Nghiên cứu chiết xuất Rutin và β - Sitosterol - O - β - D - Glucopyranosit từ cây chó đẻ ( Phyllanthus niruri l.) ở tỉnh Đồng Tháp - Việt Nam

Tạp chí Đại học Công nghiệp

23

NGHIÊN CỨU CHIẾT XUẤT

RUTIN VÀ β-SITOSTEROL –O-β-D-GLUCOPYRANOSIT TỪ CÂY CHÓ

ĐẺ (PHYLLANTHUS NIRURI L.) Ở TỈNH ĐỒNG THÁP-VIỆT NAM

Nguyễn Văn Ngợi

*

,

Nguyễn Văn Bời**

TÓM TẮT

Cây chó đẻ (Phyllanthus niruri L.) trong y học được dùng để chữa một số bệnh như viêm họng,

đinh râu, mụn nhọt, viêm da, lở ngứa, hậu sản…Hiện nay người ta còn dùng để chữa bệnh viêm gan.

Đã có một số công trình nghiên cứu về thành phần hóa học và tác dụng dược lý của cây chó đẻ.

Rutin và β-Sitosterol-3-O-β-glucopyranosit đã được chiết xuất từ cây chó đẻ mọc hoang từ tỉnh

Đồng Tháp và cấu trúc của rutin và β-Sitosterol-3-O-β-glucopyranosit được xác định nhờ các

phương pháp phổ ESI-MS, IR, 1

H-NMR và 1

C-NMR, HMBC, HSQC.

RESEARCH ON EXTRACT RUTIN AND β-SITOSTEROL –O-β-D-GLUCOPYRANOSIT FROM

THE PHYLLANTHUS NIRURI L. GROWING IN DONG THAP PROVINCE, VIỆT NAM

ABSTRACT

In the past, phyllanthus niruri L. was used as medicine for pharyngitis, turuncle, cutitus,

prutitus, post-natal, congestion, colic, fur, fever, antiophidica,etc.Today people also use it as

remedy for hepatitis. There are some studies researching chemical components and medical

functions of this kind of tree.

Rutin and β-Sitosterol-3-O-β-glucopyranosit have been isolated from Phyllanthus niruri

L.growing in Dong Thap province, Vietnam and identified as Rutin and β-Sitosterol-3-Oβ￾glucopyranosit on the basis of the spectral data (ESI-MS, IR, 1

H-NMR and 1

C-NMR, HMBC,

HSQC).

1. MỞ ĐẦU

Cây chó đẻ (Phyllanthus niruri L.) trong y

học dân tộc được dùng để chữa đau viêm họng,

đinh râu, mụn nhọt, viêm da, lở ngứa, sản hậu,

ứ huyết, đau bụng, trẻ em tưa lưỡi, chàm má,

sốt, rắn rết cắn...đặc biệt hiện nay người ta

thường dùng chúng để chữa bệnh viêm gan. Đã

có một số công trình nghiên cứu trong và ngoài

nước nghiên cứu về thành phần hóa học và tác

dụng dược lý của cây này[1], [3]. Nhưng việc

nghiên cứu thành phần hoá học cây chó đẻ Việt

Nam chưa nhiều. Chính vì vậy chúng tôi đã

chiết xuất và xác định cấu trúc một số hợp chất

từ dịch chiết butanol cây chó đẻ (Phyllanthus

niruri L.) ở tỉnh Đồng Tháp từ đó góp phần

xác định thành phần hoá học của các hợp chất

có trong cây và tìm ra nguồn nguyên liệu cho

ngành hoá dược.

* Sở Giáo dục-Đào tạo tỉnh Đồng Tháp

** TS. Khoa Công nghệ hóa học, trường Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh