16 xã

6. Huyện Châu Thành 1 thị trấn và 12 xã